ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ξεσπάθωσαν κατά της Κομισιόν οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες της ΕΕ για το φόρο 33% στα υπερέσοδα του 2022 και υπερκέρδη του 2021 που θέλησαν να επιβάλλουν οι Βρυξέλλες για την περίοδο Μαΐου 2021-Ιουνίου 2022.
Όπως μας είπε χαρακτηριστικά Έλληνας έμπειρος τεχνοκράτης της Επιτροπής, «το σκορ ημιχρόνου είναι Φον Ντερ Λάιεν-TOTAL 0-3 μέχρι στιγμής και δεν φαίνεται να “γυρίζει” στο δεύτερο ημίχρονο».
Θυμίζουμε ότι σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, ο φόρος θα έπρεπε υπολογισθεί ως εξής: βάση θα αποτελέσει η κερδοφορία των ετών 2019 – 2021 και από τα κέρδη του 2022, όπου υπάρχει αύξηση μεγαλύτερη του 20%, τα πλεονάζοντα ποσά θα φορολογούνται με συντελεστή 33%.
Από τον φόρο στα υπερκέρδη και τα φετινά υπερέσοδα των πετρελαϊκών εταιρειών, η Κομισιόν υπολόγιζε ότι μπορούσαν να εισπραχθούν τουλάχιστον 25 δισ. ευρώ.
Τελικά όμως οι πετρελαϊκές εταιρίες πήραν με το μέρος τους και τις εθνικές κυβερνήσεις οπότε το σκληρό πόκερ γύρισε υπέρ τους.
Στα καθ’ ημάς, σφοδρή ήταν η αντίδραση αμφοτέρων των πετρελαϊκών Ομίλων της χώρας.
Ο Όμιλος ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ που ανήκει στην οικογένεια Βαρδινογιάννη αλλά HELLENiQ ENERGY (πρώην Ελληνικά Πετρέλαια) που ανήκει σε Δημόσιο και όμιλο Λάτση με τον κ. Σπύρο Λάτση να ασκεί πλέον τον πλήρη διοικητικό έλεγχο διεμήνυσαν πως «το μέτρο αυτό δεν μπορεί να εφαρμοστεί κατ’ αυτό τον τρόπο».
Οι πρώτοι το έκαναν με διαρροές ενώ οι δεύτεροι δημόσια.
Πάντως και σύμφωνα με το Reuters «η Ελλάδα έχει διαμηνύσει ότι θα επιβάλλει έκτακτο φόρο ανεξάρτητα από το τι θα κάνει η Ε.Ε. και είναι σε θέση να το κάνει» αλλά απομένει να δούμε στην πράξη τί μέλλει γενέσθαι.
Τα κράτη-μέλη αναζητούν τρόπους για να διατηρήσουν τους δικούς τους εθνικούς φόρους, αντί να τους αντικαταστήσουν με ένα ευρωπαϊκό σχέδιο.
Η Ελλάδα και η Ιταλία έχουν ήδη θεσπίσει έκτακτο φόρο στα συγκυριακά κέρδη των ενεργειακών εταιρειών και ίσως κρατήσουν το σχήμα της εθνικής της φορολογίας, αν αυτή κριθεί ισοδύναμη με την πανευρωπαϊκό φόρο.
Η πρόταση περί πανευρωπαϊκού φόρου στις ενεργειακές εταιρείες αφορά τα «πλεονάζοντα» κέρδη που ξεπερνούν κατά 20% τον μέσο όρο των κερδών μιας εταιρείας τα τελευταία τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με τη συμβιβαστική πρόταση που έχει δημοσιοποιήσει το Reuters.
Οι χώρες μπορούν να επιλέξουν να επιβάλλουν φόρο πάνω από 33% στα υπερκέρδη μιας εταιρείας για μια συγκεκριμένη χρήση, σύμφωνα με το έγγραφο.
Τι είπε ο CEO της HELLEN iQ ENERGY
Η διοίκηση της HELLENiQ ENERGY εξέφρασε ανοικτά τη διαφωνία της με την πρόταση της Κομισιόν.
«Η φορολογία 33% στα κέρδη των διυλιστηρίων είναι λανθασμένη πρόταση της Κομισιόν που δεν έχει ηθική βάση», ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων Ανδρέας Σιάμισιης, μιλώντας στο περιθώριο της εκδήλωσης για την αλλαγή της εταιρικής ταυτότητας και της ονομασίας του ομίλου σε HelleniQ Energy.
