Στην κόψη του ξυραφιού βρίσκονται οι συζητήσεις για τις “ασφαλιστικές δικλείδες”, που ζητούν οι Κύπριοι για να προχωρήσει η διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, Great Sea Interconnector, χωρίς να πληρώσουν οι Κύπριοι καταναλωτές το κόστος του γεωπολιτικού κινδύνου.
Η κυπριακή πλευρά ζητά το γεωπολιτικό ρίσκο, να το αναλάβει ο επενδυτής ή η Ευρώπη και αρνούνται σθεναρά να το αναλάβουν οι Κύπριοι καταναωτές.
Για να ξεπεραστεί ο κίνδυνος πλήρους αναστολής των εργασιών κατασκευής του καλωδίου από τη Nexans, τα συναρμόδια υπουργεία Ενέργειας των δύο χωρών σε συνεργασία με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναζητούν ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, που θα καλύψει το κόστος των 100-120 εκ. ευρώ που δεν θέλουν να αναλάβουν οι Κύπριοι, καθώς φοβούνται ότι το έργο δε θα ολοκληρωθεί.
Η κυπριακή πλευρά, δεν θέλει οι κύπριοι καταναλωτές να πληρώσουν για ένα έργο πριν βεβαιωθούν πως αυτό το έργο θα ολοκληρωθεί και γι αυτό θέλουν ασφαλιστικές δικλείδες, δηλαδή η Ευρώπη να αναλάβει οικονομικά τον γεωπολιτικό κίνδυνο.
Ωστόσο, ο χρόνος πιέζει. Μέχρι τη Δευτέρα θα πρέπει να έχει βρεθεί λύση, αλλιώς όπως έχει προειδοποιήσει η Nexans σε επιστολή -τελεσίγραφο στον ΑΔΜΗΕ, αν δεν λάβει την τελική εντολή (Full Notice to Proceed) από τον ΑΔΜΗΕ από τη Δευτέρα πρόκειται να διακόψει το έργο.
Όπως τονίζει επιπλέον η Nexans, αν δεν λάβει τη σχετική εντολή, η μόνη εναλλακτική για να μη σταματήσει την παραγωγή είναι να λάβει επίσημες διαβεβαιώσεις ότι πρόκειται να διευθετηθούν οι ρυθμιστικές εκκρεμότητες που έχουν προκύψει στην Κύπρο.
Τι λεει ο ΑΔΜΗΕ
Στην επιστολή του ΑΔΜΗΕ προς το υπουργείο και τους ρυθμιστές αναφέρεται ότι “παρά τις τεράστιες προσπάθειες που καταβάλαμε όλο το προηγούμενο διάστημα και παρά την προσπάθειά μας να πείσουμε τη Nexans να μην προχωρήσει σε αναστολή εργασιών, εξαιτίας τόσο της ανατροπής του ρυθμιστικού πλαισίου με την απόφαση υπ’ αριθμ. 215 / 02.07.2024 της ΡΑΕΚ που καθιστά το Έργο οικονομικά μη βιώσιμο για τον Φορέα Υλοποίησης και οποιονδήποτε υποψήφιο επενδυτή, όσο και της συνεχιζόμενης μη ολοκλήρωσης του ρυθμιστικού πλαισίου (αναγνώριση του Εσόδου και καθορισμός της εύλογης απόδοσης (Wacc) του έργου που να μην ορίζεται αυθαίρετα αλλά να βασίζεται στη μεθοδολογία εσόδου και να λαμβάνει υπόψη τα πραγματικά οικονομικά δεδομένα π.χ. κόστος δανεισμού (CBCA) για την κάλυψη του χρηματοοικονομικού κενού των 100 εκατ. ευρώ και κάλυψη του γεωπολιτικού ρίσκου κατά τρόπο ανάλογο με αυτό της Ελληνικής Ρυθμιστικής Αρχής), τελικά η Nexans με την (α) σχετική επιστολή της ενημερώνει επίσημα τον ΑΔΜΗΕ ότι θα προχωρήσει σε πλήρη αναστολή εργασιών στις 2.09.2024“.
