Στο δεξί της χέρι, η Χρυσάνθη Γουλανδρή Ο Ράιλι φορούσε πάντα ένα ιστορικό διαμάντι. Το δαχτυλίδι αρραβώνων που ο Αριστοτέλης Ωνάσης είχε προσφέρει στη χήρα του πρώην αμερικανού προέδρου Ζακλίν Κένεντι.

Ο πρώην αστέρας του ράγκμπι και δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας Τόνι Ο Ράιλι το χάρισε στη Χρυσάνθη Γουλανδρή για τη συμβολική του δύναμη. Ο Ιρλανδός μεγιστάνας το είχε χτυπήσει για αυτό το σκοπό σε δημοπρασία στη Νέα Υόρκη. Με τελικό σφυρί στα 2.5 εκατομμύρια δολάρια.

Η διάσημη κληρονόμος κόρη του ιδρυτή της δυναστείας Γιάννη Γουλανδρή πέρασε στο επέκεινα αλλά εξακολουθεί να ζει στις καρδιές των ανθρώπων που άγγιξε.

Ένωση δύο τεράστιων περιουσιών

Την εποχή του γάμου τους, η περιουσία του Ο Ράιλι ξεπερνούσε τα πεντακόσια εκατομμύρια στερλίνες. Συμπεριλάμβανε ένα σπίτι στις Μπαχάμες, τον πύργο Κασλμάρτιν (Castlemartin estate) στην Ιρλανδία (η κυρίως κατοικία τους), τη θερινή οικία στο παραθαλάσσιο Γκλάντορ, στο Δυτικό Κορκ της Ιρλανδίας.

Η περιουσία της Χρυσάνθης Γουλανδρή προσέγγιζε τις τετρακόσιες πενήντα εκατομμύρια στερλίνες. Δύσκολο όμως να την υπολογίσει κανείς με ακρίβεια διότι το «παλιό χρήμα» είχε τοποθετηθεί σε ιδιωτικά ταμεία και οφσόρ εταιρείες (Wirral Investments στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους).

Άλλες πηγές εκτίμησαν ότι η προσωπική της περιουσία έφτανε το ένα δισεκατομμύρια ευρώ. Ενώ τελικά η κοινή περιουσία με το σύζυγό της, τον πρώην CEO της Heinz Τόνι Ο Ράιλι, ανερχόταν στα 2,5 δισ. ευρώ.

Λαίδη και Σερ ή Λαίδη και Αλήτης;

Πριν παντρευτούν

Η κληρονόμος Χρυσάνθη Τζέιν Γουλανδρή πέθανε την περασμένη Τετάρτη στην έπαυλή της στην αρχοντική Ντοβίλ του γαλλικού βορρά.

Βρισκόταν εκεί για τις πωλήσεις αλόγων και βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις με διάφορους αγοραστές και πωλητές από την Ιρλανδία (και όχι μόνο).

Ήταν μόνο 73 ετών.

Η αρχή της δυναστείας

Γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη στις 27 Ιουνίου 1950. Γνήσια γαλαζοαίματη της ναυτιλίας και από τους δύο γονείς της, τον Γιάννη Γουλανδρή και τη Μαρία Λαιμού. Αμφότεροι κρατούσαν την καταγωγή τους από την Άνδρο.

Ο πατέρας της Γιάννης Γουλανδρής ίδρυσε την οικογενειακή δυναστεία. Τη δεκαετία του 1950 μετρούσε στο ενεργητικό του διακόσια πλοία και δεξαμενόπλοια. Στην Κατοχή, η οικογένεια μετακόμισε στη Νέα Υόρκη και ζούσε κυρίως σε σουίτα του ιστορικού ξενοχοδείου Savoy Plaza Hotel.

Πέθανε όμως στα 42 του χρόνια, όταν η Χρυσάνθη έκλεισε τα τρία. Άρχισε τότε μια ζωή διαρκών μετακινήσεων για το μικρό παιδί, μεταξύ Νέας Υόρκης, Αθήνας και άλλων παγκόσμιων προορισμών. Στο σχολείο πήγε στην Ελβετία ενώ σπούδασε στη Σορβόννη. Την περιουσία της τη διεύθυνε η μητέρα της. Εν ευθέτω χρόνω, τήν ανέλαβε ο νεότερος αδελφός της Πίτερ Γουλανδρής.

