Υποχώρηση σε όλα τα βασικά οικονομικά μεγέθη παρουσίασε η ΔΕΗ το 2017, η οποία ανακοίνωσε το βράδυ της Παρασκευής τα ετήσια οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου, επιβεβαιώνοντας τις επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν για το μέλλον της επιχείρησης μετά τις επιλογές των τελευταίων ετών.

Τα κέρδη μετά από φόρους μειώθηκαν στα 88,7 εκατ. ευρώ, ενώ τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) το 2017 διαμορφώθηκαν στα € 804,7 εκατ.

Την ίδια ώρα, η θετική επίπτωση από την μείωση των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις πελατών κατά περίπου 400 εκατ. ευρώ  και από την αναγνώριση εσόδου € 359,8 εκατ. που αφορά ΥΚΩ για τα έτη 2012-2016, αντισταθμίστηκε από παράγοντες όπως η απώλεια μεριδίου αγοράς πελατών καθώς και τα πρόσθετα κόστη για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης του Δεκεμβρίου 2016 – Ιανουαρίου 2017 (€ 70 εκατ.), τη χρέωση προμηθευτών για τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ-ΕΛΑΠΕ (€ 325,2 εκατ.), την καθαρή επιβάρυνση από τις δημοπρασίες “ΝΟΜΕ” (€ 92,1 εκατ.) και την αύξηση της μοναδιαίας χρέωσης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο diesel (€ 34,9 εκατ.), όπως αναφέρει η εταιρεία. Επιπρόσθετα, αρνητική επίπτωση είχε η αύξηση των τιμών του μαζούτ, του diesel και του φυσικού αερίου.

Σε επίπεδο προ φόρων, τα αποτελέσματα του 2017 διαμορφώθηκαν σε κέρδη € 60,5 εκατ. (συμπεριλαμβανομένων των ΥΚΩ 2012-2016) έναντι κερδών € 125,4 εκατ. το 2016 (συμπεριλαμβανομένης της επιστροφής κεφαλαίου από τον ΑΔΜΗΕ καθαρού ποσού € 92,9 εκατ.) Σημειώνεται ότι σε ταμειακή βάση το ποσό των ΥΚΩ εισπράχθηκε στο α΄ τρίμηνο του 2018.

Ο κύκλος εργασιών μειώθηκε το 2017 κατά € 186,2 εκατ. ή 3,6% και διαμορφώθηκε σε € 4.943,9 εκατ. έναντι € 5.130,1 εκατ. το 2016, κυρίως λόγω της απώλειας μεριδίου αγοράς.

Αναλυτικότερα: 

Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας από τους καταναλωτές της χώρας, αυξήθηκε κατά 1,5% το 2017 στις 57.845 GWh έναντι 56.972 GWh το 2016. Η συνολική ζήτηση, στην οποία περιλαμβάνεται η ηλεκτρική ενέργεια για εξαγωγές και άντληση, αυξήθηκε κατά 2,7% στο σύνολο του έτους, εξαιτίας των αυξημένων εξαγωγών από Τρίτους μέσω των Βορείων Διασυνδέσεων, ειδικά κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2017, λόγω ελκυστικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στις αγορές των Βαλκανίων και της Κεντρικής Ευρώπης, καθώς επίσης και λόγω της δυνατότητας εξαγωγής μέρους των αποκτηθέντων από τους Τρίτους ποσοτήτων ενέργειας σε ελκυστικές τιμές μέσω “ΝΟΜΕ”.

Οι πωλήσεις της ΔΕΗ μειώθηκαν το 2017 λόγω της μείωσης του μέσου μεριδίου της στην αγορά προμήθειας. Συγκεκριμένα, το μέσο μερίδιο της ΔΕΗ στην αγορά προμήθειας στο σύνολο της χώρας μειώθηκε σε 86,7% το 2017 από 91,8% το 2016. Ειδικότερα, το μέσο μερίδιο αγοράς στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα περιορίσθηκε σε 85,4% τον Δεκέμβριο του 2017 από 89,8% τον Δεκέμβριο του 2016, ενώ το μέσο μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ, ανά τάση, ήταν 97,3% στην Υψηλή Τάση, 71,5% στη Μέση Τάση και 88,5% στη Χαμηλή Τάση, έναντι 98,6%, 77,1% και 93,1% τον Δεκέμβριο του 2016 αντίστοιχα. Η παραγωγή και οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ κάλυψαν το 56,7% της συνολικής ζήτησης το 2017 (53,7% στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα), ενώ το αντίστοιχο ποσοστό το 2016 ήταν 54,5% (51,4% στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα). Το μερίδιο παραγωγής της ΔΕΗ ως ποσοστό του συνολικού φορτίου στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα το 2017 ήταν 50,2% έναντι 47,6% το 2016.

