Πολ Γομόπουλος (Hines Greece), Άννα Αποστολίδου (Briq Properties)
Εκτός από τους χώρους αποθήκευσης (logistics centers) και τα τουριστικά καταλύματα, περίοπτη θέση στα χαρτοφυλάκια των Ανώνυμων Εταιρειών που επενδύουν σε ακίνητα (ΑΕΕΑΠ), αλλά και των developers, κατέχουν και οι χώροι γραφείων, με επίκεντρο την Αθήνα και τον Πειραιά.
Αν μη τι άλλο υπάρχει το κτιριακό απόθεμα και, όπως φαίνεται από τις τελευταίες κινήσεις των ΑΕΕΑΠ μέσω των αυξήσεων μετοχικών κεφαλαίων ή την έκδοση «πράσινων» ομολογιακών δανείων, όπως η Noval Property, Prodea Investments και Premia Properties, είναι πρόθυμες να επενδύσουν σε υφιστάμενους χώρους ή να αναπτύξουν νέους.
Ωστόσο, οι εν λόγω εταιρείες βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα ζήτημα που μπορεί να λειτουργήσει ως τροχοπέδη στο βραχυπρόθεσμο μέλλον όσον αφορά στην απόκτηση υφιστάμενων χώρων. Πρόκειται για το γεγονός ότι τα διαθέσιμα κτήρια δεν πληρούν τις προϋποθέσεις, ώστε να είναι φιλικά προς το περιβάλλον και χρειάζονται νέες επενδύσεις προκειμένου να γίνουν «πράσινα» και να διατηρήσουν τις αποδόσεις τους, δηλαδή τη σταθερή ροή κερδών από τα ενοίκια και τα μισθώματα, στο μέλλον.
Briq Properties: Επενδύουμε επιλεκτικά σε χώρους γραφείων – Χρειάζεται προσοχή
Το εν λόγω ζήτημα έχει παρατηρηθεί από την Briq Properties που ανήκει στον Όμιλο Φέσσα.
Η διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας, Άννα Αποστολίδου, έκανε ιδιαίτερη μνεία στους χώρους γραφείων κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του νέου κέντρου logistics της ΑΕΕΑΠ στον Ασπρόπυργο αναφέροντας: «Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί καθώς το υφιστάμενο κτιριακό απόθεμα είναι αρκετά παλαιό και χρήζει σημαντικών ανακαινίσεων, ώστε να είναι ESG approved».
Και συνεχίζει: «Το κύριο ερώτημα που τίθεται για τους χώρους γραφείων, είναι τι είδους κτίρια θα είναι τα κτίρια του μέλλοντος. Γινόμαστε μάρτυρες ενός μεγάλου κύματος ανακαινίσεων και βρισκόμαστε σε αναμονή για την οριστικοποίηση των τελικών παραμέτρων, ώστε τα διαθέσιμα ή τα υπό ανάπτυξη κτίρια να είναι ‘πράσινα’. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί καθώς η τήρηση των κριτηρίων αυτών θα επηρεάσει άμεσα τις αποδόσεις των χώρων γραφείων».
Αυτό σημαίνει πως η αγορά ενός κτιρίου γραφείου, ειδικά στο κέντρο της Αθήνας και του Πειραιά ακολουθείται από ένα νέο κύμα επενδύσεων ώστε να αποδίδει τα υποσχόμενα κέρδη και στο μέλλον. Πολλές φορές το κόστος αυτό είναι μεγαλύτερο από το τίμημα της αγοράς του ακινήτου, προκαλώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο δεύτερες σκέψεις στον εκάστοτε επενδυτή.
Βέβαια, αυτό δεν αποτρέπει την Briq από την εξαγορά υφιστάμενων χώρων γραφείων και τις συνεπακόλουθες επενδύσεις ώστε να γίνουν «πράσινα». Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η εταιρεία προχωρά στη ριζική ανακαίνιση του κτηρίου συνολικής επιφάνειας 1.900 τ.μ. στην Καλλιθέα με στόχο να γίνει ο πρώτος χώρος γραφείων στην παραλιακή που θα είναι πιστοποιημένος κατά το πρότυπο αειφορίας LEED.
Το εν λόγω ακίνητο αποκτήθηκε έναντι τιμήματος 1,1 εκατ. ευρώ και το κόστος των απαραίτητων επενδύσεων ώστε να ανταποκρίνεται στα κριτήρια ESG εκτιμάται περί τα 2,7 εκατ. ευρώ.
Η Άννα Αποστολίδου επισήμανε πως οι σχετικές εργασίες ξεκινούν άμεσα με ορίζοντα ολοκλήρωσης τα τέλη του 2022. Δεν πρόκειται απλά για μερικές κλασικές εργασίες ανακαίνισης, αλλά για μία «μεταμόρφωση» του ακινήτου, καθώς, όταν είναι έτοιμο θα «πρόκειται για ένα νέο κτίριο».
Hines: Αναπτύσσουμε δικά μας κτίρια γραφείων για να δώσουμε λύση
Το παραπάνω παρατηρεί και ο επικεφαλής του Ομίλου της Hines στην Ελλάδα, Πολ Γομόπουλος. Σε απάντηση του σε σχετικό ερώτημα του mononews.gr ανέφερε πως τα διαθέσιμα κτήρια που μπορούν να στεγάσουν χώρους γραφείων χρήζουν άμεσων ανακαινίσεων, ώστε να ανταποκρίνονται σε ESG κριτήρια.
Τονίζει, δε, πως η Hines αποτελεί ηγέτη στο sustainability στα κτήρια γραφείων και αναζητεί μια λύση για το πρόβλημα των «πεπαλαιωμένων» διαθέσιμων ακινήτων.
Η εταιρεία κρίνει πως τόσο οι developers, όπως είναι και η ίδια, αλλά και όσοι αγοράζουν «έτοιμους» χώρους, θα πρέπει να δίνουν μεγάλη σημασία στα περιβαλλοντικά κριτήρια του συνόλου των assets τους.
Καθώς παρατηρείται ότι, πράγματι, είναι απαραίτητες ανακαινίσεις που ξεπερνούν το κόστος εξαγοράς του ακινήτου, ώστε αυτό να είναι φιλικό προς το περιβάλλον, η Hines προχωρά στη λύση της ανάπτυξης νέων χώρων γραφείων.