Ο Πίτερ και η Χρυσάνθη Γουλανδρή γνώριζαν τη Χριστίνα Ωνάση, μοιραία κληρονόμο του Αριστοτέλη.

Είχε «παίξει» και η ίδια με επενδύσεις, με μεικτά αποτελέσματα.

Πώς γνωρίστηκαν

Η Χρυσάνθη Γουλανδρή και ο Τόνι Ο Ράιλι γνωρίστηκαν στη Νέα Υόρκη το μακρινό 1989.

Συνόδευε τον αδελφό της στο ραντεβού με τον ιρλανδό τιτάνα, που τότε ετοιμαζόταν να εγκαταλείψει την θέση του προέδρου στον όμιλο Heinz για να επικεντρωθεί στις δικές του μπίζνες.

Η Χρυσάνθη Γουλανδρή είχε ήδη κλείσει σαράντα χρόνια ζωής. Ο Τόνι Ο Ράιλι φημιζόταν ως ο πλουσιότερος και πιο χαρισματικός επιχειρηματίας της Ιρλανδίας.

Ο Ο Ράιλι βρισκόταν πίσω από εταιρείες διεθνούς κύρους. Ιδιοκτήτης του ομίλου ανεξάρτητων εφημερίδων Independent Newspapers (αργότερα ονομάστηκε INM), της εταιρείας επενδύσεων Fitzwilton, και της Providence με συμφέροντα στην αγορά πετρελαίου και γκαζιού.

Διέθετε και ιδιωτικό τζετ μέσω της Heinz. Με αυτό επέστρεφε στην οικία του στο Κασλμάρτιν κάθε Σαββατοκύριακο.

Κάποια στιγμή η περιουσία του εκτιμήθηκε ότι ξεπερνούσε το ένα δισεκατομμύριο ευρώ.

Την εποχή της συνάντησής του με τη Χρυσάνθη Γουλανδρή προσπαθούσε να πατήσει πόδι στον ιστορικό όμιλο γυαλιού, πορσελάνης, κεραμικών και ειδών σπιτιού Waterford Wedgewood, που έδρευε σε διάφορα σημεία στη Μεγάλη Βρετανία και στη Νέα Υόρη. Ενώ προοιωνιζόταν η παρακμή του, ο Ο Ράιλι θεωρούσε ότι μπορούσε να αναβιώσει την εταιρεία ως προορισμό εξεύρεσης σπάνιων, πολυτελών ειδών.

Με αυτό το σκεπτικό προσέγγισε τον Πίτερ Γουλανδρή. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο Pierre Hotel στο Μανχάταν. Με την Χρυσάνθη φάνηκε γρήγορα η σύμπνοιά τους μέσα από το κοινό παραδοσιακό τους χόμπι: Άλογα και αγώνες ιππασίας.

Ο Τόνι Ο Ράιλι κάλεσε τα αδέλφια Γουλανδρή στους ιππικούς αγώνες της Heinz στο Πάρκο Φίνιξ (Phoenix Park), ένα από τα πιο κοσμικά γεγονόταν στην Ιρλανδία. Εκεί γνώρισε την ελίτ της ιρλανδικής κοινωνίας, ενωμένη μέσα από την αγάπη τους για τα άλογα.

Ήδη χωρισμένος από την πρώτη του σύζυγο με την οποία απέκτησε έξι παιδιά (η Σούζαν Κάμερον πέθανε επίσης πρόωρα, το 2014).

Το άγγιγμα του Μίδα

Η Χρυσάνθη Γουλανδρή Ο Ράιλι ξάφνιασε τον κοινωνικό της κύκλο όταν δέχτηκε να τον παντρευτεί στο σπίτι του στις Μπαχάμες, στις 14 Σεπτεμβρίου 1991.

Το σπίτι τους στο Δουβλίνο, και γενικά η ζωή τους, πλυμμήρισε από ασυγκράτητη χλιδή. Αλλά ο Ο Ράιλι δεν ήταν Μίδας, ο χρυσός που συγκέντρωσε γρήγορα σκορπίστηκε.

