Horizon 2020 και Horizon Europe: Έρευνα & Ανάπτυξη την εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης και η ελληνική συμμετοχή της Sunlight Group

Τα ερευνητικά προγράμματα Horizon της ΕΕ

Το Horizon Europe είναι το βασικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία, με προϋπολογισμό κοντά στα 100 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2027. Ο προϋπολογισμός αυτός περιλαμβάνει: χρηματοδότηση της υλοποίησης, ή περίπου 94 δισ. ευρώ, συμπληρωματικό ποσό 3,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο InvestEU και χρηματοδότηση ύψους 2,4 δισ. ευρώ για το ερευνητικό και εκπαιδευτικό πρόγραμμα Euratom.

Αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση κατά 50% περίπου σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του προηγούμενου σχετικού προγράμματος, του Horizon 2020, που υλοποιήθηκε την περίοδο 2014-2020 – γεγονός που καθιστά το Horizon Europe το μεγαλύτερο πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας που έχει ποτέ προταθεί στην ΕΕ. Οι στόχοι του νέου προγράμματος είναι να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή, να βοηθήσει στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη της ΕΕ.  Το Horizon 2020 που βαίνει προς ολοκλήρωση, από την άλλη, εστίασε στην επιστημονική αριστεία, τη βιομηχανική υπεροχή και την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων.

Έρευνα και Ανάπτυξη στη Sunlight Group

Το R&D, η Έρευνα & Ανάπτυξη δηλαδή, βρίσκεται στην καρδιά της Sunlight Group, εταιρείας τεχνολογίας που ειδικεύεται στις ολοκληρωμένες και καινοτόμες λύσεις αποθήκευσης ενέργειας, ενώ η εξωστρέφεια είναι σημαντικό κομμάτι της κουλτούρας και βασική επιδίωξη της εταιρείας. Και οι δύο αυτές πτυχές της λειτουργίας της Sunlight αντικατοπτρίζονται στη συμμετοχή της ως συνεργάτη υλοποίησης σε ένα ευρύ φάσμα καινοτόμων ερευνητικών έργων, στα οποία προσφέρει τεχνογνωσία, υπερσύγχρονο εξοπλισμό και εγκαταστάσεις.

Αυτή τη στιγμή η Sunlight βρίσκεται σε ρυθμούς ραγδαίας αύξησης των δυνατοτήτων και δραστηριοτήτων της στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης. Οι εργαστηριακές και παραγωγικές της ικανότητες επεκτείνονται συνεχώς, όπως και οι διεθνείς πιστοποιήσεις των προϊόντων της.

Σε ό,τι αφορά ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα, η εταιρεία έχει συμμετάσχει σε 4 έργα Horizon 2020: το SatisFactory το 2015, το inteGRIDy που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2017 και ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι του 2021, το TEESMAT και το XFLEX – τα οποία συνεχίζονται. Επίσης, σύμφωνα με τον Σωτήρη Αθανασίου, Research Manager και επικεφαλής της ομάδας που συμμετέχει στα ερευνητικά, η Sunlight σχεδιάζει να υποβάλει εκ νέου συμμετοχή σε έργα Horizon.

Το όραμα και η ερευνητική συμβολή της Sunlight

Αναφερόμενος στην εμπειρία του από τη Sunlight Group έπειτα από μακρά θητεία σε εταιρείες του εξωτερικού, ο Σωτήρης Αθανασίου σημειώνει:

«Η Sunlight είναι μια εταιρεία με πολύ συγκεκριμένο όραμα σε ό,τι αφορά τη βιώσιμη και καινοτόμα αποθήκευση ενέργειας, με πολύ δυναμική και αναπτυξιακή πορεία. Έχοντας προσωπικά δουλέψει στο παρελθόν σε πολύ ώριμους οργανισμούς του εξωτερικού, ήταν μια πρόκληση για μένα να υποστηρίξω τη διαμόρφωση ενός τμήματος έρευνας και ανάπτυξης από την αρχή. Να συμβάλω δηλαδή κι εγώ από πλευράς μου στο στόχο της Sunlight να καταστεί παγκόσμιος ηγέτης στον κλάδο της αποθήκευσης ενέργειας.

Αυτή την στιγμή τρέχουμε 2 προγράμματα Horizon, to TEESMAT που μελετά τη χημεία των μπαταριών και το X-FLEX που επιδιώκει να βελτιώσει το ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα ως προς την απόδοση και τη βιωσιμότητά του. Επίσης, η Sunlight προτίθεται να συμμετάσχει εκ νέου σε project Horizon με πολύ σημαντικούς συνεργάτες. Μας ενδιαφέρουν πολύ τα προγράμματα αυτού του είδους και μας τιμά όταν επιλέγεται η Sunlight ως συνεργάτης και φορέας υλοποίησης. Μεταξύ άλλων, καταδεικνύει την εξειδίκευση και κατάρτιση των επιστημόνων μας, την τεχνολογία αιχμής που χρησιμοποιούμε στις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό μας, ενώ μας επιτρέπει να διερευνούμε διάφορες πτυχές του κλάδου της αποθήκευσης ενέργειας, πειραματικές και μη, εφαρμόζοντας έμπρακτα τις αρχές του τεχνολογικού αγνωστικισμού που πρεσβεύει η εταιρεία».

