Τα παχυλά μερίσματα και όχι οι υπεραξίες, είναι αυτά που έχουν κάνει τη μεγάλη διαφορά στην αποτίμηση της μετοχικής θέσης, την οποία και έχει «χτίσει» στην HELLENiQ ENERGY (πρώην ΕΛ.ΠΕ) η οικογένεια του Έλληνα κροίσου Σπύρου Λάτση.

Τέτοιες μέρες πριν από 20 χρόνια υλοποιήθηκε η πολυσυζητημένη συμφωνία παραχώρησης στην πλευρά Λάτση, ενός «πακέτου» μετοχών της τότε κρατικής ενεργειακής εταιρείας. Στο πλαίσιο του σύνθετου deal απορρόφησης της Πετρόλα.

Έκτοτε, το χαρτοφυλάκιο του μεγιστάνα, στο οποίο έχουν και συμμετοχή οι αδελφές του, Μαργαρίτα και Μαριάννα Λάτση, εμπλούτισε βαθμιαία το ποσοστό του στην HELLENiQ ENERGY. Φτάνοντας να κατέχει πλέον το 47,12%, το οποίο με βάση το χθεσινό κλείσιμο της μετοχής (στα 7,68 ευρώ) αποτιμάται σε 1,106 δισ. ευρώ.

Ενώ το δημόσιο (μέσω του ΤΑΙΠΕΔ) είναι ο δεύτερος τη τάξει μέτοχος με 35,48%, αγοραίας αξίας 832,7 εκατ. ευρώ.

Οι συγκεκριμένες μετοχικές ισορροπίες αναμένεται να διαφοροποιηθούν με το προωθούμενο placement του 10%-12%  του συνόλου των τίτλων της εταιρείας.

Μάλιστα, η αίσθηση που έχει δημιουργηθεί είναι ότι η παραχώρηση των μετοχών θα επιχειρηθεί να γίνει μέχρι τα τέλη του έτους. Αν δεν αλλάξει κάτι στην τρέχουσα συγκυρία, που δείχνει να είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή για τα ελληνικά assets.

Το… αριθμητικό εύρος της διάθεσης υπολογίζεται σε 30,536 εκατ. έως 36,676 εκατ. μετοχές, εκ των οποίων το 60% θα παραχωρηθεί από το χαρτοφυλάκιο Λάτση και το υπόλοιπο 40% από αυτό του ΤΑΙΠΕΔ.

Πόσο αποτιμάται το προς πώληση «πακέτο»

Σε περίπτωση που το προς πώληση «πακέτο» θα ανέλθει στο 12% τότε από την πλευρά Λάτση θα εκχωρηθούν περί τα 22 εκατ. μετοχές, τωρινής αξίας 149,2 εκατ. ευρώ περίπου. Με τη συμμετοχή να υποχωρεί στο 39,9%.

Στο ίδιο ενδεχόμενο το Δημόσιο θα διαθέσει 14,67 εκατ. μετοχές, των οποίων η σημερινή αποτίμηση αντιστοιχεί σε περίπου 99,5 εκατ. ευρώ. Ενώ η δική του συμμετοχή θα πέσει στο 30,677%. Δηλαδή κάτω από την καταστατική μειοψηφία του 33,3%.

Το placement πέραν των άλλων θα αυξήσει αισθητά το free float της εταιρείας, αφού από το σημερινό 17,4% θα ανέλθει στα επίπεδα του 29,4%. Συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην ισχυροποίηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος και στην συνακόλουθα προσδοκώμενη, καλύτερη πορεία της μετοχής.

Τουλάχιστον για το βαρύτιμο, οικογενειακό χαρτοφυλάκιο του Σπύρου Λάτση, η παραχώρηση μετοχών έρχεται να «κλειδώσει» ορισμένα από τα «χρυσά» του κέρδη.

Από τις ιδιοκατεχόμενες μετοχές, σχεδόν το 77,9% (112.106.245 εκατ. «κομμάτια») έχουν αποκτηθεί μέσω διαδοχικών αγορών. Με εκτιμώμενο κόστος κτήσης στα 800 εκατ. ευρώ.

Το υπόλοιπο τμήμα της θέσης του στην HELLENiQ ENERGY (δηλαδή 31.895.787 μετοχές) έχει αποκτηθεί από τον Οκτώβριο του 2003. Όταν τα πρώην ΕΛ.ΠΕ απορρόφησαν την Πετρόλα, συμφερόντων κατά 72% τότε της οικογένειας Λάτση. Με τις σχέσεις ανταλλαγής να παρέχουν 1 μετοχή των ΕΛ.ΠΕ για κάθε  1,85 μετοχές της Πετρόλα.

