Αφροδίτες, Καρυάτιδες, ο Δίας και η Λήδα – Η σύζυγος του Τζεφ Κουνς και η αρχαιότητα

Μια λαμπερή μπλε Αφροδίτη. Η Λήδα με τον κύκνο σε τολμηρή περίπτυξη. Μια αλλιώτικη Καρυάτιδα. Ακόμη κι ένας Μινώταυρος. Είναι σαφές, ότι η σύζυγος του Τζεφ Κουνς, Τζαστίν εμπνέεται στην πρώτη της εικαστική εμφάνιση απ΄ ευθείας από την αρχαία Ελλάδα.

«Κλέβοντας» ιδέες, μύθους και τις εξιδανικευμένες γυναικείες μορφές της αρχαιότητας αλλά και την σεξουαλικότητά τους έχει δημιουργήσει μία σειρά από κεραμικά γλυπτά, που τα αναπαράγουν όλα αυτά ευθέως – ακόμη και από αρχαία αγγεία- άλλοτε με χιούμορ και άλλοτε με αισθησιασμό. Και για την έκθεσή της «Μύθος», που εγκαινιάστηκε στην Νέα Υόρκη, ο υπερήφανος σύζυγος Τζεφ – ο ακριβότερος εν ζωή καλλιτέχνης στον κόσμο- είχε να δηλώσει, πως «Όταν μπαίνεις και βλέπεις την έκθεση, νιώθεις το ‘‘ουάου’’, γιατί το έργο της Τζαστίν είναι πολύ δυνατό»!

«Ήθελα να ερμηνεύσω ξανά την Αφροδίτη ως μητέρα, σύζυγο και καλλιτέχνη», λέει όμως η ίδια η Τζαστίν, με την συσσωρευμένη προσωπική εμπειρία, που έχει αποκτήσει, όπως η ίδια παραδέχεται, ως μητέρα έξι παιδιών, με ηλικίες από 13 έως 24 ετών. Η μητρότητα και το γυναικείο σώμα κατέχουν έτσι, πρωταρχικό ρόλο στα έργα της ενώ η ενασχόλησή της με την κεραμική είναι μάλλον πρόσφατη, αφού μόλις το 2015 εγγράφηκε σε σχετικό μάθημα στο Upper East Side. Μπορεί άλλωστε, στο στούντιο του συζύγου της να ήταν επικεφαλής του τμήματος γλυπτικής, η προσωπική της δουλειά όμως στο παρελθόν ήταν επικεντρωμένη στη ζωγραφική.

Μητρότητα και τέχνη

Αλλά εν τέλει η νέα της κατεύθυνση αποδείχθηκε λυτρωτική. Κι αυτό, γιατί η κεραμική, όπως λέει, όχι μόνο της επέτρεψε να επεξεργαστεί τα συναισθήματά της για τη μητρότητα αλλά και να είναι πραγματικά καλύτερη μητέρα. «Δούλευα εν μέσω της επιλόχειας κατάθλιψης αντιμετωπίζοντας ζητήματα, όπως τι σημαίνει να υπάρχεις για τον εαυτό σου και να έχεις τη δική σου ταυτότητα μέσα σε αυτήν την πολύ μεγάλη οικογένεια ανθρώπων που έχουν διαφορετικές ανάγκες, οι οποίες σου αφαιρούν τον χρόνο για να βρεις αυτή τη δημιουργική εκπλήρωση», σημειώνει.

Και οι Αφροδίτες της Κουνς αντανακλούν αυτές τις διαδικασίες, με την γυναίκα να καταναλώνεται μέσα στην μητρότητα για να εμφανιστεί όμως στην συνέχεια μεταμορφωμένη με μια νέα ομορφιά.
Ένας αρχαιοελληνικός κορμός Αφροδίτης έτσι, στο μπλε χρώμα του σπουδαίου γάλλου εικαστικού Ίβ Κλάιν (1928-1962) είναι καλυμμένος ολόκληρος από πιπίλες και Lego, χρυσόψαρα, γλειφιτζούρια και κομμάτια από τούρτες γενεθλίων, όλα τεκμήρια της παιδικής ηλικίας. Στο έργο «Πέπλο» όμως, όλα αυτά τα αντικείμενα συμπυκνώνονται για να μετατραπούν σε ένα ρούχο που τυλίγεται εν μέρει γύρω από έναν κορμό. Είναι λες και αυτή η γυναίκα έχει ανακτήσει την ταυτότητά της μετατρέποντας τις παγίδες της μητρότητας σε κάτι που ενισχύει τη φυσική της ομορφιά.