Συγκεκριμένα, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ παρουσίασε αύξηση κατά 2.329 GWh (7,7%), η οποία προήλθε από αυξημένη ηλεκτροπαραγωγή μονάδων φυσικού αερίου κατά 36,6% (2.053 GWh), καθώς και μονάδων λιγνίτη κατά 10% (1.489 GWh). Αντίθετα, η υδροηλεκτρική παραγωγή μειώθηκε κατά 28,6% (1.387 GWh), καθώς λόγω της υπερεκμετάλλευσης των Υδροηλεκτρικών Σταθμών κατά τον Ιανουάριο του 2017 υπήρξε μεγάλη μείωση υδατικών αποθεμάτων στους Ταμιευτήρες, τα οποία δεν μπόρεσαν να αναπληρωθούν εξαιτίας των εξαιρετικά χαμηλών υδατικών εισροών κατά τους υπόλοιπους μήνες του 2017. Η κατάσταση έχει αντιστραφεί το πρώτο τετράμηνο του 2018, παρέχοντας ασφαλείς ενδείξεις για αύξηση της υδροηλεκτρικήςπαραγωγής το 2018. Οι ανωτέρω εξελίξεις στο μείγμα παραγωγής συνετέλεσαν στην συνολική αύξηση των δαπανών ενεργειακού ισοζυγίου κατά 32,9% σε σχέση με το 2016.

Λειτουργικές Δαπάνες

Η μείωση των προ αποσβέσεων λειτουργικών δαπανών ήταν σημαντική και διαμορφώθηκε σε € 179,6 εκατ. (€ 4.139,2 εκατ. το 2017 από € 4.318,8 εκατ. το 2016). Στη μείωση αυτή συνέβαλαν η δραστική πτώση των προβλέψεων και η αναγνώριση εσόδου από ΥΚΩ παρελθόντων ετών. Αντίθετα, η πρόσθετη επιβάρυνση από ΕΛΑΠΕ, “ΝΟΜΕ”, ενεργειακή κρίση και από την αύξηση του ΕΦΚ στο diesel, αύξησαν τις δαπάνες κατά € 522,2 εκατ.

Ειδικότερα:

Δαπάνες Ενεργειακού Μείγματος

Οι δαπάνες για υγρά καύσιμα, φυσικό αέριο, στερεά καύσιμα τρίτων, CO2 και αγορές ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν κατά € 712,6 εκατ.(32,9%) σε σχέση με το 2016. Συγκεκριμένα: Η δαπάνη για υγρά καύσιμα αυξήθηκε κατά € 181,4 εκατ. (37,7%), από € 481,2 εκατ. το 2016 σε € 662,6 εκατ. το 2017 και οφείλεται: – στην αύξηση της δαπάνης για ΕΦΚ κατά € 67,6 εκατ. από € 145,3 εκατ. το 2016 σε € 212,9 εκατ. το 2017, λόγω της προαναφερθείσας αύξησης των ποσοτήτων των καυσίμων αλλά και της αύξησης από 1.1.2017 της μοναδιαίας χρέωσης του ΕΦΚ στο diesel από € 330/kL σε € 410/kL, η οποία και μόνο επιβάρυνε την επιχείρηση με € 34,9 εκατ. – στην αύξηση της κατανάλωσης υγρών καυσίμων για την μεγαλύτερη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κατά 189 GWh, ώστε να καλυφθεί η αυξημένη ζήτηση στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά καθώς και στην κατανάλωση diesel για την λειτουργία των μονάδων φυσικού αερίου Κομοτηνής και Λαυρίου IV για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης στις αρχές του χειμώνα και, – στην αύξηση των τιμών (μη συμπεριλαμβανομένου του ΕΦΚ) του μαζούτ και του diesel εκφρασμένων σε Ευρώ, κατά 22,6% και 16,6% αντίστοιχα. Η δαπάνη για φυσικό αέριο αυξήθηκε σε € 409,1 εκατ. (54%), από € 265,7 εκατ. το 2016, κυρίως λόγω της σημαντικής αύξησης της ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο.

