Επενδυτικά πλάνα ύψους 600-700 εκατ. ευρώ, σε παραγωγή και κλινική έρευνα, δρομολογούν οι ελληνικές φαρμακευτικές επιχειρήσεις σε βάθος τριετίας, με τα 200 εκατ. εξ αυτών να αφορούν στο 2020 και τα 250 εκατ. στο 2021. 

Όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), Θεόδωρος Τρύφων, στο πλαίσιο Συνέντευξης Τύπου για την παρουσίαση μελέτης του ΙΟΒΕ, σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις για μια νέα αναπτυξιακή δυναμική του κλάδου, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η άρση των αντικινήτρων και η παροχή κινήτρων που θα διαμορφώσουν ένα ελκυστικό περιβάλλον για τους επενδυτές. 

Παρότι τα προηγούμενα χρόνια δεν είχε δοθεί στην Ελλάδα η απαιτούμενη βαρύτητα και προτεραιοποίηση στις συνθήκες αξιοποίησης της αναπτυξιακής δυνατότητας που διαθέτει ο φαρμακευτικός κλάδος , σήμερα, η ανάγκη σύνδεσής του με τις επενδύσεις, τις εξαγωγές και το αναπτυξιακό αφήγημα της οικονομίας αναδεικνύεται ακόμα μεγαλύτερη.  

Είναι ενδεικτικό ότι, όπως δείχνουν τα στοιχεία της μελέτης, για κάθε 1 εκατ. € που επενδύεται για τη δημιουργία νέων παραγωγικών μονάδων, η ανταποδοτικότητα της επένδυσης αγγίζει το 86%, δημιουργούνται 20 νέες θέσεις εργασίας, ενώ η αύξηση των εσόδων του Δημοσίου αντιστοιχεί στο 22,5% της επενδυτικής δαπάνης.

Επίσης, σημαντική είναι η πολλαπλασιαστική επίδραση από τη λειτουργία των νέων παραγωγικών μονάδων με τη συνολική επίδραση στο ΑΕΠ να αντιστοιχεί στο 129% της επενδυτικής δαπάνης.

Επιπροσθέτως, η λειτουργία των νέων παραγωγικών μονάδων αυξάνει τα έσοδα του Δημοσίου σε ποσό ίσο με το 37,6% της επενδυτικής δαπάνης ενώ ταυτόχρονα, η ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής φαρμάκων τα οποία μπορούν να υποκαταστήσουν τα αντίστοιχα ακριβότερα εισαγόμενα μπορεί να μειώσει περαιτέρω τη δημόσια και την ιδιωτική φαρμακευτική δαπάνη.

Τομέας στρατηγικής σημασίας

Σύμφωνα με την έρευνα του  ΙΟΒΕ, η σημαντική αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας αναδεικνύει την ανάγκη στήριξης του κλάδου, μέσω ενός συνεκτικού και ρεαλιστικού σχεδίου δράσεων, στο  οποίο θα πρέπει να προβλέπεται η διασύνδεση της επιβάρυνσης των δυσβάστακτων υποχρεωτικών επιστροφών και των εκπτώσεων με την επενδυτική και ερευνητική δραστηριότητα των επιχειρήσεων.

Επιπροσθέτως, το σχέδιο θα πρέπει να προβλέπει φορολογικά κίνητρα για τις επενδύσεις και την  απλοποίηση της επενδυτικής γραφειοκρατίας

«Ο κλάδος του φαρμάκου διαθέτοντας ένα ισχυρό οικονομικό αποτύπωμα, αποτελεί τομέα στρατηγικής σημασίας για την ελληνική οικονομία.

Καθώς η επόμενη ημέρα της υγειονομικής κρίσης καθιστά επιτακτική την ανάγκη της παραγωγικής ανασυγκρότησης της οικονομίας, απαιτείται η ενίσχυση των κλάδων που εμφανίζουν αναπτυξιακές προοπτικές και δημιουργούν υψηλή προστιθέμενη αξία.

