Στην πρόσφατη κόντρα ΡΑΑΕΥ και ΑΔΜΗΕ για το κόστος των έργων διασύνδεσης των παραγωγών ΑΠΕ, ο Θόδωρος Σκυλακάκης έλαβε  σαφή θέση υπέρ της Ρυθμιστικής Αρχής.

Ο ΥΠΕΝ πρόκρινε να παραμείνει η «κοινωνικοποίηση» του 50% του κόστους των έργων σύνδεσης των ηλεκτροπαραγωγών και έτσι, στην κόντρα του Θανάση Δαγούμα της  ΡΑΑΕΥ, με το Μάνο Μανουσάκη του ΑΔΜΗΕ και παίρνει ξεκάθαρα το μέρος  του πρώτου.

Η εκτίμηση στους ενεργειακούς παρατηρητές είναι ότι ο πολυπράγμων κος Μανουσάκης προσπάθησε να κάνει ένα ακόμη φάουλ, αλλά πήρε … «κίτρινη κάρτα».

Ο κος Σκυλακάκης  εκτιμά  πως θα πρέπει να υπάρχει ακόμη πιο σκληρό ξεκαθάρισμα  στη  δαπάνης υλοποίησης των έργων, με δεδομένο ότι αυτά πραγματοποιούνται από τους ίδιους τους χρήστες. Υπάρχει μάλιστα η  ρύθμιση που  επιτρέπει τον αντικειμενικό προσδιορισμό του κόστους, όπως συμβαίνει στα τεχνικά έργα.

Σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, σε  συνδυασμό με το γεγονός ότι τα έργα στο σύστημα μεταφοράς έχουν υψηλότερο κόστος, αυτό σημαίνει πως η ανάληψη του 50% από τον ΑΔΜΗΕ θα μπορούσε να αυξήσει τη Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση του έως και κατά 400 εκατ. ευρώ, προκαλώντας έτσι σημαντικές αυξήσεις στις Χρεώσεις Χρήσεις Συστήματος.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρυθμιστική Αρχή πρότεινε τη θέσπιση μιας Ειδικής Περιουσιακής Βάσης, για τις συγκεκριμένες δαπάνες. Με αυτό τον τρόπο, αυτές θα αποζημιώνονται με χαμηλότερη απόδοση και όχι με το εγκεκριμένο WACC (σ.σ. είναι το μέσο σταθμικό κόστος κεφαλαίου, χρησιμοποιείται συχνά ως σημείο αναφοράς, ή δείκτης “ποσοστιαίας απόδοσης”, κατά την αξιολόγηση των νέων σχεδίων και επιχειρήσεων που απαιτούν χρηματοδότηση) που ισχύει σε όλα τα έργα του εθνικού συστήματος μεταφοράς.

Με  τον νόμο 4951/2022 (Άρθρο 98), τον Ιούλιο του 2022 έγινε επιμερισμός του κόστους των έργων που στο παρελθόν επιβάρυνε εξ ολοκλήρου τους παραγωγούς.

Θεσπίσθηκε η κοινωνικοποίηση κατά 50% του κόστους των έργων σύνδεσης χρηστών στο δίκτυο διανομής και στο ηλεκτρικό σύστημα, άρα να επιβαρύνει τον ΑΔΜΗΕ.

Ο πολυπράγμων  κος Μανουσάκης προσπάθησε να παρακάμψει εμμέσως πλην σαφώς τη δική του υποχρέωση, αλλά η …. ντρίμπλα δεν του βγήκε, έπεσε πάνω στη Ρυθμιστική Αρχή.

Η ΡΑΑΕΥ με επίσημη παρέμβαση συνέστησε το κόστος αυτό να είναι απολύτως διακριτό. Μάλιστα επέβαλλε, να γίνεται με χαμηλότερη απόδοση από τον ΑΔΜΗΕ η ανάκτηση του κόστους , αφού ο Διαχειριστής έχει μικρότερο ρίσκο, επειδή τα έργα υλοποιούνται από τους παραγωγούς.

Αυτή τη διάκριση των έργων σε λιγότερο και περισσότερο αποδοτικά, είναι που δεν αποδεχόταν ο Μάνος Μανουσάκης διότι δεν τον συνέφερε.

