Λύση στο πρόβλημα με τα πάγια της Διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου, φέρνει το 2025, το οποίο ξεκινά με καλούς οιωνούς για τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας  στο project Great Sea Interconnector του ΑΔΜΗΕ, ο οποίος ανήκει κατά 51% στο Ελληνικό Δημόσιο.

Η συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή που πέρασε, μεταξύ των υπουργών Ενέργειας Ελλάδας και Κύπρου, κ. Θεόδωρου Σκυλακάκη και Γιώργου Παπαναστασίου αλλά και εκπροσώπου της Προεδρίας της Κυπριακής δημοκρατίας και εκπροσώπου του Μαξίμου και με τη συμμετοχή ευρύτερης ομάδας εργασίας, σύμφωνα με πηγές, ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική και πέτυχε να δοθούν προφορικά λύσεις στα προβλήματα που είχαν πρόσφατα προκύψει.

1

Όπως δήλωσε στο mononews.gr  υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Γιώργος Παπαναστασίου, “είναι ευαίσθητες εποχές και πρέπει με πνεύμα κατανόησης να λύνουμε τα προβλήματα. Πλέον έχουν εξηγηθεί πολλά, που στην Κύπρο μεγαλοποιούνται, είναι σημαντικό ότι υπάρχει κλίμα εμπιστοσύνης και συναντίληψης και αναμένουμε σύντομα και γραπτά όσα συμφωνήσαμε προφορικά, ώστε το συντομότερο μέχρι τέλη Ιανουαρίου, να προχωρήσει η συμμετοχή της Κύπρου”.

Το πρόβλημα: Η ιδιοκτησία των παγίων του έργου

Η ιδιοκτησία των παγίων του έργου της Διασύνδεσης, αποτελεί προαπαιτούμενο για την κυπριακή πλευρά, προκειμένου να συμμετάσχει στη θυγατρική του ΑΔΜΗΕ Great Sea Interconnector.

Υπενθυμίζεται ότι ο ΑΔΜΗΕ, έχει δημιουργήσει την 100% θυγατρική του Great Sea Interconnector (GSI) στην οποία    εκχωρεί τον ρόλο του φορέα υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας. Στόχος του ΑΔΜΗΕ είναι να εισέλθει στον GSI ως μέτοχος η Κυπριακή Δημοκρατία και ακολούθως να συμμετέχουν και άλλοι επενδυτές. Για το σκοπό αυτό απέστειλε στη ΡΑΕΚ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου) συμφωνία παραχώρησης, με την υπογραφή της οποίας η Κύπρος θα συμμετάσχει στο έργο. Το concession agreement,    δεν προβλέπει ότι  ο Great Sea Interconnector είναι και ιδιοκτήτης της υποδομής, και περιγράφεται μόνο ως φορέας υλοποίησης, ενώ τα πάγια δηλαδή, η ιδιοκτησία του έργου, παραμένει στον ΑΔΜΗΕ.

Η κυπριακή πλευρά πριν υπογράψει τη συμμετοχή της, συμβουλεύτηκε τον αμερικανικό οίκο Curtis, Mallet-Prevost, Colt and Mosle LLP, ο οποίος ανέλαβε για λογαριασμό της Κύπρου, τη νομική μελέτη δέουσας επιμέλειας, στη συμφωνία παραχώρησης που είχε αποσταλεί στη Ρυθμιστική Αρχή Κύπρου. Με βάση τη μελέτη που πραγματοποίησε ο αμερικάνικος οίκος έκρινε ότι η προτεινόμενη συμφωνία δεν είναι ισορροπημένη και απέστειλε σωρεία παρατηρήσεων στις κυπριακές Αρχές.  Ακολούθως, στις 3/12/2024 εστάλη Επιστολή, στο ελληνικό υπουργείο Ενέργειας, από την κυπριακή πλευρά, για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν ώστε  η Κυπριακή Δημοκρατία να δεχτεί να συμμετάσχει στο έργο.

Προτεραιότητα για την κυπριακή πλευρά είναι η ιδιοκτησία της υποδομής, δηλαδή τα πάγια του έργου, ποσοστό των οποίων είναι σημαντικό για τους Κυπρίους να ανήκουν στην Κυπριακή Δημοκρατία .

Η λύση που δόθηκε: Θα περάσουν τα πάγια στον Great Sea Interconnector

Στη σημαντική συνάντηση της περασμένης Παρασκευής, η κυπριακή πλευρά τόνισε, πόσο σημαντικό είναι να συμμετέχουν σε μια εταιρεία που αποτελεί και ιδιοκτήτη της υποδομής και όχι μόνο φορέα υλοποίησης. Από την ελληνική πλευρά, έγινε σαφές, ότι δεν υπάρχει διαφωνία σε αυτό, αλλά ότι θα πρέπει να γίνει σε κάποια βήματα.

Ειδικότερα, έγινε σαφές, ότι για να μπορέσει η οντότητα Great Sea Interconnector να γίνει ιδιοκτήτης των παγίων πρέπει να είναι πιστοποιημένος Διαχειριστής, και για να γίνει αυτό σύμφωνα με το ευρωπαϊκό δίκαιο, θα πρέπει να έχει καθορισμένη δομή μετοχικού κεφαλαίου και μετόχους, ώστε να έχει επιβεβαιωθεί ότι δεν υπάρχουν ασυμβίβαστα με το ρόλο του διαχειριστή.

Επομένως, πρώτα θα πρέπει να ολοκληρωθεί η δομή των μετόχων, με τη συμμετοχή της επιλεγμένης εταιρείας της Κύπρου στο μετοχικό κεφάλαιο, (μάλλον του Διαχειριστή Συστημάτων Μεταφοράς) και ακολούθως να μεταφερθούν τα πάγια του έργου.

Πλέον η κυπριακή πλευρά, αναμένει επίσημη επιστολή από το ελληνικό ΥΠΕΝ ώστε να περιγράφονται και γραπτώς τα όσα συμφωνήθηκαν προφορικώς, τα οποία και θα αποτυπωθούν σε νέα Συμφωνία Παραχώρησης που θα αποσταλεί στη ΡΑΕΚ , η οποία θα προβλέπει ότι τα πάγια του έργου θα περάσουν στον Great Sea Interconnector, όταν καθοριστεί το μετοχικό κεφάλαιο του.

Αφού η νέα συμφωνία, και η επίσημη ελληνική απάντηση σε όλα τα θέματα που έχει θέσει η κυπριακή πλευρά, γνωστοποιηθούν στον αμερικανικό οίκο Curtis, Mallet-Prevost, Colt and Mosle LLP, η Κυπριακή Δημοκρατία θα μπορέσει να συμφωνήσει στη συμμετοχή της στο έργο, κάτι που τοποθετείται μέχρι τα τέλη Ιναουαρίου.