Φυσικό αέριο: Σχεδόν μονόδρομος το εμπάργκο των εισαγωγών από τη Ρωσία – Τι αποκαλύπτει πόρισμα των δικηγόρων της Κομισιόν, πώς επηρεάζουν τις εξελίξεις οι γαλλικές εκλογές

Σχεδόν μονόδρομος φαντάζει αυτή τη στιγμή το εμπάργκο των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία, εάν ο Πούτιν εμμείνει στην απαίτησή του να πληρώνεται σε ρούβλια

Ευρωπαϊκή Ένωση και Ρωσία ρισκάρουν να προκαλέσουν de facto εμπάργκο στο ρωσικό φυσικό αέριο, αφού οι δικηγόροι της ΕΕ συνέταξαν προκαταρκτικό πόρισμα, σύμφωνα με το οποίο ο μηχανισμός που απαιτεί ο ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, για πληρωμή σε ρούβλια θα παραβίαζε τις κυρώσεις σε βάρος της χώρας που έχει επιβάλει η Ευρώπη.

Πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, εξακολουθούν να εξετάζουν εξονυχιστικά την αρχική εκτίμηση της ΕΕ ότι η απαίτηση του Πούτιν να πληρώνεται σε ρούβλια θα παραβίαζε τις κυρώσεις της ΕΕ που επιβλήθηκαν λόγω της εισβολής της στην Ουκρανία. Η Ολλανδία, ενδεικτικά, έχει ήδη ζητήσει από τις δικές της εταιρείες ενέργειας να αρνηθούν το νέο σύστημα πληρωμών όσο βρίσκεται σε εξέλιξη η νομική ανάλυση της ΕΕ.

Η Ρωσία θα μπορούσε να παράσχει διευκρινίσεις ή να κάνει προσαρμογές στο διάταγμά της που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο θα προχωρήσουν η ΕΕ και οι εταιρείες. Η Μόσχα, άλλωστε, αντλεί περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ την ημέρα από την Ευρώπη για αγορές ενέργειας, κάτι που την έχει βοηθήσει να προστατευτεί από τις επιπτώσεις των κυρώσεων της ΕΕ.

Εάν η Ρωσία εμμείνει στην απειλή της να κόψει την παροχή φυσικού αερίου στους αγοραστές που δεν συμμορφώνονται, αυτό αποτελεί σοβαρή απειλή για την ΕΕ, η οποία προμηθεύεται από τη Ρωσία το 40% του φυσικού της αερίου.

Σοβαρή απειλή για την Ευρώπη

Η ΕΕ προσπαθεί να βρει εναλλακτικές πηγές ενέργειας, καθώς αντιλαμβάνεται τον τεράστιο βαθμό στον οποίο επηρεάζει η Μόσχα την ασφάλειά της, αλλά η μετάβαση θα πάρει χρόνο. Την ίδια ώρα, η ΕΕ επεξεργάζεται και έκτο πακέτο κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, αλλά οι αποφάσεις της στο θέμα της ενέργειας περιορίζονται από τη δεδομένη εξάρτησή της από τη Ρωσία.

Για τη Γερμανία, το πλήγμα στην παραγωγή της θα μπορούσε να φτάσει τα 220 δισ. ευρώ τα επόμενα δύο χρόνια, εάν η παροχή φυσικού αερίου διακοπεί άμεσα, σύμφωνα με κοινή πρόβλεψη οικονομικών ινστιτούτων. Αυτό ισοδυναμεί με ετήσια μείωση της παραγωγής κατά 6,5% και θα μπορούσε να οδηγήσει τη χώρα σε ύφεση άνω του 2% το επόμενο έτος.

Στις 31 Μαρτίου, ο Πούτιν εξέδωσε διάταγμα που όριζε ότι οι «μη φιλικοί» αγοραστές του φυσικού αερίου της θα πρέπει να ανοίξουν δύο λογαριασμούς, έναν σε ξένο νόμισμα και έναν σε ρούβλια, στην Gazprombank. Σύμφωνα με το διάταγμα, η ρωσική τράπεζα θα μετατρέπει εν συνεχεία σε ρούβλια τις πληρωμές που γίνονται σε ξένο νόμισμα, πριν μεταφέρει τα αντίστοιχα ποσά στην Gazprom PJSC, την κρατική εταιρεία φυσικού αερίου.

