ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Το κίνημα κατά των εμβολιασμών προκαλεί αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς από τις Φιλιππίνες μέχρι την Ουάσινγκτον, που απειλεί να εκτροχιάσει τις προσπάθειες για την εξάλειψη της νόσου. Μάλιστα, τα κρούσματα της ιογενούς νόσου ανά τον κόσμο αυξήθηκαν περίπου κατά 50%, σε πάνω από 229.000 πέρυσι, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο οποίος συμπεριέλαβε τη «διστακτικότητα εμβολιασμού» στη λίστα των δέκα κυριότερων απειλών για την παγκόσμια υγεία φέτος. Και η Ελλάδα είναι από τις χώρες που πρωτοστατούν στη μετάδοση της νόσου.
Μάλιστα, η Ελλάδα είναι 7η στη λίστα των χωρών με τα περισσότερα κρούσματα αναλογικά με τον πληθυσμό, με 226,9 κρούσματα ανά 1 εκατομμύριο κατοίκους. Οι μόνες χώρες όπου ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος είναι η Ουκρανία, η Σερβία, η Αλβανία, η Λιβερία, η Υεμένη και το Μαυροβούνιο.
Αν και η αναζωπύρωση της ιλαράς δεν μπορεί να αποδοθεί σε μία μόνο αιτία, η απροθυμία των γονέων να εμβολιάσουν τα παιδιά τους έχει αποδειχθεί ότι είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες παγκοσμίως. Η ανησυχία σχετικά με τις παρενέργειες ορισμένων εμβολίων, παρά τα στοιχεία που αντικρούουν έναν ισχυρισμό του 1998 που συνδέει το εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς με τον αυτισμό στα παιδιά, παρεμποδίζει τις προσπάθειες που καταβάλλονται για να αποτραπεί ο θάνατος 1,5 εκατομμυρίων μικρών παιδιών κάθε χρόνο από ασθένειες που μπορούν να προληφθούν.
«Το κίνημα κατά του εμβολιασμού έχει προκαλέσει πολλή παραπληροφόρηση», δήλωσε σε συνέντευξή του ο Howard Zucker, επίτροπος υγείας της πολιτείας της Νέας Υόρκης. «Έχουμε ένα ισχυρό Διαδίκτυο που είναι επιρρεπές στην αναπαραγωγή αυτού του περιεχομένου. Ως επίτροπος υγείας, παιδίατρος και μπαμπάς, ραγίζει η καρδιά μου», λέει
Σύμφωνα με ένα από τα δεκαετή προγράμματα δράσης του ΠΟΥ, η ιλαρά και η ερυθρά θα έπρεπε να είναι υπό εξάλειψη σε πέντε περιφέρειες έως το 2020, αλλά η πρόοδος έχει καθυστερήσει.
Τα πρόσφατα κρούσματα αποκαλύπτουν μια ευαισθησία στην ιλαρά, η οποία μπορεί να εξαπλωθεί με βήχα, φτάρνισμα και σωματική επαφή, ακόμη και σε χώρες όπου βρισκόταν στα πρόθυρα της εξάλειψης. Ο αριθμός των απροστάτευτων ατόμων σε ορισμένες περιοχές των ΗΠΑ είναι τώρα αρκετά υψηλός ώστε να επιτρέψει την ταχεία εξάπλωση πολλαπλών μολυσματικών απειλών, ανέφεραν οι ειδικοί.
«Μετά θα δείτε στο μέλλον να εμφανίζονται κι άλλες ασθένειες που μπορούν να προληφθούν με τον εμβολιασμό», δήλωσε η Katrina Kretsinger, επικεφαλής της ομάδας ιλαράς και ερυθράς του ΠΟΥ στη Γενεύη. «Μπορεί να παρατηρήσουμε επιδημίες ιλαράς και τότε είναι πιθανό να εμφανιστούν επιδημίες διφθερίτιδας».
