Νέες σοβαρές παρενέργειες στο εμπόριο Ελλάδας – Τουρκίας προκαλεί η κλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο με αφορμή τις έρευνες που επιχείρησε να πραγματοποιήσει το «Ορούτς Ρέις» εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Το κλίμα επιβαρύνει όμως και η κατάρρευση της τούρκικης λίρας, η οποία συνεχίζεται παρά τις προσπάθειες της τούρκικης κυβέρνησης να στηρίξει το εθνικό νόμισμα μέσα και από παρεμβάσεις στα επιτόκια, δημιουργώντας έντονη αβεβαιότητα σχετικά με τις προοπτικές της τούρκικης οικονομίας.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ελληνοτουρκικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, Παναγιώτη Κούτσικο, οι απώλειες στο διμερές εμπόριο μόνο τα τελευταία τρία χρόνια υπολογίζεται ότι αγγίζουν το 1,7 δισ. ευρώ (!) εξαιτίας της επιδείνωσης των διμερών σχέσεων. Μάλιστα, όπως λέει ο ίδιος, υπάρχουν επιχειρηματίες και από τις δυο χώρες που έχουν διακόψει τις εμπορικές σχέσεις εξαιτίας της έντασης ανάμεσα στις δυο χώρες και αναζητούν συνεργάτες σε άλλες περιοχές ενώ όσοι συνεχίζουν τις συναλλαγές σε αρκετές περιπτώσεις έχουν κόψει την πίστωση και απαιτούν να πληρωθούν «μπροστά και τοις μετρητοίς», προτού αποστείλουν τα εμπορεύματα, παρ’ ότι κινδυνεύουν να χάσουν τη συνεργασία.

Την ίδια ώρα, επενδυτές και επιχειρήσεις εμφανίζονται επιφυλακτικοί να προχωρήσουν σε νέες κινήσεις στη γείτονα χώρα ενώ εκτιμάται πως τα πράγματα δεν θα αλλάξουν ούτε οι χθεσινές ανακοινώσεις του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερτογάν περί ανακάλυψης μεγάλου κοιτάσματος φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα.

«Ο τρόπος που συμπεριφέρεται η Τουρκία δημιουργεί αβεβαιότητα και σε ένα ασταθές πολιτικό περιβάλλον δεν επενδύει κανείς, παρ’ ότι οι αποτιμήσεις είναι συμφέρουσες», υπογραμμίζει ο πρόεδρος του Ελληνοτουρκικού Εμπορικού Επιμελητηρίου για να προσθέσει πως μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο οι επενδυτές θα παραμένουν σε στάση αναμονής.

Είναι ενδεικτικό πως Έλληνες επιχειρηματίες που είχαν εκφράσει ενδιαφέρον να δραστηριοποιηθούν στην τουρκική αγορά έκαναν ένα βήμα πίσω εξαιτίας του φόβου που προκαλεί η συμπεριφορά του Τούρκου προέδρου αναφορικά με την πιθανότητα δέσμευσης των επενδύσεών τους. «Φοβούνται να προχωρήσουν και περιμένουν που θα καθίσει η μπίλια και πως θα εξελιχθεί η κατάσταση», αναφέρει ο κ. Κούτσικος για  να προσθέσει πως η Τουρκία έχει χάσει νέες επενδύσεις περίπου 2 δισ. ευρώ που είχαν προγραμματισθεί καθώς οι επιχειρήσεις αντί «να επανεπενδύσουν τα κέρδη τους, προτιμούν τα βγάλουν στο εξωτερικό».

Να σημειωθεί πως το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF) που παρακολουθεί στενά την τουρκική οικονομία και τις επενδυτικές ροές κρούει τον συναγερμό για την αύξηση των εκροών διεθνών κεφαλαίων από την οικονομία της. Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΙΙF, Ρόμπιν Μπρουκς, παρατηρεί ότι οι εκροές πραγματικών κεφαλαίων από την Τουρκία από πωλήσεις τουρκικού χρέους και συμμετοχών, ισοφαρίζουν τις εκροές πανικού που εκδηλώθηκαν στο αποκορύφωμα της κρίσης COVID στις αρχές Μαρτίου.

Η Τουρκία αποτελεί έναν από τους βασικούς εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας ενώ κατατάσσεται διαχρονικά ανάμεσα στο top 5 των προορισμών για τα ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό. Σύμφωνα με την έκθεση του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, της Ελληνικής Πρεσβείας στην Άγκυρα, οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές στην Τουρκία, το 2019, παρουσίασαν μείωση 3% και διαμορφώθηκαν σε 1.974 εκατ. έναντι 2.035 εκατ. ευρώ το 2018. Αντιθέτως, οι εξαγωγές μη συμπεριλαμβομένων των καυσίμων-πετρελαιοειδών σημείωσαν αξιόλογη αύξηση κατά 17,14% ανερχόμενες σε 875 εκατ. ευρώ.

Το εμπορικό ισοζύγιο (Πιν.Ι), το 2019, στο σύνολο παραμένει θετικό ανερχόμενο σε 31 εκατ. έναντι 188 εκατ. ευρώ το 2018 (-83,5%). Χωρίς τη συμπερίληψη των καυσίμων-πετρελαιοειδών εμφανίζει έλλειμμα 712 εκατ. ευρώ βελτιωμένο κατά 15,24% σε σχέση με το προηγούμενο έτος (-840 εκατ. ευρώ). Η προαναφερθείσα εξέλιξη του ελληνοτουρκικού εμπορίου, μπορεί να αποδοθεί στην ανταγωνιστικότητα των τουρκικών προϊόντων και στον προστατευτισμό που λαμβάνουν από τις τ/Αρχές και στη σημαντική επιβράδυνση της τουρκικής Οικονομίας τη διετία 2018-19

Οι σημαντικότερες ελληνικές εταιρείες και οι τομείς δραστηριότητας τους στην Τουρκία είναι:

  1. Παραγωγή
  • Τσιμέντου (ΤΙΤΑΝ)
  • Τροφίμων (CHIPITA)
  • Βιομηχανικών ορυκτών-πυρίμαχων υλικών (ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ)
  • Χρωμάτων (ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ)
  • Πλαστικοί σωλήνες (PALAPLAST)
  1. Εμπόριο
  • Οικοδομικά υλικά, Προϊόντα Αλουμινίου (ΑΛΟΥΜΥΛ), Μονωτικά υλικά (ISOMAT)
  • Πλαστικοί σωλήνες άρδευσης (EURODRIP)
  • Ανελκυστήρες (KLEEMANN)
  • Καπνός και τσιγάρα (ΚΑΡΕΛΙΑ ΑΕ)
  1. Άλλες Υπηρεσίες
  • Πληροφορική (INTRAKOM, INTRALOT (ηλεκτρονικά τυχερά παιχνίδια), INTELLI SOLUTIONS)
  • Σύμβουλοι Επιχειρήσεων (GENECOR, EVDEMON)