Στην πρώτη γραμμή της Ευρώπης για τη δημιουργία έργων υδρογόνου, μπαίνει η Ελλάδα με την ολοκλήρωση της κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Υψηλής Πίεσης προς τη Δυτική Μακεδονία που αναμένεται  στα τέλη του 2024. Με το έργο αυτό, η χώρα μπαίνει στον Ευρωπαϊκό χάρτη υδρογόνου, ενώ  λόγω της θέσης της, θα μπορούσε να εξελιχτεί σε ενεργειακό κόμβο για την εισαγωγή πράσινου υδρογόνου από χώρες της Βόρειας Αφρικής και τη Μέση Ανατολή.

Πρόκειται για τον πρώτο αγωγό του ΔΕΣΦΑ πιστοποιημένο για μεταφορά έως και 100% υδρογόνου, στο πλαίσιο της στρατηγικής του ΔΕΣΦΑ για την ανάπτυξη της αγοράς υδρογόνου στην Ελλάδα και της εθνικής στρατηγικής για την «απανθρακοποίηση» του ελληνικού ενεργειακού συστήματος. “Χάρη στη Σωληνουργεία Κορίνθου και την τεχνολογία της η Δυτική Μακεδονία γίνεται από τις πρώτες περιοχές στην Ευρώπη που θα γίνουν μέρος του δικτύου των 40.000 χλμ δικτύου αγωγών που θα αναπτυχθεί”, τόνισε η Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Maria Rita Galli.

1

Σημειώνεται ότι, όλοι οι επόμενοι αγωγοί φυσικού αερίου που πρόκειται να αναπτύξει ο ΔΕΣΦΑ θα είναι πιστοποιημένοι και για τη μεταφορά 100% υδρογόνου, ενώ το υπόλοιπο δίκτυο του ΔΕΣΦΑ, μπορεί με μικρές μετατροπές να μεταφέρει και υδρογόνο σε ποσοστό 10-20%.

Ο νέος αγωγός υδρογόνου, δίνει έτσι  τη δυνατότητα να δημιουργηθεί στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας μια πλήρης αλυσίδα αξίας υδρογόνου που συνδυάζει παραγωγή, υποδομή και χρήση, όλα σε μια περιοχή, δηλαδή μια Κοιλάδα Υδρογόνου. Το υδρογόνο μπορεί να παραχθεί από και να μετατραπεί σε ηλεκτρική ενέργεια με σχετικά υψηλές αποδόσεις και παράλληλα μπορεί να αποθηκευτεί σε αέρια, υγρή μορφή ή με τη μορφή υδριδίων μετάλλων.

Κοιλάδες υδρογόνου αναπτύσσονται σε ολόκληρη την Ευρώπη.Υπάρχουν πάνω από 20 έργα κοιλάδας υδρογόνου στην Ευρώπη και άλλα δύο στο Ηνωμένο Βασίλειο, πολλά από τα οποία βρίσκονται γύρω από λιμάνια, σύμφωνα με την Fuel Cells and Hydrogen Joint Undertaking, μια συνεργασία δημόσιου-ιδιωτικού τομέα που ερευνά την τεχνολογία υδρογόνου.

Η Ευρώπη έχει τη μεγαλύτερη παγκόσμια συγκέντρωση αυτών των έργων, σύμφωνα με την Πλατφόρμα Κοιλάδων Υδρογόνου, η οποία μοιράζεται βέλτιστες πρακτικές και δεδομένα από 34 έργα σε 19 χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο.

Και οι Κάτω Χώρες, η Ολλανδία, τοποθετείται ως ο Ευρωπαίος ηγέτης, με πέντε έργα Κοιλάδας Υδρογόνου (Hydrogen Valleys) σε εξέλιξη, σε μέρη όπως το λιμάνι του Ρότερνταμ, το Άμστερνταμ και η περιοχή φυσικού αερίου του Γκροενινγκεν.

Η Κοιλάδα υδρογόνου της Δυτικής Μακεδονίας

Τον περασμένο Ιούλιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το έργο «Green HiPo» που υπέβαλε η εταιρεία Advent Technologies στο πλαίσιο του Έργου Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος («IPCEI»), μια επένδυση που θα γίνει στη Δυτική Μακεδονία. Το πράσινο υδρογόνο θα βοηθήσει στη βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση ποικίλων ρυπογόνων βιομηχανικών δραστηριοτήτων. Πρόκειται για ένα εργοστάσιο που θα κατασκευάζει τον εξοπλισμό, δηλαδή τις γεννήτριες του υδρογόνου. Έχει δρομολογηθεί η χρηματοδότηση με 782,1 εκατ. €, καθώς πραγματοποιήθηκε η επίσημη κοινοποίησή του  στα ευρωπαϊκά Σημαντικά Έργα Κοινού́ Ευρωπαϊκού́ Ενδιαφέροντος (IPCEI) για τον τομέα του υδρογόνου της Κομισιόν.

