Φυσικό αέριο: Νέο μπρα ντε φερ στην Ευρώπη για την υποχρεωτική μείωση κατανάλωσης κατά 15% – Γιατί η Ελλάδα λέει όχι

Οι οριζόντιες περικοπές κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου, που προτείνει η Κομισιόν, αποτελούν το νέο μήλο της έριδος για τις χώρες της ΕΕ, καθώς πολλά από τα κράτη μέλη δεν έχουν την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο που έχουν άλλα ή έχουν πετύχει διαφοροποίηση πηγών εφοδιασμού, έχουν αποθήκες και πρόσβαση σε φορτία LNG.

Η Κομισιόν, επί της ουσίας, ζητά από τα κράτη μέλη που θα έχουν επάρκεια φυσικού αερίου ακόμη και αν κοπούν οι ροές από τη Ρωσία, να μειώσουν την κατανάλωσή του, περιορίζοντας την ηλεκτροπαραγωγή και τη βιομηχανία τους, ακόμη και αν αυτό δε  βοηθάει τα κράτη που δε  θα έχουν επάρκεια αν κοπούν οι ροές από τη Ρωσία. Με βάση το ευρωπαϊκό σχέδιο θα αναγκαστούν  όλοι οριζόντια, να μειώσουν την κατανάλωση φυσικού αερίου κατά 15% για 8 μήνες, αν το ζητήσουν τρία κράτη μέλη και έτσι θα υποστούν όλοι ένα ακόμη σοκ στις οικονομίες τους, χωρίς εξήγηση.

Το σχέδιο αυτό, που ανακοινώθηκε χωρίς να έχει προηγηθεί διαβούλευση, προκαλεί αντιδράσεις σε αρκετά κράτη μέλη, που δε βλέπουν για ποιο λόγο πρέπει να υποβάλουν την οικονομία τους, στο σοκ της υποχρεωτικής μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου για οκτώ μήνες με τις συνέπειες που μπορεί να έχει για τη βιομηχανία και την ηλεκτροπαραγωγή, αν μπορούν από LNG ή άλλες πηγές να καλύψουν τις ανάγκες τους και δεν πλήττονται από την ενδεχόμενη διακοπή των ρωσικών ροών.

Ισπανία και Πορτογαλία πρωτοστατούν στις αντιδράσεις, συντάσσονται σε αυτές Ιταλία, Ουγγαρία και Πολωνία αλλά και η Ελλάδα καθώς οι αγορές τους δεν εξαρτώνται για το φυσικό αέριο από τη Ρωσία όπως η Αυστρία και η Γερμανία.

Επεκτείνεται το πρόβλημα χωρίς να αμβλύνεται για κανένα

Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την Τρίτη 26 Ιουλίου που θα συζητηθεί το νέο σχέδιο της Κομισιόν, αναμένονται έντονες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις, καθώς το μέτρο αυτό θα δημιουργήσει μια πρόσθετη επιβάρυνση στις οικονομίες των χωρών μελών που ήδη πλήττονται από την ενεργειακή κρίση και τον πληθωρισμό.

Η Nord Stream AG δηλώνει ότι 26 εκατομμύρια ευρωπαϊκά νοικοκυριά μπορούν να τροφοδοτηθούν με φυσικό αέριο από τον αγωγό Nord Stream, ενώ το 55% του φυσικού αερίου της Γερμανίας προέρχεται από αυτόν τον αγωγό.

Δεν συμβαίνει το ίδιο όμως με μια σειρά άλλων χωρών που στηρίζονται σε LNG ή σε αέριο άλλων πηγών.

Ουσιαστικά διαμορφώνονται δύο ομάδες, οι χώρες της κεντρικής Ευρώπης, Αυστρία, Γερμανία, Φινλανδία, Σουηδία, που τροφοδοτούνται από το Nord Stream 1 και σε περίπτωση διακοπής του φυσικού αερίου από τη Ρωσία, θα αναγκαστούν να περιορίσουν την κατανάλωση τους και οι χώρες του Νότου και Ανατολικής ευρώπης που έχουν διαφοροποιημένες πηγές εφοδιασμού.