Το deal επί Σημίτη και η αντίδραση Βαρδινογιάννη

Η συμφωνία είχε επί κυβέρνησης Σημίτη, με συναρμόδιους τους Υπουργούς Οικονομίας και Ανάπτυξης, Νίκο Χριστοδουλάκη και Άκη Τσοχατζόπουλο.

Για τους όρους, όμως και την όλη δομή  του deal υπήρξαν και αντιδράσεις. Με την ηχηρότερη από αυτές να εκφράζεται από την πλευρά του Βαρδή Βαρδινογιάννη.

Ο ιστορικός ηγέτης της Motor Oil, σε μια από τις σπάνιες παρεμβάσεις του για τέτοιου είδους ζητήματα, είχε σπεύσει  να αναφέρει ότι: «Το θέμα είναι πολιτικό και όχι επιχειρηματικό. Οι εξαγγελίες της κυβέρνησης είναι για ιδιωτικοποιήσεις, αλλά καμιά φορά μας εκπλήσσει με κρατικοποιήσεις…»

Επίσης ο Βαρδής Βαρδινογιάννης είχε δώσει τότε και μια αιχμηρή απάντηση στο ερώτημα για τα αν και κατά πόσο θα μπορούσε να δείξει εκείνος ενδιαφέρον για την εξαγορά της Πετρόλα. «Δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα (είχε πει). Αφού δεν υπάρχει διυλιστήριο, αλλά μόνο αποθηκευτικός χώρος. Αποθηκευτικούς χώρους εμείς έχουμε…»

Υπονοώντας εμμέσως πλην σαφώς, τις εγγενείς αδυναμίες που αντιμετώπιζε η Πετρόλα για τον εκσυγχρονισμό του παλαιού διυλιστηρίου της στην Ελευσίνα. Διότι λόγω των προσφυγών στο Συμβούλιο της Επικρατείας, είχαν ακυρωθεί οι σχεδιασμοί για την αναβάθμιση της πετρελαϊκής μονάδας.

Μερίσματα που ξεπερνούν το κόστος κτήσης

Από τότε βέβαια έχει κυλήσει πολύ νερό «στον μύλο» των εξελίξεων, που οδήγησαν τον κροίσο Σπύρο Λάτση σε πρωταγωνιστικό ρόλο στην HELLENiQ ENERGY.

Για τις αγορασμένες μετοχές, το μέσο κόστος υπολογίζεται σε 7,136 ευρώ τη μία. Με τις υπεραξίες σε βάθος χρόνων να κινούνται στους εξαιρετικά χαμηλούς ρυθμούς του 7,6%.

Δεν συμβαίνει όμως με τα μερίσματα, καθώς σε 20ετή ορίζοντα έχουν εισπραχθεί από την πλευρά Λάτση… 883 εκατ. ευρώ. Με υπολογιζόμενο τον εκάστοτε αριθμό μετοχών που κατείχε.

Από τα μερίσματα αυτά τα 238,6 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν στις ανταλλάξιμες μετοχές της Πετρόλα, η τρέχουσα αγοραία των οποίων είναι στα περίπου 245 εκατ. ευρώ. Με το ανά μετοχή μέρισμά τους σε όλα αυτά τα χρόνια να ανέρχεται αθροιστικά στα 7,48% ευρώ.

Το ουσιώδες από όλα αυτά είναι ότι από τα μερίσματα που έχουν εισπραχθεί (προ φόρων) η πλευρά Λάτση όχι μόνο έχει αποσβέσει το κόστος μετοχών που αγόρασε, αλλά έχει αποκομίσει και 83 εκατ. ευρώ παραπάνω.

Συνεπώς ολόκληρο το σημερινό του «πακέτο» συμμετοχής στην HELLENiQ ENERGY (1,1 δισ. ευρώ)  να εκφράζει τα θεωρητικά του κέρδη… Ή έστω το συντριπτικά μεγαλύτερο κομμάτι του, αν εξαιρεθεί η «αντιπαροχή» μετοχών που έλαβε από το deal με την Πετρόλα.

