World Energy Council (Trilemma Index) για Ελλάδα: Καμπανάκι για ενεργειακή επάρκεια λόγω απολιγνιτοποίησης

Πολύ πίσω στην ενεργειακή ισότητα και την ενεργειακή επάρκεια αλλά σε καλά επίπεδα στη βιωσιμότητα, σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης είναι η Ελλάδα, σύμφωνα με τις συγκρίσεις των επιδόσεων του ενεργειακού συστήματος 100 χωρών, που κάνει ο Δείκτης WE_Trilemma_Index_2021 του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ενέργειας (World Energy Council – WEC), που δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες.

Στη σχετική μελέτη τονίζεται η ανάγκη να προχωρήσουν γρήγορα οι επενδύσεις στην αποθήκευση ενέργειας, να αυξηθούν οι διαφοροποιημένοι τρόποι παραγωγής ενέργειας και να μειωθεί η εξάρτηση από τις εισαγωγές, για να βελτιώσει τις χαμηλές επιδόσεις της η Ελλάδα στην ενεργειακή ασφάλεια. Αυτό  αναφέρεται στα σχόλια για τις τάσεις που συνοδεύουν τον Δείκτη WE_Trilemma_Index_2021 του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ενέργειας (World Energy Council – WEC), ενώ τονίζεται και η επίδραση των τιμών ενέργειας στην ενεργειακή ισότητα.

Σημειώνεται ότι η Ελλάδα, έλαβε τη δεύτερη χαμηλότερη αξιολόγηση  στην Ευρωζώνη, για την ενεργειακή ασφάλεια πριν την Κύπρο ενώ και στην ενεργειακή ισότητα είχε την τρίτη χαμηλότερη  πριν τη Σλοβακία και τη Λετονία.

Ο Δείκτης Energy Trilemma αξιολογεί τις επιδόσεις του ενεργειακού συστήματος 100 χωρών σε τρεις βασικές διαστάσεις: της ενεργειακής ασφάλειας, της ενεργειακής ισότητας και του περιβάλλοντος Βιωσιμότητας των ενεργειακών συστημάτων. Στην ενεργειακή επάρκεια η Ελλάδα έλαβε 54,7 στα 100, ενώ στην ενεργειακή ισότητα 81,1 στα 100 και στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα 72,9 στα 1οο. Με συνολικό σκορ 68,1 βρέθηκε στη  39η θέση στις 100 χώρες.

Η Κύπρος στην ενεργειακή ασφάλεια είχε τη χαμηλότερη βαθμολογία στην Ευρώπη με 39,9 στα 100 και δεύτερη χαμηλότερη η Μάλτα με 47,2 στα 100.

 Να προχωρήσουν γρήγορα οι επενδύσεις

Όπως αναφέρεται στη σχετική μελέτη, “η επερχόμενη φάση εξάλειψης των λιγνιτικών μονάδων ενδέχεται να διακινδυνεύσει επαρκή ικανότητα ηλεκτρικής ενέργειας εάν δε  συνοδεύεται έγκαιρα από νέες επενδύσεις σε πηγές χαμηλής και μηδενικής χωρητικότητας άνθρακα (π.χ. καύση φυσικού αερίου, ΑΠΕ και αποθήκευση, ανταπόκριση της ζήτησης, διασυνοριακή μεταφορά)”.

Συνολικά η Ελλάδα βρίσκεται στη 39η θέση από τις 100 χώρες για το 2021, παραμένοντας σταθερή σε σχέση με το 2020 και ανεβαίνοντας συνολικά οκτώ θέσεις συγκριτικά με το 2019. Ωστόσο, στην κατηγορία  περιβαλλοντική βιωσιμότητα η Ελλάδα βρίσκεται στο 25% των χωρών με την καλύτερη επίδοση λόγω αύξησης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται, η Ελλάδα ανέβηκε στη  39η θέση στον παγκόσμιο δείκτη με διαφορετικές επιδόσεις και στις τρεις κατηγορίες αξιολόγησης. Η αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα (λιγνίτης κάτω από 15%, ΑΠΕ και αύξηση του φυσικού αερίου), μαζί με χαμηλότερη Ενεργειακή Ένταση δικαιολογούν την αναβάθμισή της στην Περιβαλλοντική  Βιωσιμότητα.

Ψηλά οι επιδόσεις της Ευρώπης

Στις πέντε πρώτες θέσεις της συνολικής βαθμολογίας, φιγουράρουν οι Σουηδία, Ελβετία, Δανία και Μεγάλη Βρετανία και ακολουθούν στη δεκάδα, οι Γαλλία, Αυστρία, Καναδάς, Γερμανία και Νορβηγία.

