ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Καθησυχαστική εμφανίζεται η Eurobank σχετικά με την οριακή άνοδο του ποσοστού της ανεργίας στην ελληνική οικονομία τον Φεβρουάριο 2018, σύμφωνα με ανάλυσή της.
Όπως εξηγεί, λαμβάνοντας υπ’ όψιν:
1ον τις παρούσες εκτιμήσεις επίσημων οργανισμών για αύξηση του ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης στην Ελλάδα το 2018 (π.χ. η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ θα ανέλθει στο 1,9% από 1,4% πέρυσι) και
2ον το ποιοτικό χαρακτηριστικό της ενίσχυσης της τριμηνιαίας πτώσης του ποσοστού ανεργίας στο 2ο και 3ο τρίμηνο των τελευταίων 4 ετών (π.χ. λόγω της θετικής επίδρασης που ασκεί η άνοδος της βιομηχανίας του τουρισμού), θεωρεί ότι παρά την οριακή άνοδο της ανεργίας και την επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης της απασχόλησης τον Φεβρουάριο 2018, η γενική τάση της πτωτικής πορείας του ποσοστού ανεργίας αναμένεται να συνεχιστεί στα επόμενα τρίμηνα.
Το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα ανήλθε στο ιστορικό υψηλό του 27,9% τον Ιούλιο 2013 (μηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού, στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ). Ως γνωστόν, η βαθιά και παρατεταμένη ύφεση των προηγούμενων ετών είχε ως βασική συνέπεια την εκτόξευση του λόγου των ανέργων ως προς το εργατικό δυναμικό κατά 20,6 ποσοστιαίες μονάδες (ιστορικό χαμηλό 7,3% τον Μάιο 2008). Ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε κατά 979,2 χιλ. άτομα, των απασχολούμενων μειώθηκε κατά -1.158,0 χιλ άτομα και του εργατικού δυναμικού (άνεργοι + απασχολούμενοι) συρρικνώθηκε κατά 178,8 χιλ άτομα.
Η επιβράδυνση της ύφεσης (π.χ. το 2012 ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης ήταν -7,3% και το 2014 ήταν +0,7%) και η είσοδος της ελληνικής οικονομίας σε ένα μονοπάτι ήπιας ανάκαμψης το περασμένο έτος (η ετήσια % μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ ήταν 1,4%) συνοδεύτηκαν από πτώση του ποσοστού ανεργίας κατά -7,2 ποσοστιαίες μονάδες (Ιούλιος 2013 – Φεβρουάριος 2018). Ο αριθμός των απασχολούμενων ενισχύθηκε κατά 265,7 χιλ. άτομα και των ανέργων και του εργατικού δυναμικού μειώθηκε κατά -365,0 και -99,3 χιλ. άτομα αντίστοιχα.
Δύναται να υποστηριχτεί ότι η συνεχής συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού συνδέεται 1ον με την εκροή ανθρώπινου δυναμικού προς την αλλοδαπή και 2ον με δημογραφικούς παράγοντες. Η εν λόγω εξέλιξη ασκεί αρνητικές επιδράσεις στον δυνητικό ρυθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας.
Η προαναφερθείσα μείωση του ποσοστού ανεργίας στην Ελλάδα συνοδεύτηκε από διακυμάνσεις. Πιο αναλυτικά, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 55 μηνών (Αύγουστος 2013 – Φεβρουάριος 2018), 38 παρατηρήσεις έκλεισαν με αρνητική μηνιαία μεταβολή (πτώση του ποσοστού ανεργίας) και 17 με θετική μηνιαία μεταβολή (αύξηση του ποσοστού ανεργίας).
Επιπρόσθετα, ένα ποιοτικό χαρακτηριστικό που αξίζει να σημειώσουμε είναι ότι η σχετική συχνότητα των παρατηρήσεων με μηνιαία πτώση ήταν πιο έντονη στο 2ο και το 3ο τρίμηνο. Επί παραδείγματι, από το σύνολο των μηνών του 2ου και 3ου τριμήνου (26 μήνες από το σύνολο των 55 μηνών της περιόδου Αυγούστου 2013 – Φεβρουαρίου 2018), στο 76,9% σημειώθηκε πτώση του ποσοστού ανεργίας και στο υπόλοιπο 23,1% αύξηση. Τα αντίστοιχα μεγέθη για το 4ο και 1ο τρίμηνο διαμορφώθηκαν στο 62,1% και 37,1% (29 μήνες από το σύνολο των 55 μηνών της περιόδου Αυγούστου 2013 – Φεβρουαρίου 2018). Θεωρούμε ότι το προαναφερθέν ποιοτικό χαρακτηριστικό συνδέεται με τη θετική επίδραση που ασκεί στην απασχόληση η άνοδος της τουριστικής βιομηχανίας στην Ελλάδα. Ως γνωστόν η τελευταία χαρακτηρίζεται από έντονη εποχικότητα.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν 1ον τις παρούσες εκτιμήσεις επίσημων οργανισμών για αύξηση του ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης στην Ελλάδα το 2018 και 2ον του ποιοτικού χαρακτηριστικού της ενίσχυσης της τριμηνιαίας πτώσης του ποσοστού ανεργίας στο 2ο και 3ο τρίμηνο των τελευταίων 4 ετών, θεωρούμε, ότι παρά την οριακή άνοδο της ανεργίας και την επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης της απασχόλησης τον Φεβρουάριο 2018, η γενική τάση της πτωτικής πορείας του ποσοστού ανεργίας αναμένεται να συνεχιστεί στα επόμενα τρίμηνα. Η τελευταία έχει διαμορφωθεί στις -0,13 ποσοστιαίες μονάδες σε όρους μέσης μηνιαίας μεταβολής ή -1,56 ποσοστιαίες μονάδες σε ετησιοποιημένη βάση.
Η ελληνική οικονομία καλείται να αντιμετωπίσει τόσο το πρόβλημα της κυκλικής ανεργίας όσο και αυτό της διαρθρωτικής. Σύμφωνα με τα στοιχεία της βάσης ετήσιων μακροοικονομικών δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (AMECO), το φυσικό ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 15,2% το 2017. Συνεπώς, με δεδομένο ότι για το ίδιο έτος το ποσοστό ανεργίας ήταν 21,5%, η κυκλική συνιστώσα ήταν 6,3 ποσοστιαίες μονάδες με τις υπόλοιπες 15,2 ποσοστιαίες μονάδες να συνδέονται με διαρθρωτικά δομικά χαρακτηριστικά και ανεργία τριβής. Η παράθεση πιθανών προτάσεων πολιτικής για την αντιμετώπιση του προαναφερθέντος προβλήματος ξεφεύγει σε μεγάλο βαθμό από το πλαίσιο ανάλυσης του παρόντος δελτίου. Ωστόσο τα στοιχεία δείχνουν ότι το προτεινόμενο μείγμα πολιτικής δεν θα πρέπει να εστιάζεται μόνο στη ζήτηση αλλά και στην προσφορά.