Business λίγο πριν τις εκλογές ή τυχαίο γεγονός είναι το περιεχόμενο του άρθρου 40 ενός νόμου του υπουργείου Οικονομίας, σύμφωνα με το οποίο θα μπορούν πλέον να διεκδικούν έργα από το Δημόσιο σειρά offshore εταιρειών που έχουν έδρα σε 12 χώρες- φορολογικούς παραδείσους οι οποίες μέχρι σήμερα ήταν αποκλεισμένες;  Πρόκειται για τις Παναμά, Μονακό, Αρούμπα, Νήσους Κουκ, Νιούε, Τόνγκα, Σαμόα, Ολλανδικές Αντίλλες, Αγία Λουκία, Αγιος Βικέντιος, Γκρεναντίνες, Ομοσπονδία Αγίου Χριστοφόρου και Νέβις. Αυτό προκύπτει από σχετικό σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομίας, και ειδικότερα από το άρθρο 40, με το οποίο επικαιροποιείται η λίστα του υπουργείο Ανάπτυξης με τους φορολογικούς παραδείσους όπου απαγορεύεται να εδρεύουν offshore που θέλουν να διεκδικήσουν δημόσια έργα. Η επικαιροποίηση της λίστας προκαλεί ανακατανομή των αποκλεισμένων χωρών και ανοίγει την πόρτα στις offshore κάποιων χωρών ενώ ταυτόχρονα αποκλείει άλλες.

Η λίστα με τις απαγορευμένες χώρες για τις δημόσιες συμβάσεις έχει καταρτιστεί  με Υπουργική Απόφαση του 2005 (1108437/2565/ΔΟΣ/2005) και από τότε δεν είχε επικαιροποιηθεί. 

Το κριτήριο για τις αλλαγές που έγιναν με την τωρινή επικαιροποίηση της λίστας είναι αν οι εν λόγω χώρες είναι ή όχι φορολογικά συνεργάσιμες.

Προβληματισμός για την αναδρομικότητα

Ταυτόχρονα η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δίνει μερική αναδρομικότητα στην επίμαχη διάταξη και προβλέπει ότι η νέα επικαιροποιημένη λίστα αφορά και τους διαγωνισμούς που βρίσκονται σε εξέλιξη αρκεί να μην έχουν ανοιχθεί οι οικονομικές προσφορές.

Η προσθήκη της αναδρομικότητας στην εν λόγω διάταξη εγείρει έντονο προβληματισμό και στελέχη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων υποστηρίζουν ότι η διάταξη είναι ασυνήθιστη καθώς δεν συνηθίζεται να αλλάζει η διακήρυξη ενός διαγωνισμού την ώρα που αυτός είναι σε εξέλιξη.

Ειδικότερα, αναφέρει η Αρχή, ότι η διάταξη ελέγχεται με βάση την αρχή της ίσης μεταχείρισης και της μη διάκρισης, στο βαθμό που αποτελεί εκ των υστέρων τροποποίησης των όρων της οικείας διαδικασίας.

Νομικοί κύκλοι σημειώνουν ότι η προσθήκη της αναδρομικότητας εγείρει ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού.

Επίσης η επίμαχη παράγραφος λειτουργεί φωτογραφικά για κάποιες  εταιρείες που μέχρι σήμερα είχαν αποκλειστεί από διαγωνισμούς επειδή είχαν έδρα σε Μονακό, ή Παναμά και Αντίλλες και τώρα μπορούν να επανέλθουν στη διαδικασία. 

Σημειώνεται ότι στην αιτιολογική έκθεση δεν υπάρχει καμιά αναφορά για την αναδρομικότητα.

Γιατί χρειαζόταν η διάταξη

Σύμφωνα με πηγές, το άρθρο 40, και η επικαιροποίηση της λίστας κρίθηκε αναγκαία καθώς υπήρχαν προσφυγές από εταιρείες και οχλήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς δεν εναρμονιζόταν η Ελλάδα με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. 

Η διάταξη ήταν αναγκαία γιατί όσο η λίστα δεν ήταν επικαιροποιημένη,  με αποτέλεσμα τελικά να αναλαμβάνουν δημόσιες συμβάσεις εταιρείες  που εδρεύουν σε φορολογικά μη συνεργάσιμες χώρες και να αποκλείονται άλλες που εδρεύουν σε χώρες που είναι πλέον συνεργάσιμες.

Οι χώρες που είναι φορολογικά συνεργάσιμες αναφέρονται στους σύγχρονους καταλόγους που εκδίδονται με βάση τη σημερινή νομοθεσία και τα επίκαιρα κριτήρια του ΟΟΣΑ, αλλά όχι στην υπουργική απόφαση του 2005 η οποία τις απέκλειε και γι αυτό χρειαζόταν επικαιροποίηση.