Έρικα Μιχαλοπούλου (Calilo Group): Να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές ένα τουριστικό προϊόν πρότυπο βιωσιμότητας

Στην ανάγκη να προστατεύσουμε τη μοναδικότητα των τουριστικών προορισμών στη χώρα μας, μέσω της βιώσιμης ανάπτυξης, έτσι ώστε να συνεχίσει να είναι η Ελλάδα στους πέντε κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως αναφέρθηκε η Έρικα Μιχαλοπούλου, Διευθύντρια Ανάπτυξης και Εμπορικών Σχέσεων στον ξενοδοχειακό Όμιλο Calilo, μιλώντας στο πάνελ με θέμα «Sustainability at the forefront of Hospitality» που διοργανώθηκε στο πλαίσιο του TEDxAthens 2023.

Στη συζήτηση, που φιλοξενήθηκε στο Alternative Stage της διοργάνωσης, συμμετείχαν η καθηγήτρια Οικονομικών του Πανεπιστημίου Πειραιά και διευθύντρια του Εργαστηρίου Βιο-οικονομίας κ. Κωνσταντίνα Κοτταρίδη, ο επίκουρος καθηγητής Τουρισμού του Πανεπιστημίου Πειραιά κ. Σωτήρης Βαρελάς και ο πρώην Πρόεδρος του ΕΟΤ και Αντιπρόεδρος του ομίλου Hotel Brain, κ. Κωνσταντίνος Ζήκος.

Στην ομιλία συζητήθηκε εκτενώς η ανάγκη η τουριστική ανάπτυξη να έχει ισχυρό πρόσημο βιωσιμότητας, καθώς, όπως αποδεικνύεται, είναι ο μόνος τρόπος να διατηρηθούν τα χαρακτηριστικά που κάνουν έναν προορισμό ανταγωνιστικό ως τουριστικό προϊόν, αλλά και το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών ώστε, εν τέλει, η τελική εμπειρία που απολαμβάνει ο επισκέπτης να είναι όντως όμορφη και ευχάριστη και να αφήσει καλές εντυπώσεις. Παράλληλα, η βιωσιμότητα στον τουρισμό είναι ο μόνος τρόπος να μη ζημιώνεται το περιβάλλον και οι τοπικές κοινωνίες να συνεχίσουν να απολαμβάνουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου, αλλά και γενικότερα, αφού βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη σημαίνει οριοθέτηση, καλή διαχείριση των πόρων, υποδομές. Όπως κατέληξε το πάνελ, η βιωσιμότητα είναι θέμα ευζωίας.

Από την πλευρά της, η κ. Μιχαλοπούλου αναφέρθηκε στους τρεις βασικούς παράγοντες που ορίζουν τη βιωσιμότητα στην πράξη, ενώ έκανε εκτενή αναφορά και στο παράδειγμα του Calilo – μιας οικογενειακής εταιρείας τουριστικής ανάπτυξης που λειτουργεί, από την πρώτη στιγμή, με επίκεντρο τη βιωσιμότητα.

«Η ομορφιά της Ελλάδας και των νησιών μας έχει να κάνει με τη μοναδικότητα των προορισμών, την αυθεντικότητα, τις εμπειρίες που μπορεί να ζήσει ο επισκέπτης. Αυτή τη μοναδικότητα οφείλουμε να προστατεύσουμε μέσω της βιώσιμης ανάπτυξης, έτσι ώστε να  συνεχίσει η Ελλάδα να είναι μέσα στους τοπ 5 τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως», ανέφερε η κ. Μιχαλοπούλου, τονίζοντας πως «η βιωσιμότητα στην πράξη, και ειδικότερα στην ανάπτυξη του τουριστικού τομέα, στηρίζεται σε τρεις παράγοντες: την ηθική των επενδυτών, τον αυτοπεριορισμό, που συνδέεται με τον πρώτο παράγοντα, και την ανταγωνιστικότητα των επενδύσεων».

Το ζητούμενο, σύμφωνα με την Διευθύντρια Ανάπτυξης και Εμπορικών Σχέσεων του Ομίλου Calilo, που δραστηριοποιείται επενδυτικά στην Ίο από το 2013, είναι, όπως είπε, «να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές ένα τουριστικό προϊόν που να είναι πρότυπο βιωσιμότητας».

Calilo Group: Δέσμευση στη βιωσιμότητα

«Η δική μας δέσμευση στη βιωσιμότητα έχει ως βάση τη φιλοσοφία της οικογένειάς μας, που πλαισιώνει το DNA της επιχειρηματικής μας δράσης και  στρατηγικής, και που οδήγησε στην επιλογή μας να αξιοποιήσουμε μόνο το 1% της γης που βρίσκεται στην ιδιοκτησία μας, παρότι ο νόμος επιτρέπει το 10%. Αυτό που θέλουμε είναι να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές ένα τουριστικό προϊόν που να είναι πρότυπο βιώσιμης επενδυτικής ανάπτυξης με υψηλής ποιότητας προδιαγραφές και περιορισμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, που να ενσωματώνεται αρμονικά στο οικοσύστημα της Ίου», ανέφερε για την περίπτωση της ανάπτυξης στην Ίο.