Όπως δήλωσε ο κ. Σιάμισιης, «υπάρχει πρόβλημα με τους καταναλωτές που πληρώνουν ακριβά ρεύμα και φυσικό αέριο αλλά αυτό δεν οφείλεται στο πετρέλαιο. Βεβαίως, είμαστε μια εταιρεία με καλά κέρδη φέτος και ενδεχομένως και του χρόνου και πρέπει να συμβάλουμε και εμείς στην ανακούφιση των πληττόμενων νοικοκυριών.
Δεν μπορούμε να μην αφουγκραζόμαστε την κοινωνία. Θα μπορούσαμε για παράδειγμα να συμβάλλουμε με ένα ποσό που θα μας ζητηθεί στην προσπάθεια της κυβέρνησης να επιδοτήσει μέρος της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης».
Ο κ. Σιάμισιης αναφέρθηκε αναλυτικά στους λόγους για τους οποίους θεωρεί λανθασμένη την πρόταση της Κομισιόν:
«Πρώτον, είναι 33% συν τον εθνικό φόρο εισοδήματος, οπότε μιλάμε για μια φορολόγηση άνω του 50%.
Δεύτερον, αφορά στα δημοσιευμένα κέρδη, δηλαδή προσμετρά και τα λογιστικά κέρδη από την αποτίμηση των αποθεμάτων. Αποθέματα που με υποχρεώνει το κράτος να διατηρώ.
Τρίτον, θέτει ως βάση τη μέση κερδοφορία της περιόδου 2019-2021 και αν υπάρχει αύξηση μεγαλύτερη του 20% σε σχέση με τα κέρδη του 2022 το πλεονάζον ποσό θα φορολογείται με 33%. Όμως, μιλάμε για χρονιές Covid με την κατανάλωση καυσίμων να βρίσκεται στο ναδίρ.
Επίσης, τη χρονιά του 2020 λόγω και της αρνητικής αποτίμησης των αποθεμάτων βγάλαμε ζημιές 580 εκατ. ευρώ. Τότε δεν ήρθε κανείς να μας πει αν έχουμε λεφτά να προμηθευτούμε πετρέλαιο ή πως θα καλύψουμε τα δάνειά μας».
Οι κυβερνήσεις στο πλευρό των πετρελαϊκών
Υπενθυμίζουμε πως μόλις ανακοινώθηκε η απόφαση της ΕΕ για φορολόγηση αναπτύχθηκε στη βελγική πρωτεύουσα, μία ολόκληρη στρατιά υψηλόβαθμων τεχνοκρατών, βουλευτών, ευρωβουλευτών, μεγαλοπαραγόντων και πρώην Πρωθυπουργών (!) όχι Ελλήνων πάντως, που ανέπτυξαν έντονη δραστηριότητα έχοντας τα πορτοφόλια τους γεμάτα και έτοιμα για «προσφορές».
Συντονιστές της στρατιάς είναι 4 μεγάλες εταιρίες Δημοσιότητας (αυτό σημαίνει ακριβοπληρωμένο πολιτικό lobbying στην Κομισιόν) που πρέσαραν από παντού για να ανακληθεί η απόφαση. Πρόφαση για την ανάκληση, ήταν η «νεκρή» διετία 2020-2021 και οι ζημιές λόγω πανδημίας και βασικό επιχείρημα πως «ήρθε η ώρα να βγουν τα σπασμένα και τώρα εσείς μας φορολογείτε;».
Εννοείται πως οι πιέσεις έπιασαν τόπο τελικά και η συμβιβαστική πρόταση είναι αποφυγή φορολόγησης υπερεσόδων για το 2022 και φορολόγηση μόνο για τη χρήση του 2023 «μόνο αν το επιλέξουν οι ίδιες οι εταιρίες!». Δηλαδή το 2023 οι ίδιες οι πετρελαϊκές θα επιλέξουν εάν θα υπερφορολογηθούν ή όχι.
Λες και υπάρχει γαλοπούλα που παρακαλεί να έρθουν τα Χριστούγεννα.
Σε αυτό το φόντο οι εθνικές κυβερνήσεις της Ευρώπης ετοιμάζονται βάζουν τους δικούς τους όρους για την επιβολή του φόρου, καθώς θεωρούν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιχειρεί να κερδίσει υπερβολικά έδαφος έναντι των κρατών σε ένα πεδίο, την φορολογία, που θεωρείται προνομιακό για τις εθνικές κυβερνήσεις.
