Μετά την επίσκεψη Πελόζι τα πράγματα φαίνεται να κλιμακώνονται στις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Ούτε ο Σι ούτε ο Μπάιντεν έχουν συμφέρον να πυροδοτήσουν μια σύγκρουση που θα μπορούσε να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη οικονομική ζημιά στο εσωτερικό, και η κλήση την περασμένη εβδομάδα έδειξε ότι προετοιμάζονταν για την πρώτη τους πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση ως ηγέτες τους επόμενους μήνες.

Ωστόσο, η πολεμική ρητορική και η αυξανόμενη εχθρότητα και στις δύο χώρες αυξάνουν την πίεση στον Σι να λάβει μια ισχυρή απάντηση, ιδίως καθώς προετοιμάζεται για μια κομματική συνάντηση δύο φορές τη δεκαετία αργότερα φέτος, στην οποία αναμένεται να εξασφαλίσει μια τρίτη θητεία.

1

Ενώ οι ΗΠΑ ακύρωσαν τη συμφωνία αμοιβαίας άμυνας με την Ταϊβάν το 1979, η Κίνα πρέπει να σταθμίσει την πιθανότητα να εμπλακεί ο αμερικανικός στρατός. Ο Μπάιντεν είπε τον Μάιο ότι η Ουάσιγκτον θα υπερασπιζόταν την Ταϊβάν σε οποιαδήποτε επίθεση από την Κίνα, αν και ο Λευκός Οίκος διευκρίνισε ότι εννοούσε ότι οι ΗΠΑ θα παρέχει στρατιωτικά όπλα σύμφωνα με τις υφιστάμενες συμφωνίες.

Ακολουθούν κάποιες μόνο από τις ενέργειες που θα μπορούσε να προβεί η Κίνα:

1. Περισσότερες υπερπτήσεις πολεμικών αεροπλάνων

Καθώς οι καθημερινές εισβολές στη ζώνη αναγνώρισης αεράμυνας του νησιού είναι ήδη ο κανόνας, ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός θα έπρεπε να στείλει είτε μια ιδιαίτερα μεγάλη είτε ασυνήθιστη σειρά πτήσεων. Το ημερήσιο ρεκόρ είναι 56 αεροπλάνα της PLA στις 4 Οκτωβρίου, που συνέπεσε με κοντινές στρατιωτικές ασκήσεις υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Περίπου 15 αεροπλάνα πέταξαν γύρω από την ανατολική πλευρά της Ταϊβάν, αντί για τις συνηθισμένες νοτιοδυτικές διαδρομές, για παράδειγμα, μετά από επίσκεψη αντιπροσωπείας του Κογκρέσου των ΗΠΑ τον Νοέμβριο.

Η Κίνα θα μπορούσε να διατηρήσει αυτό το επίπεδο επιθετικότητας για μέρες ή εβδομάδες, εξαντλώντας τους πόρους της ήδη εκτεταμένης Πολεμικής Αεροπορίας της Ταϊβάν καθώς προσπαθεί να απομακρύνει τα αεροπλάνα.

2. Πετώντας πολεμικά αεροπλάνα πάνω από την Ταϊβάν

Η εφημερίδα Global Times του Κομμουνιστικού Κόμματος έχει προτείνει η Κίνα να πραγματοποιήσει στρατιωτική πτήση απευθείας πάνω από την Ταϊβάν, αναγκάζοντας την κυβέρνηση του προέδρου Tsai Ing-wen να αποφασίσει εάν θα την καταρρίψει. Πέρυσι, ο υπουργός Άμυνας της Ταϊβάν Chiu Kuo-cheng προειδοποίησε: «Όσο πιο κοντά πλησιάζουν στο νησί, τόσο πιο δυνατοί θα αντεπιτεθούμε».

Εναλλακτικά, η αποστολή μιας βαθιάς ή εκτεταμένης πτήσης κατά μήκος της μέσης γραμμής του Στενού της Ταϊβάν, μιας ουδέτερης ζώνης που δημιούργησαν οι ΗΠΑ το 1954 και την οποία το Πεκίνο δεν αναγνωρίζει, θα ασκούσε πίεση στον στρατό της Ταϊβάν απαιτώντας τα αεροπλάνα της να παραμείνουν στον αέρα. Αεροσκάφη της PLA παραβίασαν επανειλημμένα τη γραμμή τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν ο τότε υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κιθ Κρατς ταξίδεψε στο νησί.

3. Δοκιμή πυραύλων κοντά στην Ταϊβάν

Το καλοκαίρι του 1995 είδε μια από τις πιο προκλητικές απαντήσεις της Κίνας σε μια ανταλλαγή μεταξύ Ουάσιγκτον και Ταϊπέι, όταν το Πεκίνο εκτόξευσε δοκιμαστικά πυραύλους στη θάλασσα κοντά στο νησί. Η κίνηση ήταν μέρος των διαμαρτυριών της Κίνας ενάντια στην απόφαση του προέδρου Μπιλ Κλίντον να αφήσει τον πρώτο δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο της Ταϊβάν, Λι Τενγκ-Χούι, να επισκεφθεί τις ΗΠΑ.

Η Κίνα κήρυξε ζώνες αποκλεισμού γύρω από τις περιοχές-στόχους κατά τη διάρκεια των δοκιμών, διακόπτοντας τη ναυτιλία και την εναέρια κυκλοφορία. Πιο πρόσφατα, ο PLA εκτόξευσε βαλλιστικούς πυραύλους «φέροντος-δολοφόνους» στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας τον Αύγουστο του 2020, σε αυτό που θεωρήθηκε ως απάντηση στις ναυτικές ασκήσεις των ΗΠΑ.

