ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ο Γουόρεν Μπάφετ δεν χρειάζεται συστάσεις. Δεν είναι απλώς ο πιο επιτυχημένος επενδυτής του 20ού αιώνα — είναι μια ζωντανή υπενθύμιση ότι η επενδυτική σοφία δεν κρύβεται σε εξισώσεις, αλλά στην ψυχραιμία.
Και σήμερα, καθώς η παγκόσμια αγορά δονείται από εμπορικούς πολέμους, γεωπολιτική ένταση και διακυμάνσεις που μοιάζουν με το 2008, η στάση του «Σοφού της Ομάχα» αποκτά και πάλι τεράστια σημασία.
Όταν οι αγορές φοβούνται, ο Μπάφετ περιμένει, αλλά δεν κοιμάται.
Από το τέλος του 2024, η Berkshire Hathaway έχει αποκτήσει μια ρευστότητα ύψους 321 δισεκατομμυρίων δολαρίων, περισσότερα από την κεφαλαιοποίηση της Coca-Cola.
Μάθημα 1ο: Αναγνώρισε τα λάθη σου και προχώρα
Ο Μπάφετ αναφέρεται στα επενδυτικά του λάθη στην τελευταία του επιστολή, παραδεχόμενος ότι η αγορά της Berkshire Hathaway το 1962 ήταν ένα από αυτά. Παρότι φαινόταν φθηνή, η κλωστοϋφαντουργική της δραστηριότητα βρισκόταν σε παρακμή. Αντί να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη του ασφαλιστικού του τομέα, αφιέρωσε χρόνια προσπαθώντας να τη διασώσει – μια απόφαση που, όπως υπολογίζει, του κόστισε 200 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αυτό είναι το πρώτο μεγάλο μάθημα: ακόμη και ο κορυφαίος επενδυτής του κόσμου κάνει λάθη. Αλλά αυτό που τον διαφοροποιεί είναι ότι δεν προσκολλάται σε αυτά. Η επενδυτική πειθαρχία δεν είναι μόνο να διαλέγεις σωστά, αλλά και να εγκαταλείπεις έγκαιρα αυτό που δεν αποδίδει.
Όπως του έλεγε συχνά ο Τσάρλι Μάνγκερ: «Η μεγαλύτερη αμαρτία είναι να αργείς να διορθώσεις ένα λάθος.»
Μάθημα 2ο: Οι μετοχές είναι (ακόμα) το πιο δυνατό χαρτί
Σε κάθε περίοδο αστάθειας, η τάση είναι ίδια: οι επενδυτές καταφεύγουν στα μετρητά και στα ομόλογα. Ο Μπάφετ, ωστόσο, είναι ξεκάθαρος. Το μεγαλύτερο μέρος του κεφαλαίου της Berkshire παραμένει τοποθετημένο σε μετοχές. Και δεν πρόκειται να αλλάξει αυτό.
Γιατί; Επειδή οι μετοχές, όπως λέει, αντικατοπτρίζουν την παραγωγικότητα των επιχειρήσεων και μακροπρόθεσμα προσφέρουν καλύτερες αποδόσεις. Τα μετρητά διαβρώνονται από τον πληθωρισμό και τα ομόλογα, όσο ασφαλή κι αν φαίνονται, δεν αποδίδουν μακροχρόνια.
Ο ίδιος έχει επενδύσει με επιμονή σε μετοχές όπως η Coca-Cola και η American Express για δεκαετίες. Δεν κάνει trading. Κάνει investing. Και συμβουλεύει και τον μέσο επενδυτή να επιλέγει ένα απλό, χαμηλού κόστους index fund (όπως το S&P 500) και να αγοράζει σταθερά, ανεξαρτήτως συνθηκών.
Μάθημα 3ο: Αγνόησε τον θόρυβο, εστίασε στην αξία
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία του Μπάφετ είναι η ικανότητά του να αγνοεί τον “θόρυβο” της αγοράς και να εστιάζει στα θεμελιώδη μεγέθη των επιχειρήσεων. Η ερώτησή του, απλή και αποτελεσματική: Θα σταματήσει ο κόσμος να πίνει Coca-Cola αν η μετοχή χάσει 30%; Αν η απάντηση είναι «όχι», τότε η πτώση της τιμής είναι απλώς ευκαιρία.
Το απέδειξε το 1973 με την αγορά μετοχών της Washington Post στο 25% της εσωτερικής τους αξίας. Η τιμή συνέχισε να πέφτει, αλλά εκείνος περίμενε. Μέχρι το 1985, η επένδυση είχε εκτοξευθεί κατά 1.900%.
Μάθημα 4ο: Τα μετρητά δεν είναι επένδυση – είναι όπλο
Ο Μπάφετ έχει κατηγορηθεί πολλές φορές ότι κρατά υπερβολικά πολλά μετρητά. Όμως η φιλοσοφία του είναι διαφορετική. Δεν τα κρατά για λόγους ασφάλειας, αλλά για να είναι έτοιμος όταν οι άλλοι πανικοβάλλονται.