Η ροή των αγορών και η περιουσία Σπύρου και Μαριάννας

Από το οικογενειακό χαρτοφυλάκιο του Έλληνα μεγιστάνα τοποθετήθηκε για πρώτη φορά φρέσκο χρήμα στις αρχές Ιουνίου του 2003 όταν και αγοράστηκαν 43,5 εκατ. μετοχές των πρώην ΕΛΠΕ (το 16,65%) έναντι συνολικού τιμήματος 326,2 εκατ. ευρώ. Δηλαδή με 7,5 ευρώ τη μία.

 Τίμημα σαφώς ικανοποιητικό για το Δημόσιο, αφού τώρα και καθώς έχουν περάσει 20 χρόνια από τότε, η μετοχή βρίσκεται σχεδόν στα ίδια επίπεδα.

 Τον Αύγουστο του 2004 εξαγοράστηκε ακόμη ένα «πακέτο» μετοχών (8,21%) έναντι 191,8 εκατ. ευρώ. Με το Δημόσιο να είναι και πάλι ο πωλητής που έδωσε τα «χαρτιά» με τιμή στα 7,65 ευρώ ανά μετοχή.

Το ποσοστό Λάτση, μαζί με αυτό της θέσης του που κληροδοτήθηκε από την Πετρόλα, ανέβηκε στο 33,157%. Αφού υπήρξε και μια μικρή ενίσχυση της θέσης του, μέσω αγορών από το χρηματιστήριο.

Το επιπρόσθετο κόστος κτήσης δεν έγινε γνωστό, αλλά  μεσοσταθμικά υπολογίζεται στα  5 εκατ. ευρώ, με βάση την πορεία της μετοχής.

Τον Μάρτιο του 2006 με τοποθετήσεις που έγιναν μέσα από την αγορά, το ποσοστό Λάτση έφτασε στο 34,327% για να πάει στο 35,89% τον Οκτώβριο του 2007 και στο 36,014% τον Σεπτέμβριο του 2008. Με οδηγό πάντα τη μεσοσταθμική πορεία της μετοχής σε αυτές τις περιόδους, υπολογίζεται ότι δαπανήθηκαν περίπου 90 εκατ. ευρώ.

Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2010 η θέση Λάτση στην HELLENiQ ENERGY  αυξήθηκε στο 40,984%. Χωρίς και πάλι να ανακοινωθεί το ακριβές κόστος κτήσης, το οποίο προσεγγιστικά υπολογίζεται στα 95 εκατ. ευρώ.

Τον Ιούλιο του 2006 η πλευρά Λάτση ανακοίνωσε ότι έφτασε να κατέχει το 45,47%.

Με «πυξίδα» και πάλι τη χρηματιστηριακή πορεία της μετοχής, εκτιμάται ότι σε αυτήν τη φάση των αγορών θα πρέπει να δαπανήθηκαν λίγο πάνω από τα 60 εκατ. ευρώ. Άλλα 30 εκατ. ευρώ υπολογίζεται ότι διατέθηκαν την περίοδο 2020-2021 όταν και το ποσοστό αναρριχήθηκε στο 47,12% όπου είναι και τώρα.

Η συμμετοχή στην HELLENiQ ENERGY είναι μέσω της εταιρείας Paneuropean Oil & Industrial Holdings, στην οποία ο 77χρονος Σπύρος Λάτσης έχει το μεγαλύτερο μερίδιο ελέγχου. Ενώ είναι άγνωστο το τι αναλογεί στις αδελφές του, Μαργαρίτα και Μαριάννα.

Η τελευταία προ τετραετίας αποκολλήθηκε από την κοινή διαχείριση του μεγαλύτερου τμήματος της οικογενειακής περιουσίας, που κληρονομήθηκε από τον θρυλικό πατέρα τους, καπετάν Γιάννη Λάτση.

Τα τελευταία στοιχεία της λίστας Forbes δείχνουν ότι τα περιουσιακά στοιχεία του Σπύρου Λάτση ανέρχονται σε 1,8 δισ. δολάρια, ενώ αυτά του Family Office της αδελφής του Μαριάννας είναι 1,7 δισ. δολάρια…

Διαβάστε επίσης:

Η EFG International της οικογένειας Λάτση θα προσλάβει 100 τραπεζίτες

Helleniq Energy: Η Λιάνα Γούτα Director General του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιομηχανιών Παραγωγής Καυσίμων

Mytilineos: Πότε υπογράφει τον Προαστιακό Δυτικής Αττικής – Η «συνεργασία» με τη HelleniQ