Η Μαρία Ιωάννου μπροστά σε χαρακτηριστικά έργα της
Περιεχόμενα
Για όσους τη γνωρίζουν, δεν αποτελεί ιδιαίτερη έκπληξη. Η ζωγράφος Μαρία Ιωάννου, κόρη του περίφημου συλλέκτη επιχειρηματία Δάκη Ιωάννου, παρουσιάζει νέες συνθέσεις της. Αν και πρόκειται για το πρώτο και μεγαλύτερο άνοιγμά της, στο ευρύ κοινό αυτή τη φορά. Διότι τα έργα παρουσιάζονται στη μεγάλη The Breeder, και η ατομική έκθεση τιτλοφορείται χαρακτηριστικά Thirsty. Διψασμένη, όμως γιατί; Προφανώς για περισσότερη δημιουργία. Διότι η δεξιοτέχνης Μαρία Ιωάννου, αρκετά έμεινε κάτω από τη φτερούγα του Δάκη Ιωάννου. Αρκεί κανείς να αναλογιστεί, τι σκέφτονται οι περισσότεροι προκατειλημμένοι σε αυτή τη μικρή χώρα: Ότι λόγω του ονόματός της, η Μαρία Ιωάννου απολαμβάνει αυτήν την προβολή. Αδικία για μία ζωγράφο αυτής της κλίμακας. Αλλά έτσι άργησε να «ξεπορτίσει».
Η Μαρία Ιωάννου ακούσια υπακούει στον άγραφο αισθητικό κανόνα. Τα μέγιστα ζητήματα της ανθρωπότητας δεν μπορούν να εκφραστούν αναπαριστώντας τη μεγάλη κλίμακα αλλά μόνο μέσα από το ελάχιστο, το ιδιωτικό, το ατομικό. Εκείνη αναζητά τις απειροελάχιστες ρανίδες της ύπαρξης, τα ίχνη.
Η ίδια η Μαρία Ιωάννου έχει δηλώσει: «Δημιουργώ έργα για τις ανθρώπινες συνθήκες, μέσα από λεπτομέρειες σύνθετων ιστοριών, λεπτομέρειες που αποκαλύπτουν την ένταση κάθε στιγμής. Στιγμές πόθου και εμμονής, στιγμές γαλήνης που αποδίδονται με εξαιρετική διαύγεια».
Ένας ωκεανός από δέρμα
Όπως σημειώνει ο κριτικός τέχνης και επιμελητής στο Λος Άντζελες Άντριου Μπεραρντίνι «ένα κυκλικό τατουάζ σου κλείνει το μάτι από έναν αστράγαλο. Μπορείς σχεδόν να ξεφλουδίσεις το μαύρο μανό με τα μάτια σου. Η λάμψη του νερού γύρω από τον μηρό που αναδύεται απ’ την πισίνα είναι τόσο υγρή που μπορείς να γευτείς το χλώριο».
Επιπλέον, «το χέρι μιας γυναίκας, με σφιγμένους τένοντες, ο αντίχειράς της αγκιστρωμένος και τραβηγμένος γύρω από ένα ξεθωριασμένο ροζ εσώρουχο με λεπτό βολάν στο τελείωμα. Ένας μικροσκοπικός φιόγκος στην άκρη του ψιθυρίζει κάτι κοριτσίστικο, σχεδόν ξεχασμένο (καθώς σίγουρα πρόκειται για μια γυναίκα στην ακμή της αυτοκυριαρχίας της). Κατά τ’ άλλα, ένας ωκεανός από δέρμα.
Τραβάει προς τα κάτω το παστέλ εσώρουχο, μέχρι τη μέση, για να αποκαλύψει εκείνη την τρυφερή σάρκα που διπλώνει ανάμεσα στο μηρό και το υπόλοιπο σώμα, μια υποβλητική σκιά, ίσως άσεμνη αλλά με τη σωστή ακριβώς δόση ερωτισμού. Το κρυφό αποκαλύπτεται με σιγουριά, αγέρωχα (αν και το πρόσωπό της βρίσκεται πέρα από την άκρη του καμβά), αλλά δεν προδίδει ακόμα τίποτα».
Το κρυφό αποκαλύπτεται με σιγουριά
Η Μαρία Ιωάννου επιτρέπει στον θεατή την ηδονοβλεπτική ματιά, μέσα από την κλειδαρότρυπα. Ζουμάρει σε λεπτομέρειες με ασφυκτική επιμονή, σαν να πρόκειται για το σημαντικότερο γεγονός. Ο καμβάς δεν χωράει ποτέ ολόκληρο το ανθρώπινο ον, ο τεμαχισμός του λειτουργεί με πολλαπλασιαστική ισχύ. Η εστίαση στη γυμνή σάρκα υπαινικτικά και υποβλητικά ξεγυμνώνει εξ αντανακλάσεως τα ελατήρια της ψυχής κάθε μορφής.
Το κοντινό πλάνο δεν εδραιώνει αυτομάτως και την κοντινότητα. Παρά το λυρισμό και την αξίωση για περισσότερη επαφή, η Μαρία Ιωάννου προσπαθεί να διατηρεί ψυχική απόσταση, να μην γλιστράει στο παραλήρημα. Επίσης, παρά τις αδρές, μαξιμαλιστικές πινελιές, τις αισθησιακές καμπύλες που καταλαμβάνουν το ταμπλώ, τις σκιές και τις αποκαλυπτικές υφασμάτινες πτυχώσεις, η Μαρία Ιωάννου παραμένει ο επιστήμονας μελετητής.