Προκαταρκτική ανάλυση από δικηγόρους της Κομισιόν, του εκτελεστικού βραχίονα της ΕΕ, κατέληξε ωστόσο στο συμπέρασμα ότι οι πληρωμές που θα γίνονταν με αυτό το σύστημα θα παραβίαζαν τις κυρώσεις της ΕΕ, σύμφωνα με πηγή που επικαλείται το πρακτορείο Bloomberg. Οι δικηγόροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του θεσμικού οργάνου που αποτελείται από τους ηγέτες των 27 κρατών μελών, συμφώνησαν με την εκτίμηση της επιτροπής, ανέφερε άλλη πηγή.

Η Επιτροπή έδωσε την ανάλυση στα κράτη μέλη αυτή την εβδομάδα, προσθέτοντας ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να ενημερώσουν τις 150 εταιρείες που έχουν συμβάσεις φυσικού αερίου με τη Ρωσία, ανέφερε η ίδια πηγή. Η ΕΕ είπε επίσης ότι σχεδιάζει να παράσχει περαιτέρω καθοδήγηση σχετικά με την κατάσταση για να βοηθήσει τόσο τα κράτη μέλη όσο και τις εταιρείες.

Η Ολλανδία αυτή την εβδομάδα ζήτησε από τις εταιρείες της να αρνηθούν τους νέους όρους πληρωμής που απαιτεί η Ρωσία. «Η ολλανδική κυβέρνηση συμφωνεί με το συμπέρασμα της Κομισιόν», δήλωσε στο Bloomberg εκπρόσωπος του ολλανδικού υπουργείου Οικονομικών Υποθέσεων και Κλιματικής Πολιτικής. «Αυτό σημαίνει ότι δεν επιτρέπεται στις ολλανδικές εταιρείες να συμφωνήσουν με τους όρους αυτούς», συμπλήρωσε.

Νέο πακέτο κυρώσεων

Οι εξαγωγές φυσικού αερίου της Gazprom στην Ολλανδία είναι σχετικά χαμηλές συγκριτικά με ό,τι ισχύει γενικότερα στην ΕΕ, με τις προμήθειες προς τη χώρα να αντιπροσωπεύουν μόλις το 4% περίπου των αποστολών του ρωσικού γίγαντα του φυσικού αερίου προς την ΕΕ και την Τουρκία στο πρώτο εξάμηνο του περασμένου έτους.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, αναγνώρισε την έκθεση της Κομισιόν στο Politico, προσθέτοντας: «Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε καμία παράκαμψη των κυρώσεων από την πίσω πόρτα». Ωστόσο, δεν είπε εάν η κυβέρνησή του συμφωνεί με την αξιολόγηση, ούτε διευκρίνισε τι σκοπεύει να κάνει η Γερμανία.

Η Γερμανία είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη, αφού το ήμισυ του φυσικού αερίου και του άνθρακα που καταναλώνει προέρχονται από τη Ρωσία.

Η Κομισιόν επεξεργάζεται και έκτο πακέτο κυρώσεων που θα μπορούσε να περιλαμβάνει περιορισμούς σε ορισμένες εισαγωγές πετρελαίου και αγαθών, σύμφωνα με έχει γνώση των πραγμάτων, αλλά κάποια κράτη μέλη, όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Ουγγαρία, έχουν εκφράσει επιφυλάξεις απέναντι στην προοπτική επιβολής πλήρους εμπάργκο. Σε κάθε περίπτωση δε, είναι απίθανο η Κομισιόν να παρουσιάσει κάτι συγκεκριμένο, πριν ολοκληρωθεί και ο δεύτερος γύρος των γαλλικών εκλογών στις 24 Απριλίου, δήλωσαν δύο διαφορετικοί αξιωματούχοι.