Και όπως αναφέρουν πηγές, το σχέδιο της Κομισιόν  δεν βοηθά σε τίποτα τα κράτη που δεν θα έχουν επάρκεια, αφού δεν θα  μπορεί να …τους μεταφερθεί το παραπάνω αέριο ή τα φορτία LNG των περικοπών.

Η πρόταση χαρακτηρίζεται «άδικη» και για τη χώρα μας, καθώς δημιουργεί πρόβλημα σε εμάς ενώ ταυτόχρονα δε λύνει κανένα πρόβλημα για τους άλλους. Θα έχει δυσανάλογες αρνητικές επιπτώσεις για την εθνική μας οικονομία, χωρίς να βελτιώνει την κατάσταση για τις οικονομίες των χωρών που πλήττονται από την ενδεχόμενη διακοπή των ρωσικών ροών.

Γιατί η Ελλάδα λέει όχι

«Εμείς έχουμε καταθέσει προτάσεις και στις προτάσεις αυτές θα επιμείνουμε…», δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου. «Κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να μην υπάρξει διατάραξη στην εφοδιαστική αλυσίδα».

Η κυβέρνηση δε συμφωνεί με την πρόταση της Κομισιόν για μείωση 15% στο φυσικό αέριο… Εμείς έχουμε καταθέσει προτάσεις και στις προτάσεις αυτές θα επιμείνουμε…», δήλωσε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου.

«Δεν έχει δικαίωμα η Κομισιόν να επιβάλει μονομερώς μειώσεις όταν πολλά κράτη μέλη δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα, ή δεν εισάγουν καν ρωσικό αέριο», σημειώνει πηγή από το ελληνικό ΥΠΕΝ. Πηγές από την αγορά τονίζουν, ότι δεν είναι δυνατό να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σχέδιο, καθώς οι ιδιωτικές εταιρείες που εισάγουν αέριο έχουν ρήτρες take or pay και δεν μπορούν έτσι απλά να τις παρακάμψουν.

Επίσης, μια υποχρεωτική  μείωση στην κατανάλωση αερίου, θα πίεζε άμεσα την παραγωγή ενέργειας που σήμερα στηρίζεται στο φυσικό αέριο τη στιγμή που δεν είναι έτοιμη η υποδομή που χρειάζεται για να γίνει υποκατάσταση από το λιγνίτη. Η κατάσταση αυτή θα δημιουργούσε αλυσιδωτά προβλήματα στα νοικοκυριά αλλά και στη βιομηχανία. Από τη βιομηχανία εκφράστηκε ήδη έντονη ανησυχία για το μέτρο αυτό, καθώς θα την καθήλωνε για 8 μήνες χωρίς κανένα λόγο.

Ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ Αντώνης Κοντολέων σχολιάζοντας το προτεινόμενο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για «υποχρεωτική» μείωση της ζήτησης του φ.α​ κατά 15% καθ’ όλη τη διάρκεια του επόμενου 8μηνου, μια μείωση που αντιστοιχεί σε περίπου 6.4 TWH για τη χώρα μας, δήλωσε:

«Η πρόταση της Επιτροπής αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο, με απλή διαδικασία, η μείωση κατά 15% να γίνει υποχρεωτική για όλα τα κράτη μέλη, γεγονός που θα έχει μη αναστρέψιμες αρνητικές επιπτώσεις για τη βιομηχανία της χώρας μας, η οποία προσπαθεί να επιβιώσει μέσα στην ενεργειακή καταιγίδα.Εάν λάβουμε υπόψη μας την υψηλή εξάρτηση της ηλεκτροπαραγωγής μας έως και 40% από το φ.α, τις συνθήκες που διαμορφώνονται σήμερα στα λιγνιτωρυχεία μετά την απόφαση για πρόωρη απολιγνιτοποίηση, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι σε όλη τη διάρκεια του επερχόμενου χειμώνα θα επιβληθούν περιορισμοί στη λειτουργία της βιομηχανίας, ενώ μπορεί να υπάρχει επάρκεια σε φ.α. Την ίδια στιγμή η  Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρνείται δογματικά, εδώ και ένα έτος, να δεχθεί λύσεις που θα αντιμετωπίζουν την εκτόξευση  στο κόστος του ρεύματος (χρέωση που να αντιστοιχεί  στο μέσο κόστος παραγωγής αντί του οριακού).