Τις απαντήσεις στα καυτά ερωτήματα της διαχείρισης της κρίσης και του εγκλωβισμού των οχημάτων στον οδικό άξονα της Αττικής Οδού κατά 24η Ιανουαρίου, όπου και ξεκίνησε η κακοκαιρία «Ελπίς», έδωσε το πόρισμα της Επιτροπής Διερεύνησης του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, η οποία επέβαλε τη μεγίστη των οικονομικών ποινών βάσει του ισχύοντος νομικού πλαισίου τόσο στην Αττική Οδό Α.Ε όσο και στην Αττικές Διαδρομές Α.Ε.

Υπενθυμίζεται πως ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Αχ. Καραμανλής, την επομένη των εξελίξεων επιδεικνύοντας ταχύτατα αντανακλαστικά έκανε χρήση του άρθρου 65 του νόμου 4663/2020 συστήνοντας την εν λόγω Επιτροπή.

1

Μέσω του νόμου αυτού ορίζεται η επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση διακοπής κυκλοφορίας σε τμήμα του εθνικού δικτύου. Επιπλέον, φαίνεται πως η Επιτροπή ολοκλήρωσε το έργο της σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα χωρίς καθυστερήσεις, καθώς βάσει του εν λόγου άρθρου της είχε δοθεί ένα διάστημα 20 ημερών προκειμένου να καταλήξει σε συμπεράσματα.

Συγκεκριμένα, επ’ αυτής της εξέλιξης ο Υπουργός δήλωσε: «Δεσμευτήκαμε να αποδοθούν ευθύνες και να επιβληθούν κυρώσεις και το κάναμε. Χάρη στο νόμο που θέσπισε η κυβέρνησή μας μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα συγκροτήθηκε η Επιτροπή Διερεύνησης, κατέληξε σε συμπεράσματα και επιβάλαμε για πρώτη φορά το ανώτατο πρόστιμο των 2 εκατομμυρίων ευρώ. Επιτέλους στην Ελλάδα γίνονται τα αυτονόητα που ήταν αδιανόητα».

Το «τις πταίει» της Επιτροπής

Το πόρισμα της Επιτροπής κατονομάζει δύο υπαίτιους, οι οποίοι είναι τόσο ο παραχωρησιούχος, δηλαδή η Αττική Οδός Α.Ε και η λειτουργός του οδικού άξονα που είναι οι Αττικές Διαδρομές Α.Ε.

Που φταίει η Αττικές Διαδρομές Α.Ε.

Συγκεκριμένα, στο κείμενο της απόφασης γίνεται λόγος για «εσφαλμένη εκτίμηση της κατάστασης και των επιχειρησιακών δυνατοτήτων εκ μέρους της Εταιρείας Αττικές Διαδρομές Α.Ε.» γεγονός και το οποίο οδήγησε σε «μη αναστρέψιμο αποτέλεσμα», ενώ εκτιμάται πως «η απόφαση για μερικό αποκλεισμό των εισόδων της Αττικής Οδού έπρεπε να είχε ληφθεί νωρίτερα από τις 11:00 π.μ».

Επιπλέον, επισημαίνεται ότι «οι υπεύθυνοι της Εταιρείας Αττικές Διαδρομές Α.Ε Α.Ε. δεν αιτήθηκαν, ούτε εισηγήθηκαν προς το Τμήμα Τροχαίας της Αττικής Οδού σε καμία χρονική στιγμή, τον αποκλεισμό των εισόδων στην Αττική Οδό» και γίνεται λόγος για «σημαντικές παραλείψεις στη διαδικασία του αποχιονισμού».

Σε επικοινωνία που είχε το mononews.gr με την προϊστάμενη του γραφείου της Αττικές Διαδρομές Α.Ε, κα Άννα Πετρίδου, αναφέρεται ότι η εταιρεία στοιχειοθετεί τα όσα αναφέρονται στο πόρισμα της Επιτροπής Διερεύνησης και εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να δοθεί και επίσημη απάντηση.