Η δαπάνη για αγορές ενέργειας από το Σύστημα και το Δίκτυο αυξήθηκε κατά 30,6%, από € 1.158 εκατ.το 2016 σε € 1.512,9 εκατ., παρά τον μειωμένο όγκο αγορών ενέργειας κατά 20,5%, λόγω : – της επιβάρυνσης ύψους € 325,2 εκατ. από την πρόσθετη χρέωση των προμηθευτών για τον ΕΛΑΠΕ: € 353,6 εκατ. το 2017 έναντι € 28,4 εκατ. το 2016, – της σημαντικής αύξησης του μέσου όρου της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ) σε € 54,7/MWh από € 42,8/MWh και – της πρόσθετης καθαρής δαπάνης ύψους € 92,1 εκατ.: € 96,6 εκατ. το 2017 έναντι € 4,5 εκατ. το 2016, η οποία οφείλεται στην αρνητική επίπτωση από τις δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας “ΝΟΜΕ” σε τιμές χαμηλότερες από την ΟΤΣ.

Στην δαπάνη των αγορών περιλαμβάνεται και ποσό € 24,1 εκατ. που είναι η καθαρή επιβάρυνση από τον Μεταβατικό Μηχανισμό Αποζημίωσης Ευελιξίας, που ίσχυε μέχρι 30.4.2017.

Η δαπάνη για δικαιώματα εκπομπών CO2 παρέμεινε ουσιαστικά σταθερή σε € 181,2 εκατ., καθώς το κόστος από τις αυξημένες εκπομπές (31,7 εκατ. τόννοι έναντι 28,4 εκατ. τόννων) αντισταθμίστηκε από την χαμηλότερη μέση τιμή δικαιωμάτων εκπομπών CO2 κατά 8,9% από € 6,27 / τόννο σε € 5,71 / τόννο.

Δαπάνες Μισθοδοσίας

Η συνολική δαπάνη μισθοδοσίας συμπεριλαμβανομένων: της μισθοδοσίας που κεφαλαιοποιείται, της μισθοδοσίας του έκτακτου προσωπικού και των παρεπόμενων παροχών μειώθηκε κατά € 5,4 εκατ. σε € 891,7 εκατ. το 2017 από € 897,1 εκατ. το 2016. Το μισθοδοτούμενο τακτικό προσωπικό του Ομίλου ΔΕΗ μετά τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό του ΑΔΜΗΕ, διαμορφώθηκε σε 17.519 μισθωτούς την 31.12.2017 από 17.507 την 31.12.2016.

Προβλέψεις

Οι προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις πελατών το 2017 παρουσίασαν σημαντική βελτίωση και αυξήθηκαν μόνο κατά € 28,9 εκατ. έναντι αύξησης κατά € 417,3 εκατ. το 2016 αντανακλώντας τις δράσεις της Εταιρείας για βελτίωση της εισπραξιμότητας. Συμπεριλαμβάνοντας και τις προβλέψεις για εκκρεμοδικίες και βραδέως κινούμενα υλικά, ο συνολικός σχηματισμός προβλέψεων διαμορφώθηκεσε € 77 εκατ. το 2017 έναντι € 440,7 εκατ. το 2016.

Λοιπά Οικονομικά Στοιχεία

Οι αποσβέσεις το 2017 παρουσίασαν μικρή μείωση σε € 649,2 εκατ. έναντι € 669,1 εκατ. το 2016. Το 2017 οι καθαρές χρηματοοικονομικές δαπάνες, χωρίς να συνυπολογίζεται η θετική επίπτωση στο 2016 από την επιστροφή κεφαλαίου από τον ΑΔΜΗΕ καθαρού ποσού ύψους € 92,9 εκατ., μειώθηκαν κατά € 6,3 εκατ. και διαμορφώθηκαν σε € 95,3 εκατ., λόγω της μείωσης του συνολικού δανεισμού από € 4.642,1 εκατ. στις 31.12.2016 σε € 4.304,5 εκατ. στις 31.12.2017.

