Οι ελληνικές Αρχές προχωρούν με δύο διαφορετικά σχέδια για να σώσουν τις τράπεζές τους από μια καθοδική πορεία. Κάποιοι επίδοξοι επενδυτές πιστεύουν ότι είναι πολύ έξυπνοι κατά το ήμισυ. Για να μειώσει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, η ελληνική κεντρική τράπεζα προτείνει ένα «όχημα ειδικού σκοπού» (SPV) το οποίο θα δημιουργηθεί με τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις των τραπεζών – οι οποίες αποτελούν λογιστικό δημιούργημα της αναδιάρθρωσης του δημοσίου χρέους που έχει προηγηθεί. Με αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, το SPV θα μπορούσε πράγματι να γίνει μια “κακή τράπεζα”, που θα πωλούσε ομόλογα και θα αποκτούσε «κόκκινα δάνεια» περίπου 42 δισ. ευρώ, σύμφωνα με ανθρώπους που έχουν γνώση του σχεδίου.
“Πρόκειται για μια εξαιρετικά πολύπλοκη δομημένη χρηματοοικονομική συναλλαγή, επειδή παρουσιάζει πολύπλοκα φορολογικά, νομικά και ρυθμιστικά προβλήματα”, δηλώνει ο Jerome Legras, επικεφαλής ανάλυσης στην Axiom Alternative Investments, πρώην βετεράνος της ομάδας δομημένων χρηματοοικονομικών προϊόντων της Societe Generale. “Είναι δύσκολο να δούμε αν υπάρχει πραγματική πιθανότητα να έχουμε επενδυτές στο πλοίο”, προσθέτει.
Και αν όλο αυτό δεν είναι αρκετά περίπλοκο, ένας από τους ανθρώπους δήλωσε ότι οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές Αρχές θα μπορούσαν να εγκρίνουν τόσο το σχέδιο αυτό όσο και ένα παράλληλο που κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Το δεύτερο αυτό σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ενός SPV που θα χρηματοδοτηθεί εν μέρει από κρατικά κεφάλαια και θα περιλαμβάνει ενδεχομένως και κάποια κρατική εγγύηση. Ένα παρόμοιο σχέδιο στην Ιταλία βοήθησε τους δανειστές να «ξεφορτωθούν» ένα σημαντικό κομμάτι από το επισφαλές χρέος τους.
Φορολογικές προκλήσεις
Η είδηση αρχικά χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό στην Ελλάδα, η οποία πρέπει να ελαφρύνει τις τράπεζες της από το βάρος των «κόκκινων δανείων» για να βοηθήσουν στην αναζωογόνηση της οικονομίας της. Οι τραπεζικές μετοχές ενισχύθηκαν σημαντικά την Τρίτη – έστω κι αν ξεκίνησαν από χαμηλό σημείο εκκίνησης, καθώς καταγράφουν απώλειες εδώ και μήνες.
«Είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank κ. Φωκίων Καραβίας, μιλώντας σε δημοσιογράφους την Τρίτη. «Θα ήταν άλλο ένα όπλο στο οπλοστάσιό μας», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
Η μετοχή της Τράπεζα Πειραιώς, η οποία έχει υποχωρήσει πάνω από 60% φέτος, σημείωσε άνοδο έως 7% για να κλείσει τελικά 1,8% υψηλότερα. Η Eurobank Ergasias διατήρησε τα κέρδη της, κλείνοντας 9% υψηλότερα, αλλά παρ’ όλα αυτά έχει χάσει 28% μέχρι στιγμής φέτος.
«Εξακολουθούν να λείπουν κομμάτια από αυτήν την πρωτοβουλία», δήλωσε ο Νίκος Κοσκόλετος, επικεφαλής ανάλυσης στην Eurobank Equities. Ωστόσο, «το γεγονός και μόνο ότι γίνονται πρόσθετες προσπάθειες για να υποστηριχθεί η έναρξη της διαδικασίας επισκευής των ισολογισμών είναι κάτι που η αγορά έχει κάθε λόγο να γιορτάζει», πρόσθεσε.
Ωστόσο, το SPV αντιμετωπίζει τρομακτικές προκλήσεις, σύμφωνα με τον κ. Legras. Το χρηματοδοτούμενο από τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις SPV που προτείνεται θα χρειαζόταν πιθανότατα πιστοληπτική διαβάθμιση και, στη συνέχεια, οι επενδυτές που θα απορροφούσαν τα ομόλογα που θα εξέδιδε θα έπρεπε να μελετήσουν πολλές περίπλοκες φορολογικές επιπτώσεις.
«Υπερβολικά έξυπνο»
«Μου αρέσουν τα σύνθετα δομημένα χρηματοοικονομικά προϊόντα, αλλά φαίνεται περίεργο να αναμειγνύονται τα δύο διαφορετικά προφίλ κινδύνου», αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων και μη εξυπηρετούμενων δανείων, σε μία οντότητα, λέει. «Η αίσθησή μου είναι ότι είναι λίγο υπερβολικά έξυπνο», προσθέτει.
Η Τράπεζα της Ελλάδος θα δώσει ένα λεπτομερές σχέδιο στη δημοσιότητα στις 22 Νοεμβρίου, σύμφωνα με αξιωματούχο που γνωρίζει το θέμα. Ενώ η μεταφορά των φορολογικών πιστώσεων στο SPV θα πάρει μέρος κεφαλαίων από τις τράπεζες για σύντομο χρονικό διάστημα, οι δείκτες τους θα ανακάμψουν μόλις ολοκληρωθεί η πώληση των επισφαλών δανείων, ανέφερε ένας από τους αξιωματούχους.
Ένα άλλο δυνητικό πρόβλημα: Δεν είναι σαφές εάν το σχέδιο θα αφήσει τις τράπεζες με επαρκή κεφαλαιακά «μαξιλάρια», αναφέρει στο πρακτορείο Bloomberg πηγή με γνώση του θέματος.
«Θα αγόραζα αυτά τα ομόλογα; Αναμφισβήτητα δεν θα το έκανα, ακόμη και εάν το premium των νέων εκδόσεων ήταν μεγάλο», λέει ο Timothee Pubellier, διευθυντής χαρτοφυλακίων στη Financiere de La Cite στο Παρίσι, ο οποίος επενδύει σε χρεόγραφα συνδεδεμένα με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. «Αυτό που χρειάζονται αυτές οι τράπεζες είναι φρέσκο χρήμα. Η μετακίνηση φανταστικού κεφαλαίου δεν θα βελτιώσει τη θεμελιώδη κατάστασή τους και δεν θα πείσει τους επενδυτές», προσθέτει.