Το φαινόμενο του Fortnite, o εθισμός και τα κέντρα αποτοξίνωσης για παιδιά

H Debbie Vitany δίνει άνιση μάχη με το διαδικτυακό παιχνίδι Fortnite. Ο 17χρονος γιος της, Carson, βρίσκεται συνδεδεμένος 12 ώρες την ημέρα στο βιντεοπαιχνίδι, ψάχνοντας για όπλα και πόρους σε έναν κόσμο “μετά-αποκάλυψης”, όπου στόχος είναι να παραμείνεις ο τελευταίος ζωντανός άνθρωπος. Οι καθηγητές διαμαρτύρονται ότι κοιμάται στην τάξη και οι βαθμοί του έχουν κάνει βουτιά.

“Είχαμε κάνει κάποια πρόοδο καταφέρνοντας να περιορίσουμε τις ώρες που παίζει και να κοιμάται περισσότερο, αλλά επέστρεψε στις παλιές του συνήθειες”, ανέφερε η Vitany, η οποία ζει στο Μίσιγκαν. “Δεν έχω ξαναδεί παιχνίδι που να ασκεί τόσο μεγάλη επιρροή στο μυαλό των παιδιών”, προσθέτει.

Την αγωνία της Vitany συμμερίζεται μία στρατιά από άλλους γονείς, καθηγητές αλλά και εργοδότες σε όλο τον κόσμο, που παλεύουν με ένα παιχνίδι το οποίο απασχολεί επί ώρες τους παίχτες – πολλές φορές σε βάρος των άλλων δραστηριοτήτων τους. Πάνω από 200 εκατομμύρια άνθρωποι είναι εγγεγραμμένοι στο Fortnite, το οποίο έχει αποφέρει δισεκατομμύρια δολάρια στην εταιρεία που το λάνσαρε, την Εpic Games Inc. Μάλιστα, μερικοί απελπισμένοι γονείς έχουν στείλει τα παιδιά τους για αποτοξίνωση.

“Αυτό το παιχνίδι είναι σαν ηρωίνη”, δήλωσε ο Lorrine Marer, ένας βρετανικός ειδικός συμπεριφοράς που συνεργάζεται με παιδιά που μάχονται τον εθισμό στα παιχνίδια. “Από τη στιγμή που θα το ξεκινήσεις, είναι δύσκολο να ξεκολλήσεις”, λέει χαρακτηριστικά.

Ο εθισμός στα βιντεοπαιχνίδια δεν είναι κάτι καινούργιο: Οι γονείς και οι δάσκαλοι αγωνίζονται για τα παιδιά που είναι εθισμένα από την εποχή που υπήρχαν οι κονσόλες Atari με τα τηλεχειριστήρια. Ωστόσο, το Fortnite αποτελεί μία πιο μεγάλη, πιο εξελιγμένη και διαδεδομένη απειλή. Και συμβαίνει εν μέσω των ευρύτερων ανησυχιών σχετικά με την υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των smartphones.

 Οι μεγάλοι κίνδυνοι

Το Fortnite, το οποίο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 2017, δεν προκαλεί προβλήματα μόνο στα παιδιά. Σύμφωνα με μια βρετανική διαδικτυακή εταιρεία που παρέχει υπηρεσίες διαζυγίων, το Fortnite και άλλα βιντεοπαιχνίδια αναφέρονταν ως αιτία για τη διάλυση του γάμου σε 200 αιτήσεις φέτος.

Και οι επαγγελματίες αθλητές εθίζονται με το παιχνίδι. Η Εθνική Λέσχη Χόκεϋ του Βανκούβερ δυσκολευόταν τόσο να κάνει τους παίκτες της να συγκεντρωθούν, που απαγόρευσε το Fortnite. Ο David Price, το αστέρι της Βoston Red Sox, αντιμετώπισε προβλήματα με τους καρπούς των χεριών του, η κατάσταση των οποίων μπορεί να επιδεινώθηκε από το Fortnite.

Ο Randy Kulman, παιδοψυχολόγος στο Wakefield, στο Ρόουντ Άιλαντ, παρατηρεί αύξηση του αριθμού των γονιών που πηγαίνουν τα παιδιά τους σε συμβούλους εξαιτίας του εθισμού τους στα βιντεοπαιχνίδια.