Όπως προβλέπει η πρόταση της Επιτροπής, ο νέος φόρος («Ευρωπαϊκή Εισφορά Αλληλεγγύης») θα είναι μια από τις σπανιότατες περιπτώσεις «ευρωπαϊκού φόρου», καθώς όλα θα αποφασισθούν στο επίπεδο της Ε.Ε. και οι εθνικές κυβερνήσεις απλώς θα αναλάβουν να εφαρμόσουν τις αποφάσεις, περιοριζόμενες σε ρόλο… εισπράκτορα.
Υπό την πίεση των μεγάλων πετρελαιάδων έχει διαμορφωθεί άτυπη συμφωνία μεταξύ των εθνικών κυβερνήσεων, που αποτυπώνεται σε τελευταίο σχέδιο αποφάσεων του συμβουλίου υπουργών που κατήρτισε η τσεχική προεδρία, «ώστε να περιοριστούν δραστικά οι αυθαίρετες πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής» όπως λέει εκπρόσωπος του πετρελαϊκού λόμπι.
«Μας διαμηνύθηκε ότι υπάρχει συναίνεση να έχουν οι εθνικές κυβερνήσεις την ευθύνη για τον υπολογισμό του φόρου, αναλαμβάνοντας όμως τη δέσμευση ότι το τελικό εισπρακτικό αποτέλεσμα θα είναι σχεδόν ισοδύναμο με της προτάσεις της Επιτροπής, δηλαδή ότι τελικά θα εισπραχθεί ένα ποσό της τάξεως των 25 δισ. ευρώ για τη στήριξη των καταναλωτών» μας λέει ο έμπειρος Έλληνας τεχνοκράτης των Βρυξελλών που προσθέτει με απαισιοδοξία: «αυτό κατά τη γνώμη μου ισοδυναμεί με τον τετραγωνισμό του κύκλου, είναι αδύνατο να επιτευχθεί».
Σύμφωνα με το κείμενο που διέρρευσε από την τσεχική προεδρία και το οποίο θα συνεχίσει να αλλάζει τις επόμενες ημέρες, οι εθνικές κυβερνήσεις θα είναι υποχρεωμένες να επιβάλλουν τον φόρο με βάση τις αποφάσεις που θα ληφθούν στις Βρυξέλλες, «εκτός εάν υιοθετήσουν εθνικά μέτρα ισοδύναμου αποτελέσματος».
Η Ελληνική Κυβέρνηση και η ανακούφιση της Αθήνας
Στην Αθήνα υπήρξε μάλλον ανακούφιση για την αναβολή μέχρι ματαιώσεως της φορολογίας αφού στο Μέγαρο Μαξίμου δεν είχαν καμία όρεξη να ακούν τις έντονες γκρίνιες των δύο μεγάλων πετρελαϊκών Ομίλων αυτές τις κρίσιμες ημέρες.
Βέβαια ο ΥΠΕΝ κ. Σκρέκας, εκπροσωπώντας την κυβέρνηση, στη διάρκεια τηλεοπτικής του συνέντευξης το περασμένο Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου είχε δηλώσει πως η κυβέρνηση θα εφαρμόσει το μέτρο του Κανονισμού για την έκτακτη φορολόγηση με 33% των πρόσθετων κερδών του 2022 στα ελληνικά διυλιστήρια.
Εκτός των άλλων, MOTOR OIL και HELLEN iQ ENERGY επικαλέστηκαν τη φορολόγηση των υπερεσόδων των παραγωγών-προμηθευτών ηλεκτρισμού.
«Αρχικά είχε αναγγελθεί πομπωδώς ότι τα υπερέσοδά τους είναι γύρω στο 1,5 δις άρα το 90% θα έφερνε πάνω από 1,3 δις στα Δημόσια Ταμεία.
Τελικά με διάφορα μαγειρέματα και με ευθύνη και της ΡΑΕ το Δημόσιο θα πάρει κάτι παραπάνω από 250 εκατομμύρια, δηλαδή μαγική εικόνα.
Και έρχονται τώρα να τα πάρουν από μας;» έλεγε έμπλεος οργής στον wiseman κορυφαίος και έμπειρος άνθρωπος της ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ.
Τύχη αγαθή για την κυβέρνηση, την παντιέρα εναντίον του μέτρου σήκωσαν οι μεγάλες και πανίσχυρες πετρελαϊκές εταιρίες της ΕΕ, δηλαδή TOTAL, ENI και REPSOL και τώρα όλα πάνε στις καλένδες αφού οι πιέσεις έπιασαν τόπο τελικά και η συμβιβαστική πρόταση είναι αποφυγή φορολόγησης υπερεσόδων για το 2022 και φορολόγηση μόνο για τη χρήση του 2023 «μόνο αν το επιλέξουν οι ίδιες οι εταιρίες!».