4. Οικονομικά βέλη

Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ταϊβάν. Το Πεκίνο θα μπορούσε να αξιοποιήσει αυτό το πλεονέκτημα επιβάλλοντας κυρώσεις στους εξαγωγείς, μποϊκοτάροντας ορισμένα προϊόντα της Ταϊβάν ή περιορίζοντας το αμφίδρομο εμπόριο. Τη Δευτέρα, η Κίνα απαγόρευσε τις εισαγωγές τροφίμων από περισσότερους από 100 προμηθευτές από την Ταϊβάν, σύμφωνα με την τοπική εφημερίδα United Daily News. Ωστόσο, η Κίνα πρέπει να περπατήσει προσεκτικά καθώς χρειάζεται την Ταϊβάν για ημιαγωγούς.

Το Πεκίνο έχει ήδη χτυπήσει διάφορους ηγέτες της Ταϊβάν με κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων απαγορεύσεων στα ταξίδια στην ηπειρωτική χώρα. Περισσότεροι αξιωματούχοι θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν παρόμοιες ενέργειες, αλλά θα είχαν μικρό αντίκτυπο καθώς οι Ταϊβανέζοι πολιτικοί είναι απίθανο να ταξιδέψουν στην ηπειρωτική χώρα ή να κάνουν επιχειρήσεις εκεί.

5. Λήψη διπλωματικών μέτρων

Η Global Times προειδοποίησε την Τρίτη ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα αντιμετωπίσει «σοβαρή» οπισθοδρόμηση στις σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ για το ταξίδι της Πελόζι. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ανάκληση του Πρεσβευτή της Κίνας στις ΗΠΑ Qin Gang, ο οποίος ανέλαβε τη θέση του πέρυσι. Το 1995, το Πεκίνο απέσυρε τον τότε Αμερικανό πρεσβευτή του Λι Νταογιού, αφού η Ουάσιγκτον επέτρεψε στον τότε Πρόεδρο της Ταϊβάν Λι να επισκεφθεί τις ΗΠΑ. Ωστόσο, αυτή η διαμάχη σημειώθηκε σε υψηλότερο διπλωματικό επίπεδο με την Πελόζι, η οποία είναι η δεύτερη στη σειρά για την προεδρία.

Πέρυσι, η Κίνα ανακάλεσε τον πρεσβευτή της στη Λιθουανία, αφού το έθνος της Βαλτικής επέτρεψε στην Ταϊβάν να ανοίξει γραφείο στην πρωτεύουσά της με το δικό της όνομα, αντί για την Κινεζική Ταϊπέι — όρος που το Πεκίνο θεωρεί πιο ουδέτερο.

6. Στρατιωτική κατάληψη ενός από τα απομακρυσμένα νησιά της Ταϊπέι

Το Πεκίνο έχει στρατιωτικές επιλογές εκτός από την επικίνδυνη εισβολή στα στενά της Ταϊβάν μήκους 130 χιλιομέτρων — όπως η κατάληψη ενός από τα μικρότερα απομακρυσμένα νησιά που κατέχει η κυβέρνηση στην Ταϊπέι, αν και αυτή η μορφή πρόκλησης είναι πολύ απίθανη.

Κατά τις πρώτες ημέρες του Ψυχρού Πολέμου, ο στρατιωτικός βομβαρδισμός του PLA στα νησιά Kinmen της Ταϊβάν, που βρίσκονται ακριβώς έξω από τις ακτές της νοτιοανατολικής Κίνας, προσέλκυσε σημαντική στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ. Η Ταϊβάν απέκρουσε την κινεζική προέλαση, αλλά όχι πριν σκοτωθούν εκατοντάδες στρατιώτες της. Το ελεγχόμενο από την Ταϊπέι νησί Pratas, 400 χιλιόμετρα (250 μίλια) από την ακτογραμμή της Ταϊβάν, είναι ένα άλλο ευάλωτο σημείο.

Η Κίνα το 2012 κατέλαβε το Scarborough Shoal, έναν κοραλλιογενή ύφαλο περίπου στο μέγεθος του νησιού Μανχάταν, το οποίο οι Φιλιππίνες ισχυρίστηκαν ως δικό τους, σε μια εδαφική διαμάχη στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Οι ΗΠΑ θα θεωρούσαν οποιαδήποτε τέτοια κατάληψη εδάφους της Ταϊβάν ως σημαντική κλιμάκωση που θα μπορούσε να δοκιμάσει τα όρια της στρατιωτικής δέσμευσης του Μπάιντεν στη νησιωτική δημοκρατία.

Ωστόσο, μια τέτοια ενέργεια εγκυμονεί επίσης διπλωματικούς κινδύνους για το Πεκίνο. Η κατάληψη ενός νησιού υπό τον έλεγχο της Ταϊβάν θα μπορούσε να προκαλέσει τις ΗΠΑ να προσθέσουν περισσότερες κυρώσεις στην Κίνα και να ανησυχήσουν τις γειτονικές χώρες στην Ασία, πολλές από τις οποίες έχουν επίσης εδαφικές διαφορές με το Πεκίνο.

Διαβάστε επίσης

G7: Ανησυχία για τις απειλητικές ενέργειες της Κίνας εκφράζουν οι ΥΠΕΞ

Πελόζι: Η Κίνα δεν μπορεί να εμποδίσει ξένους ηγέτες που θέλουν να ταξιδέψουν στην Ταϊβάν