To ρολόι ξεκίνησε να μετράει αντίστροφα για τις ελληνικές τράπεζες που απέστειλαν πριν 48 μόλις ώρες στον SSM (Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός)  τα  πρώτα στοιχεία για τη διενέργεια των stress test που εισέρχονται στην πιο “καυτή” τους φάση.

Πρόκειται για στοιχεία που αποκαλούνται ναι μεν  «ιστορικά» όπως αναφέρουν οι τράπεζες,  αλλά που όμως, μόνον ιστορικά δεν είναι, αφού δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί ούτε καν στο ευρύ κοινό.

Αφορούν τραπεζικά μεγέθη  του τέλους του 2020,  όπως προβλέπεται στις  παραδοχές της άσκησης  και είναι τα στοιχεία εκείνα τα οποία θα εισέλθουν στη βάση δεδομένων του test,  ώστε  να «στρεσαριστούν» κατά τις ακραίες παραδοχές της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών για την προσεχή τριετία.

Με τον τρόπο αυτόν θα δοθεί το αποτέλεσμα, που εν πολλοίς θα κρίνει  την κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών.

Ωστόσο οι τράπεζες όπως είναι φανερό γνωρίζουν σε σημαντικό βαθμό τις αδυναμίες τους μιας και οι ισολογισμοί τους διέρχονται  τεκτονικές αλλαγές .

Έτσι τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας προχωρούν σε κινήσεις πριν καν ο SSM (single supervisory mechanism) αποφανθεί για τα αποτελέσματα της άσκησης.

Ήδη η Alpha Bank προχώρησε σε ομολογιακή έκδοση Tier 2 , ύψους 500 εκατ. ευρώ,  ενώ η Τράπεζα Πειραιώς στις 16 Μαρτίου θα ανακοινώσει σημαντική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που θα ξεπερνάει το 1,1 δις. έως 1,3 δις. ευρώ.

Είναι πιθανόν – κάποιοι μάλιστα το λένε εκφράζοντας αρκετή δόση βεβαιότητας- ότι  εκδόσεις ή και αυξήσεις θα δούμε  στο προσεχές χρονικό διάστημα και από άλλα πιστωτικά ιδρύματα τα οποία ωστόσο δεν έχουν λόγο να βιαστούν στην παρούσα φάση.

Οι τιτλοποιήσεις των κόκκινων δανείων με στόχο υγιείς ισολογισμούς είναι αυτές που θα δημιουργήσουν και νέες κεφαλαιακές ανάγκες στα πιστωτικά ιδρύματα.

Οι αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών που ήδη ανακοινώθηκαν ή ήδη διενεργήθηκαν  θα ληφθούν υπόψη στη διαδικασία των ερωταπαντήσεων που θα υπάρξει μεταξύ πιστωτικών ιδρυμάτων και επόπτη.

Χρονοδιάγραμμα των stress tests

Από τώρα και στο εξής θα  ακολουθήσουν τρεις υποβολές στοιχείων: Μία στο τέλος Μαρτίου, μία στις αρχές Μαΐου και μια στα μέσα Ιουνίου.

Μεταξύ των υποβολών προγραμματίζεται διαδραστική συνομιλία με τον επόπτη για συμπληρώσεις – διορθώσεις.

Τα  τελικά στοιχεία λοιπόν  προκειμένου να τρέξει η άσκηση  θα βρίσκονται στις βάσεις δεδομένων  στο τέλος του Ιουνίου.

Εν συνεχεία  μέσα από αλγορίθμους  και στο πλαίσιο των παραδοχών της ΕΒΑ που έχουν ήδη τεθεί για κάθε μια χώρα,  θα εξαχθούν τα αποτελέσματα της άσκησης που   θα ανακοινωθούν περί το τέλος του Ιουλίου.

Ο SSM φαίνεται να κινείται προς ανακοίνωση  και των αποτελεσμάτων των υπολοίπων τραπεζών εκτός από τις 53 που αποτελούν τη μεγάλη λίστα της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών.

Κατ’ επέκταση θα γίνουν γνωστά τα στοιχεία και των ελληνικών τραπεζών.

Συνήθως δημοσιοποιούνται τα στοιχεία της μεγάλης λίστας των 53 μεγαλύτερων τραπεζών της Ευρώπης, λίστα που καταρτίζει η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών. 

Σε ότι αφορά πάντως τη χώρα μας, τα στοιχεία των ελληνικών τραπεζών είχαν γίνει γνωστά και στην άσκηση του 2018 επειδή η χώρα μας έβγαινε σε εκείνη τη φάση από το μνημόνιο.