Τι έκαναν οι ευρωπαίοι πετρελαιάδες
Η γαλλική TOTAL, είναι κατ’ ουσίαν το γαλλικό κράτος και όπως λένε στις Βρυξέλλες «όταν μιλάει η TOTAL, μιλάει ο Εμμανουέλ Μακρόν».
Η ΕΝΙ είναι ο πετρελαϊκός κολοσσός της Ιταλίας με χιλιάδες σημαντικά πηγάδια γεωτρήσεων και άντλησης του μαύρου χρυσού σε αρκετές χώρες. Χαρακτηριστικό είναι πως, όπως έγραψαν ιταλικά σάιτ, ο Όμιλος πρότεινε στον μέχρι πρόσφατα Πρωθυπουργό της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι, τον επιλεγόμενο και «σούπερ Μάριο» να αναλάβει τιμητικά Πρόεδρος της ΕΝΙ. Ακόμη και αν η πληροφορία δεν ισχύει 100%, είναι ενδεικτική της δύναμης του Ομίλου στη γειτονική χώρα.
Όσο για τους Ισπανούς της REPSOL, έχουν πολύ ισχυρή επιρροή στην κεντρική κυβέρνηση της Μαδρίτης, είτε κυβερνούν οι κεντροδεξιοί είτε οι κεντροαριστεροί όπως σήμερα. Γνωστές άλλωστε και οι πολύ στενές σχέσεις του πρώην Πρωθυπουργού Μάριο Αθνάρ με τον όμιλο.
Το πανίσχυρο λόμπι των πετρελαιάδων έκανε τις κυβερνήσεις Γαλλίας-Ιταλίας-Ισπανίας να επιχειρούν να μειώσουν δραστικά τις αυξημένες αρμοδιότητες που θέλει να πάρει η Κομισιόν σε ό,τι αφορά τον νέο φόρο, επιδιώκοντας να παραμείνει η ευθύνη στα κράτη και τελικά …να μην εφαρμοστεί.
Η αντιπρόταση των πετρελαιάδων αφορά στον τρόπο υπολογισμού του φόρου. Θεωρούν πως είναι άδικο να φορολογείται βαρύτατα η έκτακτη φετινή τους κερδοφορία, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη, αντίστοιχα, οι τεράστιες ζημιές που είχαν υποστεί το 2020 λόγω της πανδημίας, η οποία «διέλυσε» τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου και την κατανάλωση καυσίμων.
Την αντιπρόταση, που βρίσκει σύμφωνη και την Ένωση Διυλιστηριακών Ομίλων της Ευρώπης, την «Fuels Europe» (σε αυτήν μετέχουν και η HELLEN iQ ENERGY πρώην Ελληνικά Πετρέλαια) δημοσιοποίησε ο Πατρίκ Πουγιάν, διευθύνων σύμβουλος του γαλλικού κολοσσού, TotalEnergies, γνωστοποιώντας ταυτόχρονα ότι, με βάση τις αρχικές προτάσεις της Κομισιόν, ο όμιλος που διευθύνει θα πλήρωνε έναν εξαιρετικά υψηλό λογαριασμό έκτακτου φόρου, ο οποίος θα ξεπερνούσε τα 1 δισ. ευρώ.
Όπως τόνισε ο Πουγιάν, «θα ήταν φυσιολογικό να επιτραπεί να συμψηφίζεται ο έκτακτος φόρος με τις ζημιές που υπέστησαν οι εταιρείες κατά την κορύφωση της πανδημίας», δηλαδή στη χρήση του 2020. Σημειώνεται ότι οι προ φόρων ζημιές που είχε εμφανίσει η Total το 2020 είχαν ξεπεράσει τα 7 δισ. ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι, αν συμψηφίζονταν πλήρως με τον φόρο υπερκερδών θα τον… εξαφάνιζαν.
Σε κάθε περίπτωση, οι πετρελαϊκές εταιρείες διαφωνούν με τον τρόπο υπολογισμού του φόρου που έχει προτείνει η Κομισιόν, επειδή στη βάση υπολογισμού λαμβάνονται υπόψη και οι τεράστιες ζημιές του 2020, με αποτέλεσμα να φαντάζει ιλιγγιώδης η αύξηση των κερδών το 2022 και να προκαλεί υπέρογκη επιβάρυνση.
