ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Το κέρδος και η ζημία δεν είναι αρκετά, λέει ο Έλληνας καθηγητής του Harvard Business School. Ο Σεραφείμ, γράφει το Bloomberg, θέλει να κάνει αυτό που κανείς δεν έχει κάνει πριν: «Υπολόγισε ένα δολάριο στον αντίκτυπο των προϊόντων και των λειτουργικών στους ανθρώπους και τον πλανήτη και, στη συνέχεια, πρόσθεσε ή αφαίρεσέ το από τις βασικές γραμμές των εταιρειών».
Η Intel δίνει ένα παράδειγμα και των δύο. Ο Σεραφείμ και η πενταμελής ομάδα του πίστωσαν 6,9 δισ. δολάρια στην εταιρεία το 2018 για τις πλουσιοπάροχες αμοιβές των υπαλλήλων και για την ενίσχυση των τοπικών οικονομιών όπου έχει γραφεία. Ταυτόχρονα, αφαίρεσαν 3,1 δισ δολάρια για την έλλειψη εργαζομένων γυναικών, τη δυσκολία επαγγελματικής εξέλιξης αλλά και την μικρή προσοχή στην υγεία των εργαζομένων.
«Χωρίς να τιμολογήσουμε τις επιπτώσεις, έχουμε μείνει με την ψευδαίσθηση ότι οι επιχειρήσεις δεν έχουν οικονομικό αντίκτυπο από αυτές», δήλωσε ο Σεραφείμ. Οι εταιρείες που παρουσιάζουν μεγάλα κέρδη μπορούν να έχουν τεράστια αρνητικά αποτελέσματα στην κοινωνία, είπε. “Απλά… εξαπατούν επειδή λειτουργούν σε ένα περιβάλλον που δεν τιμολογεί όλες αυτές τις επιπτώσεις.”
Το λάθος του Φρίντμαν
Η έρευνα του Σεραφείμ φέρνει στο προσκήνιο το εγχειρίδιο της μέτρησης των επιδόσεων των επιχειρήσεων κυρίως από την αξία των μετόχων, η οποία διαδόθηκε τον περασμένο αιώνα από τον βραβευμένο με Νόμπελ οικονομολόγο Μίλτον Φρίντμαν. Το έργο του Έλληνα ακαδημαϊκού έρχεται σε μια στιγμή που οι εταιρείες αναζητούν όλο και περισσότερους τρόπους για να βοηθήσουν την στήριξη της κοινωνίας που, παρά τον πλούτο της, πάσχει από θλίψη και περιστατικά ρατσισμού, ένα διευρυμένο χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών, και βαθύτατες ζημιές στη φύση και το περιβάλλον. Η πανδημία του κορονοϊού έχει καταστήσει αυτήν την αναζήτηση πιο επείγουσα.
Ο Σεραφείμ, 38 ετών, θέλει με το έργο του να συμβάλει στη λήψη αποφάσεων για επενδύσεις, στο σχεδιασμό φορολογικών κινήτρων, αλλά και στο να βρει τους παράγοντες εκείνους που θα αποτελέσουν κριτήρια αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας των εταιρειών ή ακόμη και να βοηθήσουν τις εταιρείες στη συγκέντρωση χρημάτων.
«Δεν δημιουργούνται όλα τα κέρδη με ίσους όρους», δήλωσε ο Peter Harrison, διευθύνων σύμβουλος της Schroders.
Ο Σεραφείμ είναι γνωστός στον κόσμο για θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης (Environmental, social and corporate governance), όταν ακόμα ο όρος ESG δεν ήταν πολύ γνωστός. Μεγαλώνοντας στην Ελλάδα και παρατηρώντας προβλήματα στην κυβερνητική πολιτική τον γοήτευσε η ιδέα της μέτρησης των αποδόσεων από μία άλλη οπτική.
Η ανάλυσή του ξεπερνά τις καθιερωμένες τεχνικές για τη μέτρηση των αερίων του θερμοκηπίου ή τη χρήση τιμών διοξειδίου. Υποστηρίζοντας το ρητό «ό,τι μπορεί να μετρηθεί, είναι διαχειρίσιμο», ο στόχος του Σεραφείμ είναι να εκτιμήσει τους άυλους, μη οικονομικούς παράγοντες. Με την βοήθεια της τεχνολογίας μηχανικής μάθησης (Machine Learning), ο Σεραφείμ και η ομάδα του αξιολογούν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες με κριτήρια που περιλαμβάνουν πόσο προσιτές και προσεγγίσιμες είναι, την υγεία και την ασφάλεια καθώς και την ικανότητα ανακύκλωσής τους.
