Σε μία εποχή όπου οι δισεκατομμυριούχοι δωρίζουν τον πλούτο τους με ταχύτητα φωτός, οι χωρισμοί δύο από τα πλουσιότερα ζευγάρια του κόσμου έχουν προκαλέσει ανησυχία για τις φιλανθρωπικές τους δραστηριότητες.

Το επικείμενο διαζύγιο του Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς μπορεί ήδη να έχει αρχίσει να επηρεάζει το ίδρυμα των 50 δισ. – ένα από τα σημαντικότερα ιδρύματα στον κόσμο. Από την άλλη, η Μακένζι Σκοτ δώρισε περίπου 6 δισ. σε εκατοντάδες φιλανθρωπικούς οργανισμούς, ενώ ο πρώην σύζυγός της, Τζεφ Μπέζος, έχει διαθέσει 10 δισ. για ένα “Earth Fund”, για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής – μακράν η μεγαλύτερη δωρεά που έχει γίνει και από τους δύο. Παρόλα αυτά, οι τεράστιες περιουσίες των Μπέζος και Σκοτ έχουν μεγαλώσει κι άλλο, ξεπερνώντας κατά πολύ τις δωρεές τους.

Σχετικά νέοι δισεκατομμυριούχοι δωρίζουν επίσης τεράστια ποσά:  Ένας εκ των ιδρυτών του κρυπτονομίσματος Ethereum δώρισε περίπου 1 δισ. σε ένα ταμείο βοήθειας για τον COVID-19 στην Ινδία.

Στο μεταξύ, το χάσμα μεταξύ των υπερβολικά πλούσιων και των όχι-τόσο-πλούσιων βάθυνε κι άλλο κατά τη διάρκεια της πανδημίας, πυροδοτώντας συζήτηση για τον ρόλο της φιλανθρωπίας στην κοινωνία.

“Οι φιλανθρωπιστές κερδίζουν πολλή θετική προσοχή με τρόπους που θα έπρεπε να εξετάζουμε περισσότερο τη δεδομένη περίοδο”, λέει στο Bloomberg η Linsey McGoey, διευθύντρια του Κέντρου Έρευνας Οικονομικής Κοινωνιολογίας και Καινοτομίας του Πανεπιστημίου του Essex. “Υπάρχει η υποψία ότι όσοι έχουν δισεκατομμύρια δολάρια δεν ενδιαφέρονται πραγματικά να λύσουν τα προβλήματα της κοινωνίας”.

Το ζεύγος Γκέιτς, μαζί με τον φίλο τους Γουόρεν Μπάφετ, άλλαξαν τις προσδοκίες του κοινού για τους δισεκατομμυριούχους με τη δημιουργία του «Giving Pledge» το 2010. Υποσχέθηκαν ότι θα δωρίσουν το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας τους, είτε όσο είναι ζωντανοί είτε μετά το θάνατό τους, και δελέασαν εκατοντάδες δισεκατομμυριούχους να πάρουν την ίδια δέσμευση. Η υπόσχεση αυτή, ωστόσο, δεν έχει μηχανισμό επιβολής. Είναι μια ηθική και δημόσια δέσμευση και όσοι δεσμεύονται μπορούν να αλλάξουν γνώμη ανά πάσα στιγμή, χωρίς να το πουν σε κανέναν.

Οι αριθμοί

  • $10 δισ. – Το ποσό που ο Τζεφ Μπέζος δεσμεύτηκε το 2020 να δωρίσει στο “Earth Fund”.
  • $76.9 δισ. – Η αύξηση στην περιουσία του Τζεφ Μπέζος το 2020.
  • $309.66 δισ – Το ποσό που δόθηκε σε φιλανθρωπίες στις ΗΠΑ το 2019 από μεμονωμένα άτομα.

Η σημασία

Δεν είναι πάντα εύκολο να αποφασίσει  κανείς πώς να δωρίσει τα χρήματά του. Ο Elon Musk ζήτησε μέσω Twitter τη γνώμη του κοινού για το πού να διαθέσει την περιουσία των 172 δισ. δολαρίων, ενώ ο Μπέζος είχε κάνει το ίδιο το 2017.

Πολλοί δίνουν χρήματα στα δικά τους ιδρύματα. Ο Ινδός δισεκατομμυριούχος Azim Premji το 2019 δεσμεύτηκε να μεταφέρει περίπου 7,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε μετοχές της εταιρείας του στο ίδρυμά του. Πέρυσι, ο συνιδρυτής της Nike, Phil Knight, δώρισε 900 εκατομμύρια δολάρια στο ίδρυμά του, ενώ ο πρώην CEO της Google Eric Schmidt και η σύζυγός του Wendy δώρισαν 150 εκατομμύρια δολάρια φέτος για την μελέτη της βιολογίας και της μηχανικής μάθησης.

Το σίγουρο είναι ότι οι δισεκατομμυριούχοι θα συνεχίσουν να προσπαθούν να ενισχύσουν την καλή φήμη τους μέσω των φιλανθρωπικών τους πράξεων. Το φιλανθρωπικό έργο του Μπιλ Γκέιτς ήταν αυτό που βοήθησε να αναθεωρηθεί η φήμη του – από έναν αδίστακτο CEO μίας εταιρείας, τα προϊόντα της οποίας κυριαρχούσαν στην αγορά, σε έναν μπαμπά-φιλάνθρωπο, πρόθυμο να λύσει τα προβλήματα του κόσμου.