«Η διαφύλαξη της ανεξαρτησίας των κεντρικών τραπεζών από αδικαιολόγητες πολιτικές και επιχειρηματικές επιρροές είναι και πάλι ένα ζήτημα που αξιώνει την προσοχή», τόνισε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γ. Στουρνάρας σε ομιλία του στο Διεθνές Συνέδριο Οικονομικής Ιστορίας: The birth of Inter-War Central Banks.

Η κ. Στουρνάρας επεσήμανε ότι «η προάσπιση της ανεξαρτησίας των κεντρικών τραπεζών δεν αφορά μόνο τη σταθερότητα των τιμών αλλά και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της οικονομίας και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα».

Τέτοιες ήταν και οι ιδρυτικές αρχές της Τράπεζας της Ελλάδος το 1928. Έχουν περάσει 90 χρόνια από τότε που τέθηκαν αυτές οι αρχές. Η Τράπεζα της Ελλάδος δεν είναι πια νέα. Το πιο σημαντικό: δεν είναι πια ορφανή – παρά τις σποραδικές προσπάθειες να φανεί ως τέτοια. Ανήκει σε μια μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια με ισχυρούς θεσμικούς δεσμούς και κοινό σκοπό.

Σε αυτήν την 90ή επέτειο από τότε που ανοίξαμε τις πύλες μας στο κοινό, αναλογιζόμαστε το παρελθόν μας και στοχαζόμαστε το μέλλον μας. Έχουμε όμως επιλέξει να το κάνουμε μέσα από έναν συγκριτικό και διεθνή φακό.

Κι αυτό επειδή η ελληνική εμπειρία δεν ήταν μοναδική: οι δεκαετίες του ’20 και του ’30 είδαν τη γέννηση μιας σειράς νέων κεντρικών τραπεζών σε πάρα πολλές χώρες. Συχνά, στη γέννηση αυτή βοηθούσαν σύμβουλοι, «γιατροί του χρήματος» όπως τους έλεγαν, από την Τράπεζα της Αγγλίας, την Τράπεζα της Γαλλίας και την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ: άνθρωποι όπως ο Niemeyer, ο Siepmann ή ο Strakosh, τα ονόματα των οποίων βρίσκονται διάσπαρτα στα αρχεία πολλών κεντρικών τραπεζών του Μεσοπολέμου, συμπεριλαμβανομένου του αρχείου της Τράπεζας της Ελλάδος.

Ορισμένα από τα νέα ιδρύματα δημιουργήθηκαν για να ξορκίσουν τον πληθωρισμό του πολέμου και να αποκαταστήσουν την πρόσβαση στον δανεισμό. Άλλα πάλι γεννήθηκαν από τη διάλυση αυτοκρατοριών ή από την εξασθένηση αυτοκρατορικών δεσμών με τις αποικίες. Όλα όμως αντανακλούσαν μια προσπάθεια «επιστροφής στην κανονικότητα», με την επαναφορά της διεθνούς νομισματικής τάξης και την αποκατάσταση της συνεργασίας στον απόηχο ενός καταστροφικού παγκόσμιου πολέμου.

Η «επιστροφή στην κανονικότητα» αποδείχθηκε μια ψευδαίσθηση. Η Μεγάλη Ύφεση σύντομα δοκίμασε τη βιωσιμότητα αυτής της τάξης και ανάγκασε πολλά από τα νεογέννητα ιδρύματα να αξιολογήσουν εκ νέου τις προτεραιότητές τους και τη σχέση τους με το κράτος και μεταξύ τους. Τα ερωτήματα με τα οποία ήρθε αντιμέτωπο το καθένα ήταν παρόμοια, οι απαντήσεις που δόθηκαν όχι και τόσο. Τις επόμενες δύο μέρες, δεκαπέντε διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί από έντεκα χώρες θα παρουσιάσουν το έργο τους αναφορικά με τις διαφορετικές θεσμικές ή εθνικές εμπειρίες των ετών του Μεσοπολέμου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Νέα παρέμβαση Στουρνάρα για οικονομία και τράπεζες: Να τηρήσουμε τα συμφωνηθέντα με τους Θεσμούς

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Παρέμβαση Γιάννη Στουρνάρα: Οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν κανένα πρόβλημα

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Πώς ο Γιάννης Στουρνάρας (ΤτΕ) παίρνει την εκδίκησή του από την κυβέρνηση