Ένας αξιοσημείωτος καλλιτέχνης και η τιμητική του. Η Τατιάνα Σπινάρη Πολλάλη στην γκαλερί CITRONNE στο Κολωνάκι παρουσιάζει τον Πάνο Χαραλάμπους στην ατομική του έκθεση, AMVRAKIA.MIA. Παράλληλα, σε μικρότερης κλίμακας έκθεση, ο αρχιτέκτονας Διονύσης Σοτοβίκης παρουσιάζει παραπλήσιο έργο του ίδιου καλλιτέχνη στον εκθεσιακό χώρο του πρώτου στην Κυψέλη.

Στην εγκατάσταση της Citronne πυκνώνουν οι κύριες προβληματικές του Πάνου Χαραλάμπους, όπως τις αντιμετώπισε εν πρώτοις στις ανθρωπιστικές του σπουδές. Κυρίως στην Κοινωνική ανθρωπολογία, τον κινηματογράφο, την λογοτεχνία, τη μουσική. Αναβιώνοντας απόηχους από την Αrte Povera και την τέχνη Αρχείου. Στο έργο του Χαραλάμπους πάντα δεσπόζει η ερευνητική, πειραματική προσέγγιση.

1

Έρευνα και ποίηση

Στην εγκατάσταση ΑΜVRAKIA.MIA, ο Πάνος Χαραλάμπους επιχειρεί να συλλάβει τον τόπο καταγωγής του, το Ξηρόμερο Ακαρνανίας. Έτσι, στο έργο αυτό η ανθρωπολογική έρευνα ταυτίζεται με την ποιητική, αυθόρμητη και συνειρμική σύλληψη του δημιουργού.

Η εγκατάσταση αποτελείται από ηχητικά γλυπτά, επιτοίχια έργα και βίντεο. Κάθε της πτυχή ενσαρκώνει από ένα ξεχωριστό κεφάλαιο μέσα σε αυτήν την μη γραμμική αλλά άκρως προσωπική καταβύθιση του καλλιτέχνη στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Περισσότερο εδώ τον ενδιαφέρει η συγκρότηση της ταυτότητάς του παρά η ανάπλαση του παρελθόντος.

Τοπιογραφία

Η εγκατάσταση ορίζεται ως «επιτελεστική τοπιογραφία» που αποτελείται από διαφορετικές ενέργειες και δράσεις. Πρόκειται για «τόπο», που παρασύρει στη δίνη του υλικά τεκμήρια, αρχειακό υλικό, σχήματα και ήχους. Αλλά και συμβάντα – αναφορές στο υγρό στοιχείο, τα πανηγύρια και την αγροτική, ψυχαγωγική παραγωγή. Η τοπιογραφία αυτή μορφοποιείται εδώ και χρόνια στην δουλειά του καλλιτέχνη, σαν έργο εν προώδω με διαφορετικές μορφές. Όπως στην εμβληματική επιτέλεση-εγκατάσταση στην 58η Μπιενάλε της Βενετίας (Ελληνικό Περίπτερο, 2019) και στο έργο της documenta 14 (Αθήνα, Κάσσελ, το 2017).

Αντιπαραβολή

Η in situ εγκατάσταση εκτείνεται κατά μήκος της CITRONNE δημιουργώντας αντιπαραβολή ανάμεσα στον κλειστό χώρο του αστικού διαμερίσματος (της γκαλερί στο Κολωνάκι) και τον ανοιχτό ορίζοντα της αγροτικής υπαίθρου.

Επίσης, δημιουργεί αντίστιξη ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν. Το πλέγμα σχέσεων δεν επιστρέφει στο παρελθόν αλλά το επικαιροποιεί. Τα επιμέρους τμήματα της εγκατάστασης συνδέονται με αρδευτικούς σωλήνες – ηχεία μέσα στους οποίους ρέουν και από τους οποίους αναβλύζουν εναλλασσόμενοι ή αναμεμειγμένοι ήχοι από τα πανηγύρια, τη φύση και το νερό.

Όπως σημειώνει η επιμελήτρια της έκθεσης Τατιάνα Σπινάρη – Πολλάλη, «το νερό είναι ένα ισχυρό στοιχείο είτε ως ιδεατή παρουσία είτε ως εκκωφαντική απουσία. Είναι ορατό υπαινικτικά μέσα από το κατασκευασμένο τεχνητό αντικαθρέφτισμα της λίμνης· ή παρίσταται ως άκουσμα, ως “λάλον ύδωρ”, μέσα από τους σωλήνες της ύδρευσης και της άρδευσης».

