Μετά την εμπειρία των τελευταίων κρίσεων, τόσο της οικονομικής όσο και της πανδημίας, δεν υπάρχει πια αμφιβολία για την ανάγκη που έχει η χώρα για μια ισχυρή ελληνική βιομηχανία τόσο για μια ανθεκτική οικονομία όσο και για τη σταθερότητα των θέσεων εργασίας στην κοινωνία.

Κανείς δεν αμφιβάλλει, ακόμη και όσοι υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει βιομηχανική χώρα, ότι η βιομηχανία είναι η απαραίτητη  βάση μιας εθνικής στρατηγικής για την ανάπτυξη.

Η παραγωγική δραστηριότητα είναι η θεμελιώδης οικονομική δραστηριότητα, μέσω της οποίας δημιουργούνται μεγάλες υπεραξίες και επομένως πλούτος και εξασφαλίζεται η κοινωνική ευημερία και πρόοδος. Καμία χώρα δεν μπόρεσε να αναπτυχθεί ή να μείνει αναπτυγμένη χωρίς ισχυρή παραγωγική βάση.

Για πρώτη φορά η κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να μη μείνει στις εξαγγελίες αλλά να κάνει πράξη κάποια πρώτα μέτρα για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, την επιτάχυνση των αποσβέσεων ώστε να δοθεί κίνητρο για περισσότερες επενδύσεις, αλλά και να  διαμορφώσει βιομηχανική πολιτική.

Η αποφασιστικότητα αυτή όμως δεν πρέπει να χαθεί σε καθυστερήσεις και δεύτερες σκέψεις.

Γιατί η βιομηχανία, πια,  δεν αποτελεί υπόθεση μιας ελίτ, αλλά συνδέεται με την ευημερία ολόκληρης της κοινωνίας, που χρειάζεται τις καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, την προοπτική και το όραμα που δίνει ένας κλάδος που “τα καταφέρνει” να διακριθεί διεθνώς, να φέρει συνάλλαγμα μέσω εξαγωγών και να βρίσκεται στην κορυφή της διεθνούς ανταγωνιστικότητας. Και αυτό πλέον γίνεται συνείδηση όλων.

Γι αυτό χρειάζεται μια ξεκάθαρη βιομηχανική πολιτική που θα θέτει τις  βάσεις για να επιβιώσει και να αναπτυχθεί  υγιώς η βιομηχανία ώστε να επιδράσει στην οικονομία με ισχυρούς οικονομικούς και ποιοτικούς πολλαπλασιαστές στην απασχόληση, στο εθνικό εισόδημα και στο όραμα των νέων ανθρώπων.

Οι νέοι άνθρωποι, που βγαίνουν στην αγορά εργασία φορτωμένοι προσόντα, πρέπει να έχουν ένα χώρο που ο σπόρος της γνώσης τους θα μπορέσει να ανθίσει για να μη χρειάζεται να συζητάμε για brain drain και τα επόμενα χρόνια.

Ο  κύκλος της περιθωριοποίησης έκλεισε

Για δεκαετίες η βιομηχανία, δεν ήταν “της μόδας”, καθώς ήταν συνυφασμένη, με κακοπληρωμένες θέσεις εργασίας, μόλυνση, υποβάθμιση περιοχών και επιβάρυνση του περιβάλλοντος.

Και οι βιομήχανοι…δεν είχαν την καλύτερη φήμη, αφού ήταν πολλά τα παραδείγματα κακοδιαχείρισης, προβληματικών βιομηχανιών και πλούσιων βιομηχάνων που προκαλούσαν με τον τρόπο ζωή τους. Το κακό μανατζμεντ, η έλλειψη αξιών, οι λάθος αντιλήψεις και οι κυρίαρχες πολιτικές οδήγησαν πολλές βιομηχανίες στο κλείσιμο.

Η βιομηχανία παρέμεινε για πολλά χρόνια στο περιθώριο της αναπτυξιακής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Ελλάδας. Δεν είναι τυχαίο ότι το μερίδιο της βιομηχανίας στο ΑΕΠ άρχισε σταδιακά να φθίνει ήδη από τη δεκαετία του 1980, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σχεδόν σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο.

