ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Το πακέτο των μεγάλων έργων υποδομής στη Θεσσαλία, το οποίο ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ και περιέχει ένα «μιξ» πρωτοβουλιών της Περιφέρειας Θεσσαλίας, του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και του Υπουργείου Ενέργειας, παρουσίασε ο Περιφερειάρχης Δημήτρης Κουρέτας στο πλαίσιο του απολογισμού του πρώτου χρόνου θητείας του, ενώ δεν παρέλειψε να εκφράσει την άποψή του αναφορικά με τα «πολύπαθα» έργα αποκατάστασης από τις ζημίες της κακοκαιρίας «Daniel» στον Θεσσαλικό κάμπο και τις απευθείας αναθέσεις.
Ο Περιφερειάρχης επισήμανε πως σήμερα τα έργα που έχουν υλοποιηθεί και που αφορούν έργα αποκατάστασης των ζημιών από την κακοκαιρία «Daniel», ύψους 117 εκατ. ευρώ σε 432 σημεία παρέμβασης σε όλη τη Θεσσαλία ανέρχονται σε 75 εκατ. ευρώ.
Στον ίδιο ρυθμό, πέρα από τα μεγάλα έργα προϋπολογισμού 1,3 δισ. ευρώ που έχουν μπει στον «πάγο» και αφορούν την αποκατάσταση των ζημιών μετά τις καταστροφικές συνέπειες της κακοκαιρίας «Daniel» στο οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο με αρμοδιότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, στα έργα υποδομών που εξελίσσονται ή έρχονται στη Θεσσαλία το 2025 περιλαμβάνεται ένα σύνολο αντιπλημμυρικών έργων συνολικού προϋπολογισμού 80 εκατ. ευρώ, που χωρίζονται σε δύο ομάδες και τα οποία κατασκευάζει η περιφέρεια.
Όσον αφορά την πρώτη ομάδα, πρόκειται για έργα οριοθέτησης ρεμάτων και καθαρισμού σε Μαγνησία, Λάρισα, Τρίκαλα και Καρδίτσα, ύψους 42 εκατομμυρίων, τα οποία έχουν ήδη ξεκινήσει και όπως ενημέρωσε ο περιφερειάρχης θα τελειώσουν το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο του 2025, ενώ η επόμενη ομάδα νέων έργων, προϋπολογισμού 32,6 εκατομμυρίων, πρόκειται να ξεκινήσει το καλοκαίρι που μας έρχεται και να ολοκληρωθεί μέχρι το 2026.
Όπως επισήμανε ο Δημήτρης Κουρέτας, αναφορικά με τα έντονα καιρικά φαινόμενα, η αίσθηση της θωράκισης της Θεσσαλίας θα ενισχυθεί εκτός από αντιπλημμυρικά έργα, καθαρισμούς ποταμών, ρεμάτων κ.λπ. και με έργα ορεινής υδρονομίας, που αναμένεται να ολοκληρωθούν μέσα στο 2026, ενώ παράλληλα σχεδιάζεται και η δημιουργία δομημένων πλημμυρικών ζωνών κατά μήκος των ποταμών.
Έτσι, επιπλέον 200 εκατ. ευρώ για έργα ορεινής υδρονομίας – που αφορούν τη σταθεροποίηση και τη προστασία των εδαφών και την αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος στην ορεινή ζώνη – προβλέπονται από το Υπουργείο Ενέργειας, για τα οποία έχουν βγει οι προσκλήσεις οπό τον Αύγουστο του 2024 και αναμένονται σύντομα οι μελέτες, έργα που θα ξεκινήσουν το φθινόπωρο του 2025 και λόγω της «έκτασής» τους πρόκειται να ολοκληρωθούν σύντομα, δηλαδή σύμφωνα με τον κ. Κουρέτα έως το καλοκαίρι του 2026.
Τέλος, άλλα 600 εκατ. ευρώ προβλέπονται από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και αφορούν μεγαλύτερα έργα για την κατασκευή φραγμάτων στη Θεσσαλία, όπως τα τρία μεγάλα φράγματα του Ενιπέα, της Πύλης και του Μουζακίου.
Τα έργα αποκατάστασης του «Daniel» και οι προσφυγές
Υπενθυμίζεται πως για τα 4+4 έργα αποκατάστασης των υποδομών της Θεσσαλίας εκκρεμούν προδικαστικές προσφυγές, με αποτέλεσμα όλη η διαδικασία να πηγαίνει πίσω.
Συγκεκριμένα, στις 10 Δεκεμβρίου του 2024 το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έστειλε τις «πολυαναμενόμενες» προσκλήσεις στους μεγάλους παίκτες των κατασκευών ΑΒΑΞ, ΑΚΤΩΡ, ΜΕΤΚΑ και ΤΕΡΝΑ, εκκινώντας τη διαδικασία διαπραγμάτευσης για την ανάθεση μιας σειράς fast track έργων προϋπολογισμού 1,3 δισ. ευρώ για την αποκατάσταση βλαβών στο οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, συνεπεία των καταστροφικών καιρικών φαινομένων των Daniel και Elias, στην Περιφέρεια Θεσσαλίας το 2023.
Τα έργα όπως είναι γνωστό είχε αποφασιστεί να γίνουν βάσει του άρθρου 32 του νόμου 4412/2019, που διευκολύνει την διεξαγωγή γρήγορων διαδικασιών για την ανάθεση δημόσιων έργων κάτω από έκτακτες συνθήκες και για τα οποία μέσα στο Νοέμβριο του 2024 δεσμεύτηκαν οι εθνικοί πόροι για τη χρηματοδότηση που πλησιάζουν το 1,3 δισ. ευρώ και περίπου 600 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μια επιλογή που πήρε το υπουργείο με σκοπό της ταχύτερη και αποτελεσματικότερη περαίωση των έργων με άξονα την εμπειρία των μεγάλων κατασκευαστών 7ης τάξης.