Το τρίπτυχο «οποτεδήποτε», «οπουδήποτε» και «διαθέσιμα για όλους»

«Η Sunlight παράγει μπαταρίες και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, τεχνολογίας μολύβδου-οξέος και ιόντων λιθίου – προϊόντα ποιοτικά και καινοτόμα που εξυπηρετούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ανάγκες των πελατών μας. Και ταυτόχρονα επενδύουμε σημαντικά στην Έρευνα & Ανάπτυξη, ειδικά στην τεχνολογία λιθίου, που υποστηρίζει την ενεργειακή μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο, αμιγώς ηλεκτρικό μέλλον μηδενικών εκπομπών άνθρακα.

Οι λύσεις αποθήκευσης ενέργειας που παράγει η Sunlight σχεδιάζονται με πολύ αυστηρές προδιαγραφές, αλλά και ευελιξία, για να λειτουργούν σε διαφορετικά αλλά και απαιτητικά περιβάλλοντα. Σκοπός μας είναι να προσφέρουμε τα παραπάνω προϊόντα σε όσο το δυνατόν περισσότερους πελάτες μέσω πολύ ανταγωνιστικών τιμολογιακών πολιτικών. Θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε τη στρατηγική αυτή στο τρίπτυχο οποτεδήποτε, οπουδήποτε και διαθέσιμα για όλους», σημειώνει ο Σωτήρης Αθανασίου.

«Η Sunlight βασίζεται σε έμπειρο και ταλαντούχο προσωπικό για την επίτευξη των στόχων της και αυτό είναι από τα πιο σημαντικά πλεονεκτήματα που διαθέτουμε. Ένα μεγάλο μέρος αυτών των ανθρώπων προέρχεται από το εξωτερικό, φέρνοντας καινοτόμα τεχνογνωσία, φρέσκιες ιδέες, αλλά και στιβαρή εμπειρία. Στόχος μας με τη συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα Horizon, και όχι μόνο, είναι η παραγωγή τεχνογνωσίας παγκοσμίου επιπέδου και η ενσωμάτωσή της σε καινοτόμα προϊόντα», πρόσθεσε.

TEESMAT και X-FLEX, τα προγράμματα Horizon 2020 που τρέχει η Sunlight

Το TEESMAT (Test Bed for Electrochemical Energy Storage Material) αφορά στη δημιουργία πλατφόρμας όπου γίνονται αιτήματα για τη χημική ή φυσική ανάλυση των μπαταριών, με σκοπό τη βελτίωση της απόδοσής τους και την ενίσχυση της βιωσιμότητάς τους και της ενεργειακής μετάβασης. Το έργο υλοποιείται σε 11 ευρωπαϊκές χώρες από περισσότερους από 20 εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της Sunlight και του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ). Το TEESMAT χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με 9 εκατ. ευρώ, ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2019 και έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί το φθινόπωρο του 2022. Η Sunlight Group συμμετέχει στο έργο ως service user της πλατφόρμας, παρέχοντας πληροφορίες για τα προϊόντα της, με στόχο τη συνεχή τους βελτίωση και αναβάθμιση.

Το έργο X-FLEX (Integrated energy solutions and new market mechanisms for an eXtended FLEXibility of the European grid) εστιάζει στη δημιουργία ενός σταθερού, ασφαλούς, βιώσιμου και «έξυπνου» ενεργειακού δικτύου που θα αποδίδει με αποτελεσματικότητα ακόμη και σε δυσχερείς συνθήκες και θα εντάξει ομαλά στο ευρωπαϊκό σύστημα, ενέργεια παραγόμενη από ανανεώσιμες πηγές. Η Ελλάδα εκπροσωπείται στο X-FLEX από τη Sunlight Group και το Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργεια (ΔΕΔΔΗΕ), οι επιστημονικές ομάδες των οποίων δοκιμάζουν τα εργαλεία που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο του έργου (εργαλείο ServiFLEX, εργαλείο GridFLEX, εργαλείο MarketFLEX και πλατφόρμα X-FLEX) ως προς την αποτελεσματικότητά τους. Το project ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2019, ο προϋπολογισμός του ανέρχεται σε 7,3 εκατ. ευρώ και πρόκειται να ολοκληρωθεί το 2023.