Σε τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες, παρουσία των Ρυθμιστικών Αρχών Ελλάδας και Κύπρου, της Κομισιόν και του ΑΔΜΗΕ, δεν υπήρξε η παραμικρή σύγκλιση από την κυπριακή πλευρά σε κανένα από τα δύο σημαντικά “αγκάθια” στο ρυθμιστικό πλαίσιο που έχει εγκριθεί στην Κύπρο και τα οποία, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, καθιστούν το έργο μη βιώσιμο.
Γιώργος Παντελή (Υπουργείο Οικονομικών Κύπρου): Αιχμές κατά του ΑΔΜΗΕ
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών, Γιώργος Παντελή, μιλώντας στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ) ανέφερε ότι ακόμη δεν έχουν δοθεί από τον επενδυτή (ΑΔΜΗΕ) οι συμφωνίες χρηματοδότησης με τη Nexans και τη Siemens για την υλοποίηση των υποσταθμών και την κατασκευή του καλωδίου, προκειμένου να γίνει η αξιολόγηση για τις επιπτώσεις στην οικονομία και την ενέργεια της Κύπρου.
«Η θέση του Υπουργείου Οικονομικών αφορά στην ουσία την υλοποίηση του έργου και θα εξαρτηθεί από τις επιπτώσεις που θα διαπιστώσουμε ότι θα έχει το έργο στην οικονομία και στον τομέα ενέργειας», σημείωσε.
Ερωτηθείς για το πότε αναμένεται να ολοκληρωθούν τα παραπάνω και κληθείς να σχολιάσει αν έπρεπε να είχαν ήδη γίνει, δεδομένου του σταδίου στο οποίο βρίσκεται το έργο, ο κ. Παντελή ανέφερε ότι «θα έπρεπε να είχαν ήδη γίνει.
Και όπως είπε: “Παρακολουθούμε τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που δείχνουν ότι είναι σε προχωρημένο στάδιο το έργο. Αλλά θεωρώ ότι έπρεπε να υπήρχαν οι συμφωνίες χρηματοδότησης ή η συμφωνία με τη Nexans και τη Siemens για την υλοποίηση των υποσταθμών και την κατασκευή του καλωδίου. Όλα αυτά δεν έχουν έρθει ενώπιον μας για να μπορέσουμε να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα και να μπορέσουμε να προχωρήσουμε με την αξιολόγηση».
Σε ερώτηση αν η θέση του Υπουργείου Οικονομικών είναι να μπει μια άνω τελεία στο έργο, με βάση τα όσα έχουν λεχθεί, ο κ. Παντελή επανέλαβε ότι «θα πρέπει να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα για να μπορούμε να τοποθετηθούμε τεχνοκρατικά και αντικειμενικά για το έργο».
Σε σχέση με την απόφαση της ΡΑΕΚ για να μην επωμιστούν οι καταναλωτές το κόστος για το έργο πριν την υλοποίησή του, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών είπε ότι συμφωνεί με αυτή. «Αν υπήρχε αντίθετη απόφαση, αντιλαμβάνεστε ότι στην ουσία αναλαμβάνουμε ως χώρα, ως οικονομία, το γεωπολιτικό ρίσκο, που συνοδεύει το εν λόγω έργο». Ερωτηθείς για το ποιος πρέπει να αναλάβει το γεωπολιτικό ρίσκο, απάντησε «θεωρώ ο επενδυτής. Ο επενδυτής αναλαμβάνει διάφορα ρίσκα, είτε λέγεται κατασκευαστικό ρίσκο, είτε τεχνικό ρίσκο, είτε λέγεται γεωπολιτικό ρίσκο ή ρίσκο χρηματοδότησης. Όλα αυτά, τα αναλαμβάνει ο φορέας υλοποίησης».
Κληθείς να απαντήσει αν η ανάληψη ρίσκου εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας σχετίζεται με το πιθανό όφελος που θα έχει από την υλοποίηση του έργου, είπε ότι για να μπορέσουμε να πούμε ότι υπάρχει όφελος για τη Δημοκρατία ή την κυπριακή οικονομία πρέπει να δούμε τις μελέτες. Αφ’ ης στιγμής δεν έχουμε τίποτα ενώπιον μας, κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ότι θα υπάρξει οποιοδήποτε όφελος»