Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο κορονοϊος είναι σχεδόν απίθανο να μεταδοθεί μεταξύ συνόρων μέσω των τροφίμων, ωστόσο μολυσμένα προϊόντα εξακολουθούν να βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής, αυξάνοντας την αβεβαιότητα για το κατά πόσο η βιομηχανία κατεψυγμένων τροφίμων ύψους 220 δισ. δολαρίων, μπορεί να έχει εμπλοκή στη μετάδοση του ιού.

Στην Κίνα έχουν βρεθεί επανειλημμένως ίχνη του παθογόνου επάνω σε συσκευασίες και τροφές, αυξάνοντας τον φόβο ότι τα εισαγόμενα προϊόντα συνδέονται με την αναζωπύρωση του ιού στο Πεκίνο και το λιμάνι της πόλης Νταλιάν. Μία από τις σημαντικότερες αποφάσεις στη χώρα από τη στιγμή που άρχισε να πραγματοποιεί ελέγχους στα τρόφιμα τον Ιούνιο, ήταν αυτή μεγάλης κινεζικής πόλης η οποία την Κυριακή απαγόρευσε τις εισαγωγές κατεψυγμένων κρεάτων από μέρη με αυξημένα κρούσματα κορονοϊού.

Οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης κατεψυγμένων τροφίμων και οι μονάδες επεξεργασίας κρεάτων αποτελούν το ιδανικό περιβάλλον για την εξάπλωση του ιού, καθώς το παθογόνο βρίσκεται σε έξαρση σε κρύα και ξηρά περιβάλλοντα. Όμως δεν υπάρχουν σαφείς αποδείξεις ότι ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μέσω του φαγητού, και οι ειδικοί εξακολουθούν να αμφιβάλουν σχετικά με το αν αυτό αποτελεί απειλή.

“Γνωρίζουμε ότι οι ιοί συνήθως μπορούν να επιζήσουν στην ψύξη. Οπότε αυτό σημαίνει ότι θεωρητικά θα μπορούσε να εξαπλωθεί με αυτόν τον τρόπο”, επισήμανε ο Benjamin Cowling, επικεφαλής επιδημιολογίας και βιοστατιστικής στο Πανεπιστήμιο του Χόνγκ Κόνγκ. “Όμως στην πραγματικότητα, είναι πολύ χαμηλό το ρίσκο να συμβεί κάτι τέτοιο επειδή θα έπρεπε να υπάρχουν αρκετές προϋποθέσεις”.

Ο ιός θα πρέπει να επιζήσει στην ψύξη και ύστερα κατά την απόψυξη. Θα πρέπει στη συνέχεια να βρεθεί πάνω στα χέρια κάποιου και μετά να μεταφερθεί στον άνθρωπο από την μύτη ή το στόμα, και σε όλα αυτά τα στάδια να παραμείνει ζωντανός. “Δεν νομίζω ότι θα ήταν συχνός τρόπος μετάδοσης, αλλά είναι πιθανό”, τόνισε.

Ο κορυφαίος ειδικός πνευμονολογικών παθήσεων της Κίνας, Zhong Nanshan, ο οποίος συμβουλεύει το Πεκίνο για την αντιμετώπιση του Covid-19, υποβάθμισε τον ρόλο των κατεψυγμένων προϊόντων στην εξάπλωση του ιού. “Είναι σχετικά σπάνιο να ανιχνευτεί ο ιός σε εισαγόμενα προϊόντα κατεψυγμένων τροφίμων”, είπε. “Ας μην το μεγαλοποιούμε”.

Η απαγόρευση της Κουανγκτσόου

Εν μέσω της έλλειψης ξεκάθαρων αποδείξεων, η Κίνα παίρνει προληπτικά μέτρα, προχωρώντας σε σημαντικές διακοπές συνεργασίας με τους εμπορικούς εταίρους της. Η Cold Chain Association της νότιας παραθαλάσσιας πόλης Κουανγκτσόου στην Κίνα διέταξε όλες τις εταιρείες μέλη της να σταματήσουν τις εισαγωγές κατεψυγμένων κρεάτων και θαλασσινών από περιοχές που έχουν πολλά κρούσματα κορονοϊού.

Η απόφαση ελήφθη όταν η τοπική κυβέρνηση στην γειτονική πόλη του Σενζέν βρήκε τον ιό στην επιφάνεια φτερούγας κοτόπουλου που είχε εισαχθεί από την Βραζιλία. Το Χόνγκ Κόνγκ έχει επίσης σταματήσει τις εισαγωγές από το συγκεκριμένο εργοστάσιο.

