Αποκαλυπτική συνέντευξη του καθηγητή Μιλτιάδη Νεκτάριου: Οι αγορές δεν θα ανοίξουν για την Ελλάδα

Στην Αργυρώ Μαυρούλη

Νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση προαναγγέλλει στο mononews.gr ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς Μιλτιάδης Νεκτάριος, επισημαίνοντας ότι από το 2000 έως το 2018 δαπανήθηκαν 250 δισ. ευρώ. Το υπάρχον σύστημα ήδη δεν μπορεί να αντισταθμίσει τα δημογραφικά προβλήματα που εντοπίστηκαν από το 2010.

Παράλληλα, ο κ. Νεκτάριος κρίνει ότι είναι αναγκαία η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών τουλάχιστον κατά 30% και η μείωση φόρων με ταυτόχρονη διενέργεια μεγάλη επενδύσεων.

Μάλιστα χαρακτηρίζει «εγκληματική» τη δέσμευση της κυβέρνησης για πλεονάσματα ύψους 3,5% μέχρι το 2022, καθώς εκμηδενίζονται οι οποιεσδήποτε προοπτικές ανάπτυξης.

Αίσθηση προκαλεί η δήλωση του καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιώς ότι η χώρα θα αναγκαστεί να προσφύγει εκ νέου στον ESM για νέα δανεικά.

1. Οι συντάξεις τελικά δεν κόπηκαν. Θεωρείτε ότι το ασφαλιστικό σύστημα μετά την εφαρμογή του Νόμου 4387/16 είναι βιώσιμο; Ποιες παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν;

Το σύστημα συντάξεων ούτε ήταν ούτε είναι βιώσιμο, διότι απορροφά το 17% του ΑΕΠ, που είναι το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη. Και το χειρότερο είναι ότι το 60% των συνολικών δαπανών χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Επιπλέον, έχουμε τις υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές, 27%, και το γεγονός αυτό δημιουργεί εξαιρετικά αρνητικά αποτελέσματα στην απασχόληση, την αποταμίευση και την οικονομική ανάπτυξη.

Τέλος, το σύστημα συντάξεων βασίζεται μόνο στον διανεμητικό τρόπο χρηματοδότησης, που σημαίνει ότι δεν μπορεί να αντισταθμίσει τις αρνητικές δημογραφικές εξελίξεις, στις οποίες έχει ήδη εισέλθει η χώρα από το 2010. Εάν σε όλα αυτά προστεθεί και το θέμα των αναδρομικών, με βάση τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, τότε προκύπτει ότι η χώρα χρειάζεται επειγόντως μια συνολική ασφαλιστική μεταρρύθμιση, η οποία θα επιλύσει οριστικά το ασφαλιστικό πρόβλημα που ταλανίζει την χώρα σε όλη την περίοδο της μεταπολίτευσης και ήταν ο κύριος λόγος της χρεοκοπίας.

Στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς έχουμε επεξεργαστεί ένα σχέδιο πλήρους αναδόμησης της οργάνωσης και λειτουργίας του συστήματος συντάξεων. Η εργασία αυτή μόλις εκδόθηκε σε μορφή βιβλίου από τις εκδόσεις Παπαζήση (Μ.Νεκτάριος, Π.Τήνιος, Γ.Συμεωνίδης, Συντάξεις για Νέους, 2018).

Στη μελέτη αυτή γίνεται λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης για ένα νέο σύστημα συντάξεων καθώς και μια σειρά αναλογιστικών προβολών μέχρι το 2060, που τεκμηριώνουν την βιωσιμότητα των νέου συστήματος.

Προτείνεται, μεταξύ άλλων, η συμπλήρωση του διανεμητικού συστήματος από ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα, καθώς και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.

2. Θα μπορούσαν να μειωθούν οι ασφαλιστικές εισφορές; Με ποιο τρόπο;

Η μείωση των εισφορών αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την επίλυση του ασφαλιστικού προβλήματος της χώρας. Το σημερινό σύστημα εξοντώνει οικονομικά τις νέες γενιές και ωθεί τους εργαζόμενους είτε στην «μαύρη» εργασία είτε στο εξωτερικό. Ακόμα και αυτοί που μένουν στη χώρα δεν έχουν καμία βεβαιότητα ότι θα λάβουν κάποια παροχή στο μέλλον. Έχουμε προτείνει μείωση των εισφορών τουλάχιστον κατά 30%. Και αποδεικνύουμε ότι εάν αυτό γίνει στο πλαίσιο ενός συνδυασμού διανεμητικού και κεφαλαιοποιητικού συστήματος (αντί του διανεμητικού που έχουμε σήμερα), τότε οι ασφαλισμένοι θα έχουν υψηλότερες παροχές σε σχέση με το σημερινό σύστημα.