Αυτός ήταν και ο λόγος, όπως είπε, που ο Όμιλος επέλεξε να «αυτοπεριοριστεί» επενδυτικά, θέλοντας να προστατεύσει την Ίο από το να γίνει «άλλο ένα θύμα υπερδόμησης και υπερτουρισμού».

«Αξιοποιούμε μόνο το 1% και αφήνουμε το 99% της γης ανέγγιχτο. Είναι ένα πολύ σημαντικό ποσοστό αυτό και μια μοναδική δέσμευση που μέχρι τώρα δεν την έχουμε δει κάπου αλλού. Για εμάς πρακτικά είναι μια πράξη εξισορρόπησης απέναντι στην υπερδόμηση», τόνισε.

Η βιωσιμότητα, ωστόσο, είναι έννοια πολυδιάστατη και πολυπαραγοντική, η οποία συνδέεται άμεσα με την ορθολογική αξιοποίηση των φυσικών πόρων. Γι’ αυτό και ο Όμιλος αξιοποιεί διάφορες καινοτόμες τεχνολογίες, για την ανακύκλωση του νερού για παράδειγμα, ώστε να μην επιβαρύνεται το νησί.

Επιπλέον, έχει ήδη θέσει τις βάσεις για τη μετατροπή της Ίου σε Zero Plastic νησί.

«Προς αυτή την κατεύθυνση, έχουμε ξεκινήσει την καταγραφή του αποτυπώματος της λειτουργίας μας σε πλαστικό και στοχεύουμε στη μείωσή του κατά 30%, οριζόντια, σε όλη μας την εφοδιαστική αλυσίδα», ανέφερε η κ. Μιχαλοπούλου, συμπληρώνοντας ότι ο Όμιλος πραγματοποιεί ακόμα πολλές ενέργειες που σχετίζονται με το πράσινο του νησιού, όπως κοντά στις 80.000 δενδροφυτεύσεις, στο πλαίσιο του Elektra Project – ένα project με οικογενειακές «ρίζες», αφού, όπως είπε, πήρε το όνομά του από τη γιαγιά της, χάρη στο οποίο έχουν διασωθεί περισσότερες από 600 αρχαίες ελιές από το να καταλήξουν σε καυσόξυλα. Οι ελιές αυτές μεταφέρθηκαν στην Ίο για να μπορέσουν να έχουν μια δεύτερη ζωή.

Επίσης, όπως υπάρχει μέριμνα για τη χλωρίδα, έτσι υπάρχει και για την πανίδα.

«Η οικογένεια μας  έχει δημιουργήσει συνθήκες προστασίας για 20 γαϊδουράκια που απειλούνταν από βαριές εργασίες. Η προστασία των ζώων στις Κυκλάδες είναι ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο», ανέφερε σχετικά η κ. Μιχαλοπούλου, δίνοντας άλλο ένα παράδειγμα του τι μπορεί να περιλαμβάνει η έννοια της βιωσιμότητας στην πράξη.

Δράση με ισχυρό πολλαπλασιαστή για τον τόπο και την κοινωνία

Πώς επηρεάζει, όμως, η υιοθέτηση μιας βιώσιμης επενδυτικής στρατηγικής ανάπτυξης τον ίδιο τον τόπο στον οποίο γίνεται και ποια η ανταπόκριση του κόσμου;

Σύμφωνα με την κ. Μιχαλοπούλου, το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικό: «Είναι εκπληκτικό εάν αναλογιστεί κάποιος πώς ένα ξενοδοχείο μπορεί να στρέψει πάνω σε ένα νησί, τα φώτα της δημοσιότητας παγκοσμίως. Το Calilo δημιουργήθηκε με πολλή αγάπη και λειτουργεί από το 2019 σ’ ένα σπάνιας ομορφιάς και γοητείας νησί. Παρά τις μεγάλες προκλήσεις, και τις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας, μέσα σε μόνο 4 χρόνια, η ποιότητα και η μοναδικότητα του Calilo αναγνωρίστηκε διεθνώς και ακριβώς αυτή η αναγνώριση συνέβαλε στο να μπει ακόμα πιο έντονα η Ίος στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη».

Όπως είπε, «ο ρόλος του επενδυτή, αν είναι σωστός, μπορεί να φέρει μια πολύ θετική εξωστρέφεια σε έναν τόπο. Όπως το Calilo έδωσε στην Ίο έναν πολύ ωραίο ρυθμό».