Ήταν η εποχή που οι βιομηχανίες μετακόμιζαν  εκτός Ελλάδος και εκτός Ευρώπης και η Γηραιά Ήπειρος έδινε έμφαση στις υπηρεσίες, τις διοικητικές θέσεις εργασίες, τον τουρισμό και το εμπόριο. Το όνειρο των νέων δεν ήταν να δουλέψουν στη βιομηχανία, αλλά στη διοίκηση, το εμπόριο, την πληροφορική ή των τουρισμό.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 15 μελών η συνεισφορά της µεταποίησης στο ΑΕΠ περιορίστηκε από 21% στις αρχές του 1990 στο 14% το 2009 ενώ στην Ελλάδα, με βάση στοιχεία της Εurostat, περιορίστηκε από 12% το 1990 σε μόλις 8,5% το 2009. Η διεθνής οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2008 ενέτεινε την κατάσταση μετεγκατάστασης και αποβιομηχάνισης ακόμα και σε χώρες με ισχυρή μεταποιητική βιομηχανία. Στην Ελλάδα η επίδραση της κρίσης στα μεγέθη της μεταποίησης ήταν εξίσου καθοριστική.

Οι επιπτώσεις από τη συστηματική συρρίκνωση και τη διαχρονική απαξίωση της παραγωγικής βάσης σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο ανέδειξαν, με τον πιο επώδυνο τρόπο, την αξία της βιομηχανίας. Η διεθνής εμπειρία πλέον διδάσκει ότι η βιομηχανία αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του παραγωγικού τομέα και επιτελεί κεντρικό ρόλο στην οικονομία κάθε χώρας.

Και έτσι ο κύκλος της περιθωριοποίησης έκλεισε. Έγινε μια μεγάλη στροφή.

Η γρήγορη εξέλιξη της τεχνολογίας, οι ικανοί βιομήχανοι που είναι ταυτόχρονα σωστοί επενδυτές, καλοί μάνατζερς και  που έμαθαν πολλά από την κρίση της βιομηχανίας έφεραν  τη βιομηχανία της Ελλάδας σε μια νέα εποχή.

Δημιούργησαν βιομηχανίες πρότυπα, που εξασφάλισαν υψηλές επιδόσεις στη λειτουργία τους σε σύγκριση με τους διεθνείς ανταγωνιστές τους, με προτεραιότητα την ασφάλεια και την ευημερία των εργαζομένων τους, που λειτουργούσαν με υψηλές περιβαλλοντικές προδιαγραφές.

Βιομηχανίες με υψηλής ποιότητας στελεχιακού δυναμικού που διαμόρφωσαν ισχυρές ομάδες έρευνας και ανάπτυξης και εξέλιξαν δική τους τεχνογνωσία με την οποία ανέπτυξαν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Και βιομηχάνους, που με σεμνότητα και σοβαρότητα υποστήριξαν τη δραστηριότητά τους, επενδύοντας σε αυτήν ακόμη και σε χαλεπούς καιρούς.

Λαμπρά παραδείγματα αυτής της νέας εποχής αποτελούν οι ελληνικές βιομηχανίες όπως η ΕΛΒΑΛ της VIOHALCO συμφερόντων της οικογένειας Στασινόπουλου, η ΤΙΤΑΝ συμφερόντων της οικογένειας Δημήτρη Παπαλεξόπουλου, η Αλουμίνιο της Ελλάδος της Mytilineos, συμφερόντων Ευάγγελου Μυτιληναίου, η Unipharma της Ιουλίας Τσέτη, η “Μύλοι Σόγιας”  της Μαρίνας Οφλούδη-Γιαβρόγλου, η Chipita του Σπύρου Θεοδωρόπουλου και βέβαια η Karelias της οικογένειας Καρέλια και η Sunlight του Παναγιώτη Γερμανού.

Και σίγουρα πολλές άλλες, μικρότερες, που όπως αυτές οι μεγάλες ελληνικές βιομηχανίες, δεν έπαψαν ποτέ να επενδύουν και να αναπτύσσονται, να εξάγουν και να διατηρούν ψηλά την ανταγωνιστικότητά τους με δικά τους τμήματα έρευνας, να πετυχαίνουν ρεκόρ αποδοτικότητας και να επιστρέφουν αξία στην κοινωνία και στους εργαζόμενούς τους.

Είναι αυτές οι βιομηχανίες, που κάνουν περήφανους όσους εργάζονται σε αυτές αλλά και όλους τους Έλληνες για τις διακρίσεις τους, και αποτελούν το πρότυπο για πολλές άλλες, δημιουργώντας ένα νέο παράδειγμα.

“Αποτελεί ένα ενεργό κομμάτι της ευρωπαϊκής παραγωγικής βάσης”

Ο κ. Μιχάλης Στασινόπουλος μέλος του ΔΣ της Viohalco,  παρουσιάζοντας τη σημαντική επένδυση της ΕΛΒΑΛ, το έλαστρο που θα πολλαπλασιάσει τη δυναμικότητα και την ανταγωνιστικότητά της, είπε: “Σε μια περίοδο με σημαντικές αβεβαιότητες  και συγχρόνως την εθνική προσπάθεια για την ανάταξη και τη θεμελίωση της οικονομίας σε πιο στέρεες βάσεις, ελπίζουμε ότι η επένδυση της ΕΛΒΑΛ έχει και μια βαθύτερη σημασία για τις δυνατότητες ανάπτυξης στη χώρα μας.