Η πρόσφατη υγειονομική κρίση ανέδειξε τη σημασία της διασφάλισης συνθηκών επάρκειας ειδικά σε κρίσιμους τομείς όπως η υγεία και το φάρμακο. Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία εξασφάλισε την κάλυψη των αναγκών σε πάνω από 3 εκατ. ασθενείς, τη στιγμή που άλλες χώρες της Ε.Ε. δοκιμάζονταν από ελλείψεις ακόμη και σε βασικά φάρμακα.

Το συμπέρασμα είναι πως μέσα στην υγειονομική κρίση, η φαρμακοβιομηχανία εξασφάλισε επάρκεια φαρμάκων, αύξησε τις εξαγωγές της κατά 60% και προχώρησε σε σημαντικές επενδύσεις.

Η προσπάθεια αυτή  δεν είναι δυνατό να συνεχιστεί σε περιβάλλον υπερφορολόγησης που φθάνει στο 70% του κύκλου εργασιών των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών.

Η άμεση άρση των αντικινήτρων αυτών θα σημάνει την επενδυτική άνθηση από ελληνικές και ξένες φαρμακοβιομηχανίες μέσα στην επόμενη πενταετία», ανέφερε ο πρόεδρος της ΠΕΦ. Παράλληλα, εξέφρασε την πεποίθηση ότι με τη δυναμική και την ισχυρή βάση που διαθέτει ο κλάδος, η άρση των αντικινήτρων, θα εξασφαλίσει μία πενταετία συνεχιζόμενων επενδύσεων από ελληνικές αλλά και ξένες βιομηχανίες.

“Οι επενδύσεις αυτές, δεν θα φέρουν μόνο ανάπτυξη, αύξηση των θέσεων εργασίας και συμβολή στο ΑΕΠ αλλά θα διασφαλίσουν περαιτέρω την κάλυψη των αναγκών των Ελλήνων ασθενών, ακόμα και σε περιόδους υγειονομικής κρίσης”, σημείωσε.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν, παρά τα προβλήματα με τα οποία έχει έρθει αντιμέτωπη η φαρμακοβιομηχανία από τα χρόνια της μνημονιακής επιτήρησης, έχει επιδείξει καλές επιδόσεις, τόσο όσον αφορά στην αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής (60% σε σχέση με το 2015) η οποία ανήλθε στα 1,2 δις το 2019 , όσο και σε κύκλο εργασιών (ο 3ος διαχρονικά από το 2010 έως το 2019).

Η ενίσχυση της προστιθέμενης αξίας της είναι επίσης ανοδική (2η θέση το 2017) με τις αποδόσεις να αυξάνονται από το 2014 και μετά, ενώ έχει υψηλή παραγωγικότητα εργασίας (5η υψηλότερη μεταξύ των κλάδων της εγχώριας μεταποίησης), υψηλή ένταση επενδύσεων και βελτίωση των όρων απασχόλησης. Τέλος αποτελεί τον 4ο εξαγωγικό κλάδο για το 2019, εξάγοντας σε 148 χώρες. 

“Μέσα στην κρίση είχαμε επάρκεια και αύξηση επενδύσεων και παραγωγής, καθώς και αύξηση των εξαγωγών κατά 60%. Όλο αυτό δημιουργεί ένα πλαίσιο ενός πολύ δυναμικού κλάδου, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει να επενδύει, να αυξήσει τη συνεργασία με τα πανεπιστήμια και τους ερευνητικούς φορείς και να δημιουργεί τεράστια προστιθέμενη αξία”, ανέφερε ο κος Τρύφων. 

Ο ίδιος αναγνώρισε ότι, παρότι το ποσό δεν είναι μεγάλο, το επενδυτικό clawback αποτελεί κορυφαία κίνηση παροχής κινήτρων, εκτιμώντας ότι θα προσελκύσει νέες επενδύσεις και από τις ξένες εταιρείες στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα δικαιώνει τις ελληνικές βιομηχανίες που επενδύουν στη χώρα.

Προς τη σωστή κατεύθυνση αξιολόγησε και το θέμα εξαίρεσης των εμβολίων, ωστόσο, κατέστησε σαφές ότι απαιτούνται περαιτέρω παρεμβάσεις όπως κίνητρα για τη διείσδυση των γενοσήμων και αντιμετώπιση της υποχρηματοδότησης των δαπανών. 