Η διφθερίτιδα, μια βακτηριακή ασθένεια που αποτρέπεται από ένα εμβόλιο που συνήθως συνδυάζει τα εμβόλια τετάνου και κοκκύτη, είναι θανατηφόρα σε ποσοστό 5-10% των περιπτώσεων, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
Η αμφισβήτηση των εμβολίων
Στις Φιλιππίνες, η πρόσφατη επιδημία ιλαράς σκότωσε 70 ανθρώπους τις πρώτες έξι εβδομάδες του έτους, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας.
Στη Νέα Υόρκη έχουν επιβεβαιωθεί περισσότερα από 200 κρούσματα από τον Οκτώβριο, πυροδοτώντας μία προσπάθεια να υποστηριχθεί ο εμβολιασμός, ιδίως μεταξύ των γονέων, των εκπαιδευτικών και των ραβίνων εντός των ορθόδοξων εβραϊκών κοινοτήτων, όπου η ιλαρά εισήχθη πέρυσι μέσω ταξιδιωτών που έφθασαν από το Ισραήλ, δήλωσε ο επίτροπος Zucker.
Η αντίσταση στον εμβολιασμό αυξάνεται στις ΗΠΑ, την Αυστραλία και την Ευρώπη και κερδίζει έδαφος σε μερικές χώρες μεσαίου εισοδήματος. Στις Φιλιππίνες, η καχυποψίας ενισχύθηκε όταν αξιωματούχοι απέδωσαν τους θανάτους παιδιών σε ένα εμβόλιο κατά του δαγκείου πυρετού που διοχετεύθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση αρχής γενομένης τον Απρίλιο του 2016, χωρίς να επικαλείται καμία απόδειξη.
Οι υποτιθέμενοι κίνδυνοι του εμβολιασμού αναφέρονται όλο και περισσότερο ως βασικότερος λόγος για την επιφυλακτικότητα που υπάρχει απέναντι στα εμβόλια σε χώρες μεσαίου εισοδήματος όπως οι Φιλιππίνες και η Βραζιλία, ξεπερνώντας προηγούμενα εμπόδια όπως η έλλειψη ενημέρωσης ή οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησαν πέρυσι ο ΠΟΥ και η UNICEF.
Πριν κυκλοφορήσει το πρώτο εμβόλιο, το 1963, έως την ηλικία των 15 ετών προσβάλλονταν σχεδόν όλα τα παιδιά στις ΗΠΑ και 4 εκατομμύρια Αμερικανοί πάθαιναν ιλαρά ετησίως, οδηγώντας σε ως και 500 θανάτους, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) στην Ατλάντα.
Η ασθένεια, γνωστή για τα εξανθήματα που δημιουργεί στο δέρμα των ασθενών, εξαπλώνεται εύκολα επειδή ευδοκιμεί στους λαιμούς των μολυσμένων ανθρώπων, αυξάνοντας τις πιθανότητες μόλυνσης μέσω του αέρα.
Εκτιμάται ότι το 90% αυτών που έρχονται σε άμεση επαφή με ένα μολυσμένο άτομο θα κολλήσουν αν δεν έχουν εμβολιαστεί ή δεν έχουν φυσική ανοσία, εκτιμά το CDC. Ο ιός μπορεί να ζήσει στην ατμόσφαιρα όπου ένα άτομο έχει βήξει ή φτερνιστεί για έως και δύο ώρες, σύμφωνα με το CDC.
Με τον παγκόσμιο ρυθμό εμβολιασμού για την ιλαρά να παραμένει στάσιμος επί σχεδόν μια δεκαετία στο 85 τοις εκατό – κάτω από το επίπεδο του σχεδόν 95% που απαιτείται για να αποτρέψει τη διάδοση της ασθένειας – ο κίνδυνος της περαιτέρω μόλυνσης παραμένει.
«Σε πολλές χώρες, όχι μόνο στη Δύση, οι γονείς έχουν χάσει επαφή με το τι σημαίνει να υπάρχουν αυτά τα διάφορα είδη ασθενειών», δήλωσε η Kretsinger του ΠΟΥ. «Υπάρχει ένας βαθμός εφησυχασμού επειδή αυτές οι ασθένειες δεν είναι τόσο ορατές όσο ήταν στο παρελθόν. Δεν μπορούμε να βγάλουμε το πόδι από το γκάζι σε αυτό το σημείο».