Ειδικά στην περίπτωση του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέρεγειας, η κάλυψη κατά το ήμισυ του κόστους (και η ενσωμάτωσή του στη Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση) δεν αφορά  μόνο στα έργα σύνδεσης μονάδων ΑΠΕ, αλλά περιλαμβάνει και τις γραμμές μεταφοράς για τη σύνδεση θερμικών σταθμών, μονάδων αποθήκευσης, καθώς και καταναλωτών στην υψηλή τάση. Οι καταναλωτές προστέθηκαν στην πορεία, τον Μάρτιο του 2023.

Στο ρυθμό των ενστάσεων της ΡΑΑΕΥ βρίσκεται η πρόβλεψη για το ΕΣΜΗΕ, με δεδομένο καταρχάς ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι αυξημένη η «περίμετρος» εφαρμογής του μέτρου.

Με ένα ανεπιτυχή ελιγμό, ο κος Μανουσάκης του ΑΔΜΗΕ επισήμανε προς τη ΡΑΑΕΥ, ότι η πρότασή της κινείται στα όρια  του νομοθέτη, καθώς ο νόμος δεν κάνει καμία μνεία στη δημιουργία διακριτής περιουσιακής βάσης για τα έργα επέκτασης του συστήματος ούτε και οποιαδήποτε αναφορά περί διακριτής απόδοσης έναντι των υπόλοιπων έργων.

Φεύ όμως για τον κος Μανουσάκη, η παρέμβασή του έπεσε στο κενό.

Σημειώνει επίσης ότι η ρύθμιση του ΥΠΕΝ, υπέρ της ΡΑΑΕΥ και εναντίον του κου Μανουσάκη,  προέκυψε λόγω της ανάγκης επιτάχυνσης των επενδύσεων σε ΑΠΕ, προκειμένου να «πρασινίσει» το ενεργειακό μείγμα, και να επιτευχθούν οι στόχοι που έχει θέσει η Ελλάδα για την πράσινη μετάβαση.

O αμφίβολος μηχανισμός

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Διαχειριστής υπέβαλε στην ΡΑΑΕΥ έναν αμφίβολης ποιότητας μηχανισμό ο οποίος δεν θα μπορούσε να επιτύχει τους στόχους του συγκεκριμένου νόμου. Ο νόμος θέλει να  διασφαλίζει ότι οι καταναλωτές δεν θα κληθούν να επωμισθούν υπέρογκες δαπάνες και ότι ο υποχρεωτικά ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής (λέγε με Μάνο Μανουσάκη) θα αναλάβει τις εν λόγω επενδύσεις με έναν τρόπο οικονομικά βιώσιμο, όπως ακριβώς συμβαίνει με τις υπόλοιπες επενδύσεις που καλείται να υλοποιήσει.

Ο ΑΔΜΗΕ εκτίμησε λανθασμένα  πως θα ήταν ασυνεπές να θεωρηθεί ότι τα έργα ενίσχυσης του συστήματος μεταφοράς ενέργειας για τη σύνδεση παραγωγών/καταναλωτών στην υψηλή και υπερυψηλή τάση, είναι ανταποδοτικά, ενώ τα έργα επέκτασης του συστήματος (ιδίως όταν πρόκειται για σύνδεση σταθμών ΑΠΕ), τα οποία αποτελούν τη λογική και τεχνική συνέχεια των έργων ενίσχυσης και αυτονόητη προϋπόθεση για τη σύνδεση των σταθμών πράσινης ενέργειας στο σύστημα μεταφοράς, δεν είναι ανταποδοτικά.

Για τον λόγο αυτό άλλωστε τα έργα ενίσχυσης, εντάχθηκαν  στην περιουσιακή βάση του Διαχειριστή για το σύνολο της αξίας τους.

Ο κος Μανουσάκης είχε προσπαθήσει ώστε  τα συγκεκριμένα έργα να μην   διαφέρουν σε τίποτα από όλα τα υπόλοιπα και να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του Συστήματος ισχυριζόμενος χωρίς αποτέλεσμα ότι «ένας διαφορετικός μηχανισμός αποζημίωσης θα καθιστούσε τις συγκεκριμένες επενδύσεις μη βιώσιμες για τον ΑΔΜΗΕ».

Για το λόγο αυτό, η … πιρουέτα του κου Μανουσάκη δεν στέφθηκε από επιτυχία. Μάλλον στον πεντοζάλη είναι λίγο καλύτερος, αφού η τελική «διαιτησία» Σκυλακάκη έδωσε  τη νίκη στη ΡΑΑΕΥ και τον κο Θανάση Δαγούμα.