Παράλληλα, στη Δυτική Μακεδονία δημιουργήθηκε το Cluster Βιοοικονομίας και Περιβάλλοντος Δυτικής Μακεδονίας (CluBE), μια πλατφόρμα συνεργασίας των τριών πυλώνων της περιφερειακής οικονομίας: του δημόσιου τομέα, της έρευνας και της επιχειρηματικότητας. Ο νέος αγωγός αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη της Κεντρικής και της ∆υτικής Μακεδονίας, να συμβάλει αποφασιστικά στην οικονομική βιωσιμότητα των τοπικών κοινοτήτων και να οδηγήσει στη δημιουργία νέων έμμεσων και άμεσων θέσεων εργασίας, μέσω και της προσέλκυσης νέων επενδύσεων στην περιοχή.

 Επίσης, η Δημόσια Επιχείρηση Δικτύων Διανομής Αερίου (ΔΕΔΑ) σχεδιάζει το πρώτο μεγάλης κλίμακας “πείραμα” για την αστική χρήση του υδρογόνου επιλέγοντας ένα χωρίο που θα μετατραπεί σε “χωριό υδρογόνου” προκειμένου να μελετηθούν σε πραγματικές συνθήκες τα δεδομένα της παραγωγής, μεταφοράς και χρήσης του υδρογόνου για αστική κατανάλωση και ηλεκτροπαραγωγή.

Πρώτη η Δυτική Μακεδονία θα έχει πρόσβαση σε υδρογόνο

Η Δυτική Μακεδονία μπορεί να είναι η τελευταία περιφέρεια που εξασφαλίζει αγωγό φυσικού αερίου, αλλά είναι η πρώτη περιφέρεια της χώρας που θα συνδέεται με αγωγό υδρογόνου, είπε κατά την ομιλία της η Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Maria Rita Galli. «Η σημερινή ημέρα σηματοδοτεί την έναρξη της κατασκευής του νέου αγωγού φυσικού αερίου υψηλής πίεσης προς τη Δυτική Μακεδονία, ένα έργο που ανοίγει νέες προοπτικές ανάπτυξης για τις περιφέρειες της Κεντρικής και της Δυτικής Μακεδονίας, διασφαλίζοντας την ομαλή μετάβασή τους σε μια καθαρότερη ενεργειακή εποχή, ενώ παράλληλα παρέχει πρόσβαση σε φυσικό αέριο σε πολλά νέα σημεία και χρήστες στην ευρύτερη περιοχή. Καθώς ο νέος αγωγός είναι ο πρώτος στην Ελλάδα και ένας από τους πρώτους στην Ευρώπη που σχεδιάστηκε ως 100% έτοιμος για μεταφορά υδρογόνου, ο ΔΕΣΦΑ κάνει κάτι περισσότερο από το να ενισχύει περαιτέρω την ενεργειακή διασύνδεση αυτών των περιοχών: Ξεκινώντας από τη Δυτική Μακεδονία δημιουργεί μια ενεργειακή υποδομή έτοιμη να παίξει κεντρικό ρόλο στο μελλοντικό ενεργειακό σύστημα της χώρας, με πολλαπλά οφέλη για την περιοχή. Πιο συγκεκριμένα, ο νέος αγωγός επιτρέπει την παραγωγή πράσινων αερίων όπως βιομεθάνιο και υδρογόνο, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για επενδύσεις και θέσεις εργασίας στην περιοχή, ενώ παράλληλα διαφοροποιεί και ενισχύει περαιτέρω την ασφάλεια εφοδιασμού της Ελλάδας με βιώσιμη ενέργεια».

Με μήκος 160 περίπου χιλιομέτρων και προϋπολογισμό €163 εκατ., ο νέος αγωγός εξασφαλίζει την ομαλή μετάβαση των Περιφερειών Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας στη μεταλιγνιτική εποχή, παρέχοντας πρόσβαση στο φυσικό αέριο σε πλήθος νέων περιοχών και χρηστών, ενώ ταυτόχρονα θέτει τις βάσεις για τον πρωταγωνιστικό τους ρόλο στη νέα εποχή καθαρής ενέργειας.