Όπως άλλωστε υπογράμμισε και ο κ. Σωτήρης Βαρελάς, Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Τουριστικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, «η τουριστική ανάπτυξη δεν αφορά μόνο τον επισκέπτη, αλλά και τον ίδιο τον τόπο. Στη σύγχρονη θεωρία τον επισκέπτη θα πρέπει να τον θεωρούμε προσωρινά ντόπιο, που έχει ίσα δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις. Ο επισκέπτης θα πρέπει να γίνει μέρος της λύσης για έναν βιώσιμο τουρισμό, να εκπαιδευτεί ώστε να σέβεται,  να προσαρμόζεται και να συμμορφώνεται με τις ανάγκες του τόπου». 

Για να βοηθηθούν, όμως, πραγματικά και να επωφεληθούν στο πλαίσιο του βιώσιμου τουρισμού οι τοπικές κοινωνίες θα πρέπει, όπως ανέφερε η καθηγήτρια κ. Κωνσταντίνα Κοτταρίδη, «να λάβουμε υπ’ όψιν και να σεβαστούμε καταρχάς τη φέρουσα ικανότητά τους. Πόσο κόσμο μπορούν πραγματικά να υποδεχθούν και να φιλοξενήσουν. Και μια πολύ σημαντική παράμετρος σε αυτό είναι οι υποδομές. Μια οικονομία της φιλοξενίας δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς σωστές υποδομές».

Φυσικά, στην αρχή, όπως σε κάθε αλλαγή, μπορεί να υπάρξουν αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η κ. Μιχαλοπούλου, «πάντα στη δράση υπάρχει και αντίδραση. Είναι στη φύση του ανθρώπου να αντιδρά στην αλλαγή».

«Θα σας έλεγα ότι το CALILO είναι ένα μοναδικό case βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης και ένα πείραμα. Ένα μοντέλο με ειδικά χαρακτηριστικά, που δεν το βρίσκεις εύκολα παγκοσμίως, που το δοκιμάζουμε, το προσαρμόζουμε και το εξελίσσουμε διαρκώς. Και κάθε τι ξεχωριστό προκαλεί αίσθηση. Συχνά και αντιδράσεις […]. Εμείς ως επενδυτές οφείλουμε να έχουμε τα μάτια μας και τα αυτιά μας ανοιχτά στις ανάγκες και τις ανησυχίες της τοπικής κοινωνίας και να τις λαμβάνουμε υπ’ όψιν μας και να προσαρμοζόμαστε και να συνεργαζόμαστε και με την τοπική κοινωνία και με τους θεσμικούς φορείς», ανέφερε σχετικά.

Το σημαντικό είναι, όπως λέει η ίδια, πως «όταν ανεβαίνει η θάλασσα, ανεβαίνουν όλα τα καράβια».

«Η επένδυση η ίδια σε τοπικό επίπεδο έχει δημιουργήσει αυτό που λέμε “Band wagon effect” όπου και άλλες επενδύσεις έχουν εξελιχθεί αντίστοιχα, και λόγω της φυσικής ροής της ανταγωνιστικότητας, και αυτό μας χαροποιεί πολύ. Σε συνδυασμό με τα πολύ θετικά σχόλια των επισκεπτών, αυτή η απροσδόκητη συνολική επιχειρηματική ανάπτυξη της Ίου τα τελευταία δέκα χρόνια, έρχεται να επιβεβαιώσει και να επιβραβεύσει το όραμά μας. Όσο το όραμα είναι δυνατό και πραγματικά θετικό το έργο, εμείς θα συνεχίζουμε. Όχι από εμμονή αλλά από την πίστη στο όραμά μας να φτιάξουμε ένα τουριστικό προϊόν που ενισχύει την ευζωία για τους ντόπιους και να δίνει ένα πραγματικά ανταγωνιστικό και καλό προϊόν προς τους επισκέπτες μας».

Το ήθος των επενδυτών και των επιχειρήσεων αποτελούν, άλλωστε, βασική συνιστώσα και για τον βιώσιμο τουρισμό. Γιατί, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Συντονιστής της Συζήτησης κ. Κωνσταντίνος Ζήκος, πρώην πρόεδρος του ΕΟΤ και αντιπρόεδρος του ομίλου Hotel Brain, «ο Βιώσιμος Τουρισμός δεν είναι απλά μια έννοια, είναι μια ολόκληρη στάση ζωής. Και ο ακαδημαϊκός κόσμος και ο επιχειρηματικός κόσμος, ακόμα κι αν το κράτος δεν έχει πάντα τα εργαλεία, μπορούν να συμπράξουν για την βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη. Το ήθος των επενδυτών και των επιχειρήσεων και η σωστή εκπαίδευση όχι μόνο των ανθρώπων του τουρισμού, αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας, είναι αυτό που πραγματικά θα φέρει το ευ ζην, όχι μόνο στον τουρισμό, αλλά γενικά στη ζωή μας».

Διαβάστε επίσης

Calilo Resort: Ένα ελληνικό ξενοδοχείο στα 11 πιο βιώσιμα ξενοδοχεία στον κόσμο