Μέσα σε κλίμα αβεβαιότητας καθώς ακόμα είναι πρόωρο να εκτιμηθεί ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στην αγορά από τη ρωσο-ουκρανική κρίση, ο προβληματισμός για ένα επερχόμενο νέο κύμα ανατιμήσεων είναι διάχυτος.

Καταναλωτές και επιχειρήσεις παρακολουθούν με αγωνία τις εξελίξεις χωρίς να είναι σε θέση να προβλέψουν ούτε τη διάρκεια αλλά ούτε και την ένταση των πιέσεων που θα δεχθούν το επόμενο διάστημα. Οι οποίες μάλιστα θα έρθουν να προστεθούν στις ήδη υπάρχουσες.

1

Ο κλάδος των τροφίμων θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως θα είναι ανάμεσα σε εκείνους που θα επηρεαστούν περισσότερο από άλλους, καθώς Ουκρανία και η Ρωσία αποτελούν σημαντικούς παρόχους σιτηρών για πολλές χώρες σε Ευρώπη, Ασία, της Μέση Ανατολή και της Αφρική.

Η Ελλάδα πάντως δεν απειλείται από τον κίνδυνο έλλειψης σιτηρών καθώς οι εισαγωγές των παραπάνω προϊόντων αντιπροσωπεύουν μόνο το 2,4% του συνόλου των εισαγωγών μας από τις παραπάνω χώρες, σύμφωνα με όσα επισημαίνει στο mononews o πρόεδρος του ΕΒΕΠ, Βασίλης Κορκίδης.

Με δεδομένο ωστόσο ότι Ρωσία και Ουκρανία αντιπροσωπεύουν συνολικά περίπου το 25% της αγοράς σίτου, το 20% του καλαμποκιού και το 80% ηλιελαίου παγκοσμίως , παράγοντες της αγοράς «βλέπουν» σημαντικές αυξήσεις που θα συμπαρασύρουν και τις τιμές σε άλλες πρώτες ύλες. Οι οποίες βεβαίως ήδη από τα μέσα του 2021 έχουν πάρει την ανηφόρα.

Σε στάση αναμονής οι επιχειρήσεις του κλάδου

Πηγές της αγοράς που δραστηριοποιούνται σε επιχειρήσεις που εξαρτώνται από τις παραπάνω πρώτες ύλες, μιλώντας στο mononews, επισημαίνουν ότι προς το παρόν παρακολουθούν τις εξελίξεις συμπληρώνοντας ότι είναι πρόωρος ο σχεδιασμός των επόμενων κινήσεών τους. Εκτιμούν πάντως πως ακόμη και αν δεν έχουν εμπορικές συναλλαγές με Ρωσία και Ουκρανία, η διαταραχή που θα προκληθεί συνολικά και σε διεθνές επίπεδο στην  τροφοδοτική αλυσίδα θα είναι μεγάλη. Φαίνεται ωστόσο πως έχουν ήδη πλάνα τους και εναλλακτικές λύσεις εφόσον η κατάσταση συνεχιστεί.

Ενδεικτικά η εταιρεία Μύλοι Λούλη απαντώντας σε ερώτημα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς σημείωσε μεταξύ άλλων ότι όσον αφορά στις αγορές σιτηρών από τις χώρες αυτές και ειδικότερα από την Ρωσία, κατά το προηγούμενο έτος, αποτελούσαν το 17% της αξίας των συνολικών σιτηρών που άλεσε ο Όμιλος. Ο οποίος, όπως προσθέτει, εισάγει πρώτες ύλες από αρκετές χώρες και έτσι έχει εναλλακτικές λύσεις σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η προμήθεια από τις εμπλεκόμενες χώρες.

Από την πλευρά της η εταιρεία Μύλοι Κεπενού απαντώντας σε αντίστοιχο ερώτημα σημείωσε ότι το ποσοστό της αξίας των αγορών σε σιτηρά για τη χρήση 2021 από Ρωσία και Ουκρανία ανήλθε στο 33% της συνολικής αξίας αγορών σιτηρών. Πρόσθεσε δε ότι παρακολουθεί τις συνεχόμενες εξελίξεις, ώστε να είναι σε θέση να αξιολογήσει ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στις τιμές αγοράς, καθώς και στη ροή προμηθειών.

Το μεγάλο αγκάθι της ενέργειας και τα μεταφορικά

Για το σύνολο πάντως των επιχειρήσεων τροφίμων  – όπως και συνολικά βέβαια της αγοράς – η μεγάλη ανησυχία αφορά στην αύξηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου. Καθώς ήδη από τα τέλη του 2021 στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων διεμήνυαν πώς ήδη αδυνατούσαν να συνεχίσουν να απορροφούν το υψηλό κόστος παραγωγής και αναγκάζονται να μετακυλήσουν μέρος του στις τελικές τιμές.