Ο νέος αγωγός εξασφαλίζει την ενεργειακή προοπτική της περιοχής, η οποία θα συνεχίσει και στο μέλλον αν τροφοδοτεί με ηλεκτρισμό την υπόλοιπη Ελλάδα και θα συνεχίσει να πρωτυαγωνιστεί στο χώρο της ενέργειας, είπε χθες ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γιώργος Κασαπίδης κατά την εκδήλωση για την έναρξη των εργασιών κατασκευής του νέου αγωγού φυσικού αερίου Υψηλής Πίεσης προς τη Δυτική Μακεδονία.

 Στην εκδήλωση για το νέο έργο που θα έχει πολλαπλά οφέλη τόσο για τη Δυτική όσο και για την Κεντρική Μακεδονία παρευρέθηκαν  επίσης ο Δήμαρχος Κοζάνης, Λάζαρος Μαλούτας ενώ χαιρετισμό απέστειλε ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, Αθανάσιος Δαγούμας, ο οποίος ανέφερε: «Η Δυτική Μακεδονία έχει ταυτιστεί στη συνείδηση του Έλληνα πολίτη ως το ενεργειακό κέντρο της χώρας, όμως το σημαντικότερο κεφάλαιο της περιοχής αποτελεί το υψηλής ποιότητας εξειδικευμένο προσωπικό της που υπηρετεί αδιάλειπτα το δημόσιο συμφέρον.

Η Κεντρική και Δυτική Μακεδονία καλείται σήμερα να διαμορφώσει ένα νέο στρατηγικό ρόλο. Η ενεργειακή μετάβαση δημιουργεί προκλήσεις, όπου η διείσδυση του φυσικού αερίου, του βιομεθανίου και του υδρογόνου έχουν σημαίνοντα ρόλο. Ο νέος αυτός αγωγός αποτελεί την πρώτη υποδομή στην Ελλάδα και μία από τις πρώτες στην Ευρώπη που υποστηρίζει πλήρως τη μεταφορά ανανεώσιμων αερίων, όπως το υδρογόνο. Ως Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας εγκρίνουμε και εποπτεύουμε την έγκαιρη υλοποίηση κρίσιμων ενεργειακών υποδομών, οι οποίες μαζί με τις λοιπές δράσεις και το ανθρώπινο κεφάλαιο της περιοχής ευελπιστούμε να δημιουργήσουν ένα υπόδειγμα περιφερειακής ανάπτυξης και δίκαιης μετάβασης».

Ποιοι Δήμοι επωφελούνται

Στους Δήμους που επωφελούνται, άμεσα ή έμμεσα μέσω των υπό κατασκευή Μετρητικών/Ρυθμιστικών Σταθμών και των αντίστοιχων δικτύων Μέσης και Χαμηλής Πίεσης που θα αναπτυχθούν από τη ΔΕΔΑ, περιλαμβάνονται από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η Αλεξάνδρεια, η Νάουσα, η Βέροια, η Πέλλα, η Σκύδρα και η Έδεσσα, ενώ από πλευράς της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας η Εορδαία, η Κοζάνη και το Αμύνταιο. Ειδικότερα, μέσω του νέου κλάδου αγωγού και των υποκλάδων του θα τροφοδοτηθούν οι ακόλουθοι καταναλωτές:

  • Οι πόλεις Έδεσσα και Σκύδρα και Γιαννιτσά στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) μέσω του Μετρητικού/Ρυθμιστικού (Μ/Ρ) σταθμού που χωροθετείται πλησίον του οικισμού Άσπρου.
  • Οι πόλεις Νάουσα και Βέροια στην ΠΚΜ μέσω των Μετρητικών/Ρυθμιστικών (Μ/Ρ) σταθμών που χωροθετούνται αντίστοιχα πλησίον των οικισμών Κοπανός και Πατρίδα.
  • Η πόλη της Φλώρινας και η ΒΙΠΕ Φλώρινας, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (ΠΔΜ) μέσω του Μετρητικού/Ρυθμιστικού (Μ/Ρ) σταθμού που χωροθετείται πλησίον του οικισμού Περδίκκα.
  • Ο σταθμός τηλεθέρμανσης στην Καρδιά μέσω Μετρητικού (Μ) σταθμού Καρδιάς.
  • Αναφορικά με τη διαδρομή του, ο αγωγός και οι κλάδοι του θα διασχίζουν τις Περιφέρειες Κεντρικής (Π.Ε. Ηµαθίας, Πέλλας) και ∆υτικής Μακεδονίας (Π.Ε. Κοζάνης, Φλώρινας), ξεκινώντας από τα Τρίκαλα Ημαθίας και καταλήγοντας στην Καρδιά Κοζάνης, καθιστώντας εφικτή την προμήθεια φυσικού αερίου σε νέες περιοχές και διασφαλίζοντας την πιθανή πρόσβαση νέων Χρηστών (βιοµηχανικών, βιοτεχνικών, αγροτικών & οικιακών καταναλώσεων) στην ευρύτερη περιοχή. Ταυτόχρονα, με την κατασκευή του  Σταθμού Μέτρησης στην περιοχή της Καρδιάς, ο αγωγός θα τροφοδοτεί το ενοποιημένο σύστημα τηλεθέρμανσης σε Κοζάνη, Πτολεμαΐδα και Αμύνταιο, με σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη και βελτίωση του ανθρακικού αποτυπώματος των ανωτέρω περιοχών.