Με την αντικειμενικότητα και το ρεαλισμό της η ζωγράφος προσπαθεί να συλλάβει τις πάλλουσες συνειδησιακές διακυμάνσεις, τη μυστική συγκίνηση. Την ώρα της σύνθεσης, η per se επιστημονικότητα παραμένει το όχημα για την αλήθεια, όχι η συγκίνηση.
Σώματα με βαρύτητα ψυχής
«Απόλυτα αληθινά, χωρίς να πέφτουν με τα μούτρα στη σκληρή λάμψη του φωτορεαλισμού. Και παρόλο που ένα ή και περισσότερα πρόσωπα μπαίνουν στο προσκήνιο (κι ένα μακό που γράφει “M A R I A” με έντονα γράμματα), αυτά τα σώματα είναι μοναδικά αληθινά, πολύ ξεχωριστά για να αισθανθούν ποτέ κάτι άλλο εκτός από την ατομικότητα τους. Μπορείς να νιώσεις την ισχύ τους με τα μάτια σου, την ορμή της ζωής μέσα τους. Είναι σώματα με βαρύτητα ψυχής», παρατηρεί ο Μπιεραρντίνι.
Θαρρείς το γυναικείο σώμα εξυμνείται αλλά δεν απουσιάζει ο άνδρας πρωταγωνιστής. Σε πλονζάν κάμερα από ψηλά, δύο πόδια που μπλέκονται, ένα πουκάμισο που αποκαλύπτει σαν κουρτίνα το ανδρικό δασύτριχο στέρνο από ένα χέρι με βαρύτιμο μονόπετρο. Το σεξ δύσκολα αισθητικοποιείται, χωρίς ίχνος κιτς ή πορνογραφία. Απαιτεί σοφιστικέ ύφος και δεξιοτεχνία, μεταξύ άλλων.
Μαγικός καθρέπτης
Δέκα ημέρες ύστερα από την ατομική έκθεση στην The Breeder, η Μαρία Ιωάννου θα παρουσιάσει έργα της και στην Ύδρα.
Όχι στα θρυλικά Σφαγεία, όπου διοργανώνει τις μεγάλες εκθέσεις του ο Δάκης Ιωάννου μέσω του ΔΕΣΤΕ. Αλλά στην φερώνυμη γκαλερί Wilhelmina’s Art Gallery της Βιλελμίνα φον Μπλουμεντάλ (Wilhelmina von Blumenthal).
Πρόκειται για ομαδική έκθεση όπου η Μαρία Ιωάννου θα συμμετέχει μαζί με διακεκριμένους έλληνες και ξένους εικαστικούς της πρωτοπορίας. Την επιμελείται η ιδιοκτήτρια της γκαλερί μαζί με μία από τις εικαστικούς, την Ειρήνη Καραγιαννοπούλου.
Συνενοχή
Αυτή η πρόδηλη, ανερυθρίαστη εισβολή της Μαρίας Ιωάννου στον προσωπικό χώρο, στην ιδιωτική στιγμή, συνάπτει με το θεατή ιδιαίτερη σχέση αμοιβαιότητας (συνενοχής;).
Πάντως ωθεί απροκάλυπτα το θεατή να αντιμετωπίσει τη δική του εν υπνώσει συνειδησιακή άβυσσο.
Και ο μαγικός καθρέπτης δεν μπορεί παρά να λειτουργήσει εν δυνάμει ως κάθαρση.
Πριν από το μεγάλο άνοιγμα
Η Μαρία Ιωάννου σπούδασε Καλές Τέχνες και Ιστορία της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. Έχει πειραματιστεί με διάφορα εκφραστικά μέσα αλλά τελικά επικεντρώθηκε στη ζωγραφική. Έχει διερευνήσει πτυχές διαπροσωπικών σχέσεων (το πάθος, την αγάπη, το άλγος, τη λαχτάρα) και σε άλλες εκθέσεις, σε ελληνικά και διεθνή πολιτιστικά ιδρύματα, γκαλερί και φουάρ.
Το 2022 πραγματοποίησε ατομική έκθεση με τίτλο Wet στην Αίθουσα Πολιτισμού «Μελίνα Μερκούρη» με την γκαλερί Eleftheria Tseliou Gallery στην Ύδρα.
Οι πιο πρόσφατες συμμετοχές της περιλαμβάνουν τη φουάρ Felix Art Fair με τη γκαλερί The Breeder στο Λος Άντζελες (2024) και την Chapelle de l’Humanité στο Παρίσι (2022).
Πληροφορίες
Μαρία Ιωάννου – Thirsty
Έκθεση στην γκαλερί The Breeder
6 Ιουνίου, 31 Αυγούστου 2024
Ιάσονος 45
Αθήνα 10436
Τρίτη Πέμπτη 11-7μμ, Σάββατο 11-5 μμ
Email: [email protected]
τηλ: +30 210 3317527
Και:
Magic Mirror
Η Μαρία Ιωάννου σε ομαδική έκθεση σε επιμέλεια Βιλελμίνα φον Μπλούμενταλ (Wilhelmina von Blumenthal) και Ειρήνη Καραγιαννοπούλου
17 Ιουνίου ως 21 Ιουλία στην Ύδρα
