Bons Vivants

Βανέσσα Αναστασοπούλου: «Ξαφνιάζουμε τον εαυτό» στο Μπενάκη

Πώς η μοναδική αναγνωρισμένη «homo faber» συνθέτει εύγλωττα

Κατερίνα Δαφέρμου

31.10.2023 | 00:01 Τελευταία ενημέρωση:10:24 πμ

Η Βανέσσα Αναστασοπούλου σε παλιότερη έκθεση

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τα μεγάλα σχέδια της Intralot, το παρασκήνιο για τη ΔΕΠΑ, οι νέες business του Λου Κολλάκη, έτοιμος ο Φέσσας, οι αλλαγές του Νεμπή, τα νέα πλοία του Προκοπίου, το κάλεσμα της Μήτση, οι περιπέτειες της πλατινομαλλούσας σε Βουλιαγμένη – Λεγρενά και ο ΧΧ

«Σε πείσμα της χυδαιότητας που μας περιβάλλει, γινόμαστε μάγοι», επισημαίνει η Βανέσσα Αναστασοπούλου. «Καταφεύγουμε σε αλχημείες, δημιουργούμε φανταστικούς κόσμους, μεταμορφώνοντας την πραγματικότητα».

Τα νέα έργα της παρουσιάζονται στο Μουσείο Μπενάκη, στην έκθεση Αλχημείες. Η έκθεση παρουσιάζεται στο πλαίσιο των παράλληλων εκθέσεων του Μουσείου υπό τον τίτλο ομπρέλα, Η Βιτρίνα της Κριεζώτου: Ένας καλλιτέχνης προτείνει.

Αλλά προτού εξηγήσει κανείς τι προτείνει η Βανέσσα Αναστασοπούλου για την ιδιότυπη αυτή βιτρίνα, αξίζει να αναφερθεί στα πρώτα της βήματα.

«Ξεκίνησα ζωγραφίζοντας χρηστικά αντικείμενα», επισημαίνει εκείνη. «Αλλά με το χρόνο, η πλαστικότητα, οι πολλαπλές δυνατότητες και προκλήσεις αλλά κυρίως η μεγάλη ευχαρίστηση που μου έδινε η επαφή με την μάζα του πηλού, συνέβαλλαν στη μετέπειτα αυτή στροφή».

Ένα δίπολο

Η Βανέσσα Αναστασοπούλου υπήρξε ανέκαθεν υβριδικός και πρωτοποριακός καλλιτέχνης. Η πρακτική της εμβάθυνε στα κεραμικά σε μια περίοδο που το είδος αυτό δεν δέσποζε στις καλλιτεχνικές τάσεις όσο σήμερα. Σήμερα, που με την αναβάθμιση του ντιζάιν στη σφαίρα της τέχνης, η κεραμική εισβάλλει με ραγδαίους ρυθμούς σε γκαλερί και μουσεία.

Μάλιστα, η Βανέσσα Αναστασοπούλου επινόησε έναν ιδιαίτερο τρόπο να τα φιλοτεχνεί. Έναν τρόπο που προσιδιάζει και εξισώνεται με τη γλυπτική. Εξύψωσε έτσι το ντιζάιν στο επίπεδο της τέχνης. Η Βανέσσα Αναστασοπούλου συνδυάζει το τελετουργικό με το γλυπτικό στοιχείο, «ένα δίπολο που διακρίνει συνολικά το έργο της δημιουργού», διαπιστώνει και οι επιμελητές στο Μπενάκη.

Εξαντλητική εμμονή

Τα κεραμικά αυτής της νέας συλλογής δημιουργήθηκαν με εξαντλητική εμμονή στις λεπτομέρειες, με μόχθο πνευματικό όσο και πνευματικό, όπως αρμόζει στη γνήσια τέχνη.

Η Βανέσσα Αναστασοπούλου δημιούργησε εντυπωσιακά δοχεία σε ποικίλες φόρμες που εν συνόλω συνθέτουν έναν φανταστικό μικρόκοσμο. En masse, πρόκειται για αλληγορική σύνθεση, που καθρεπτίζει την ευαλωτότητα της ανθρώπινης φύσης, τον πεπερασμένο χρόνο.