Ο Δήμαρχος Κοζάνης, Λάζαρος Μαλούτας, ανέφερε: «Αναμφίβολα, ο νέος αγωγός φυσικού αερίου με  δυνατότητα μεταφοράς υδρογόνου είναι ένα έργο που υπηρετεί τόσο την περίοδο μετάβασης στις ΑΠΕ όσο και την περίοδο της κλιματικής ουδετερότητας. Είναι μια σημαντική αναπτυξιακή υποδομή. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό έργο δεδομένης της επιλογής της Κοζάνης στην Αποστολή της ΕΕ για τις 100 Κλιματικά Ουδέτερες και έξυπνες πόλεις έως το 2030».

Το έργο περιλαμβάνει πρόβλεψη αναμονών (tap-offs) για τη μελλοντική επέκταση του αγωγού προς τον Μ/Ρ σταθμό της Ποριάς με στόχο την παροχή φυσικού αερίου μέσω μελλοντικής επέκτασης του συστήματος στην περιοχή της Καστοριάς, καθώς και την τροφοδοσία μελλοντικών καταναλωτών.

Συνεργασία Σωληνουργεία Κορίνθου-Snam

H πρωτοπορία της Σωληνουργείας Κορίνθου,τμήμα σωλήνων χάλυβα της Cenergy Holdings, στην ανάπτυξη της τεχνολογίας για αγωγούς μεταφοράς κατά 100% υδρογόνου κάνει εφικτή την ανάπτυξη  των αγωγών του αύριο σήμερα.

Σημειώνεται ότι η Σωληνουργεία Κορίνθου, έχει αναλάβει από τη Snam,  μια παραγγελία σωλήνων 440 χλμ., που αποτελούν, τους πρώτους σωλήνες για δίκτυο υψηλής πίεσης που κατασκευάστηκαν για αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου στην Ευρώπη, πιστοποιημένους και για την μεταφορά έως 100% υδρογόνου. Ακολουθώντας τις απαιτήσεις του προτύπου ASME B31.12 option Β, η συνεργασία της Σωληνουργεία Κορίνθου και της Snam παρέχει μια τεχνικά και οικονομικά εφικτή λύση για την ασφαλή μεταφορά υδρογόνου σε υψηλές πιέσεις μέσω αγωγών χάλυβα μεγάλης
διαμέτρου/υψηλής αντοχής.

Η συνολική ποσότητα πιστοποιημένων σωλήνων μεταφοράς υδρογόνου, κατασκευάστηκε στο εργοστάσιο της Σωληνουργεία Κορίνθου στη Θίσβη, στην Ελλάδα. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης εξωτερική αντιδιαβρωτική επένδυση από πολυαιθυλένιο (3LPE) και εσωτερική υγρή εποξική επένδυση, που εφαρμόζεται επίσης στις ιδίες εγκαταστάσεις.  Η  Σωληνουργεία Κορίνθου και η Snam ολοκλήρωσαν με επιτυχία το απαραίτητο σχέδιο δράσης, που επιτρέπει σε αυτούς τους αγωγούς αερίου να πιστοποιηθούν για την μεταφορά έως και 100% υδρογόνου. Το σχέδιο δράσης περιλάμβανε ανάλυση προτύπων σχεδιασμού, ανάπτυξη των σχετικών προδιαγραφών πιστοποίησης και διαδικασιών δοκιμής, σχεδιασμό χάλυβα σύμφωνα με τις συνιστώμενες πρακτικές και εξειδικευμένες δοκιμές μεγάλης διαρκείας για την πιστοποίηση της αντίστασης σε θραύση της συγκόλλησης και του βασικού μετάλλου στην πίεση σχεδιασμού και σε περιβάλλον
100% υδρογόνου. Το σχέδιο δράσης υλοποιήθηκε σε συνεργασία με τη RINA, έναν αναγνωρισμένο φορέα πιστοποίησης, με σημαντική εμπειρία σε δοκιμές υδρογόνου και θραυστομηχανικής.