Οι κρατήσεις σε καταλύματα βραχυχρόνιων μισθώσεων έσπασαν το φράγμα του 2019, με τον κλάδο να ετοιμάζεται να «φουλάρει» για τις γιορτές, την ώρα που μαίνεται ο πόλεμος ανάμεσα σε ιδιοκτήτες ακινήτων και ξενοδόχους, ενώ παράλληλα η Airbnb βάζει στο κάδρο την υπενοικίαση.

Πρόκειται για εξελίξεις που τρέχουν και δείχνουν πως ο τομέας της βραχυχρόνιας μίσθωσης κρατεί καλά στην Ελλάδα, αν και η πολιτεία αναζητά τρόπους να ξεκαθαρίσει το τοπίο της φορολόγησής του. Τα τελευταία στοιχεία του επίσημου παρατηρητηρίου της Airbnb, του AirDNA, δείχνουν πως η Ελλάδα είναι στις κορυφαίες ευρωπαϊκές αγορές το φετινό φθινόπωρο, καθώς έρχεται δεύτερη στη λίστα με τις χώρες με τις περισσότερες κρατήσεις για τον Οκτώβριο, σε σχέση με το 2019.

Οι κρατήσεις στα ελληνικά καταλύματα ήταν αυξημένες κατά 43,5% σε σύγκριση με τρία χρόνια πριν, έχοντας περάσει δύο χρόνια πανδημίας και μία σεζόν «χτυπημένη» από την ενεργειακή κρίση. Αυτή ήταν η δεύτερη καλύτερη επίδοση μετά τη Γαλλία, όπου οι κρατήσεις ήταν 47,9% περισσότερες και την Ελλάδα ακολουθεί η Αυστρία, δημοφιλής χειμερινός προορισμός, με 31,7% περισσότερες διανυκτερεύσεις. Για την ανάπτυξη αυτή θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η κίνηση του τριημέρου της 28ης Οκτωβρίου, οπότε οι πληρότητες άγγιξαν το 100% στο σύνολο των ελληνικών δημοφιλών χειμερινών προορισμών.

Οι διανυκτερεύσεις που κρατήθηκαν για μελλοντικές διαμονές στην Ευρώπη ανήλθαν συνολικά σε πάνω από 30 εκατομμύρια τον Οκτώβριο, σημειώνοντας αύξηση 29,4% σε σύγκριση με πέρυσι και 16,0% σε σύγκριση με το 2019. Οι προορισμοί με βουνά και λίμνες γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς κατά τους φθινοπωρινούς μήνες, ενώ η ζήτηση για τον Οκτώβριο έχει αρχίσει να ξεπερνά τον Σεπτέμβριο σε πολλές αγορές. Καθώς πλησιάζει η περίοδος των εορτών, οι κρατήσεις για τον Νοέμβριο ξεπερνούν τη ζήτηση του 2019 κατά 6,2%, ωστόσο οι ρυθμοί πέφτουν από το 2023 κι έπειτα. Σε σχέση με το 2019 η ζήτηση είναι χαμηλότερη κατά 6,2%.

Άλπεις όπως Αράχωβα

Στους κορυφαίους ευρωπαϊκούς προορισμούς, Άλπεις, Πυρηναία και οι παραθαλάσσιες περιοχές Πολωνίας και Γαλλίας τριπλασιάζουν τα κέρδη των ιδιοκτητών ακινήτων βραχυχρόνιων μισθώσεων. Ως εντυπωσιακά περιγράφει o πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου Μεσιτών E-Real Estate, Θέμης Μπάκας τα στοιχεία προκρατήσεων που καταγράφονται στους δημοφιλείς χειμερινούς προορισμούς της χώρας για τις εορταστικές ημέρες, για ολόκληρα διαμερίσματα ή/και κατοικίες εγγεγραμμένες σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης. Τα ποσοστά προ-κρατήσεων στο σύνολο των δημοφιλών χειμερινών προορισμών είναι ήδη άνω του 80%, ενώ τις επόμενες ημέρες η κίνηση θα ενταθεί και τα ποσοστά προκρατήσεων θα αγγίξουν το 100%.

Στην Αράχωβα οι προκρατήσεις σε κατοικίες 85-95 τ.μ. για τις ημέρες των Χριστουγέννων (δηλαδή από τις 23 έως τις 26 Δεκεμβρίου) αγγίζουν το 70% και το 66% για τις ημέρες της Πρωτοχρονιάς (από 30 Δεκεμβρίου έως 2 Ιανουαρίου), με κόστος 573 ευρώ και 592 ευρώ ανά τριήμερο, αντίστοιχα, ενώ η τιμή ξεπερνά τα 1.000 ευρώ όταν πρόκειται για σαλέ. Γεγονός είναι επίσης ότι η διαθεσιμότητα οικονομικών επιλογών πλέον είναι περιορισμένη.