Στην αρχή όμως της κοινής ζωής τους, η αμύθητη περιουσία τους συζητιόταν σε όλο τον κόσμο.

Όταν η παγκόσμια γκουρού της ευζωίας Μάρθα Στιούαρτ επισκέφτηκε τον πύργο τους στην Ιρλανδία παραδέχτηκε ότι πρόκειται για μία από «εκείνες τις μυθικές επαύλεις που σπάνια συναντάς. Αγόρασαν ένα από τα ιστορικά σπίτια της περιοχής, το αναπαλαίωσαν ξοδεύοντας εκατομμύρια και τού έδωσαν ζωή. Πρόκειται για έναν πραγματικό επίγειο παράδεισο. Λίγα σπίτια με έχουν εντυπωσιάσει τόσο».

Ο πύργος διέθετε ιπποφορβείο, φάρμες για μοσχάρια και βουβάλια. Κήπους από φλαμουριές, οξιές, καστανιές και έναν ναό. Χρειάζεται κανείς αυτοκίνητο για να γυρίσει ολόκληρο το κτήμα.

Το 2001 η Χρυσάνθη απέκτησε τον τίτλο της Λαίδης αφού η βασίλισσα Ελισάβετ έχρισε ιππότη τον μεγιστάνα σύζυγό της σε ειδική τελετή στο παλάτι του Μπάκινγχαμ.

Εκείνη πράγματι ήταν λαίδη, κορίτσι από τζάκι. Εκείνος όμως, ένας λαϊκός, πρώην πρωταθλητής, δεν έφτανε το επίπεδό της. Όσο χρήμα και αν κέρδισε. Προσιδίαζαν το παραμύθι με τη Λαίδη και τον Αλήτη.

Marc Violette et Lady O’Reilly

Θρύλος

Σε όλες τις μητροπόλεις της υφηλίου, η κοσμική κοινωνία περίμενε να τους περιστοιχίσει και να τους προσεταιριστεί.

Ωστόσο, η καρδιά της Χρυσάνθης Γουλανδρή Ο Ράιλι είχε ήδη βρει τον προορισμό της στην ιππασία, στις εκτροφές, στους ιππικούς αγώνες.

Ξεκίνησε το ιππικό ταξίδι της στην διάρκεια της δεύτερης δεκαετίας της ζωής της. Το 1978 κληρονόμησε από τον θείο της τις φάρμες εκτροφής στη γαλλική Νορμανδία που ονομάστηκαν Haras de la Louviere. Καθεμία απλωνόταν σε έκταση 400 εκτάρια.

Αμέσως ξεκίνησε η ενασχόλησή της με την εκτροφή αλόγων. Και ως έμπορος βρισκόταν σε κάθε αγοραπωλησία στην Ιρλανδία, στην Αγγλία, στη Γαλλία. Άλογά της έχουν κερδίσει τη περίζηλη διάκριση Prix de l’ Arc de Triomph με τον Helissio, το 2007 το Prix du Jockey Club με τον Lawman και άλλους πρωταθλητές (Highest Honor, Priolo, Ectot και Dubai Mile) που έχουν αφήσει εποχή με κορυφαία βραβεία.

Στους ελίτ κύκλους της ιππασίας, αποδείχθηκε σύντομα μια ήσυχη, αξιόπιστη φιγούρα. Σύντομα ορίστηκε πρόεδρος στον Εθνικό ιππικό όμιλο (Irish National Stud) ρόλο που διατήρησε από το 1998 ως το 2012. Με αυτήν την ιδιότητα υποδεχόταν τη Βασίλισσα Ελισάβετ. και την κόρη της Πριγκίπισσα Άννα (αδελφή του νυν βασιλιά Καρόλου).

Το όνομά της το 2013 πήρε θέση στο πάνθεον της Εθνική Ένωση Καθαρόαιμων (National Thoroughbred Association Hall of Fame). Άλογα του εκτροφείου της κέρδισαν πολλές διακρίσεις στην καριέρα τους συνοδεία αρκετών εκατομμυρίων με κάθε βράβευση του ιππέα τους.