Διαδικασία σε σχήμα σπείρας

Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας, οργανικά στοιχεία της φύσης (λουλούδια, κλαδιά, φύλλα και κελύφη αυγών) ενσωματώνονται στον πηλό ή την πορσελάνη. Εν συνεχεία, οι φόρμες αυτές ψήνονται στο καμίνι.

Με την ολοκλήρωση της καύσης, τα φυσικά στοιχεία έχουν παραμείνει και αποτυπωθεί πάνω στο κυρίως υλικό σαν ίχνη -κυματιστά, εύθραυστα αποτυπώματα. «Τα πολλαπλά ψησίματα, η σταδιακή στρωματοποιήση με απόξεση, τρίψιμο, αποφλοίωση και η πρόσφυση στοιχείων, αφήνουν τα ίχνη τους σε μια παλαιοντολογικού τύπου διαδικασία αφήγησης δημιουργώντας μια ανάγλυφη χαρτογράφηση που παραπέμπει στον φυσικό κύκλο της ζωής», διευκρινίζει η Βανέσσα Αναστασοπούλου. Εν τέλει «αναδεικνύοντάς μας ότι η τέχνη, η φύση και η χειροτεχνία μπορούν να βρίσκονται σε μια συνεχή και ζωντανή συνομιλία».

Κάθε γλυπτό παρουσιάζει μορφή διακλαδωτή και πολυεπίπεδη, που παραπέμπει ποιητικά στον κύκλο της ζωής.

«Η δημιουργική διαδικασία λειτουργεί προσθετικά σε σχήμα σπείρας. Το γλυπτικό στοιχείο συνδυάζεται με το ζωγραφικό και το τελετουργικό με εμμονή στη λεπτομέρεια, καθρεφτίζοντας την εύθραυστη και αβέβαιη ύπαρξη μας, θέτοντας ερωτήματα για το πέρασμά μας στο χώρο και τον χρόνο».

Πλαγιοκόπηση της πραγματικότητας

Με τη μεταμορφωτική δύναμη της τέχνης, «ξαφνιάζουμε τον ίδιο μας τον εαυτό», προσθέτει η Βανέσσα Αναστασοπούλου. Πρόκειται τελικά για πλαγιοκόπηση της πραγματικότητας που οδηγεί σε μία εμπλουτισμένη ματιά πάνω στην ανθρώπινη ύπαρξη.

Κατά συνέπεια, τα έργα της Βανέσσας Αναστασοπούλου αποτελούν μοναδική επιμειξία που συναρμόζει σχέδιο, ζωγραφική, γλυπτική και κεραμική. Εδραιώνει έτσι ένα απολύτως προσωπικό ιδίωμα που προσπερνάει τη στενή κατηγοριοποίηση και τα είδη.

Homo Faber Guide

Μετά το Κολλέγιο Αθηνών, σπούδασε στο Wimbledon School of Art (BA. Hons) και αργότερα ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό της στο Royal College of Art (MA. Painting).

H Βανέσσα Αναστασοπούλου ξεκίνησε την ενασχόληση της με τα κεραμικά στα χρόνια της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, σε αναζήτηση ενός διαφορετικού μέσου στην καλλιτεχνική της έκφραση.

Το εικαστικό της έργο έχει εκτεθεί σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα (Gallery 7, Zoumboulakis Galleries, Martinos Gallery, Μουσείο Μπενάκη) και το εξωτερικό (Αγγλία, Βέλγιο ,Ιαπωνία, Λιθουανία, Ν. Κορέα).

Εκπροσώπησε την Ελλάδα στο European Ceramic Context 2018, στο Μπορνχολμ (Bornholm) της Δανίας.

Έργα της συμπεριλαμβάνονται στις δημόσιες συλλογές της Deutsche Bank, της British Airways, της Aylesford Newsprint.

Τα έργα της προτείνονται από τον οδηγό του Michelangelo Foundation, του περίοπτου Homo Faber. Σε αυτόν τον οργανισμό, η Βανέσσα Αναστασοπούλου συμμετέχει ως Master Artisan.