Ο δρόμος για την έξοδο από τα μνημόνια και τη συμφωνία για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους τελικά όπως φαίνεται δεν θα είναι και τόσο εύκολος, όπως προκύπτει από έγγραφο του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, που δημοσιεύεται στην γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, λίγες ώρες πριν από το Eurogroup της Παρασκευής. Η Γερμανία λέει «όχι» σε έναν αυτόματο μηχανισμό ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους και επιθυμεί να υπάρξουν και σε αυτήν την περίπτωση αυστηρές προϋποθέσεις και αξιολογήσεις.
Σύμφωνα με τα έγγραφο που αποκαλύπτει η εφημερίδα Handelsblatt, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει τη δημιουργία ενός μηχανισμού ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους που θα ενεργοποιείται μόνον αν η Ελλάδα τηρεί τις δημοσιονομικές και άλλες δεσμεύσεις της, μετά το τέλος του προγράμματος.
Σαν να μην πέρασε μία μέρα από την εποχή… Σόιμπλε
Από τα έγγραφα, που συνέταξε το υπουργείο ενόψει του αυριανού Eurogroup στη Σόφια, όπου η Ελλάδα θα αποτελέσει βασικό θέμα συζήτησης, προκύπτει ότι το πνεύμα του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε παραμένει ζωντανό και υπό την ηγεσία του Σοσιαλδημοκράτη Ολαφ Σολτς. «Η ασθενής ανάπτυξη δεν θα δίνει αυτόματα το δικαίωμα στην Ελλάδα να μειώσει τις πληρωμές για την εξυπηρέτηση του χρέους της», ξεκαθαρίζει το έγγραφο, αναφερόμενο στη λεγόμενη γαλλική πρόταση, που συνδέει την ελάφρυνση του χρέους με τον ρυθμό ανάπτυξης. «Ο μηχανισμός», σημειώνει το έγγραφο, «μπορεί να ενεργοποιηθεί και να συνεχίσει να λειτουργεί εφόσον, κατά τις τακτικές αξιολογήσεις, η Ελλάδα τηρεί τις μεταπρογραμματικές δεσμεύσεις της, όπως αυτές που προκύπτουν από τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες».
Αυτόματο φρένο
Το έγγραφο κάνει αναφορά ακόμη και σε ένα «αυτόματο φρένο», δηλαδή στη διακοπή των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους «σε περίπτωση που η πολιτική του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα ξεφύγει από τον έλεγχο», όπως αναφέρει το δημοσίευμα.
Οι όροι αυτοί, ωστόσο, δεν βρίσκουν σύμφωνους τους ευρωπαϊκούς θεσμούς ούτε και το ΔΝΤ, που τάσσονται σε μεγάλο βαθμό υπέρ ενός αυτοματοποιημένου μηχανισμού. Όπως αποκαλύπτει 18σέλιδο έγγραφο που επικαλείται η εφημερίδα, η Κομισιόν προτείνει να χορηγείται υπό όρους μόνο ένα μέρος της βοήθειας και συγκεκριμένα τα κέρδη από τα ομόλογα της ΕΚΤ και των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών (SMPs και ANFAs), ύψους 4,1 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, προτείνει να χορηγούνται κάθε χρόνο, από το 2019 ώς το 2022, από 950 εκατ. ευρώ και στη συνέχεια μικρότερα ποσά. Πρόκειται προφανώς για τον «ημιαυτόματο» μηχανισμό, στον οποίο έκανε αναφορά προχθές σε συνέντευξή του ο επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί. Στο σχετικό έγγραφό της, η Κομισιόν υποστηρίζει ότι κάτι τέτοιο θα αποτελούσε κίνητρο για την κυβέρνηση να συνεχίσει να εφαρμόζει συνετή δημοσιονομική πολιτική και να μην κάνει πίσω στις μεταρρυθμίσεις που έχει συμφωνήσει στο πλαίσιο του προγράμματός της με τον ESM.
Από την άλλη μεριά, βεβαίως, όπως επιβεβαιώνει και το δημοσίευμα της εφημερίδας, η Γερμανία εξακολουθεί να θέλει τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα. Το ΔΝΤ δεν θέλει να εξαρτάται η ελάφρυνση του χρέους από προϋποθέσεις, γιατί έτσι δεν είναι σε θέση να συντάξει μια αξιόπιστη ανάλυση βιωσιμότητάς του.
Η Γερμανία πάντως υποβάθμισε τις προσδοκίες ότι η Ελλάδα και οι πιστωτές της θα μπορέσουν σύντομα να καταλήξουν σε συμφωνία για την ελάφρυνση του χρέους, παρά το γεγονός ότι η Αθήνα ξεπέρασε κατά πολύ τις δημοσιονομικές απαιτήσεις των δανειστών το 2017.
Εκπρόσωπος του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Όλαφ Σολτς έβαλε στον πάγο τις σχετικές προσδοκίες, όταν ζητήθηκε να σχολιάσει το δημοσίευμα της Handelsblatt, Δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις, δεν υπάρχουν προκαθορισμένες απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα», είπε χαρακτηριστικά. Οι συνομιλίες για την ελάφρυνση του χρέους θα συνεχιστούν και η Γερμανία ελπίζει ότι μπορεί να ληφθεί απόφαση εγκαίρως, πριν από το τέλος του τρίτου προγράμματος διάσωσης της Ελλάδας, δήλωσε η εκπρόσωπος του Γερμανού ΥΠΟΙΚ. Αλλά πρόσθεσε επίσης: «Αυτή η απόφαση θα πάρει σίγουρα μερικές ακόμη εβδομάδες».