Δεν δίστασε να κατέβει ακόμη και σε συνδικαλιστικούς αγώνες και να μπλεχτεί σε πολιτικές αντιπαραθέσεις για να υπερασπιστεί τον κλάδο. Σε γενικές γραμμές, η Χρυσάνθη Γουλανδρή Ο Ράιλι είναι θρύλος στον περίοπτο κόσμο της ιππασίας.

Ανέπτυξε παράλληλα αξιοσημείωτη κοινωφελή δράση. Ο ίδιος ο Τόνι Ο Ράιλι το 1976 είχε ιδρύσει (με τον επιχειρηματία Νταν Ρούνεϊ) τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό The Ireland Funds (μέχρι τώρα έχουν δωρίσει 600 εκατομμύρια σε φιλανθρωπικούς σκοπούς). Δημιούργησαν μαζί το Ίδρυμα Ο Ράιλι πραγματοποιώντας εκτενείς φιλανθρωπικές δράσεις, όπως δωρεές εκατομμυρίων στα πανεπιστημία της Ιρλανδίας.

Ένας (τρωτός) ημίθεος

Τελικά, αποφάσισε να ασχοληθεί και με την Waterford Wedgewood, την οποία διοικούσε μαζί με τον αδελφό της Πίτερ Γουλανδρή.

Από κοινού με τον Τόνι Ο Ράιλι επένδυσαν βουνά από χρήματα αλλά τελικά δεν κατάφεραν να σώσουν την εταιρεία. Μπήκε λουκέτο το 2009.

Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 εξουδετέρωσε την εταιρεία του συζύγου της.

Αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για γίγαντα με πύλινα πόδια.

Μεταξύ άλλων, τον γονάτισε η παράλογη εμμονή του να αναβιώσει την Waterford Wedgewood. Θαρρείς και τον είχε καθυποτάξει μια διάθεση απλυστίας. Νιώθωντας σαν άτρωτος ημίθεος, δεν δίστασε να δανειστεί ογκώδη ποσά για να πετύχει το σκοπό του.

Τελικά, αναγκάστηκε να θυσιάσει ακόμη και την μιντιακή του αυτοκρατορία αφού ο νέος δισεκατομμυριούχος Ντένις Ο Μπράιαν (γεννημένο το 1958) επικράτησε στον εταιρικό πόλεμο. Το  2015 ο Ο Μπράιαν φιγουράρισε ανάμεσα στους διακόσιους πρώτους δισεκατομμυριούχος του κόσμου.

Τότε επαινέβη με ιπποτικό τρόπο ο Πίτερ Γουλανδρής προσπαθώντας  να μεταπείσει τους κυριότερους πιστωτές του Τόνι Ο Ράιλι (ανάμεσά τους η IBRC και η AIB), που απαιτούσαν να καλύψει τις δανειακές υποχρεώσεις, σε κούρεμα ή περισσότερο χρόνο.

Ευτυχώς, η δική της περιουσία δεν χτυπήθηκε καθώς το ζεύγος είχε φροντίσει για την ανεξαρτησία των συμφερόντων τους. Ωστόσο, οι φλογερές προσπάθειές της να σώσει το σύζυγό της από το αδυσώπητο τραπεζικό κυνήγι, έπεσαν στο κενό. Επιπλέον, το επενδυτικό ταμείο από το Τέξας με τίτλο Lone Star Funds εξαγόρασε πολλά από τα κόκκινά δάνεια του Τόνι Ο Ράιλι.

Το σπίτι στο Κασλμάρτιν (όπου βρίσκονταν και οι τάφοι των γονιών του) και πολλά άλλα περιουσιακά στοιχεία έπρεπε να πουληθούν. Το 2016, ο Ο Ράιλι κήρυξε πτώχευση στις Μπαχάμες. Το σπίτι τους εκεί πουλήθηκε μπιτ παρά για δώδεκα εκατομμύρια δολάρια.

Ο κύκλος της

Παρότι η αφοσίωσε τη ζωή της στο ευγενές άθλημα της ιππασίας και στην εμπορική του πλευρά, την εκτροφή, δεν μπορούσε πραγματικά να γυρίσει την πλάτη της στην ιρλανδική κοινωνία, που την παρακολουθούσε κατά πόδας.