Υγρό στοιχείο και αποξήρανση

Στο πρώτο τμήμα της εγκατάστασης, δύο μεγάλα επιτοίχια έργα από φύλλα καπνού (Ήλιος Ι, Ήλιος ΙΙ) παραπέμπουν στην παρελθούσα ακμάζουσα καπνοπαραγωγή της περιοχής του Ξηρόμερου. Συγκεκριμένα, στην αποξήρανση, στον ήλιο και εν τέλει στην κυκλικότητα του χρόνου.

Το βίντεο La Gazza Ladra με την αναφορά στην λίμνη Αμβρακία προσδίδει νατουραλισμό.

Ακολουθώντας τους σωλήνες άρδευσης, ο θεατής φτάνει στο δεύτερο τμήμα της εγκατάστασης.

Μεταφέρεται στην υποβλητική συνθήκη των πανηγυριών. Το περιστρεφόμενο βινύλιο σε μεταλλικές λεκάνες μέσα σε νερό. Αφίσες του θρυλικού τραγουδιστή Τάκη Καρναβά. Η γλυπτική κάτοψη της λίμνης Αμβρακίας ως πίστα χορού. Η βιντεοπροβολή Αn eagle was standing… Το τσάμικο (η περφόρμανς του καλλιτέχνη) πάνω σε άλλη γυάλινη πίστα εν είδη σκηνής. Εκφάνσεις που συνιστούν ίχνη, οπτικές μεταφορές επιτελέσεων οργανικά συνδεδεμένων με τη φύση και την παράδοση.

Μέθεξη

Έτσι κάπως ο θεατής υποβάλλεται σε αυτήν την μέθεξη όπου ο εαυτός μετατίθεται εκτός ορίων.

Το παρελθόν και το γίγνεσθαι συναντώνται. Ο χρόνος διαστέλλεται καθώς παρελθόν, παρόν και μέλλον αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία στην αέναη ροή.

Με ελεγειακές αποχρώσεις, το έργο του υποδηλώνει την απώλεια, το απροσδιόριστο εγώ. Ταυτόχρονα διασώζει από τη λήθη και επικαιροποιεί παλιά ή υποτιμημένα αντικείμενα μετουσιώνοντά τα σε εργαλεία καλλιτεχνικής έκφρασης. Εξυψώνει έτσι και τιμά την ιδιαίτερη ποιότητα της «ελάσσονος σκηνής» που επιβιώνει στις παρυφές της κυρίαρχης τέχνης.

Παράλληλες μορφές

Η έκθεση συνοδεύεται από την έκδοση AMVRAKIA.MIA από την CITRONΝΕ Gallery και τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Πρόκειται για δίγλωσση έκδοση (ελληνικά-αγγλικά) που περιλαμβάνει κείμενα των Πάνου Χαραλάμπους, Πάνου Πανόπουλου, Τατιάνας Σπινάρη – Πολλάλη, Θωμά Συμεωνίδη και Μαρίνας Φωκίδη.

Αποτελεί «έντυπη έκθεση» όπου λόγος και εικόνα τεκμηριώνουν το πολυσχιδές έργο και την μακροχρόνια έρευνα του καλλιτέχνη.

Στο πλαίσιο της έκθεσης στην CITRONNE Gallery, ο χώρος Atelier Κυκλάδων 8 του αρχιτέκτονα Διονύση Σοτοβίκη, οργανώνει και φιλοξενεί συμπληρωματική εγκατάσταση και ηχητική performance του καλλιτέχνη. Συμμετέχουν οι Άγγελος Κράλλης και Τάσος Στάμος.

Κτήριο Α. Προβελέγγιου, Κυκλάδων 8, Κυψέλη στις 28 Μαρτίου, 20.00 – 22:00.

Πληροφορίες

ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ
AMVRAKIA.MIA

Επιμέλεια: Τατιάνα Σπινάρη – Πολλάλη

CITRONNE Gallery – Αθήνα

Εγκαίνια: Πέμπτη, 21 Μαρτίου, 2024 | 19:00-22:00
Διάρκεια: 21 Μαρτίου – 11 Μαΐου 2024

Πατριάρχου Ιωακείμ 19 (4ος όροφος)
10675 Κολωνάκι, Αθήνα

Τηλέφωνο (+30) 210 7235 226
Email: [email protected]
citronne.com/

Ώρες λειτουργίας:
Τρ, Πέμ, Παρ: 11.00 – 20.00
Τετ, Σάβ: 11.00 – 16.00

Διαβάστε επίσης:

Κώστας Τσόκλης: Στο The Hellenic Centre με προσωπικό τόνο

Μαξίμ Φρεντερίκ: Tο όνομα δίπλα στην επωνυμία Louis Vuitton

Σωκράτης Σωκράτους στην Breeder: Επιστροφή στις ρίζες του