Τα μέτρα προστασίας των νοικοκυριών από την ενεργειακή κρίση και η αναθεώρηση του συστήματος τιμολόγησης της ηλεκτρικής ενέργειας  θα κυριαρχήσουν στη σύνοδο των υπουργών ενέργειας των Ευρωπαϊκών χωρών που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη. Στόχος των διαβουλεύσεων θα είναι να προχωρήσουν σε αναθεωρήσεις των οδηγιών για την ανανεώσιμη ενέργεια και την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας στην ΕΕ.

Που στοχεύει η νέα νομοθεσία

Βασική μέριμνα για τη νέα Ευρωπαϊκή νομοθεσία θα είναι η υποστήριξη της μετάβασης των πολιτών στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας καθώς και η προστασία τους από τις ακραίες κινήσεις του ενεργειακού κόστους που επιφέρουν οι διακυμάνσεις των τιμών των ορυκτών καυσίμων.

Καθώς η Ευρώπη προχωράει με την αναδιάρθρωση της ενεργειακής και περιβαλλοντικής της νομοθεσίας, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προσπαθούν να προετοιμάσουν τα κράτη μέλη ώστε να μπορέσουν να επιτύχουν τους κλιματικούς τους στόχους.

Η τελευταία νομοθετική πρωτοβουλία, το λεγόμενο πακέτο ‘Fit for 55’, που εγκρίθηκε τον Ιούλιο, περιλάμβανε φιλόδοξους στόχους για την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης. Επιπλέον έκανε λόγο για τη σημασία να μεριμνήσει η Ένωση για την προστασία των  πιο ευάλωτων πολιτών σε ότι αφορά την πρόσβαση στην ενέργεια.

Μερικούς μήνες μετά, καθώς οι καταναλωτές βρέθηκαν αντιμέτωποι με υπέρογκα ενεργειακά κόστη, η Ευρώπη αντιλήφθηκε την αναγκαιότητα των εν λόγω μέτρων. Η πραγματικότητα αυτή κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά, τα οποία διατρέχουν κίνδυνο να βυθιστούν ολοένα και περισσότερο στην φτώχεια και την περιθωριοποίηση.

Η νομοθεσία ‘Fit for 55’ βάζει τους πολίτες στο κέντρο της ενεργειακής μετάβασης,  μέσω μέτρων προστασίας των πιο αδύναμων νοικοκυριών, ανέφερε η Adela Tesarova, επικεφαλής του τμήματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής  για τους καταναλωτές και για την ισότιμη ενεργειακή μετάβαση.

Οι πολίτες στο κέντρο της ενεργειακής μετάβασης

Η τρέχουσα ενεργειακή κρίση επιτείνει την ανάγκη οι πολίτες να γίνουν πιο συνειδητοποιημένοι και ενεργοί καταναλωτές αναζητώντας τρόπους να μειώσουν το ενεργειακό τους κόστος. Κάτι τέτοιο μπορούν να επιτύχουν λαμβάνοντας μέτρα όπως η καλύτερη οικιακή θερμομόνωση, ή η επιλογή εναλλακτικών ενεργειακών εγκαταστάσεων όπως ηλεκτρικούς ή ηλιακούς θερμοσίφωνες, εξήγησε.

Όμως ακόμη και αν οι καταναλωτές αναζητήσουν από μόνοι τους αυτές τις επιλογές μπορεί να συναντήσουν δυσκολίες, σύμφωνα με τον Jaume Loffredo , υπεύθυνο ενεργειακής πολιτικής στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό καταναλωτών (European Consumer Organization, BEUC).

Όπως αναφέρει, για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, χρειάζεται η συνεργασία των Ευρωπαϊκών χωρών για την άρση διοικητικών φραγμών που δυσχεραίνουν τους καταναλωτές στην εγκατάσταση ανανεώσιμης ενέργειας. Γι’ αυτό απαιτείται η πλήρης εφαρμογή της ήδη υπάρχουσας νομοθεσίας.

«Η βασική προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η ενδυνάμωση των καταναλωτών για την μετάβαση τους στην ανανεώσιμη ενέργεια παρέχοντας τους για παράδειγμα, καλύτερη πρόσβαση σε προμηθευτές και οικονομικά κίνητρα.», είπε ο Loffredo.

Μακροπρόθεσμα, η αναβάθμιση του ανανεώσιμου ενεργειακού δυναμικού της Ευρώπης θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως μέτρο προστασίας για τους καταναλωτές από απότομες αυξήσεις στα ενεργειακά κόστη, καθώς θα έκανε πλέον διαθέσιμη φθηνότερη ενέργεια παραγόμενη σε τοπικούς σταθμούς, απελευθερώνοντας έτσι και την ένωση από την εξάρτηση σε  ξένες εισαγωγές.

Στόχος της νέας νομοθεσίας είναι η ενσωμάτωση των ΑΠΕ στο 40% του ενεργειακού μίγματος της Ευρώπης- περίπου στο διπλάσιο απ’ ότι είναι σήμερα. Ωστόσο η Ευρώπη θα έχει να υπερπηδήσει ορισμένες δυσκολίες σε αυτή της την προσπάθειά.

Η αναθεώρηση του συστήματος τιμολόγησης

«Η ηλεκτρική ενέργεια πρέπει να είναι ανταγωνιστική. Όμως οι αγορές χονδρικής με την παρούσα λειτουργία τους δεν βοηθούν την εφαρμογή των αναγκαίων μέτρων», δήλωσε ο Nicolás González Casares, Ισπανός νομοθέτης για τους Σοσιαλδημοκράτες.

Η άποψη αυτή αντηχεί τις εκκλήσεις της Γαλλίας και της Ισπανίας για την αναθεώρηση του συστήματος τιμολόγησης της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη  και την αποσύνδεση του ενεργειακού κόστους από τις αυξανόμενες τιμές των καυσίμων . Βασικό τους επιχείρημα είναι ότι το ισχύον πλαίσιο στην ευρωπαϊκή χονδρική αγορά ενέργειας, όπου η συμβατική ενέργεια, από ορυκτά καύσιμα και φυσικό αέριο, είναι αυτή που διαμορφώνει την τιμή στην αγορά επηρεάζει την ανταγωνιστικότητα των ΑΠΕ οι οποίες έχουν πού μικρότερο κόστος παραγωγής.