Παρά όλα αυτά η Κίνα αποφεύγει να προχωρήσει σε ένα ευρύτερο, πανεθνικό κίνημα ενάντια στα εισαγόμενα κρέατα, καθώς ο πληθυσμός της βασίζεται σε αυτήν την διατροφική πηγή.

Στο μεταξύ, η Νέα Ζηλανδία θεώρησε αρχικά πιθανό το νέο κύμα, που  ξεκίνησε ξαφνικά πριν από μία βδομάδα ύστερα από 102 μέρες δίχως κρούσματα, να έχει κάποια σχέση με μία μονάδα  αποθήκευσης κατεψυγμένων, καθώς ο πρώτος άνθρωπος που έλαβε θετική διάγνωση για τον ιό εργάζονταν σε μια από τις εγκαταστάσεις της Americold στο Όκλαντ.

Αποκλείστηκε το ενδεχόμενο

Ωστόσο, τα αρχικά ευρήματα από περιβαλλοντικά δείγματα στην μονάδα απέκλεισαν τη θεωρία ότι η μετάδοσης ήταν μέσω κατεψυγμένων επιφανειών σε προϊόντα που εισήλθαν από το εξωτερικό, είπε ο γενικός διευθυντής υγείας, Ashley Bloomfield, την Τρίτη.

“Η τελική αναφορά θα έχει τις λεπτομέρειες αλλά φαίνεται ξεκάθαρα τώρα πως η πιθανότητα αυτή αποκλείεται με βάση την έρευνα¨, διευκρίνισε.

Ένα βασικό αναπάντητο ερώτημα είναι αν τα ίχνη που η Κίνα ανίχνευσε στις συσκευασίες και επιφάνειες κατεψυγμένων τροφίμων είναι ακόμη βιώσιμα και μεταδοτικά, ή αν είναι απλώς νεκρά και αβλαβή ίχνη του παθογόνου.

“Αυτό το οποίο ξέρουμε επισήμως και που έχουμε δει ως τώρα είναι ότι ναι, αυτός ο ιός μπορεί να επιβιώσει έξω από τον οργανισμό του ανθρώπου μέχρι και λίγες μέρες, ανάλογα με το περιβάλλον”, υποστήριξε η  Sarah Cahill, υπεύθυνη για τις προδιαγραφές τροφίμων στην Codex Alimentarius Commission, την επιτροπή για τη διαμόρφωση των προδιαγραφών τροφίμων υπό την αιγίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και των Ηνωμένων Εθνών.

“Αλλά τι είναι όντως αυτό που ανιχνεύουμε με αυτά τα τεστ;”, είπε. “Μήπως απλά ανιχνεύουμε τον ιό RNA, που σημαίνει πως ίσως αυτός ο ιός δεν είναι πλέον βιώσιμος, ή εξακολουθεί να αποτελεί μεταδοτικό παράγοντα;”

Δεν είναι ασυνήθιστο για ένα μεγάλο φάσμα ιών, βακτηριδίων και παράσιτων να μεταδίδονται μέσω των τροφίμων. Ο ΠΟΥ υπολογίζει ότι σχεδόν ένας στους 10 ανθρώπους παγκοσμίως αρρωσταίνουν από μολυσμένο φαγητό, αποτελώντας την αιτία για 420,000 θανάτους κάθε χρόνο. Η σαλμονέλα και ο νοροϊός σε προϊόντα ή ωμά κρέατα και θαλασσινά μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα όπως διάρροια και φλεγμονή στο στομάχι και τα έντερα.

Ενώ η διάρροια μπορεί να είναι επίσης ένα από τα συμπτώματα του Covid-19, οι ειδικοί επικεντρώνονται κυρίως στην πιθανότητα μεταφοράς του ιού από τις επιφάνειες στο ανθρώπινο αναπνευστικό σύστημα όταν έρχεται σε επαφή το χέρι με το πρόσωπο, αφότου πριν έχει ακουμπήσει το μολυσμένο αντικείμενο. Ακόμη και τότε, μερικοί θεωρούν αυτό το σενάριο παρατραβηγμένο.

“Θεωρητικά, είναι πιθανό”, τόνισε ο Takeshi Kasai, διευθυντής του ΠΟΥ για την περιοχή του Δυτικού Ειρηνικού, σε μια διαδικτυακή ενημέρωση την Τρίτη. “Αλλά με βάση τις παρατηρήσεις μας ως τώρα και τα στοιχεία που προέρχονται από τους τελευταίους επτά μήνες επιδημιολογίας: είναι απίθανο”.