Στο Μέτσοβο, παρότι η δυναμική στον κλάδο των βραχυχρόνιων μισθώσεων είναι μικρή, οι προκρατήσεις αγγίζουν το 94% για τα Χριστούγεννα και το 97% για τη Πρωτοχρονιά. Στα Ιωάννινα, όπου «βασικός ρυθμιστής του κόστους αποτελεί η απόσταση του ακινήτου από το κέντρο της πόλης» οι προκρατήσεις φτάνουν σε 81% για τις ημέρες των Χριστουγέννων και σε 78,5% για τη Πρωτοχρονιά. Τα Τρίκαλα Κορινθίας, που κατά τον κ. Μπάκα αποτελούν έναν προορισμό που αναδείχθηκε κυρίως στις αρχές των μνημονιακών χρόνων, χάρη στην κοντινή απόσταση από την Αθήνα και το καλό οδικό δίκτυο τα καταλύματα είναι προκρατημένα κατά 95% και 92% για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, αντίστοιχα. Έντονη κινητικότητα καταγράφεται και στους χειμερινούς προορισμούς του νομού Αρκαδίας, με τις προκρατήσεις στη Δημητσάνα, το Λεβίδι, τη Στεμνίτσα και τα Λαγκάδια, να κυμαίνονται από 80% έως και 96% για τις ημέρες των Χριστουγέννων, ενώ για τις ημέρες της Πρωτοχρονιάς αγγίζουν ακόμη και το 100%.

«Οι προκρατήσεις θα αγγίξουν το 100%, ενώ οι τιμές θα καταγράψουν αυξητικές τάσεις όχι μόνο λόγω των ημέρων, αλλά, και του γεγονότος ότι διαθέσιμα θα έχουν απομείνει μόνο τα ακίνητα μεγαλύτερης επιφάνειας, άνω των 100-120 τ.μ., που το κόστος διαμονής τους σε πολλές περιπτώσεις διαμορφώνεται άνω των 350 ευρώ ανά διανυκτέρευση», τονίζει ο ίδιος.

Η μάχη με τον ξενοδοχειακό κόσμο και το πείραμα της υπενοικίασης

Η κινητικότητα του κλάδου επαληθεύεται από τα στοιχεία της Grant Thornton, τα οποία παρουσίασε πρόσφατα σε μελέτη για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητήριου, βάσει των οποίων η οικονομία διαμοιρασμού καλύπτει το 14% της εγχώριας τουριστικής δαπάνης. Τα ίδια δεδομένα μιλούν για μία βιομηχανία αξίας 3,4 δισ. ευρώ που αποτελείται από περίπου 130 χιλιάδες ακίνητα, αριθμός μακράν μεγαλύτερος των 57.000 του 2016. Είναι αυτοί οι αριθμοί που δίνουν έρεισμα στα υπουργεία Οικονομικών και Τουρισμού να αναζητούν ρυθμιστικό πλαίσιο για τη δραστηριότητα των βραχυχρόνιων μισθώσεων, αφού τα διαφυγόντα κέρδη για το δημόσιο υπολογίστηκαν σε 316 εκατομμύρια από την ίδια μελέτη.

Από την πλευρά τους, οι ξενοδόχοι έχουν καταθέσει μέτρα, όπως η θέσπιση περιορισμού των ημερών ενοικίασης, το όριο δύο ακινήτων ανά φυσικό πρόσωπο και η επιβολή ΦΠΑ για τα ακίνητα που εκμισθώνονται για πάνω από τρία συνεχή χρόνια. Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων – εκπροσωπούμενοι από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) και τον Σύνδεσμο Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων Ελλάδος (STAMA) – έχουν ήδη αποστείλει επιστολή στον πρωθυπουργό και στους συναρμόδιους υπουργούς επιστολή, ζητώντας διαβούλευση πριν από τη λήψη σχετικών μέτρων.

Να σημειωθεί ότι την ίδια ώρα, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού η Airbnb έχει ήδη ξεκινήσει να διαφημίζει το νέο της πρόγραμμα για «φιλικά διαμερίσματα προς το Airbnb», λανσάροντας στην ουσία την υπενοικίαση, με στόχο να βοηθήσει τους ενοικιαστές να καλύψουν το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης. H αρχή γίνεται από 25 αγορές των ΗΠΑ και, σύμφωνα με την ανακοίνωση, οι πολυκατοικίες μπορούν επίσης να χρεώσουν στον κύριο ενοικιαστή ένα τέλος έως και 20% της τιμής κάθε διανυκτέρευσης Airbnb.