Κόκκινα δάνεια και η αντιμετώπισή τους – Κρίσιμες ημερομηνίες

Κρίσιμη θα πρέπει να θεωρείται  ημερομηνία της 31ης Μαρτίου καθώς τόσο οι ελληνικές όσο και οι λοιπές ευρωπαϊκές τράπεζες θα ανακοινώσουν τα σχέδια για τη μείωση των NPEs τους, την προσεχή τριετία.

Οι τράπεζες στη χώρα μας θα μιλήσουν για μονοψήφια μεγέθη μεταξύ 5%-9% το 2022 ενώ μέσα στην τρέχουσα χρονιά οι τρεις από τις τέσσερεις τράπεζες θα έχουν επιτύχει  μεγέθη εντυπωσιακά χαμηλά για τα δεδομένα της Ελλάδας.

Τέλος του τρέχοντος μήνα άλλωστε θα έχουν ξεκαθαρίσει και όλα τα θέματα σχετικά με τα μορατόρια ώστε οι τράπεζες να γνωρίζουν σε τι φάση βρίσκονται με νέα κόκκινα δάνεια.

 Τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία των τραπεζών

Τα σενάρια για την πορεία του ΑΕΠ της χώρας την προσεχή τριετία κρίνονται ως ικανοποιητικά, εν ολίγοις βατά για τις ελληνικές τράπεζες. 

Επομένως τα στοιχεία αυτά δεν θα εξαντλήσουν πολύτιμους κεφαλαιακούς πόρους από τα πιστωτικά ιδρύματα κατά τη διάρκεια της άσκησης.

Αντιθέτως εξόχως αρνητικά θεωρούνται τα σενάρια που αφορούν τις τιμές των εμπορικών ακινήτων καθώς στο διάστημα 2021-2023 θα παρουσιάσουν πολύ μεγάλη πτώση λόγω της τηλεεργασίας η οποία ήρθε για να μείνει. 

Επομένως το πρόβλημα αυτό, θα είναι από εκείνα που οι ελληνικές τράπεζες θα έχουν να αντιμετωπίσουν και στο μέλλον καθώς στο χαρτοφυλάκιό τους διαθέτουν πλήθος τέτοιων ακινήτων.

Όμως όπως παρατηρούν τραπεζικοί παράγοντες, στην πραγματικότητα αυτό το θέμα στο μέλλον  τουλάχιστον  θα αντισταθμιστεί μερικώς   από τα τουριστικά ακίνητα που όταν η πανδημία τελειώσει θα ακολουθήσουν τάση αυξητική.

Σε  ότι αφορά τη χώρα μας το ακραίο  senario για τα έτη 2021, 2022, 2023  προβλέπει σε ότι αφορά τις τιμές των εμπορικών ακινήτων αθροιστική υποχώρηση κατά  26,1% ενώ στο Λουξεμβούργο το αντίστοιχο ποσοστό είναι 37,1%, στην Ολλανδία 41% και στο Βέλγιο 40,9%. 

Οι ελληνικές συστημικές τράπεζες διαθέτουν πάντως  καλύμματα στα χαρτοφυλάκιά τους που σε ποσοστό 40% αφορούν εμπορικά ακίνητα έναντι μικρότερων ποσοστών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ωστόσο όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές το αποτέλεσμα αυτό δεν είναι παρά η βάση για έναν διάλογο που θα ξεκινήσει προκειμένου να καθοριστεί το SREP των τραπεζών  (Supervisory Review and Evaluation Process).

Οι τράπεζες έχουν ήδη τη γνώση  πως η κεφαλαιακή βάση που θα απαιτηθεί από εκείνες στο πλαίσιο των δεδομένων της πανδημίας δεν θα είναι υψηλότερη του 5,5% (CET) την οποία και θα υπερκαλύπτουν.

Ωστόσο τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας χρειάζονται πολύ πιο υγιείς ισολογισμούς προκειμένου να:

–        Συμμετέχουν ενεργά στη διανομή των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης

–        Διευκολύνουν εξελικτικές επενδυτικές διαδικασίες οι οποίες προγραμματίζονται μετά την πανδημία.

Τραπεζίτες μεταξύ «σφύρας και άκμονος»: «Πάρτε προβλέψεις για τα δάνεια» λέει η ΤτΕ, «όχι σε γενικευμένη ταμειακή διευκόλυνση» λέει ο SSM

Στοπ στις μεταβατικές ρυθμίσεις για τους «κόκκινους» δανειολήπτες λέει ο SSM