“Είχα στο γραφείο μου ένα παιδί 13 ετών, το οποίο είχε καταγράψει 300 νίκες στο Fortnite”, αναφέρει ο Kulman. “Προσπάθησα να υπολογίσω πόσα έπρεπε να επενδύσει για να καταφέρει αυτές τις νίκες”.

Ο Michael Jacobus, ο οποίος διευθύνει το Reset Summer Camp για παιδιά με εθισμούς, δήλωσε ότι περίπου το 60% από τα 120 παιδιά που βρέθηκαν στα camp στη Σάντα Μπάρμπαρα της Καλιφόρνια και στο Asheville της Βόρειας Καρολίνας το περασμένο καλοκαίρι, έπαιζαν υπερβολικές ώρες Fortnite. Η θεραπεία περιλαμβάνει αποτοξίνωση από την τεχνολογία – τους παίρνουν τις συσκευές – σε συνδυασμό με υγιεινή διατροφή,  ύπνο και ομαδική θεραπεία.

Το Fortnite είναι ιδιαίτερα συναρπαστικό επειδή είναι ελεύθερο για όσους επιθυμούν να παίξουν και είναι διαθέσιμο σε μια σειρά συσκευών από τηλέφωνα έως κονσόλες παιχνιδιών, σημειώνει ο Cam Adair, ο οποίος παράτησε το γυμνάσιο στην ηλικία των 15 ετών λόγω του εθισμού του στο παιχνίδι και τώρα μιλά για το θέμα σε σχολεία και άλλες ομάδες. Οι παίκτες του Fortnite ανταγωνίζονται σε μάχες 100 ατόμων μέχρι να μείνει ο τελευταίος – ενώ οι αγώνες είναι δύσκολο να σταματήσουν αν ξεκινήσουν.

Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος

“Όταν οι γονείς ζητήσουν από το παιδί τους να έρθει στο τραπέζι για φαγητό, γίνεται ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος στο σπίτι, γιατί αν αφήσει το παιχνίδι θα χάσει” επισημαίνει ο Adsair.

Παρόλο που το παιχνίδι είναι ελεύθερο, η Epic έχει δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να πουλήσει πρόσθετα εργαλεία – συμπεριλαμβανομένων των ιδιαίτερων όπλων και των “skins”, όπως το Dark Voyager, ένα μαύρο διαστημικό κοστούμι – εκατοντάδων δολαρίων, με πιστωτικές κάρτες. Η εταιρεία πρόσφατα συνεργάστηκε με την Εθνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία για να πουλήσει φανέλες με τις αγαπημένες ομάδες των παικτών.

“Οι γονείς χάνουν σημαντικά χρηματικά ποσά αν η πιστωτική τους κάρτα είναι συνδεδεμένη με την κονσόλα των παιχνιδιών”, δήλωσε ο Marer, ειδικός συμπεριφοράς.

Τον Οκτώβριο, η Epic, κεφαλαιοποίησε τη δημοτικότητα του Fortnite εξασφαλίζοντας 1,25 δισ. δολάρια από ομάδα επενδυτών, στην οποία περιλαμβάνονται οι KKR & Co., Vulcan Capital και Kleiner Perkins. Η συμφωνία αποτιμά την αξία της εταιρείας περίπου στα 15 δισ. δολάρια.

Πάντως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε τη “διαταραχή από παιχνίδια” ως ασθένεια για πρώτη φορά τον Ιούνιο, μια κίνηση που θα μπορούσε να διευκολύνει τους γονείς να διεκδικήσουν αποζημίωση για θεραπεία από τις ασφαλιστικές, σύμφωνα με τον Paul Weigle, ψυχίατρο στο Mansfield Center του Κονέκτικατ.

Ο Weigle, ο οποίος παρακολουθεί περίπου 20 εθισμένους παίκτες του Fortnite, συνιστά στους γονείς να κρατούν παιδιά κάτω των 10 ετών μακριά από τα βιντεοπαιχνίδια. Και οι γονείς πρέπει να θέσουν όρια όταν αυτά παίζουν. Καθώς τα παιχνίδια γίνονται ολοένα και πιο εθιστικά, προβλέπει ότι το πρόβλημα της εξάρτησης θα συνεχίσει να αυξάνεται.