Νέες διεθνείς διασυνδέσεις προστέθηκαν στο επικαιροποιημένο   δεκαετές επενδυτικό πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ 2024-2033 που έθεσε χθες ο ΑΔΜΗΕ σε διαβούλευση, με έργα πρoϋπολογισμού 4,7 δισ. ευρώ.

Ο ΑΔΜΗΕ εκπονεί και δημοσιεύει το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΔΠΑ)  κάθε χρόνο,  το οποίο και υποβάλει στη ΡΑΕ προς έγκριση, μετά την ολοκλήρωση της δικής του διαβούλευσης.

Στα έργα του Δεκαετούς Επενδυτικού Προγράμματος του ΑΔΜΗΕ περιλαμβάνονται 4 νέα έργα, 29 προγραμματισμένα,  4 έργα σε αδειοδότηση, 10 σε εξέλιξη, 20 σε επαναπρογραμματισμό, και 4 σε καθυστέρηση.

Οι επενδύσεις 4,7 δισ. ευρώ, που περιλαμβάνει, στοχεύουν την υποστήριξη της ενεργειακής μετάβασης, με την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του εγχώριου συστήματος στα έργα μεταφοράς ηλεκτρισμού, αλλά και με διεθνείς διασυνδέσεις.

Στόχος των επενδύσεων είναι η επέκταση και ενίσχυση του ηλεκτρικού συστήματος για την υποδοχή της αυξημένης ισχύος των ΑΠΕ, των offshore αιολικών και των έργων αποθήκευσης ενέργειας αλλά και η ανάπτυξη των διεθνών διασυνδέσεων.

Σχεδιαζόμενες διεθνείς διασυνδέσεις του Ελληνικού Συστήματος με Γειτονικά Συστήματα

Τα νέα έργα που προστέθηκαν στο δεκαετές επενδυτικό του ΑΔΜΗΕ είναι προϋπολογισμού 752 εκατ. ευρώ και σε αυτά περιλαμβάνονται νέες διεθνείς διασυνδέσεις με Ιταλία και Αλβανία.

Η επικαιροποιημένη έκδοση  του δεκαετούς επενδυτικού προγράμματος ενσωματώνει για πρώτη φορά συγκεκριμένες τεχνικές παραμέτρους των νέων διασυνοριακών διασυνδέσεων με την Ιταλία και την Αλβανία, οι οποίες αναμένεται να αναβαθμίσουν σημαντικά την εξαγωγική δυνατότητα της χώρας μας για πράσινη ενέργεια.

Παράλληλα, προβλέπει νέα έργα ύψους 147 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση του Συστήματος Μεταφοράς στη δυτική και τη βόρεια Ελλάδα, συνολικού προϋπολογισμού 550 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, η νέα διασύνδεση Ελλάδας-Ιταλίας προϋπολογισμού 606 εκατ. ευρώ,   θα αναβαθμίσει τη μεταφορική ικανότητα της υποθαλάσσιας καλωδιακής διασύνδεσης μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας στα σε 1.000 MW, τριπλασιάζοντας το υφιστάμενο περιθώριο ανταλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των δύο χωρών, στα 1.500 MW.

Επίσης, προγραμματίζεται η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας-Αλβανίας προϋπολογισμού 15,3 εκατ. ευρώ, η ενίσχυση της τροφοδότησης των Ιονίων νήσων ύψους 58,1 εκατ. ευρώ και το Κέντρο Υπερυψυλής Τάσης -ΚΥΤ Θεσπρωτίας και σύνδεσή του με το Σύστημα 400 kV, ύψους 73,2 εκατ. ευρώ.

Σημειώνεται ότι ο Ευρωπαίος Διαχειριστής,    ENTSO-E έχει δρομολογήσει τις δράσεις για τον συντονισμένο σχεδιασμό ενός Πανευρωπαϊκού Συστήματος Μεταφοράς, το οποίο θα επιτρέπει την επιπλέον αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή (σε υψηλότερα επίπεδα, έως 80%) με χρονικό ορίζοντα το 2050. Ως στόχος έχει τεθεί η δημιουργία Λεωφόρων Ηλεκτρισμού (Electricity Highways) και ο σχεδιασμός – προγραμματισμός τους σε χρονικά στάδια ανά πενταετίες από το 2025 έως το 2050.

Σε αυτό το πλαίσιο και σε συνεργασία με τον ENTSO-E, ο ΑΔΜΗΕ παρακολουθεί στενά τις ενεργειακές εξελίξεις στη Ν.Α. Ευρώπη, ώστε να προκρίνει τις νέες διασυνδέσεις.   που μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του συνολικού κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με όλες τις γειτονικές χώρες, σχεδιάζοντας την ανάπτυξη νέων διασυνδέσεων, κάποιες από τις οποίες έχουν ήδη ενταχθεί σε προγενέστερα επενδυτικά προγράμματα.
Χαρακτηριστικά αναφέρονται η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας – Τουρκίας, η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας – Ιταλίας, και η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας – Αλβανίας. Επιπλέον, σε συνεργασία με τον Διαχειριστή της Β. Μακεδονίας (MEPSO), διερευνάται η αναβάθμιση της διασύνδεσης μεταξύ των δύο χωρών, ενώ ωριμάζει η συνεργασία με τον Διαχειριστή της Αιγύπτου (EETC) και τον φορέα υλοποίησης Elica Group για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου.
Ταυτόχρονα, βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες για ο έργο διασύνδεσης Ελλάδας (Κρήτη) – Κύπρου, με φορέα υλοποίησης τον EuroAsia Interconnector.

Δίκτυο Μεταφοράς για τις ΑΠΕ

Κεντρικός στόχος του επενδυτικού προγράμματος του ΑΔΜΗΕ είναι παράλληλα με την εξυπηρέτηση της ζήτησης και η εξυπηρέτηση της μεγάλης διείσδυσης ΑΠΕ,   με στόχο την απανθρακοποίηση της δραστηριότητας της ηλεκτροπαραγωγής, καθώς και τη συμβολή του τομέα του ηλεκτρισμού στην αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής.

Για την επίτευξη της αύξησης της συμμετοχής των ΑΠΕ,  σε τουλάχιστον 40% της συνολικής ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης της ενέργειας, απαιτείται ριζικός μετασχηματισμός του τομέα του ηλεκτρισμού.

Σύμφωνα με το ΕΣΕΚ ο στόχος για το 2030 είναι ο μηδενισμός του μεριδίου του εγχώριου λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή. Επιπρόσθετα, προβλέπεται η αλματώδης διείσδυση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή. Η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ προβλέπεται από τα 14 GW (συμπεριλαμβανομένων 3,1 GW των Μεγάλων ΥΗΣ) που είναι σήμερα να υπερβεί τα 25 GW.

 Η ανάπτυξη του δικτύου μεταφοράς θα επιτρέψει την επιθυμητή μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ στην Ευρώπη, καθώς αυτή θα απαιτήσει την ικανότητα διακίνησης σημαντικών ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις ενώ η αντικατάσταση συμβατικών Σταθμών από μονάδες ΑΠΕ θα οδηγήσει σε ανάγκες αυξημένης μεταφορικής ικανότητας μεταξύ των Συστημάτων για λόγους ρύθμισης.