Δείχνει ότι η βιομηχανία στη Ελλάδα είναι ζωντανή και επενδύει στη παραγωγή απαιτητικών διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών. Ότι αποτελεί ένα ενεργό κομμάτι της ευρωπαϊκής παραγωγικής βάσης.

Είναι μια  έμπρακτη απάντηση στην αμφισβήτηση  της δυνατότητας της χώρας μας να έχει σύγχρονη βιομηχανία, έναν απαραίτητο ισχυρό και πολυδιάστατο πυλώνα ανάπτυξης”.

Και τόνισε: “Οι εταιρείες, όπως και όλοι οι οργανισμοί δεν είναι ανθόσπαρτοι κήποι. Αλλά  όταν στο βάθος τους δημιουργήσουν αυτές τις υψηλές αξίες, τότε οι εργαζόμενοι γίνονται ολοκληρωμένοι δημιουργοί και δάσκαλοι για την επόμενη γενιά. Και βέβαια, τότε έρχεται και η καινοτομία σε μεγάλες δόσεις,  που προέρχεται από την πραγματική πηγή της που είναι η έμπνευση και το όραμα. Η ΕΛΒΑΛ προχώρησε σε αυτή την ιστορική επένδυση μέσα από μια τέτοια διαδικασία. Δεν  θα μπορούσε να επιτευχθεί κάτι τέτοιο αλλιώς”.

Έδωσε δε ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία του ανθρώπινου δυναμικού, της ομάδας των στελεχών της ΕΛΒΑΛ που ανέπτυξε την τεχνογνωσία της εταιρείας: “Είναι σημαντικό να αναφέρω ότι η ομάδα αυτή  κατόρθωσε, μέσω συνεχούς έρευνας και ανάπτυξης,  να παράγει και να εξάγει πολύ απαιτητικά προϊόντα από το μονό θερμό έλαστρο που διέθετε, με εξαιρετική ποιότητα και να λαμβάνει συγχαρητήρια από τους μεγάλους διεθνείς πελάτες.

Το μέγεθος της προσπάθειας αυτής και το  αποτέλεσμα, μαζί με τη σημαντικότατη παραγωγή τεχνογνωσίας για να επιτευχθεί, ανήκει πιστεύω στις ιστορικά μεγάλες επιτυχίες της ελληνικής βιομηχανίας.

Η νέα επένδυση της ΕΛΒΑΛ  έχει όλες τις προϋποθέσεις για να προσφέρει δημιουργικές και συναρπαστικές καριέρες για επιστήμονες και επαγγελματίες, να γίνει ένας κόμβος συνεργασίας με τα πανεπιστήμια,  να φέρει πίσω νέους ανθρώπους από το εξωτερικό, και να γίνει ένα υπόδειγμα για  το σύγχρονο νόημα της κοινωνικής εταιρικής ευθύνης, όπου οι εταιρείες αναπτύσσονται και προοδεύουν μαζί και παράλληλα με τις κοινωνίες στις οποίες λειτουργούν”.

Τα λόγια αυτά του κ. Στασινόπουλου, δίνουν ακόμη μια διάσταση στην προσφορά της βιομηχανίας, σπουδαιότερη από την προσφορά της στην οικονομία και τις θέσεις εργασίας: Η βιομηχανία προσφέρει όραμα. Προσφέρει νόημα και προοπτική.

Αποτελεί τον κλάδο όπου ήδη έχει ανατείλει η νέα εποχή, η εποχή αριστείας στην παραγωγή, και διακρίσεων στη διεθνή σκακιέρα, στην οποία ολόκληρη η χώρα θέλει να πάει.

Μια εποχή επιτυχιών και ανάπτυξης που τις οδηγούν όχι άτομα, αλλά ισχυρές ομάδες, που εμπνέονται από το όραμα και τους στόχους αφοσιωμένων επιχειρηματιών που βάζουν πάνω από όλα τη δραστηριότητά τους, επενδύουν σε αυτή και οραματίζονται να διακριθούν στον παγκόσμιο χάρτη, παράγοντας προϊόντα υψηλής ποιότητας και υψηλής εγχώριας προστιθέμενης αξίας.

Και το καταφέρνουν.

Αν ως χώρα χρειαζόμαστε ένα blue ocean, ένα όραμα θετικό για το αύριο, η βιομηχανία που διακρίνεται παγκοσμίως που κερδίζει μερίδια από το διεθνή ανταγωνισμό, που ξεπερνά τα εμπόδια της Ελλάδας της κρίσης μπορεί να αποτελέσει την άγκυρα μας.