“Η ανάγκη του πληθυσμού σε ιατρική περίθαλψη και φαρμακευτική αγωγή θα συνεχίσει να αυξάνεται.

Είναι απαραίτητο να ληφθούν άμεσα κάποια μέτρα, τα οποία θα οδηγήσουν σε εξορθολογισμό και μείωση του clawback. Προτεραιότητα αποτελεί η δίκαιη και ισότιμη κατανομή των επιβαρύνσεων.

Εάν αφαιρεθούν αυτά που δεν μας αναλογούν, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα σε δύο κατευθύνσεις: η πρώτη αφορά στην αξιολόγηση και διαπραγμάτευση των ακριβών νέων θεραπειών, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και τις οδηγίες συνταγογράφησης και η δεύτερη στη διείσδυση γενοσήμων που θα επιφέρει σημαντική εξοικονόμηση για το κράτος έτσι ώστε τα φάρμακα με το μικρότερο κόστος να οδηγηθούν σε μεγαλύτερη χρήση από τους ασθενείς και να εξοικονομούν αμφότεροιροι”, τόνισε ο πρόεδρος της ΠΕΦ.

Κενό επενδύσεων

Στο πλαίσιο της περιόδου ανοιχτής διαβούλευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο για μία ανανεωμένη επενδυτική και εμπορική πολιτική, ο πρόεδρος του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας, τόνισε ότι στην Ευρώπη έχουμε χαμηλότερα επίπεδα επενδύσεων απ’ όσα θα έπρεπε, αλλά ειδικότερα στη χώρα μας το κενό είναι μεγάλο. “Οι ιδιωτικές επενδύσεις για να υλοποιηθούν θα πρέπει να καλύπτουν κάποια ζήτηση για το προϊόν.

Η ελληνική αγορά είναι αξιόλογη μεν, μικρή δε. Άρα έχει σημασία οι επιχειρήσεις να έχουν χαρακτηριστικά τα οποία θα τους επιτρέπουν να εξάγουν τα προϊόντα τους”, σημείωσε ο πρόεδρος του ΙΟΒΕ, τονίζοντας ότι είναι σημαντικό για τις επιχειρήσεις  να καινοτομούν με τρόπο τέτοιο ώστε να λαμβάνουν ένα μικρό μερίδιο της παγκόσμιας αγοράς, αλλά ιδιαίτερα σημαντικό για την κερδοφορία τους.  

“Ο ρόλος της φαρμακευτικής βιομηχανίας είναι κρίσιμος στην επόμενη μέρα της παραγωγικής ανασυγκρότησης, της προσπάθειας να μειωθεί το brain drain και να δημιουργηθούν μόνιμες θέσεις εργασίας, σχετικά καλά αμοιβόμενες.

Είναι επίσης πολύ σημαντική -και γίνεται πράξη- η  εξωστρέφεια, με τις ελληνικές επιχειρήσεις να συνεχίσουν να εξάγουν ακόμα περισσότερο. Στρατηγικά είναι μέσα στον προγραμματισμό μας να επενδύουμε σε προϊόντα που είναι διεθνώς ανταγωνιστικά. Είναι καθοριστικό, να υπάρχει και εγχώρια προστιθέμενη αξία και ανταποδοτικότητα σε κάθε δείκτη.

Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία έχει  μερίδιο αγοράς 20%  στη χώρα και καταλαμβάνει το 80% των επενδύσεων.

Αυτό σημαίνει ότι αφενός πρέπει να προσελκύσουμε  περισσότερες επενδύσεις από ξένες φαρμακοβιομηχανίες αφετέρου, όσοι με μεγάλη δυσκολία και επιβαρύνσεις από τα rebate και τα clawback συνεχίζουν να επενδύουν, να συνεχίσουν να έχουν κίνητρα με βάση την προστιθέμενη αξία”,  ανέφερε συνοψίζοντας ο πρόεδρος της ΠΕΦ.