Η ευθύνη του παραχωρησιούχου

Η ευθύνη του παραχωρησιούχου σύμφωνα με το εν λόγω πόρισμα προκύπτει από το γεγονός ότι «είναι υποχρεωμένος να παίρνει όλα τα κατάλληλα μέτρα για την ασφαλή, εύρυθμη και σε υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης λειτουργία του έργου, την ομαλή και ανεμπόδιστη διεξαγωγή της κυκλοφορίας του κοινού και την άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση σε έκτακτες ή/και επείγουσες καταστάσεις, ώστε να διασφαλίζεται πλήρως η ασφάλεια των χρηστών».

Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι ο παραχωρησιούχος έχει αναθέσει μέσω σύμβασης τη συντήρηση και τη λειτουργία του οδικού άξονα στην Αττικές Διαδρομές Α.Ε, η Επιτροπή τονίζει ότι «η Αττική Οδός Α.Ε. όφειλε να ασκεί, η ίδια, τον προσήκοντα έλεγχο στην εν λόγω εταιρεία, ώστε να διασφαλίζει ότι αυτή τηρεί το σύνολο των υποχρεώσεών της προς το Ελληνικό Δημόσιο. Συνεπώς, η Παραχωρησιούχος Εταιρεία Αττική Οδός Α.Ε. έχει πλήρη ευθύνη έναντι του Δημοσίου για την παράλειψη ελέγχου της Εταιρείας Αττικές Διαδρομές Α.Ε».

Τουλάχιστον 8 εκατ. Ευρώ καλείται να πληρώσει η Αττική Οδός

Όπως είχε ήδη γράψει το mononews.gr το πρόστιμο ξεκινούσε από τα 5.000 ευρώ και μπορούσε να αγγίξει έως και το 1 εκατομμύριο ευρώ. Η Επιτροπή εξαντλώντας κάθε περιθώριο αυστηρότητας αποφάσισε η «καμπάνα» να ανέλθει στο 1 εκατομμύριο για κάθε εταιρεία.

Το ποσό αυτό έρχεται να συμπληρώσει τις αποζημιώσεις ύψους 2.000 ευρώ που θα πληρώσει η Αττική Οδός για κάθε εγκλωβισμένο όχημα ύστερα από αίτημα του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προς τον παραχωρησιούχο, το οποίο και έγινε δεκτό.

Υπενθυμίζεται πως η πλατφόρμα για την υποβολή αιτημάτων για τη λήψη της αποζημίωσης άνοιξε στις 4 Φεβρουαρίου έκλεισε στις 11 του ίδιου μήνα. Όπως έχει ήδη διαρρεύσει έχουν υποβληθεί 9.000 αιτήματα για αποζημιώσεις, τα οποία και ελέγχονται ένα προς ένα από την Αττικές Διαδρομές Α.Ε.

‘Επίσης, είχε εμφανιστεί πρόβλημα στην online πλατφόρμα υποβολής των αιτήσεων με αποτέλεσμα να υπάρχει πρόβλημα αντιστοίχισης των αιτημάτων με το απαραίτητο οπτικό υλικό, που αποδεικνύει τον εγκλωβισμό των οχημάτων, ενώ έχει παρατηρηθεί το γεγονός να υποβάλλεται η ίδια αίτηση περισσότερες από δύο φορές.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση οι αρχικές εκτιμήσεις για τα εγκλωβισμένα οχήματα ανέρχονται στις 3.000 περιπτώσεις. Γεγονός και το οποίο σημαίνει ότι το ελάχιστο ποσό των αποζημιώσεων που θα πληρώσει η Αττική Οδός θα ανέρχεται στα 6 εκατ. Ευρώ.

Εάν σε αυτά συνυπολογιστεί και το ύψος των προστίμων, τότε η Αττική Οδός καλείται να πληρώσει συνδυαστικά 8 εκατ. Ευρώ. Εάν, δε, προκύψει πως ο αριθμός των εγκλωβισμένων οχημάτων είναι μεγαλύτερος από τις αρχικές εκτιμήσεις, τότε το ποσό αυτό θα αυξηθεί.

Τι γίνεται με τις προσφυγές και τα οχήματα εταιρειών-leasing

Επιπλέον, ερωτήματα που τίθενται έχουν να κάνουν με  το δικαίωμα για περαιτέρω προσφυγές, καθώς και με το ποιοι δικαιούνται να λάβουν την αποζημίωση για οχήματα που ανήκουν σε εταιρείες ή έχουν μισθωθεί μέσω leasing.