Δηλαδή η Ευρώπη ηγείται στις υψηλές βαθμολογίες,   καταλαμβάνοντας οκτώ από τις δέκα κορυφαίες θέσεις στον φετινό Δείκτη. Ενώ οι επιπτώσεις της
πανδημία παραμένουν αισθητές, η συνολική ενεργειακή ατζέντα είναι σταθερά προσανατολισμένη στη βιωσιμότητα.

Στην Ευρώπη, τα ορυκτά καύσιμα συνεχίζουν να υποχωρούν, με την παραγωγή ενέργειας από άνθρακα να μειώνεται και την ενέργεια που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να αυξάνεται στο 38% της ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ το 2020, ξεπερνώντας για πρώτη φορά  τον άνθρακα και το φυσικό αέριο ως την κύρια πηγή ηλεκτρικής ενέργειας για πρώτη φορά.
Ο τομέας που πλήττεται περισσότερο, σημειώνεται στη  μελέτη,  είναι η ενεργειακή ισότητα καθώς   η πανδημία έχει δημιουργήσει κάποια κοινωνική ευπάθεια αλλά και αυξημένες ανησυχίες για την προσιτότητα ενέργειας και την προσβασιμότητα.

Ενεργειακή Ασφάλεια

Η χαμηλότερη επίδοση της Ελλάδας βρίσκεται στη διάσταση της Ενεργειακής Ασφάλειας, καθώς η επικείμενη σταδιακή κατάργηση των λιγνιτικών μονάδων ενδέχεται να διακινδυνεύσει την επάρκεια της δυναμικότητας ηλεκτρικής ενέργειας.

Όπως σημειώνει η απολιγνιτοποίηση συνεχίζεται το 2021 με την Ελλάδα να στοχεύει στο κλείσιμο όλων των μονάδων έως το 2023 – εκτός από τη νέα μονάδα Πτολειμαϊδα 5 – με αποτέλεσμα τεράστια εξοικονόμηση κόστους και μείωση του αποτυπώματος άνθρακα.  Οι κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις και οι προτεραιότητες στο δρόμο προς μια οικονομία με ουδέτερο άνθρακα πρέπει να ληφθούν υπόψη για μια δίκαιη μετάβαση σε συνδυασμό με επενδύσεις καθαρής ενέργειας, σημειώνεται.

Η Ελλάδα στοχεύει στην περαιτέρω εκμετάλλευση του μεγάλου δυναμικού ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε συνδυασμό με τρέχοντα έργα μεγάλης κλίμακας και ξεπερνά ακόμη και τους στόχους που έχουν τεθεί για την ηλιακή φωτοβολταϊκή ενέργεια. Για το  2021 έχουν δοθεί εγκρίσεις για 6 GW σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, ενώ εκτιμάται ότι ακόμη 10 GW θα προστεθούν από το 2021 έως το 2030. Το πρόβλημα από το παλαιωμένο και κακώς συντηρημένο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να αντιμετωπιστεί με τολμηρές επενδύσεις και ένα ισχυρό σχέδιο διαχείρισης.

Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα

Στο 25% των χωρών με την καλύτερη επίδοση λόγω αύξησης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Ο δείκτης αυτός μετράει τη δυνατότητα παροχής καθολικής πρόσβασης σε προσιτή και αξιόπιστη ενέργεια για οικιακή και εμπορική χρήση. H Ελλάδα με βαθμολογία 81,1 είναι στη  39η θέση, προτελευταία εταξύ των χωρών της Ευρωζώνης πριν τη Σλοβακία και στις τελευταίες θέσης και μεταξύ των χωρών της ΕΕ, αφού χειρότερες επιδόσεις από την Ελλάδα έχουν…μόνο οι χώρες του πρώην Ανατολικού μπλοκ Κροατία, Σλοβακία, Βουλγαρία Λετονία, Ρουμανία και Ουκρανία.

Για την ενεργειακή ισότητα σημειώνεται ότι η Ελλάδα επηρεάζεται περαιτέρω από την αύξηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος λόγω της αύξησης των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου το 2021, με μια οικονομία να εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα εισαγόμενα καύσιμα. Η Ελλάδα έχει επιλέξει το φυσικό αέριο ως καύσιμο μετάβασης, προωθώντας επίσης σημαντικές επενδύσεις υποδομής σε υδρογόνο, όπως το «έργο  White Dragon», για να καταστεί δυνατή η ομαλότερη ενεργειακή μετάβαση και να ενισχυθεί η ενεργειακή ασφάλεια.

  Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση