Σε έσοδα της τάξης των 135 εκατ. ευρώ μόνο για το 2021 μεταφράστηκε για τα κρατικά ταμεία ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στον καφέ, που επιβλήθηκε το 2017.

Από αυτό συμπεραίνει κανείς πως πρόκειται για έναν φόρο που δύσκολα θα αποτελέσει παρελθόν, αν και η κατάργησή του αποτελεί πάγιο αίτημα των εκπροσώπων της βιομηχανίας καφέ. Στα 135 εκατομμύρια, βέβαια, δεν υπολογίζεται ο ΦΠΑ, που το 2021 έβαλε στα ταμεία επιπλέον 20 εκατ. ευρώ.

Τον Σεπτέμβριο η Ελληνική Ένωση Καφέ – της οποίας ηγείται ο Γιάννος Μπενόπουλος, ιδρυτής της Cafetex – ζήτησε από την πολιτεία τη μείωση του ΕΦΚ, κάτι που κατέστη εφικτό, ενώ στα αιτήματα του κλάδου συμπεριλαμβάνεται επίσης η κατάργηση του χαρτόσημου στα χρησιδάνεια που παρέχουν οι βιομήχανοι στις επιχειρήσεις της εστίασης, στις οποίες δανείζουν μηχανολογικό εξοπλισμό για την επεξεργασία του καφέ.

Το χαρτόσημο (2,4% επί της αξίας του εξοπλισμού) που επιβάλλεται σε αυτή τη συναλλαγή, έρχεται να τη δυσκολέψει, καθώς αν δεν δηλωθεί εντός 5 ημερών, επιβάλλεται πρόστιμο έως και 15 φορές της αξίας του, οδηγώντας τις εταιρείες να περνούν τις συγκεκριμένες συμφωνίες κάτω από το radar.

«Ακόμη ένα ζήτημα αποτελεί η ένταξη του κλάδου μεταποίησης καφέ στο ΕΣΠΑ, ενώ έχει μπει στον αναπτυξιακό», τόνισε ο κ. Μπενόπουλος, εξηγώντας πως η ένταξη των επενδύσεων στο ΕΣΠΑ (για επενδύσεις μικρότερες των 100 χιλ. ευρώ) έχει αποκλειστεί βάσει ευρωπαϊκών οδηγιών, επειδή η πρώτη ύλη δεν φύεται στην Ευρώπη.

«Το ΕΣΠΑ το χρειαζόμαστε για να αγοράσουμε μηχανήματα επεξεργασίας. Βρισκόμαστε σε συζητήσεις να μεταφερθεί ο τομέας επεξεργασίας καφέ ως αρμοδιότητα, από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων», κατέληξε.

Έως 2 ευρώ το κιλό φτάνουν οι ανατιμήσεις κι έπεται συνέχεια

Η αγορά καφέ βίωνε ήδη τις αυξήσεις τιμών σε πρώτες ύλες πριν από το ξέσπασμα του πολέμου. Εξαιτίας ενός παγετού στη Βραζιλία, κατεξοχήν παραγωγό χώρα, οι τιμές υπερδιπλασιάστηκαν σε λίγους μήνες.

Η συνολική επιβάρυνση, έπειτα και από τις αυξήσεις σε μεταφορικά και ενέργεια, έχει φτάσει έως 3 ευρώ στο κιλό σε επίπεδο χονδρικής. Ενδεικτικά, τα ναύλα για ένα κοντέινερ από τη Βραζιλία άγγιξαν τα 6.000 δολάρια από 2.000 που ήταν πριν και από την Ινδία τα 9.000 από 1.800 δολάρια.

Οι ανατιμήσεις που φτάνουν στο ράφι των σούπερ μάρκετ κυμαίνονται από 0,50 ευρώ έως και 2 ευρώ το κιλό με ΦΠΑ, έπονται όμως μεγαλύτερες αυξήσεις, σύμφωνα με εκπροσώπους της αγοράς.

Βάσει των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό, η αύξηση της τιμής σε καφέ, τσάι και κακάο έφτασε τον Απρίλιο το 7,1%, ποσοστό που δείχνει ότι μέχρι στιγμής μεγάλο μέρος των επιβαρύνσεων έχει απορροφηθεί από τις εταιρείες.

Συνολικά η μείωση του όγκου κατανάλωσης στο τετράμηνο ανέρχεται στα επίπεδα 6% σε όγκο, ενώ στον τζίρο δεν έχει καταγραφεί μείωση δεδομένου ότι οι απώλειες σε όγκο καλύπτονται από τις ανατιμήσεις.

3 δισ. ευρώ τζιράρει ο καφές στην εστίαση

Εξάλλου, οι Έλληνες κατανάλωσαν περίπου 10% περισσότερο καφέ κατά τα δύο χρόνια της πανδημίας. Ανά είδος, ο ελληνικός καφές είναι σταθερά πτωτικός σε κατανάλωση στα σούπερ μάρκετ, ο στιγμιαίος είναι εντονότερα πτωτικός, ο φίλτρου είναι ελαφρώς ανοδικός και ο espresso κινείται διαχρονικά ανοδικά.

Στα σούπερ μάρκετ πρώτος σε μερίδια είναι ο ελληνικός που αποτελεί το 50% της κατανάλωσης σε όγκο, ακολουθεί ο στιγμιαίος (20%) και στον φίλτρου και τον espresso καταλογίζεται το υπόλοιπο μερίδιο.

Ωστόσο, ο ελληνικός χάνει στο φετινό πρώτο τρίμηνο 5%, αγγίζοντας τα επίπεδα των απωλειών που έχει η κατηγορία του καφέ συνολικά στα σούπερ μάρκετ. Η κατηγορία που κερδίζει τα τελευταία χρόνια είναι αυτή των καψουλών, δεδομένης της ζήτησης για premium προϊόντα.

Η αξία πωλήσεων όλων των ειδών καφέ στα σούπερ μάρκετ υπολογίζεται σε σχεδόν 400 εκατ. ευρώ, το 10% της οποίας προέχεται από τις κάψουλες espresso.

Η συνολική αξία κατανάλωσης στην εστίαση είναι περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ και υπολογίζεται με βάση την τιμή του ροφήματος που πωλείται ως τελικό προϊόν στον καταναλωτή.