Η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη εντείνεται καθώς ο κίνδυνος πολέμου οδήγησε στα ύψη τις τιμές του αερίου, οι διακοπές στα εργοστάσια ενέργειας παρατάθηκαν και η γαλλική κυβέρνηση ζήτησε από τη μεγαλύτερη εταιρεία υπηρεσιών κοινής ωφελείας της χώρας να δεχτεί πλήγμα 8,8 δισ. δολαρίων για την προστασία των καταναλωτών.
Οι τιμές ενέργειας και αερίου αυξήθηκαν την Παρασκευή με την προοπτική της στρατιωτικής δράσης στην Ουκρανία να ενισχύεται, καθώς κλιμακώνονται οι γεωπολιτικές εντάσεις.
Στο μεταξύ, ο κολοσσός πυρηνικής ενέργειας Electricite de France (EDF) κατέγραψε τη μεγαλύτερη βουτιά στην ιστορία του, αφού η κυβέρνηση είπε ότι πρέπει να πουλήσει ενέργεια με μεγάλη έκπτωση, ενώ αρκετοί αντιδραστήρες αντιμετωπίζουν μεγάλες διακοπές λειτουργίας.
“Ο κίνδυνος ενός πιθανού νέου πολέμου στην Ουκρανία και οι επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει στην αγορά ενέργειας, συνεχίζουν να προκαλούν μεγάλη αβεβαιότητα”, ανέφεραν οι αναλυτές της Energi Danmark. «Η γερμανική ισχύς ανεβαίνει λόγω των ειδήσεων για μειωμένη παραγωγή πυρηνικής ενέργειας στη Γαλλία».
Η γερμανική ηλεκτρική ενέργεια στο γ΄ τρίμηνο αυξήθηκε μέχρι και 25%, ενώ οι βασικές τιμές αερίου στην Ευρώπη αυξήθηκαν έως και 13%.
Οι τιμές ενέργειας στην Ευρώπη είναι εξαιρετικά ασταθείς. Τα αποθέματα αερίου της περιοχής μειώνονται ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν, αυξάνοντας την εστίαση στις εισαγωγές από τη Ρωσία και εγείροντας ανησυχία ότι οι προμήθειες θα συρρικνωθούν σε περίπτωση επιδείνωσης των καιρικών συνθηκών.
Η πίεση στην αγορά εκτείνεται και πέρα από τον χειμώνα. Οι γαλλικές και γερμανικές τιμές ενέργειας από τον Απρίλιο και μετά, εκτινάχθηκαν την Παρασκευή, με λιγότερους πυρηνικούς αντιδραστήρες διαθέσιμους για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας.
Η επίπτωση στους λογαριασμούς των νοικοκυριών σε όλη την ήπειρο έχει αφήσει τις κυβερνήσεις να δυσκολεύονται να βρουν τρόπους να βοηθήσουν τους καταναλωτές να προστατευτούν από το υψηλότερο κόστος.
Δραματικά κόστη
Ο αντίκτυπος στους λογαριασμούς των νοικοκυριών σε όλη την ήπειρο δυσκολεύει τις κυβερνήσεις να βρουν τρόπους να βοηθήσουν τους καταναλωτές να προστατευτούν από το υψηλότερο κόστος.
Στη Γαλλία, η κυβέρνηση ζητά από την EDF να πουλήσει περισσότερη ενέργεια με έκπτωση στις τιμές της αγοράς.
Ο υπουργός Οικονομικών Bruno Le Maire δήλωσε πως η αύξηση στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, θα έχει πλαφόν 4% αυτό το έτος, συμπεριλαμβανομένων και 8 δισ. ευρώ φορολογικών περικοπών στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.
Χωρίς αυτές τις κινήσεις, οι τιμές θα αυξανόταν κατά 35% από την 1η Φεβρουαρίου.
Και τα προβλήματα της EDF συνεχίζονται. Στη διάρκεια της συντήρησης που λαμβάνει χώρα μια φορά την δεκαετία στους αντιδραστήρες Civaux και Penly, η εταιρεία εντόπισε ελαττώματα σε συγκολλήσεις στις σωληνώσεις.
Ο έλεγχος και η επιδιόρθωση τους χρειάζεται περισσότερο χρόνο από ό,τι αναμενόταν, αφήνοντας την αγορά με ελλείψεις σε προσφορά και την EDF χωρίς έσοδα από αυτές τις μονάδες. Το πλήγμα στα κέρδη αναμένεται να διαμορφωθεί στα 6 δισ. ευρώ περίπου, σύμφωνα με τη Jefferies International.
Η μετοχή της EDF βυθίστηκε μέχρι και 25% την Παρασκευή, σημειώνοντας την μεγαλύτερη πτώση της από την έναρξη διαπραγμάτευσης της στο Παρίσι το 2005.
“Οι μεγαλύτερες διακοπές στην πυρηνική ενέργεια, θα εμβαθύνουν και θα επεκτείνουν τη συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη”, τόνισε ο Arne Bergvik, επικεφαλής ανάλυσης στη σουηδική Jamtkraft.
“Τα νέα έχουν τόσο μεγάλο αντίκτυπο λόγω της τεταμένης κατάστασης στα άλλα καύσιμα όπως το αέριο ή ο άνθρακας που θα πρέπει να αντισταθμίσουν τη χαμένη παραγωγή πυρηνικής ενέργειας”.
Στην ευρωπαϊκή αγορά αερίου, όλα τα μάτια είναι στραμμένα στις ρωσικές ροές, με τους φόβους να αυξάνονται για πιθανή σύγκρουση με την Ουκρανία -βασική χώρα διέλευσης. Οι ΗΠΑ ασκούν πιέσεις στους Ευρωπαίους συμμάχους να συμφωνήσουν σε πιθανές κυρώσεις έναντι της Ρωσίας, ανησυχώντας ότι η χώρα μπορεί σύντομα να εισβάλει στον γείτονα της – αν και η Ρωσία επανειλημμένως έχει δηλώσει πως δεν είναι αυτό το σχέδιο της.
Οι συζητήσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Μόσχας αυτή την εβδομάδα δεν κατάφεραν να μετριάσουν τις εντάσεις.
Στο επίκεντρο των ανησυχιών για την προσφορά βρίσκεται ο νέος αγωγός Nord Stream 2, ο οποίος δεν θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στη Γερμανία πριν ολοκληρωθούν οι ρυθμιστικές εγκρίσεις.
Την Πέμπτη, η αμερικανική Γερουσία μπλόκαρε ένα μέτρο για την επιβολή νέων κυρώσεων, αφού η κυβέρνηση Μπάιντεν προειδοποίησε ότι θα μπορούσε να διαταράξει την ενότητα των συμμάχων στην αντιπαράθεση για την Ουκρανία.