Μυθολογικές σκηνές

Άλλα γλυπτά απεικονίζουν μυθολογικές σκηνές, όπως αυτήν του Δία, που παίρνει τη μορφή κύκνου για να σαγηνεύσει τη βασίλισσα της Σπάρτης. Ενώ στην αισθησιακή «Λήδα» ο κύκνος εμφανίζεται ως κατ΄εξοχήν ερωτικό στοιχείο σε αισθησιακή απόδοση. Πρωτότυπη η Καρυάτιδα της Τζαστίν Κουνς εξάλλου, ισορροπεί στο κεφάλι της μία μεγάλη και περίτεχνη τούρτα γενεθλίων, που παραπέμπει στις ανησυχίες της καλλιτέχνιδας –μητέρας για την αύξηση του βάρους της ως συνέπεια των αλλεπάλληλων κυήσεων.

Η ίδια όμως, ασχολείται και με την ανδρική μορφή, στρεφόμενη ξανά στην αρχαιότητα για έμπνευση, με πιο εξιδανικευμένους κορμούς αλλά πάντα στην τολμηρή απόχρωση του μπλε. Λάγνες σκηνές εξάλλου, αντιγραμμένες από αρχαία αγγεία είναι ζωγραφισμένες πάνω σ΄ αυτούς τους κορμούς.

Υπάρχει επίσης το «Vacuum Venus», όπου ο σωλήνας μιας ηλεκτρικής σκούπας μπλέκει τον γυναικείο κορμό σαν βόας, που στραγγαλίζει τη λεία του. Κι όπως παραδέχεται η Κουνς, πρόκειται για την «πιο σαφή αναφορά στον Τζεφ», ο οποίος είχε γίνει γνωστός από την σειρά του «The New», με τις ηλεκτρικές σκούπες τοποθετημένες σε φωτιζόμενα κουτιά. Επρόκειτο για έργα, που εκτέθηκαν στο Νέο Μουσείο το 1980, μόνο που στην περίπτωση της Τζαστίν η χρήση της οικιακής συσκευής δεν συνδέεται με το μάρκετινγκ και τον καταναλωτισμό των γυναικών, αλλά με τις οικιακές τους υποχρεώσεις…

Το κοινό ταξίδι

«Υπάρχει πραγματική διαφορά μεταξύ της καλλιτεχνικής δημιουργίας του Τζεφ με υψηλή αντίληψη και της δικής μου. Γιατί ο Τζεφ έχει μια πραγματική δουλειά, αλλά εγώ όχι», καταλήγει όμως η ίδια. Το μακρύ, κοινό ταξίδι τους ξεκίνησε πριν από χρόνια, το 1995, όταν η νεαρή τότε νοτιοαφρικανίδα καλλιτέχνιδα Τζαστίν Γουίλερ έφθασε στην Νέα Υόρκη για διακοπές. Η συνάντησή τους ήταν τυχαία, εκείνος την προσέλαβε να δουλέψει στο στούντιό του, προκειμένου να βγάλει πράσινη κάρτα και η συνέχεια ήταν έρωτας, γάμος και πολλά παιδιά.
Σήμερα τα έργα της κοστολογούνται από 18.000 έως 36.000 δολάρια (πλην ενός χάλκινου που φθάνει τα 85.000 δολάρια) απέχοντας πολύ φυσικά από τα εκατομμύρια του συζύγου της. Η οικογένεια ωστόσο έχει πολλούς και πλούσιους φίλους.

Διαβάστε επίσης:

Οικογενειακή υπόθεση: Η σύζυγος του Τζεφ Κουνς στην τέχνη

Τζεφ Κουνς – Ένας φουσκωτός πίθηκος αντί εκατομμυρίων

Εκστρατεία με έργα τέχνης υπέρ της Κάμαλα Χάρις