Από την Κρήτη, την Πελοπόννησο, τη Δυτική Ελλάδα και τη Θεσπρωτία θα περνάει ο East Med, ο μεγάλος αγωγός διεθνούς σημασίας, επένδυσης 6 δισ. ευρώ, που αποτελεί  ένα έργο υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για όλη την Ευρώπη. Τα 3 από τα 5 τμήματα του διεθνούς αγωγού, θα βρίσκονται στην Ελλάδα ενώ η σύνδεση με την Ιταλία θα γίνεται όπως αναφέρεται μέσω του Poseidon ή με άλλο τρόπο.

Ο αγωγός επίσης θα συνδέει το Ισραήλ με την Κύπρο και την Κύπρο με την Κρήτη.

Υπενθυμίζεται ότι ήδη η IGI Poseidon, η κοινοπραξία που υλοποιεί τον αγωγό EastMed και στην οποία συμμετέχει κατά 50% η ΔΕΠΑ, προχώρησε σε ανοιχτή πρόσκληση μέσω διαδικασίας ανταγωνιστικού διαλόγου, με στόχο την προεπιλογή των δύο υποψηφίων αναδόχων, με αντικείμενο του διαγωνισμού τον λεπτομερή σχεδιασμό, την προμήθεια, την κατασκευή, τη μεταφορά, την εγκατάσταση και το pre-commissioning (EPCI) των τεσσάρων υπεράκτιων τμημάτων του αγωγού, συνολικού μήκους, 1.470 χλμ. και προϋπολογισμού 3 δισ. ευρώ, περίπου.

Μετά την προεπιλογή των αναδόχων θα ξεκινήσουν οι προπαρασκευαστικές υπηρεσίες του έργου.

Ο EastMed θα μεταφέρει το φυσικό αέριο από τα νέα κοιτάσματα στη λεκάνη της Λεβαντίνης (Νοτιοανατολική Μεσόγειος) στις αγορές της Δυτικής Ευρώπης, μέσω της Ελλάδας και της Κύπρου. Ο αγωγός έχει ενταχθεί στα Έργα Κοινού ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το σύνολο των μελετών και ερευνών του, χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά κονδύλια, ενώ πρόσφατα, η κοινοπραξία IGI Poseidon αποφάσισε την επένδυση 70 εκατ. ευρώ για την ολοκλήρωση των εναπομεινάντων σταδίων ανάπτυξης και ωρίμανσης του έργου σε επίπεδο λήψης τελικής επενδυτικής απόφασης (FID). Ο αγωγός θα έχει αρχική δυναμικότητα 10 δισεκ. κυβικών μέτρων αερίου το χρόνο, με δυνατότητα επέκτασης στα 20 δισεκ.

Έχει μήκος περίπου 1900 χιλιόμετρα, από την Λεκάνη της Λεβαντίνης μέχρι το Φλωροβούνι Θεσπρωτίας, όπου προβλέπεται να διασυνδεθεί με τον υποθαλάσσιο αγωγού Ελλάδας – Ιταλίας. Την ανάπτυξη του αγωγού EastMed υλοποιεί η ελληνική εταιρεία «Υποθαλάσσιος Αγωγός Φυσικού Αερίου Ελλάδος – Ιταλίας ΠΟΣΕΙΔΩΝ Α.Ε.», στην οποία συμμετέχουν ισοµερώς η ΔΕΠΑ και η Ιταλική EDISON. Το κόστος του αγωγού Eastmed μέχρι την Ιταλία έχει υπολογισθεί σε περίπου 6 δισ. δολάρια.

Από ποιες περιοχές της Ελλάδας θα περνάει

Το Σύστημα Αγωγού, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, είναι ένας αγωγός διπλής κατεύθυνσης με υποθαλάσσιο και χερσαίο τμήμα, ο οποίος προβλέπεται στο βασικό σενάριο να προέρχεται από τα χωρικά ύδατα του Ισραήλ και το έδαφος της Κύπρου. Το Σύστημα Αγωγού θα συνδέει τις πηγές ή τις εγκαταστάσεις φυσικού αερίου του Ισραήλ της Κύπρου και της Ελλάδας με ις ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου. Θα αποτελείται από πέντε τμήματα:

Ισραήλ προς Κύπρο, Κύπρο προς Κρήτη, Κρήτη προς Πελοπόννησο, Πελοπόννησο προς Δυτική Ελλάδα, Δυτική Ελλάδα προς Θεσπρωτία. Στη Θεσπρωτία το Σύστημα Αγωγού θα μεταφέρει το φυσικό αέριο στην Ιταλία και τα ευρωπαϊκά δίκτυα φυσικού αερίου μέσω του υποθαλάσσιου αγωγού Poseidon ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο.

Σταθμοί απόληψης off-take κατά το μήκος της διαδρομής του θα επιτρέπουν την αεριοποίηση στην Κύπρο και σε περιοχές της Ελλάδας (Κρήτη, Πελοπόννησο, Δυτική Ελλάδα). Το έργο περιλαμβάνει σημεία εισόδου στην Ελλάδα για την έγχυση του φυσικού αερίου εφόσον εντοπιστούν κοιτάσματα φυσικού αερίου και με την επιλογή αναβάθμισης της δυναμικότητας των τμημάτων του αγωγού από την Κρήτη.

Το σχέδιο νόμου

Η συμφωνία για τον αγωγό East Med υπεγράφη στις 2 Ιανουαρίου 2020 στο Ζάππειο από τους υπουργούς Ενέργειας της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ, κ.κ. Κωστή Χατζηδάκη, Γιώργο Λακκοτρύπη και Γιουβάλ Στάινιτς, παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, του Ισραηλινού ομολόγου του Μπέντζαμιν Νετανιάχου και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη.

Χθες κατατέθηκε προς κύρωση στη Βουλή.

Το σχετικό σχέδιο νόμου τιτλοφορείται «Κύρωση της διακυβερνητικής συμφωνίας μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας, του κράτους του Ισραήλ, της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ιταλικής Δημοκρατίας για ένα σύστημα αγωγού για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς τις ευρωπαϊκές αγορές».

Όπως σημειώνει το ΥΠΕΝ, η κατάθεση του νομοσχεδίου ακολουθεί την έναρξη της διαδικασίας αδειοδότησης του έργου στην Ελλάδα και την προκήρυξη βασικών τμημάτων της τελικής μελέτης σκοπιμότητας που έγινε από τον φορέα υλοποίησης του έργου, την IGI Poseidon (κοινοπραξία της ΔΕΠΑ και της ιταλικής Edison) την εβδομάδα που πέρασε.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, δήλωσε σχετικά: «Η Ελλάδα είναι η πρώτη από τις χώρες που υπέγραψαν τη διακυβερνητική συμφωνία του Ζαππείου, που την φέρνει προς κύρωση στη Βουλή. Αποδεικνύουμε εμπράκτως τη βούλησή μας να ανοίξουμε τον δρόμο για ένα έργο υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για όλη την Ευρώπη. Αποτελεί κομβικό μέρος της διεθνούς ενεργειακής μας στρατηγικής, που ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποιεί τις πηγές και τις οδεύσεις φυσικού αερίου μέσω της προώθησης ενός νέου διαδρόμου για την προμήθεια της Ε.Ε. από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου».