Οι επιγραφές «Δεν δεχόμαστε μετρητά» γίνονται όλο και πιο συχνή εικόνα στα καταστήματα και τα εστιατόρια της Σουηδίας, καθώς οι πληρωμές γίνονται όλο και περισσότερο με κάρτες, ηλεκτρονικά ή μέσω κινητού. Ο ρυθμός, όμως, με τον οποίο έχουν αρχίσει να… εξαφανίζονται τα μετρητά έχει θορυβήσει τις Αρχές. Μάλιστα, αυτήν τη στιγμή, το συγκεκριμένο θέμα βρίσκεται στο επίκεντρο μίας ευρείας αναθεώρησης του νομικού πλαισίου που διέπει την κεντρική τράπεζα της χώρας, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη.
«Αν τα μετρητά εξαφανιστούν υπερβολικά γρήγορα, μπορεί να είναι δύσκολο να διατηρήσουμε τις υποδομές» που απαιτούνται για συναλλαγές σε μετρητά, υποστηρίζει ο Mats Dillen, επικεφαλής της αρμόδιας για την αναθεώρηση κοινοβουλευτικής επιτροπής.
«Μπορεί να εισέλθει κανείς σε έναν αρνητικό φαύλο κύκλο ο οποίος μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξη υποδομών διαχείρισης μετρητών», λέει ο Dillen.
Πέρυσι, το ποσό των μετρητών που βρίσκονταν σε κυκλοφορία υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδό του από το 1990 και πλέον κινείται σε επίπεδο πάνω από 40% χαμηλότερο από το υψηλό στο οποίο είχε φτάσει το 2007. Οι μειώσεις το 2016 και το 2017 ήταν οι μεγαλύτερες στην Ιστορία.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μιας ετήσιας έρευνας της Insight Intelligence που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα, μόνο ένα 25% των Σουηδών πέρυσι πλήρωναν με μετρητά τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, από 63% που ήταν το αντίστοιχο ποσοστό μόλις πριν από τέσσερα χρόνια. Ένα 36% του πληθυσμού δεν χρησιμοποιεί ποτέ μετρητά ή δεν πληρώνει με μετρητά παρά μια-δυο φορές τον χρόνο.
Αποτέλεσμα αυτού είναι η κεντρική τράπεζα να εξετάζει κατά πόσο χρειάζεται να υπάρξει ένα επίσημο ψηφιακό νόμισμα, μία e-κορόνα. Η τελική πρόταση δεν αναμένεται πριν από τα τέλη του ερχόμενου έτους, αλλά η κεντρική ιδέα είναι ότι το ηλεκτρονικό νόμισμα θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά με τα μετρητά, όχι να τα αντικαταστήσει τελείως.
Ο διοικητής της Riksbank Stefan Ingves λέει, από την πλευρά του, ότι η Σουηδία θα πρέπει να σκεφτεί το ενδεχόμενο να εξαναγκάσει τις τράπεζες να δίνουν μετρητά στους πελάτες τους.
«Το ερώτημα είναι τι ρόλο θα παίξει η ηλεκτρονική κορόνα σε σχέση με τα χαρτονομίσματα και τα νομίσματα», λέει ο Dillen. «Ακόμη και αν υπάρξει ηλεκτρονική κορόνα, τα χαρτονομίσματα και τα νομίσματα μπορεί να πρέπει να διατηρηθούν ως συμπλήρωμα», προσθέτει.