Ωστόσο, αυτή η εξέλιξη δεν ευχαρίστησε τις κατασκευαστικές που διαθέτουν πτυχία κατώτερης εργοληπτικής τάξης, οι οποίες άμεσα μέσω των Συντονιστικών Οργάνων των Εργοληπτικών Οργανώσεων ΠΕΔΜΕΔΕ, ΠΕΣΕΔΕ, ΣΑΤΕ εξέφρασαν την έντονη δυσαρέσκεια τους για τον αποκλεισμό τους από τη συμμετοχή σε έργα, που όπως αναφέρουν θα σήμαινε την αύξηση του ανταγωνισμού και την ωφέλεια στον χρόνο εκτέλεσής τους.
Έτσι, στον αντίποδα «της εμπειρίας στα μεγάλα έργα», οι κατασκευαστικές που δεν διαθέτουν το «εισιτήριο» της 7ης τάξης επισήμαναν πως «οι τέσσερις εν λόγω εργοληπτικές επιχειρήσεις έχουν ήδη συγκεντρώσει υπερβολικά υψηλό ανεκτέλεστο συμβάσεων τεχνικών έργων, περίπου 18 δισ. ευρώ και υφίσταται έντονος προβληματισμός για τη δυνατότητά τους να ανταπεξέλθουν σε αυτό, σε έγκαιρο χρόνο και τίμημα».
Όπως είχε αναφέρει η Πρόεδρος του ΠΕΣΕΔΕ Μαρία Τσιομπάνου στο mononews, η δυσαρέσκεια αυτή θα εκτονωνόταν από τουλάχιστον τέσσερις μικρότερες εργοληπτικές επιχειρήσεις με νομικές προσφυγές, όπερ και εγένετο.
Ενώ στις 24 Δεκεμβρίου του 2024 είχε οριστεί η μέρα για την αποσφράγιση των προσφορών για τα οδικά και σιδηροδρομικά έργα αποκατάστασης, κατατέθηκαν οι προδικαστικές προσφυγές από το σχήμα ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ-ΕΚΤΕΡ-ΕΡΕΤΒΟ-ΤΕΝΑ, με τη συζήτηση στην ΕΑΔΗΣΥ να έχει προγραμματιστεί για τις 31 Ιανουαρίου.
Στη συνέχεια όπως έγινε γνωστό με απόφασή της η Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων έκανε δεκτή εν μέρει την προσφυγή της παραπάνω κοινοπραξίας εταιριών, αποδεχόμενη τα ασφαλιστικά μέτρα.
Έτσι αμέσως «μπλοκαρίστηκε» οποιαδήποτε πρόοδος στη ανάθεση των έργων, καθώς η ΕΑΔΗΣΥ διέταξε τη μη υπογραφή των 8 συμβάσεων, μέχρι την έκδοση απόφασης επί της κύριας προδικαστικής προσφυγής, η εκδίκαση της οποίας έχει προγραμματιστεί για το τέλος του μήνα. Από την άλλη, απέρριψε το αίτημα περί αναστολής της διαδικασίας καθώς αυτή βρίσκεται πλέον σε προχωρημένο στάδιο.
Όπως έχει κάνει γνωστό η κοινοπραξία των Δομική Κρήτης – ΕΚΤΕΡ – ΕΡΕΤΒΟ – ΤΕ.ΝΑ., δεν προτίθεται να σταματήσει στις προδικαστικές προσφυγές καθώς ακόμα και αν δεν δικαιωθεί σκοπεύει να προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, φτάνοντας ακόμα και στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Εκφράζοντας την άποψη της περιφέρειας αναφορικά με την επιλογή του Υπουργείου Υποδομών να προτάξει το κατεπείγον των έργων καλώντας τις μεγάλες εργοληπτικές τάξεις να αναλάβουν τα έργα στη Θεσσαλία ο κ. Κουρέτας ανέφερε, ξεκινώντας από τα έργα της περιφέρειας τα οποία δίνονται σε μικρές τοπικές τεχνικές εταιρείες, πως αυτό είναι κάτι που ήδη αποτελεί επιλογή της περιφέρειας στηρίζοντας τις τοπικές κοινωνίες της Θεσσαλίας, προσθέτοντας έτσι μια νέα οπτική στο ζήτημα.
Όπως εξήγησε ο περιφερειάρχης, η επιλογή του Υπουργείου τον βρίσκει κατά μέρος αντίθετο λέγοντας χαρακτηριστικά πως αν βρισκόταν σε ανάλογη θέση, ένα μικρό μέρος από τα έργα των 1,3 δισ. ευρώ, δηλαδή μικρότερα έργα 100 ή 150 εκατομμυρίων, θα μπορούσαν να δοθούν σε μικρότερες ή τοπικές εταιρείες. Προσθέτοντας, πως ναι μεν έργα τόσο μεγάλης κλίμακας δεν θα μπορούσαν να υλοποιηθούν αμιγώς από μικρές εταιρείες, σε ένα κομμάτι όμως από το πλήθος των έργων αυτών θα μπορούσαν να συμμετέχουν τόσο οι μικρότερες τεχνικές εταιρείες, όσο μεγαλύτερες 6ης τάξης κατασκευαστικές με τη διενέργεια ανοιχτού διαγωνισμού.
Διαβάστε επίσης:
Κυβερνητικές πηγές: Ο Γιαννίτσης ήθελε την στήριξη του ΠΑΣΟΚ 2001, όχι το 2025
Χατζηδάκης και Παπαθανάσης για την ακύρωση του υπερ-εργοστασίου της Sunlight
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