Το αισιόδοξο σενάριο μάλιστα προέβλεπε ότι μετά το τέλος του χειμώνα θα άρχιζε η αποκλιμάκωση. Πλέον ωστόσο κανείς δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει πότε θα συμβεί αυτό. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει στέλεχος της αγοράς στο mononews, «εκείνο που βλέπουμε ότι είναι πώς σε κάθε περίπτωση, όποιες κι αν είναι εξελίξεις θα καθυστερήσει περαιτέρω η επιστροφή στην κανονικότητα».

Αντίστοιχη είναι ανησυχία σχετικά με τις επιπτώσεις στα μεταφορικά. Όπως σημειώνει ο κ. Κορκίδης, «οι εξελίξεις είναι πλέον ή σίγουρο ότι θα επηρεάσουν τις ναυλαγορές καθώς δεξαμενόπλοια και δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγροποιημένων αερίων θα γίνουν περιζήτητα καθώς οι αγορές σε αυτή τη φάση εκτιμάται ότι θα σπεύσουν να δημιουργήσουν όσο το δυνατό μεγαλύτερα αποθέματα ώστε να αποφευχθούν ελλείψεις στην περίπτωση που γενικευτεί η Ρωσο-Ουκρανική σύρραξη. Να σημειωθεί ότι η Μαύρη Θάλασσα είναι μια από τις σημαντικότερες θαλάσσιες εμπορικές αρτηρίες, για αργό πετρέλαιο, παράγωγα πετρελαίου, υγραέριο (LPG), σιδηρομετάλλευμα, σιτηρά, άνθρακα και άλλα χύδην φορτία, με το 85%-90% των φορτίων να προέρχεται από τη Ρωσία και την Ουκρανία».

«Οι αγορές είναι φυσικό επόμενο να αναζητήσουν άλλες πηγές εφοδιασμού γεγονός που θα ανεβάσει τους ναύλους  με πρώτη από όλες την ευρωπαϊκή η οποία και θα στραφεί σε πιο μακρινές περιοχές για να προμηθευθεί πετρέλαιο, αέριο, στάρι, άνθρακα.

Επιπροσθέτως και μέχρι του ενδεχόμενου γενικευμένης σύρραξης ουσιαστικά υφέρπει η επιβολή ενός είδους «επίναυλου» για πλοία που θα κινούνται στην Μ. Θάλασσα λόγω της αύξησης των ασφαλίστρων κατά κινδύνων πολέμου καθώς  πρόσφατα η Κοινή Πολεμική Επιτροπή των ασφαλιστών της αγοράς των Lloyds πρόσθεσε τα ρωσικά και ουκρανικά χωρικά ύδατα στη Μαύρη Θάλασσα και στη Θάλασσα του Αζόφ στον κατάλογο των περιοχών υψηλού κινδύνου» προσθέτει.

Οι επιχειρήσεις που έχουν εμπορικές σχέσεις με τις δύο χώρες

Έντονος τέλος είναι ο προβληματισμό για τις ελληνικές εταιρείες που έχουν εμπορικές σχέσεις με τις δύο χώρες – συνολικά 45 σύμφωνα με το γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στο Κίεβο οι οποίες δραστηριοποιούνται μεταξύ άλλων και στους κλάδους των τροφίμων.

Όπως ο Όμιλος Coca Cola HBC του οποίου οι πωλήσεις στη Ρωσία αντιπροσωπεύουν σημαντικό ποσοστό της τάξεως του 25% των συνολικών πωλήσεών της στις αναδυόμενες αγορές.

Σύμφωνα με όσα ανέφερε προ ολίγων ημέρων, μιλώντας σε αναλυτές ο διευθύνων σύμβουλος Zoran Bogdanovic, ο Όμιλος είχε προχωρήσει σε σχεδιασμό για όλα τα σενάρια που αφορούν τη συγκεκριμένη αγορά ακόμη και εκείνο των εναλλακτικών λύσεων, στο θέμα του ανεφοδιασμού. Προς το παρόν πάντως ο Όμιλος έκανε γνωστό, μετά τη ρωσική εισβολή,  ότι έκλεισε το εργοστάσιο στην Ουκρανία και ζήτησε από το προσωπικό στη χώρα να παραμείνει στο σπίτι.

Διαβάστε επίσης:

Coca-Cola HBC: To έκτακτο σχέδιο για την ουκρανική κρίση και οι εκτιμήσεις για το 2022