Η πανίσχυρη συμμαχία των ευρωπαϊκών διυλιστηρίων
Η συμμαχία των ευρωπαϊκών διυλιστηρίων, Fuels Europe, στην οποία μετέχουν 38 εταιρείες με έδρα στην ΕΕ, μεταξύ των οποίων και τα Ελληνικά Πετρέλαια, και η οποία εκπροσωπεί εταιρείες με το 95% της δυναμικότητας διύλισης έχει ανακοινώσει ότι: «Η πρόταση αναφέρεται στα κέρδη του 2022 σε σύγκριση με τα κέρδη 2019/2020/2021. Καθώς αυτό περιλαμβάνει τις έκτακτες συνθήκες της πανδημίας, θα χρειαστεί μια βαθύτερη συζήτηση σχετικά με το τι αποτελεί μια περίοδο τακτικών επιχειρηματικών συνθηκών».
Στην περίπτωση των ΕΛΠΕ τα κέρδη προ φόρων της χρήσης του 2019, μιας «κανονικής» χρονιάς με μέτρια κερδοφορία για τον όμιλο καυσίμων, είχαν διαμορφωθεί σε 207,010 εκατ. ευρώ. Το 2021, που ήταν μια πολύ καλή χρονιά, με την ανάκαμψη μετά την πανδημία και την άνοδο των διεθνών τιμών, διαμορφώθηκαν σε 407,073 εκατ. ευρώ.
Όμως, τη διαμόρφωση του μέσου όρου κερδοφορίας για την τριετία επηρεάζουν καταλυτικά οι ζημιές – ρεκόρ του 2020, που διαμορφώθηκαν σε 581,716 εκατ. ευρώ.
Το αποτέλεσμα είναι να υποχωρεί δραματικά ο μέσος όρος κερδών προ φόρων της τριετίας, στα 32,367 εκατ. ευρώ, ποσό που βεβαίως απέχει πολύ από την «κανονικότητα» των προηγούμενων χρόνων, όταν δεν υπήρχαν οι έκτακτες συνθήκες της πανδημίας.
«Η εφαρμογή της ντιρεκτίβας των Βρυξελλών θα οδηγούσε σε πολύ μεγάλη φορολογική επιβάρυνση των ΕΛΠΕ, καθώς η μέση κερδοφορία τριετίας πλέον 20% πέφτει πολύ χαμηλά, στα 38,840 εκατ. ευρώ και πέραν του ποσού αυτού θα φορολογείται το ένα τρίτο των κερδών.
Φέτος, τα ΕΛΠΕ εμφανίζουν υψηλή κερδοφορία, οφειλόμενη σε έκτακτες συνθήκες: τα προ φόρων κέρδη του α’ εξαμήνου έχουν εκτιναχθεί σε 1,1 δισ. ευρώ και είναι υπερτετραπλάσια από τα αντίστοιχα του 2021.
Είναι προφανές ότι, εάν γινόταν ο συμψηφισμός μέρους ή όλων των ζημιών της χρήσης 2020, ύψους 581,7 εκατ. ευρώ, με τον έκτακτο φόρο για το 2022, τα ΕΛΠΕ θα είχαν μια πολύ μεγάλη ελάφρυνση, ή ακόμη και θα εκμηδένιζαν το ποσό της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης» μας λένε από τον Όμιλο.
Αποζημίωση σε Ελλάδα-Κύπρο για πιθανό πλαφόν στο ρωσικό αέριο
Τέλος, σχετικά με την επιβολή πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο, όπως αναφέρει το Politico, Ελλάδα και Κύπρος αποτελούν εμπόδιο στη λήψη απόφασης, καθώς οι ναυτιλιακές τους μεταφέρουν σημαντικές ποσότητες ρωσικού πετρελαίου.
Εντούτοις, έχει βρεθεί μια κοινή λύση μέσω κάποιου είδους αποζημίωσης προς τις δύο χώρες, η οποία θα ανοίξει το δρόμο για το πλαφόν.
Αυτό επειδή η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρότεινε την Τετάρτη νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένου ενός πλαφόν στην τιμή του αργού πετρελαίου. «Δεν αποδεχόμαστε τα εικονικά δημοψηφίσματα ούτε κανενός είδους προσάρτηση στην Ουκρανία.
Και είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε το Κρεμλίνο να πληρώσει το τίμημα για αυτή την περαιτέρω κλιμάκωση», δήλωσε χαρακτηριστικά η φον ντερ Λάιεν στους δημοσιογράφους.
Στο όγδοο πακέτο κυρώσεων για το ρωσικό πετρέλαιο (για το οποίο υπάρχει ήδη συμφωνία για απαγόρευση εισαγωγής δια θαλάσσης) δημιουργείται η νομική βάση για την επιβολή πλαφόν στην τιμή, όπως συμφωνήθηκε στους G7.
Διαβάστε επίσης:
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