Επενδύσεις

Οι συνολικές επενδύσεις διαμορφώθηκαν το 2017 σε € 410,7 εκατ. έναντι € 743,7 εκατ. το 2016. Στις επενδύσεις περιλαμβάνονται και οι συμμετοχές των πελατών για τη σύνδεσή τους στο δίκτυο, οι οποίες παρέμειναν ουσιαστικά σταθερές στα € 55,6 εκατ. το 2017. Έτσι οι “καθαρές” επενδύσεις δηλαδή οι επενδύσεις ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού των υποδομών, χωρίς τις κατά τα ανωτέρω συμμετοχές, μειώθηκαν κατά € 332,7 εκατ. ή 48,4% και διαμορφώθηκαν σε € 355,1 εκατ. το 2017 έναντι € 687,8 εκατ. το 2016.

Καθαρό χρέος

Το καθαρό χρέος εξαιρουμένης της ΑΔΜΗΕ Α.Ε., στις 31.12.2017 ήταν € 3.957,2 εκατ., μειωμένο κατά €365,6 εκατ. σε σχέση με την 31.12.2016, συνεχίζοντας την πτωτική του πορεία για ακόμη μία χρονιά.

Λαμβάνοντας υπόψη το ταμειακό και επενδυτικό πρόγραμμα της Εταιρείας, το Διοικητικό Συμβούλιο θα προτείνει στη Γενική Συνέλευση των Μετόχων, την μη καταβολή μερίσματος για τη χρήση του 2017.

Σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα της περιόδου ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Εμμανουήλ Παναγιωτάκης δήλωσε:

“Το 2017 η λειτουργική κερδοφορία (EBITDA) του Ομίλου (χωρίς πλέον την ΑΔΜΗΕ Α.Ε.) διαμορφώθηκε στα € 805 εκατ., συμπεριλαμβανομένης της ανάκτησης € 360 εκατ. για ΥΚΩ των ετών 2012-2016. Επί πλέον το καθαρό χρέος μειώθηκε σημαντικά κατά € 366 εκατ., και έτι περαιτέρω το πρώτο δίμηνο του 2018 κατά € 150 εκατ. με τη μερική εξαγορά ομολογιών λήξεως 2019, στο πλαίσιο της ενεργούς διαχείρισης του δανειακού χαρτοφυλακίου της εταιρείας. Οι δράσεις που ανέλαβε η εταιρεία το 2017 για τη βελτίωση της εισπραξιμότητας συνέβαλαν στην δραστική μείωση των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις πελατών κατά € 400 εκατ. περίπου. Επιπρόσθετα, οι λοιπές ελεγχόμενες λειτουργικές δαπάνες, εξαιρουμένων εφάπαξ επιπτώσεων, μειώθηκαν κατά περίπου € 50 εκατ. Ωστόσο, η κερδοφορία της επιχείρησης περιορίστηκε κατά περίπου € 520 εκατ. από την πρόσθετη χρέωση ΕΛΑΠΕ, το κόστος των ΝΟΜΕ, την ενεργειακή κρίση Δεκεμβρίου 2016 – Ιανουαρίου 2017 και την επιβάρυνση από την αύξηση του ΕΦΚ στο diesel, επιβαρύνσεις τις οποίες η ΔΕΗ απορρόφησε και δεν μετακύλησε στους πελάτες της. Οι δράσεις για τη βελτίωση της εισπραξιμότητας συνεχίζονται και εντείνονται το 2018, ενώ τους επόμενους μήνες, αναμένονται θετικότερα αποτελέσματα με την εντατικοποίηση των δράσεων της επιχείρησης και την πλήρη δραστηριοποίηση, μετά το στάδιο της πιλοτικής εφαρμογής, του εξειδικευμένου συμβούλου. Θετική εξέλιξη αποτελεί η ανάληψη της υποχρέωσης από την Πολιτεία για την εξόφληση των οφειλών της Γενικής Κυβέρνησης μέχρι τον Μάιο του 2018, στο πλαίσιο της Τρίτης Αξιολόγησης του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής της Χώρας, πράγμα το οποίο θα αποφέρει στην Επιχείρηση σημαντικό ποσό και επιπλέον θα τερματίσει μια κατάσταση χρόνιας εκκρεμότητας σε βάρος της.