Όπως έχει ήδη γράψει το mononews.gr νομικοί κύκλοι αναφέρουν ότι υπάρχει το ενδεχόμενο η Αττική Οδός να ζητήσει από όσους λάβουν την εν λόγω αποζημίωση να παραιτηθούν από το δικαίωμα για περαιτέρω νομικές προσφυγές.

Ταυτόχρονα, έχουν ήδη υποβληθεί οι πρώτες αγωγές κατά της Αττικής Οδού το ύψος των οποίων ανέρχεται στα 128.000 ευρώ. Η αγωγή αυτή έχει γίνει μέσω της δικηγόρου Κατερίνας Φραγκάκη, η οποία μιλώντας στο mononews.gr επισημαίνει ότι τα 2.000 ευρώ αποτελούν ένα εύλογο ποσό για άτομα τα οποία ναι μεν εγκλωβίστηκαν στην Αττική Οδό αλλά δεν αντιμετώπιζαν προβλήματα υγείας.

Επιπλέον, όπως τονίζει, ακόμα και σε περίπτωση που γίνει προσφυγή στη δικαιοσύνη, η Εθνική Ασφαλιστική, που θα καταβάλει τα ποσά των αποζημιώσεων στους δικαιούχους, θα μπορεί να έρθει σε επαφή με τους ενάγοντες προκειμένου να δοθεί μία εξωδικαστική λύση μέσω οικονομικού συμβιβασμού.

Κομβικός ο ρόλος της Διεύθυνσης Τροχαίας Αττικής

Κομβικό ρόλο στο ερώτημα του ποιος φταίει για όσα εκτυλίχθηκαν την 24η Ιανουαρίου διαδραματίζουν οι πράξεις της Διεύθυνσης Τροχαίας Αττικής και συγκεκριμένα του Τμήματος Τροχαίας της Αττικής Οδού.

Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση της Αττικές Διαδρομές Α.Ε. που είχε δημοσιευθεί στις 27 Ιανουαρίου η εταιρεία επισήμανε πως και στις δύο συντονιστικές συσκέψεις που είχαν πραγματοποιηθεί υπό τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστο Στυλιανίδη, στις 21 και 23 Ιανουαρίου είχε τονιστεί η ανάγκη για την απαγόρευση κυκλοφορίας των βαρέων οχημάτων από το βράδυ της 23ης Ιανουαρίου.

Από την άλλη πλευρά, σε ανακοίνωσή που εξέδωσε ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας λίγες ώρες ύστερα από αυτή της Αττικής Διαδρομές Α.Ε., αναφέρεται πως ουδέποτε είχε τεθεί τέτοιο ζήτημα σε καμία από τις δύο συσκέψεις.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση το Τμήμα Τροχαίας της Αττικής Οδού επιχειρούσε από το πρωί της 24ης Ιανουαρίου στο κέντρο επιχειρήσεων της Αττικής Οδού έχοντας πλήρη εικόνα των όσων εξελισσόταν.

Να σημειώσουμε πως η Αττική Οδός Α.Ε. και η Αττικές Διαδρομές Α.Ε όντας ιδιωτικοί φορείς, όπως και όλοι οι παραχωρηριούχοι και διαχειριστές αυτοκινητόδρομων, δε δικαιούνται να αποφασίσουν την ανάσχεση της κυκλοφορίας παρά μόνο να την εισηγηθούν στην Τροχαία.

Επομένως, τα κύρια ερωτήματα είναι τα εξής:

Πρώτον, αν είχε γίνει νύξη της ανάγκης για αποκλεισμό κυκλοφορίας των βαρέων οχημάτων από τον παραχωρησιούχο και την εταιρεία διαχείρισης της Αττικής Οδού από τις 23 Ιανουαρίου.

Δεύτερον, γιατί ήρθε η εντολή της διακοπής κυκλοφορίας του οδικού άξονα από την Τροχαία στις 14:00, ενώ η κακοκαιρία ήταν έκδηλη από τις πρωινές ώρες της 24ης Ιανουαρίου.

Διαβάστε επίσης

Αττική Οδός: Πρόστιμα 2 εκατ. ευρώ για το χάος στην κακοκαιρία Ελπίς – Tο πόρισμα

Αττική Οδός: Τι γίνεται με την αποζημίωση, η στάση των νομικών και η νέα παραχώρηση