Πιο συγκεκριμένα, με βάση την πρότασή μας οι ασφαλισμένοι θα έχουν ένα ποσοστό αναπλήρωσης 55%, ενώ το σημερινό σύστημα δεν θα υπερβεί το 45%, παρ’ όλο ότι έχει υψηλότερες εισφορές και έντονη κρατική χρηματοδότηση μέχρι το 2060.

3. Η επικουρική ασφάλιση θεωρείτε ότι πρέπει να παραμείνει υποχρεωτική;

Η επικουρική ασφάλιση θα παραμείνει υποχρεωτική, αλλά στην πρότασή μας θα είναι πλήρως κεφαλαιοποιημένη, που σημαίνει ότι ο κάθε εργαζόμενος θα έχει ατομικό λογαριασμό με το συσσωρευμένο ασφαλιστικό κεφάλαιο.

Στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες η κεφαλαιοποίηση των επικουρικών συντάξεων έγινε από την δεκαετία του ’70 (στις ΗΠΑ) και την δεκαετία του ’90 (στην Ευρώπη).

Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 είχαμε κάνει την ίδια πρόταση που κάνουμε και σήμερα για την συμπλήρωση του διανεμητικού συστήματος με το κεφαλαιοποιητικό, αλλά δυστυχώς το πολιτικό σύστημα αδιαφόρησε. Το αποτέλεσμα ήταν να αναγκαστεί  το κράτος να ενισχύσει το σύστημα συντάξεων με 250 δισεκατομμύρια ευρώ στην περίοδο 2000-2018. Εάν είχαν γίνει εγκαίρως οι προτεινόμενες αλλαγές,  θα είχαμε αποφύγει την οικονομική καταστροφή που υπέστησαν τα 2,5 εκατομμύρια των συνταξιούχων, καθώς και την χρεοκοπία.

4. Πιστεύετε ότι είναι εφικτό η χώρα να επιτυγχάνει έως το 2022 πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ;

Η συμφωνία του 3^ου Μνημονίου  για πλεονάσματα 3,5%  μέχρι το 2022 και 2,5% μέχρι το 2060 είναι εγκληματική και θα εκμηδενίσει τις οποιεσδήποτε προοπτικές ανάπτυξης θα είχε η χώρα μετά από μια δεκαετία σκληρής ύφεσης.

Η πολιτική αυτή θα οδηγήσει την χώρα σε μόνιμο τέλμα και οικονομική εξαθλίωση.

Η εναλλακτική οικονομική στρατηγική βασίζεται στη διενέργεια μεγάλων επενδύσεων, στη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και την μείωση των φόρων.

Εάν βρεθεί μια κυβέρνηση να υλοποιήσει μια τέτοια πολιτική, τότε μέχρι το 2030 θα έχουμε αναπληρώσει το μεγαλύτερο μέρος των ζημιών που έχουμε υποστεί με τα Μνημόνια, και θα επαναφέρουμε την χώρα στον σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

5. Πρόσφατα ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης υποστήριξε ότι η χώρα θα αναγκαστεί εκ νέου σε δανεισμό από τους εταίρους. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;

Όπως προανέφερα, η υποχρέωση συγκρότησης των πλεονασμάτων θα έχει ως αποτέλεσμα τον περιορισμό της ετήσιας οικονομικής ανάπτυξης στο 1,5% μέχρι το 2022. Το χειρότερο είναι ότι το 2019 είναι προεκλογικό έτος και, επομένως, θα εγκαταλειφθούν τα οποιαδήποτε προγράμματα επενδύσεων και το μόνο θέμα που θα απασχολεί το πολιτικό σύστημα θα είναι τα επιδόματα και τα ρουσφέτια. Και βέβαια θα αυξηθεί περαιτέρω τόσο το εξωτερικό όσο και το εσωτερικό χρέος (τα υψηλότερα στον αναπτυγμένο κόσμο).

Οι αγορές, που τα παρακολουθούν όλα αυτά, δεν πρόκειται να ανοίξουν για την Ελλάδα.

Επομένως, στα επόμενα δύο χρόνια θα χρησιμοποιήσουμε το μεγαλύτερο μέρος από το «μαξιλάρι» που έχει ήδη σχηματιστεί και μετά θα  προσφύγουμε στον ESM για νέα δανεικά.

Ο κ. Σημίτης με την μεγάλη εμπειρία που έχει, καθώς και όσοι έχουν στοιχειώδεις γνώσεις για τα δημόσια οικονομικά, λέγουν τα αυτονόητα, αλλά στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας έχουμε την συνήθεια όταν κάποιος μας δείχνει το φεγγάρι εμείς να κοιτάζουμε το δάκτυλο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Τίμος Μελισσάρης: «Ναρκοπέδιο με εκπληκτικές ευκαιρίες το ΧΑ το 2019» – Τι να προσέξετε