Χαρτί υγείας: Πώς συνδέεται με την πορεία της οικονομίας, τι μαρτυρούν οι συνήθειές μας

Κατά την περυσινή χρονιά, με φόντο την πανδημία, ο κόσμος άρχισε να αποθηκεύει χαρτιά υγείας με αποτέλεσμα τα συγκεκριμένα προϊόντα να εξαφανιστούν ξαφνικά από τα ράφια των σούπερ μάρκετ.

Παρά το γεγονός ότι η προσφορά των ειδών υγιεινής για το μπάνιο δεν άλλαξε, εν τούτοις η απότομη  αύξηση της ζήτησης για αυτά δημιούργησε έλλειψη στην αγορά.

Τώρα, ο οικονομολόγος της Bank of America, Ethan Harris, επισημαίνει ότι η στρατηγική αποθήκευσης χαρτιού υγείας έχει γίνει παγκόσμια, με την έννοια ότι όλο και περισσότερες εταιρείες αγοράζουν βασικά υλικά, εξαρτήματα και άλλα προϊόντα πρώτης ανάγκης, προκειμένου να διαχειριστούν πιθανές μελλοντικές διαταραχές του εφοδιασμού και να αντιμετωπίσουν την αυξανόμενη ζήτηση.

«Το μπλοκάρισμα των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού θα μπορούσε να περιοριστεί με την πάροδο του χρόνου καθώς η προηγούμενη κατάσταση που προκάλεσε σοκ ομαλοποιείται, αλλά το θεμελιώδες πρόβλημα είναι η έντονη ζήτηση και τα χαμηλά αποθέματα. Η νέα τεχνολογία, όπως τα συστήματα παρακολούθησης, επέτρεψε στις επιχειρήσεις να λειτουργούν με πολύ χαμηλά αποθέματα. Αυτό είναι αρκετό τις καλές εποχές, αλλά καθιστά το σύστημα εξαιρετικά ευάλωτο στις δύσκολες περιόδους. Ακόμα χειρότερα, οι εταιρείες που αντιμετωπίζουν ελλείψεις αρχίζουν να διπλασιάζουν τις παραγγελίες προκειμένου να διασφαλίσουν ότι είναι εφοδιασμένες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρατηρείται ένα φαινόμενο παρόμοιο με το άδειασμα των ραφιών των σούπερ μάρκετ λόγω ενός τυφώνα”.

Σε σημείωμα της αγοράς εμπορευμάτων που δημοσιεύθηκε στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας, οι αναλυτές της Goldman Sachs με επικεφαλής τον Nicholas Snowdon επισήμαναν ότι η Κίνα «δεν είναι πλέον ο αγοραστής που υπαγορεύει την τιμή – όπως συνέβη για τις περισσότερες από τις δύο τελευταίες δεκαετίες – αλλά [είναι] τώρα είναι και οι καταναλωτές της Δύσης”.

Οι δυτικές οικονομίες ενεργούν όλο και περισσότερο σαν την Κίνα του παρελθόντος, όσον αφορά στην αποθήκευση και τη δημιουργία μεγάλων αποθεμάτων εμπορευμάτων πρώτης ανάγκης, προκειμένου να είναι προστατευμένοι από τις αυξήσεις των τιμών και τις ελλείψεις.

Και ενώ οι αναλυτές της Goldman δεν αναφέρθηκαν συγκεκριμένα στο χαρτί υγείας στο report τους, η διαδικασία σκέψης είναι παρόμοια. Η ζήτηση έχει ξεπεράσει πολύ την προσφορά χάρη στην αναντιστοιχία μεταξύ της ανάγκης που νιώθουν οι “παρανοϊκοί” καταναλωτές να προχωρούν σε παραγγελίες και της ικανότητας των προμηθευτών να αυξήσουν την παραγωγή.

Τι σημαίνει λοιπόν η νέα στρατηγική αυξημένης ζήτησης και συσσώρευσης για την οικονομία; Όπως επισημαίνουν οι οικονομολόγοι της Bank of America, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εντοπίσουμε τον αντίκτυπο των ελλείψεων από την πλευρά της προσφοράς στα οικονομικά δεδομένα, αντί να υποθέσουμε ότι η δραστηριότητα είναι καθαρά συνάρτηση της ζήτησης.

«Σε έναν κόσμο περιορισμένης προσφοράς, πρέπει να επανεξετάσουμε τι συνιστά “αδύναμα” ή “ισχυρά” δεδομένα. Η αμερικανική αγορά κατοικιών αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα. Μέχρι πρόσφατα, όλοι οι δείκτες του κλάδου κατοικιών αυξήθηκαν, με ισχυρές πωλήσεις, κατασκευές και τιμές. Τους τελευταίους μήνες, μόνο οι τιμές συνεχίζουν να αυξάνονται εν μέσω έλλειψης υλικού και χαμηλού αποθέματος. Συνεπώς, η επιβράδυνση της δραστηριότητας δεν είναι ένδειξη αδυναμίας, αλλά της αύξησης των τιμών έναντι των ποσοτήτων. Σε αυτό το πλαίσιο δεν είναι σαφές γιατί η Fed συνεχίζει να αγοράζει 40 δισεκατομμύρια δολάρια σε τίτλους με υποθήκη κάθε μήνα.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η αγορά εργασίας των ΗΠΑ. Είναι σημαντικό να εξετάσουμε προσεκτικά τη σύνθεση της έκθεσης για την εργασία, προκειμένου να κρίνουμε τον ρόλο των περιορισμών από πλευράς προσφοράς. Επιπλέον, η εξέταση της αύξησης της απασχόλησης δεν είναι αρκετή, πρέπει επίσης να εξετάσουμε τους μισθούς. Η έκθεση για τις θέσεις εργασίας του Απριλίου θεωρήθηκε απογοητευτική. Ωστόσο, στην πραγματικότητα έδειξε αύξηση του ονομαστικού εισοδήματος για το μήνα. Εάν συνδυάσετε την αύξηση 0,18% στις θέσεις εργασίας, την αύξηση 0,3% στη διάρκεια της εργασίας (από 34,9 ώρες / εβδομάδα σε 35) και την αύξηση των μισθών κατά 0,70%, το ονομαστικό εισόδημα αυξήθηκε κατά 1,17% ή σχεδόν 15% σε ετήσιο ρυθμό”.

Αυτό είναι κάτι που πρέπει να έχουμε στον νου όταν ανακοινωθούν την Παρασκευή τα στοιχεία του Μαΐου.