Σε ό,τι αφορά στην αποεπένδυση του 40% (περίπου) του λιγνιτικού παραγωγικού δυναμικού (Σταθμοί και Ορυχεία), επιδίωξη, για την οποία εργαζόμαστε εντατικά, είναι να στεφθεί με τη μέγιστη δυνατή επιτυχία εντός των τεθέντων χρονοδιαγραμμάτων και με το βέλτιστο δυνατό οικονομικό αποτέλεσμα για την Επιχείρηση. Έτσι θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις τερματισμού των επιβαλλόμενων σε βάρος της ΔΕΗ μέτρων για το άνοιγμα της αγοράς ώστε η Επιχείρηση να επιταχύνει την πορεία μετασχηματισμού και εξωστρέφειάς της στα πλαίσια της στρατηγικής της. Ειδικότερα, η αποεπένδυση, παρά τον υποχρεωτικό της χαρακτήρα, επιδιώκουμε να λειτουργήσει ως ευκαιρία για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της Επιχείρησης και τη συνολική αναδιάρθρωση του παραγωγικού της χαρτοφυλακίου με έμφαση στις ΑΠΕ. 6 Πέραν αυτών αναμένουμε ότι ο σε εξέλιξη ενεργειακός σχεδιασμός της Χώρας, αφενός θα ολοκληρωθεί σύντομα, ιδιαίτερα ενόψη της αποεπένδυσης, και αφετέρου θα επιβεβαιώσει τις τεκμηριωμένες με έγκριτες μελέτες θέσεις μας για την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας και την εθνική οικονομία, σύμφωνα με τις οποίες ο λιγνίτης πρέπει να κατέχει σημαντικό μερίδιο στο μείγμα καυσίμου στο μεταβατικό στάδιο μέχρι την γενικευμένη χρήση των ΑΠΕ.

Από τις δράσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη της ΔΕΗ με επέκταση σε άλλες αγορές και διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων μας τονίζουμε χαρακτηριστικά: α) τη συμφωνία με τη General Electric με προοπτική την ίδρυση κοινής εταιρείας παροχής υπηρεσιών υποστήριξης σε σταθμούς παραγωγής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η προοπτική αυτή πέρα από τα οικονομικά οφέλη είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς στηρίζεται και αξιοποιεί την τεχνογνωσία και το Ανθρώπινο Δυναμικό της ΔΕΗ και δημιουργεί προϋποθέσεις για μεταλαμπάδευση της τεχνογνωσίας σε νέες γενιές τεχνικών. β) την εξαγορά της εταιρείας EDS της FYROM, κορυφαίας στην αγορά προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στη γειτονική χώρα, στην προοπτική της διεθνοποίησης της δράσης της ΔΕΗ και ανάπτυξής της στη Βαλκανική. γ) τη λήψη άδειας, το σχεδιασμό και την έναρξη υλοποίησης της δραστηριοποίησης της ΔΕΗ, στην αγορά Φυσικού Αερίου, πράγμα που εκτός από κερδοφορία θα εφοδιάσει την Επιχείρηση με ένα σημαντικό πλεονέκτημα στο πλαίσιο του ανταγωνισμού. Τέλος, ολοκληρώνεται σύντομα η κατάρτιση του στρατηγικού και επιχειρηματικού σχεδίου του Ομίλου της ΔΕΗ, το οποίο θα οδηγήσει σε πλήρη αναδιοργάνωση και εκσυγχρονισμό των λειτουργιών της, προϋπόθεση για την ανάπτυξη της Επιχείρησης στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται από την εξέλιξη της τεχνολογίας, την αναπτυσσόμενη εγχώρια αγορά και την περιφερειακή αγορά των χωρών της Βαλκανικής στην προοπτική της ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας”.