Το 2008, μέσα στην καρδιά της κρίσης, αγόρασε τραπεζικές μετοχές και εξασφάλισε προνομιακές συμφωνίες που έφεραν δισεκατομμύρια κέρδη στη Berkshire. Το ίδιο ετοιμάζεται να κάνει και τώρα — όταν κρίνει ότι οι τιμές έχουν πέσει αρκετά ώστε να αντικατοπτρίζουν τον φόβο, αλλά όχι τη μόνιμη ζημία.
Μέχρι τότε, θα περιμένει.
Γιατί δεν αγοράζει (ακόμα): Ο Μπάφετ διαβάζει ιστορία
Παρά τη μεγάλη διόρθωση, ο Μπάφετ δεν έχει ακόμη κάνει τη μεγάλη κίνηση. Πολλοί το ερμηνεύουν ως ένδειξη ότι η κρίση δεν έχει “ωριμάσει”. Άλλοι σημειώνουν ότι ο Μπάφετ γνωρίζει καλά την Ιστορία — και ίσως διαβλέπει κινδύνους που δεν έχουν ακόμη αποτυπωθεί στις τιμές.
Το 1930, οι δασμοί του Smoot-Hawley βύθισαν την παγκόσμια οικονομία. Μήπως η σημερινή εμπορική πολιτική των ΗΠΑ φέρει παρόμοια χαρακτηριστικά; Αν ο Μπάφετ δεν αγοράζει, ίσως βλέπει κάτι βαθύτερο απ’ ό,τι αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι.
Ο καθηγητής Στιβ Χάνκε, μάλιστα, δηλώνει πως «παρακολουθεί με αγωνία την επόμενη κίνηση του Μπάφετ — γιατί θα μας πει πολλά για το πού πιστεύει ότι πάει η οικονομία.»
Η Ιαπωνική στρατηγική: Επένδυση στην ποιότητα, όχι στη μόδα
Το 2019, όταν ελάχιστοι έβλεπαν επενδυτικές ευκαιρίες στην Ιαπωνία, ο Μπάφετ αγόρασε μετοχές πέντε μεγάλων ιαπωνικών εμπορικών ομίλων. Η Ιαπωνία αντιμετώπιζε χρόνια στασιμότητα και αρνητικά επιτόκια — όχι ακριβώς το ιδανικό σκηνικό για ριψοκίνδυνη επένδυση.
Κι όμως, εκείνος είδε ισχυρούς ισολογισμούς και σοβαρές διοικήσεις. Η απόδοση ήταν δευτερεύουσα. Η μακροπρόθεσμη αξία ήταν το ζητούμενο. Μερικά χρόνια μετά, κάποιες από αυτές τις μετοχές υποχώρησαν 20%-24%. Ο Μπάφετ όμως δεν πούλησε. Και ούτε πρόκειται. Η ποιότητα, λέει, αποδίδει στον χρόνο.
Τι πρέπει να κάνουμε εμείς όταν «κοκκινίζουν» τα ταμπλό;
Το βασικό μήνυμα του Μπάφετ είναι ξεκάθαρο: Όταν οι αγορές τρέμουν, μη βιαστείς να το βάλεις στα πόδια. Κάνε βήμα πίσω, σκέψου ψύχραιμα και αξιολόγησε: Οι επιχειρήσεις στις οποίες έχεις επενδύσει, είναι ακόμα υγιείς; Έχουν ισχυρά θεμελιώδη; Αν ναι, τότε ίσως αυτή η πτώση να είναι η ευκαιρία που περίμενες.
Και αν έχεις ρευστό διαθέσιμο, μην το κρατάς από φόβο. Κράτα το ως εφόδιο για την ευκαιρία. Όχι με στόχο το γρήγορο κέρδος, αλλά με ορίζοντα δεκαετίας.
Υπομονή, όχι πανικός
Ο Γουόρεν Μπάφετ δεν είναι θεός των αγορών. Είναι απλώς ένας άνθρωπος που έχει την πειθαρχία να περιμένει. Και αυτό είναι ίσως το σπανιότερο χάρισμα στην εποχή των social media, της ταχύτητας και του FOMO (Fear of Missing Out).
Όταν ρωτήθηκε ποια είναι η μεγαλύτερη αρετή ενός επενδυτή, απάντησε χωρίς δισταγμό: Η υπομονή.
Και γι’ αυτό, το χρηματιστήριο εξακολουθεί να λειτουργεί όπως εκείνος το περιέγραψε κάποτε:
«Ένας μηχανισμός μεταφοράς πλούτου από τους ανυπόμονους στους υπομονετικούς.»
Διαβάστε επίσης :
Γουόρεν Μπάφετ: Γιατί σοκάρει ο μεγαλοεπενδυτής «σοφός της Ομάχα»
Warren Buffett: 5 μυστικά για να αυξήσετε γρήγορα την περιουσία σας
Warren Buffett: 10 τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι χάνουν χρήματα
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