Αυτό σημαίνει για παράδειγμα, το να χρεώνονται στις εταιρικές δαπάνες, ποσά για ιατρικές παθήσεις όπως η κατάθλιψη όταν συνδέεται με συνθήκες φτώχειας, να χρεώνονται οι αεροπορικές εταιρείες για τις ακυρώσεις πτήσεων και τον αντίκτυπο που έχει αυτό στα άτομα που χάνουν τις πτήσεις αλλά και να επιρρίπτονται ευθύνες στους υπεύθυνους παραγωγής τροφίμων που προκαλούν θέματα υγείας όπως η παχυσαρκία. Αντίστοιχα θα πρέπει να πιστώνονται και οι αυτοκινητοβιομηχανίες για την ασφάλεια των οχημάτων αλλά και όσες εταιρείες προσλαμβάνουν σε περιοχές με υψηλή ανεργία.
Όσον αφορά την απασχόληση, η ομάδα αξιολογεί θέματα όπως η ποιότητα των μισθών που καταβάλλονται, ο αριθμός των μαύρων γυναικών σε υψηλόβαθμες θέσεις και οι περιπτώσεις της σεξουαλικής παρενόχλησης.
«Η πρόκληση είναι να βεβαιωθούμε ότι τα δεδομένα που αναφέρονται είναι ακριβείς αναπαραστάσεις, αλλιώς αυτό γίνεται απλώς μια κούρσα ενάντια στο χειραγωγημένο μάρκετινγκ της εταιρικής πολιτικής», δήλωσε ο Dean Karlan, καθηγητής οικονομικών στο Northwestern University του Ιλλινόις.
Ισχυρότερα επιχειρηματικά μοντέλα
«Θα βοηθήσει τους διευθυντές να κάνουν ισχυρότερα επιχειρηματικά μοντέλα», δήλωσε η Susanne Stormer, επικεφαλής σύμβουλος αειφορίας στη φαρμακευτική Novo Nordisk.
Ήδη, περίπου 60 εταιρείες παγκοσμίως, όπως η ολλανδική τράπεζα ABN Amro, η εταιρεία τηλεπικοινωνιών Safaricom και ο όμιλος Volvo, έχουν ποσοτικοποιήσει ορισμένες από τις επιπτώσεις τους, δήλωσε ο Σεραφείμ. Ο γαλλικός κολοσσός τροφίμων Danone εισήγαγε μια μέτρηση που ονομάζεται «προσαρμοσμένα σε άνθρακα κέρδη ανά μετοχή» και η ιδιωτική εταιρεία TPG εργάστηκε για την εκτίμηση της οικονομικής αξίας του κοινωνικού και περιβαλλοντικού αγαθού από τις επενδύσεις.
Η BlackRock, ο μεγαλύτερος διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο, δήλωσε φέτος ότι θα καταστήσει τη βιωσιμότητα κορυφαίο επενδυτικό στόχο. Η Microsoft σχεδιάζει να επενδύσει 1 δισεκατομμύριο δολάρια για να υποστηρίξει το έργο σε τεχνολογίες μείωσης του αποτυπώματος του άνθρακα και η Citigroup δεσμεύτηκε να δαπανήσει το ίδιο ποσό σε προσπάθειες για να καλύψει το κενό φυλετικού πλούτου.
Το να διατηρείς τους μετόχους μια εταιρείας ευχαριστημένους, ήταν από καιρό ο πρωταρχικός στόχος και το επίκεντρο της λήψης αποφάσεων για τις εταιρείες, και μένει να δούμε αν το έργο του Σεραφείμ μπορεί να είναι μέρος μιας αλλαγής.
«Ανατρεπτική διδασκαλία»
Ο Φρίντμαν, ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος, είπε ότι μια εταιρεία που επιλέγει την κοινωνική ευθύνη έναντι της μεγιστοποίησης των κερδών ασκεί σοσιαλισμό – «το δόγμα του σοκ». Σε μια ελεύθερη κοινωνία, ο Φρίντμαν είπε, «υπάρχει μία και μόνο μία κοινωνική ευθύνη της επιχείρησης – να χρησιμοποιήσει τους πόρους της και να συμμετάσχει σε δραστηριότητες που έχουν σχεδιαστεί για να αυξήσουν τα κέρδη της, εφόσον παραμένει εντός των κανόνων του παιχνιδιού, δηλαδή, συμμετέχει σε ανοιχτό και ελεύθερο ανταγωνισμό χωρίς απάτη.
Τώρα, αυτή η φιλοσοφία εμφανίζει δυσκολίες στην τήρησή της. Πέρυσι, στο Business Roundtable, μια ομάδα των μεγαλύτερων εταιρειών των ΗΠΑ, εξέπληξε πολλούς επιχειρηματικούς ηγέτες όταν τα μέλη δεσμεύτηκαν να διευρύνουν τους δικαιούχους από απλούς μετόχους σε πελάτες, υπαλλήλους, προμηθευτές και κοινότητες.
Η δουλειά του Serafeim στο Χάρβαρντ θα μπορούσε να διευκολύνει αυτές τις αλλαγές τοποθετώντας αριθμητικές τιμές σε αυτές.
«Αυτό που κάνουμε είναι να ενδυναμώσουμε τον καπιταλισμό για να έχουμε πραγματικά ελεύθερες και δίκαιες αγορές», δήλωσε ο Σεραφείμ. Διαφορετικά, είναι ένα είδος κρυφής εκδοχής του.”
Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση