Με αγωνία αναμένεται ο πρώτος διαγωνισμός για τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο, και θα καθορίσει ποια θα είναι τα πρώτα έργα αποθήκευσης ενέργειας που θα πριμοδοτηθούν και  θα λειτουργήσουν στην Ελλάδα από το 2025.

Τα έργα που θα ενισχυθούν από τους δύο διαγωνισμούς που σχεδιάζονται αντιστοιχούν σε συνολική ισχύ 900 MW. Ο πρώτος διαγωνισμός για τη λειτουργική  ενίσχυση  θα πραγματοποιηθεί από τη ΡΑΕ γύρω στον Ιούνιο και θα αφορά τα πρώτα έργα ισχύος 450 MW. Αργότερα θα ακολουθήσει και η δεύτερη δημοπρασία για τα υπόλοιπα 450 MW.

Σε ό,τι αφορά τους όρους συμμετοχής στη δημοπρασία τα έργα που θα μπορούν να συμμετάσχουν δε θα πρέπει να ξεπερνάνε τα 100 MW, ενώ επιπλέον για να μην μονοπωληθεί ο διαγωνισμός από μεγάλα έργα θα προκριθούν τουλάχιστον 9 αυτόνομες μονάδες αποθήκευσης και θα είναι διεσπαρμένες γεωγραφικά.

Η αποθήκευση ενέργειας είναι απαραίτητη για την πράσινη μετάβαση, καθώς εξισορροπεί τη στοχαστικότητα των ΑΠΕ και επιτρέπει την περαιτέρω διείσδυσή τους στο ενεργειακό μίγμα χωρίς να προκαλούνται προβλήματα στην ευστάθεια του συστήματος. Και το νέο ΕΣΕΚ επισημαίνει την ανάγκη για να δοθεί περισσότερος χώρος στα έργα αποθήκευσης, και γι αυτό αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες να ανεβάσει το στόχο για τα έργα αποθήκευσης από τα 5 GW στα 6-7 GW μέχρι το 2030.

Όσον αφορά την κρατική επιδότηση, στα έργα των διαγωνισμών, σύμφωνα με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, 341 εκατ. ευρώ θα διατεθούν σε συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, συνδεδεμένα στο δίκτυο, με τη μορφή επενδυτικής επιχορήγησης κατά τη φάση κατασκευής του έργου, ενώ θα έπεται ετήσια στήριξη κατά τα πρώτα δέκα χρόνια λειτουργίας του.  Τα συγκεκριμένα κονδύλια θα «κλειδώνουν» μέσω διαγωνισμών, στους οποίους θα προκρίνονται οι επενδυτές που θα υποβάλλουν τις χαμηλότερες προσφορές για την ενέργεια που θα προσφέρουν. Η χρηματοδότηση αποτιμάται σε 380.000 ευρώ/MW (μεγαβάτ).

Πέρα, όμως, από αυτή τη στήριξη, οι επενδυτές θα επιχορηγηθούν και από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με ένα πακέτο ύψους 200 εκ. ευρώ. Οι συγκεκριμένοι πόροι θα χρηματοδοτήσουν περίπου το 40% του CAPEX των επενδύσεων.

Ξεχωριστά θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο  Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας το έργο αντλησιοταμίευσης της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή στην Αμφιλοχία, δυναμικότητας 680 μεγαβάτ (MW), το οποίο θα συνδέεται απευθείας με γραμμές μεταφοράς υψηλής τάσης. Η ενίσχυση θα λάβει τη μορφή επενδυτικής επιχορήγησης 250 εκατομμυρίων ευρώ και ετήσιας στήριξης – χρηματοδοτούμενη από εισφορά που επιβάλλεται στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας – προκειμένου να επιτευχθεί ένα αποδεκτό ποσοστό απόδοσης της επένδυσης.

Οι ισχυροί παίκτες στην αποθήκευση ενέργειας

 Στις άδειες για έργα αποθήκευσης την πρώτη θέση με βάση την ισχύ των έργων είναι η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με έργα συνολικής ισχύος άνω των 3 GW. Ακολουθεί η πορτογαλική EDPR με έργα  ισχύος 1,3 GW, η Mytilineos με έργα ισχύ 1,1 GW και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες με έργα με ισχύ άνω του 1 GW.

Η λίστα των αδειών της ΡΑΕ περιλαμβάνει επίσης έργα ισχύος άνω των 300 MW και έως 880 MW από τους ομίλους Motor Oil, Ιntrakat, Ρόκας, Ελλάκτωρ, Κοπελούζος, Kiffer, Green Progressive, τις γαλλικές εταιρείες EDF, ΑKUO Εnergy και Voltalia, την ιταλική Enel, ενώ συμμετέχει και ένας μεγάλος ακόμη αριθμός ελληνικών και ξένων εταιρειών με μικρότερης ισχύος έργα.

Η Τέρνα Ενεργειακή η οποία αποτελεί leader των ΑΠΕ, αναπτύσσει ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο έργων με δυνατότητα αποθήκευσης. Πριν από λίγες ημέρες, προχώρησε στην τροποποίηση των αδειών για τέσσερα φωτοβολταικά,  με στόχο  τα έργα να εντάξουν και διατάξεις αποθήκευσης. Η αποθήκευση ενέργειας δίνει τη δυνατότητα να αξιοποιηθούν στον μέγιστο βαθμό η υψηλή παραγωγή των σταθμών ΑΠΕ. Η εταιρεία έχει παρουσία στα έργα αποθήκευσης τόσο μέσω αντλησιοταμίευσης όσο και με την τεχνολογία των συσσωρευτών (μπαταρίες).

Ταυτόχρονα στην τεχνολογία της αντλησιοταμίευσης, την οποία πρώτη «εισηγήθηκε» στην Ελλάδα, έχει ξεκινήσει η κατασκευή για το «Σύστημα Αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία»  τη μεγαλύτερη επένδυση σε έργο αποθήκευσης στην Ελλάδα. Με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 680 MW (παραγωγή) και 730 MW (άντληση), περιλαμβάνει δύο ανεξάρτητους άνω ταμιευτήρες (Άγιο Γεώργιο και Πύργο με όγκους περίπου 5 εκατ. κυβικά μέτρα και 2 εκατ. κυβικά μέτρα αντίστοιχα) ενώ ως κάτω ταμιευτήρα χρησιμοποιεί την υπάρχουσα λίμνη Καστρακίου της ΔΕΗ.

Πρόκειται για επένδυση που ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ με ετήσια παραγωγή ενέργειας: ~816.00 GWh.

 Η EDPR είναι σταθερά προσηλωμένη στην καινοτομία, μεταξύ άλλων, μέσω της ανάπτυξης έργων αποθήκευσης ενέργειας. Διαθέτει δύο νέες επιχειρηματικές μονάδες αφιερωμένες στην ανάπτυξη τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας στην ΕΕ και στις ΗΠΑ. Το 2018, η εταιρεία εγκαινίασε μια πρωτοποριακή εγκατάσταση για την αποθήκευση αιολικής ενέργειας σε μπαταρίες του αιολικού πάρκου Cobadin, στη Ρουμανία. Ήδη από το 2019, η EDPR εγκαινίασε ένα σύστημα μπαταριών που συνδέεται με ένα ηλιακό πάρκο, επίσης στη Ρουμανία, και ανακοίνωσε την ανάπτυξη του ηλιακού έργου Sonrisa, στην πολιτεία της Καλιφόρνιας, που αντιστοιχεί σε PPA 200 MW και ικανότητα αποθήκευσης ενέργειας 40MW. Εξασφαλίζοντας στα τέλη του 2022,   16 άδειες  αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος που ξεπερνούν τα 1,3 GW, o πορτογαλικός κολοσσός στις ΑΠΕ EDPR  δίνει το στίγμα της ανάπτυξης που σχεδιάζει στην ελληνική ενεργειακή αγορά.

Η MYTILINEOS διαθέτει ηγετική της θέση στην Ευρώπη σε έργα αποθήκευσης ενέργειας και συνεργάζεται με την Gresham House για ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο που θα βοηθήσει σημαντικά στην ενεργειακή μετάβαση του Ηνωμένου Βασιλείου. Με την ολοκλήρωση αυτών των έργων, ο Τομέας RSD της MYTILINEOS θα έχει κατασκευάσει με επιτυχία έργα αποθήκευσης ενέργειας στο Ηνωμένο Βασίλειο, συνολικής ισχύος άνω των 710 MW, με χρήση πάνω από 1,15 GWh μπαταριών λιθίου.

Επιπλέον, η εταιρεία έχει αναπτύξει 707 MW συστημάτων με μπαταρία BESS στην Ιταλία, την Ισπανία και την Αυστραλία και ο στόχος είναι να επεκταθεί περαιτέρω φτάνοντας το 1,5 GW, εδραιώνοντας τη θέση της ως κορυφαίου κατασκευαστή συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας μεγάλης κλίμακας στην Ευρώπη.

Για τον όμιλο της ΔΕΗ και ειδικά για τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες η ανάπτυξη έργων αποθήκευσης ενέργειας ήταν προτεραιότητα. Η εταιρεία αυξάνει το είδος των τεχνολογιών για τις οποίες διαθέτει Άδεια Παραγωγής έχοντας πλέον ένα μεγάλο και πλούσιο χαρτοφυλάκιο έργων υπό ανάπτυξη.  Για τη ΔΕΗ  οι μονάδες αποθήκευσης θα είναι απαραίτητες στο νέο ενεργειακό μίγμα που προγραμματίζεται και δίνει μεγάλη προσοχή ώστε να επενδύσει σε αυτές. Με προσεκτικά επιχειρηματικά βήματα και έχοντας ως βάση το επιστημονικό δυναμικό του Ομίλου προχωράει γρήγορα στην ανάπτυξη και υλοποίηση αυτών των επενδύσεων.

Σχέδια για έργα ισχύος 26,64 GW αποθήκευσης ενέργειας

Από το 2022 η ΡΑΕ δίνει άδειες για αποθήκευση ενέργειας στους αιτούντες επενδυτές  και το ενδιαφέρον για επενδύσεις στα συστήματα αποθήκευσης είναι τεράστιο. Είναι χαρακτηριστικό, ότι, από τον Ιούλιο του 2022 η ΡΑΕ ενέκρινε άδειες για συστήματα αποθήκευσης ενέργειας συνολικής ισχύος 26,64 GW, όταν ο αναβαθμισμένος στόχος του ΕΣΕΚ προβλέπει για το 2030 ισχύ 8,1 GW (5,6 GW από μπαταρίες και 2,5 GW από έργα αντλησιοταμίευσης).  Από αυτά, για έργα συνολικής ισχύος 5,3 GW έχει κατατεθεί ήδη αίτημα στον ΑΔΜΗΕ για σύνδεση με το δίκτυο.

Γιατί είναι σημαντική η αποθήκευση ενέργειας με μπαταρίες

Σήμερα η μόνη αποθηκευμένη ενέργεια που χρησιμοποιούμε αφορά τα ορυκτά καύσιμα,  σε δεξαμενές, σε υπόγειες στοές για το φυσικό αέριο.Οι τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας αποτελούν τη βέλτιστη λύση για την αυξανόμενη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ηλεκτρικό σύστημα και η αποθήκευση με μπαταρίες, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει δυνατή η αξιοποίηση των περισσότερων ΑΠΕ και ιδιαίτερα, της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ευστάθεια του συστήματος. Μόνο με αξιόπιστα συστήματα αποθήκευσης της ενέργειας μπορούν να λειτουργήσουν τα αυτόνομα συστήματα ΑΠΕ, αλλά και να επιτευχθεί η ενσωμάτωση σε μεγάλη κλίμακα της ηλεκτρικής ισχύος από τις ΑΠΕ στο ηλεκτρικό δίκτυο.

Η αποθήκευση ενέργειας είναι απαραίτητη για την εξισορρόπηση της ηλεκτρικής ισχύος από τις εταιρίες ηλεκτροπαραγωγής: οι σταθμοί παραγωγής λειτουργούν αποδοτικότερα με σταθερή παραγωγή και για να καλύψουν ώρες αιχμής θα ήταν επιθυμητή η αποθήκευση της περίσσειας στα χρονικά διαστήματα με μικρότερη κατανάλωση. Η αποθήκευση ηλεκτρισμού μπορεί να μειώσει το λειτουργικό κόστος μιας μονάδας ηλεκτροπαραγωγής.

 Η διαθεσιμότητα αξιόπιστης αποθήκευσης της ηλεκτρικής ενέργειας είναι σημαντική για την επέκταση της χρήσης του ηλεκτρισμού, όπως και της ηλεκτροκίνησης  και επίσης μπορεί να καλύψει τους καταναλωτές σε περιπτώσεις διακοπών (συστήματα UPS) και για τη μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας στις ώρες αιχμής, όταν και το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας είναι υψηλότερο.

Διαβάστε επίσης:

Ευρωκοινοβούλιο: Νέος μηχανισμός κατά της διαρροής άνθρακα- Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα με 86 δισ. από το 2026