Κάθε τόσο καλούσε κόσμο στις διάφορες οικίες τους. Οι στενοί φίλοι τους όμως παρέμεναν οι παλαίμαχοι συνοδοιπόροι του Τόνι Ο Ράιλι από την διεθνή «αδελφότητα» του ράγκμπι και διάφοροι φίλοι του από το σχολείο. Και ύστερα διεθνείς προσωπικότητες, όπως ο Νέλσον Μαντέλα και ο Σον Κόνερι.

Μετά την πτώχευση

Μετά την πτώχευσή του, το ζεύγος Ο Ράιλι απομακρύνθηκε από την κοσμική ζωή. Και παρά την πτώχευση, παρέμειναν μαζί, ενωμένοι. Η Χρυσάνθη Γουλανδρή Ο Ράιλι στάθηκε στο πλευρό του με πραγματική αυταπάρνηση. Εξάλλου, η δική της περιουσία και μόνο αρκούσε για να συντηρηθούν πολλές μετέπειτα γενιές.

Εξάλλου, η εκτροφή αλόγων αποτελεί ευγενή και κερδοφόρα δραστηριότητα. Ένα καλό άλογο κοστίζει πολλά εκατομμύρια.

Εμφανίζονταν σπανίως στην κοσμική ζωή. Μόνο για εξαιρετικές περιπτώσεις έβγαιναν από το σπίτι τους. Όταν για παράδειγμα το 2018 εγκαινιάστηκε η αίθουσα Ο Ράιλι στην έδρα της ομάδας ράγκμπι Old Belvedere (Παλιό Μπελβεντέρε, σε ελεύθερη μετάφραση) όπου έπαιζε ο Τόνι. Σε τέτοιες εξαιρετικές περιπτώσεις, ενδυόταν ξανά την γνώριμη απαστράπτουσα προσωπικότητά του.

Ζούσαν τον περισσότερο χρόνο στην Ντοβίλ. Αλλά και σε ένα από τα μικρότερα ιπποφορβεία της Χρυσάνθης στο Κο Κίλντκερ (Co Kildcare).

Στην Ντοβίλ: Το τελευταίο καταφύγιο

Την περασμένη Τρίτη, μία μέρα πριν από το θάνατό της, η Χρυσάνθη Γουλανδρή Ο Ράιλι είχε συναντήσει στην περιοχή άλλους εκτροφείς. Πούλησε ένα πουλάρι αξίας διακόσια χιλιάδες ευρώ.

Λίγες ώρες μετά τον απρόσμενο θάνατό της, ο Γάλλος φίλος από τις τραπεζικές δραστηριότητες της οικογένειάς της Εδουάρδος ντε Ρόθτσιλντ (Edouard de Rothchild) δήλωσε: «Είχα γευματίσει στον οίκο μου την ακριβώς προηγούμενη ημέρα. Κανείς από εμάς δεν περίμενε τόσο στενάχωρα νέα. Ήμασταν συνοδοιπόροι από τη δεκαετία του 1980. Αντλήσαμε μεγάλη ευτυχία από τους ιππικούς αγώνες. Για εμένα αποτελούσε ενσάρκωση φινέτσας και διακριτικότητας».

Ο 87χρονος Ο Ράιλι κατοικεί σήμερα στο κάστρο της Νορμανδίας, ονόματι Chateau de Ducs.

Η Χρυσάνθη Γουλανδρή Ο Ράιλι δεν απέκτησε παιδιά. Τα μάτια της έκλεισαν στην βίλα της Ντοβίλ, μακριά από τις χαρές του κόσμου. Εκεί που είχε αποσυρθεί τα τελευταία χρόνια της ζωής της. Τα άλογά της έμειναν ορφανά. Ή μήπως τελικά αισθάνθηκαν, όπως ορισμένοι πιστεύουν, τον ήσυχο θάνατό της;

Διαβάστε επίσης:

Γούντι Άλεν: Ο νευρικός εραστής αποχαιρετά το αθηναϊκό κοινό

Ζωρζ Σαρή: Επέτειος, εορτασμοί και «ο άνθρωπος είσαι εσύ»

Στέλλα ΜακΚάρτνεϊ: 200 εκατ. δολάρια, επαναστατικό φυτικό δέρμα