Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα δέχτηκε αργά χθες το βράδυ ενα ισχυρότατο πλήγμα. Ο  οίκος αξιολόγησης Standard & Poors (S&P) διατήρησε την Ελλάδα στην ίδια πιστοληπτική βαθμίδα (Β+)  διατηρώντας επίσης το θετικό outlook. Η αγορά όμως ανέμενε ευρέως, μία αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας από την S&P κατά τουλάχιστον μία βαθμίδα (από το Β+ στο ΒΒ-), η οποία θα ισοφάριζε έτσι τo rating που δίνει η Fitch και που διαμορφώνεται τρία σκαλοπάτια κάτω από την “επενδυτική βαθμίδα”. Ο οίκος στην έκθεση του επι της ουσίας διαλύει το  story Τσίπρα ο οποίος υποστηρίζει οτι η οικονομία ειναι το δυνατό του σημείο. Επιπρόσθετα όμως ο οίκος μεταξύ άλλων προβλέπει και πότε θα γίνουν οι εθνικές εκλογές.

Οπως επισημαίνει:  Οι επόμενες γενικές βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν το αργότερο μέχρι τον Οκτώβριο του 2019, παρόλο που δεν μπορούν να αποκλειστούν πρόωρες εκλογές, π.χ. μετά τις αυτοδιοικητικές και ευρωπαϊκές εκλογές του Μαΐου και την έναρξη των θερινών τμημάτων του κοινοβουλίου, εκτιμά η S&P. 

Η σταθερότητα της κυβέρνησης αποδυναμώθηκε νωρίτερα εντός του έτους, μετά την αποχώρηση του μικρότερου εταίρου του κυβερνητικού συνασπισμού (σ.σ. ΑΝΕΛ), λόγω της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Η S&P εκφράζει τη θέση ότι η συμφωνία είναι θετική για τις οικονομικές σχέσεις και τις προοπτικές ανάπτυξης τόσο της Ελλάδας όσο και της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, ενώ συμπληρώνει ότι, δεδομένου πως το 2019 είναι έτσι κι αλλιώς χρονιά εκλογών (και προ των βουλευτικών), είναι πολύ πιθανό η πόλωση στο πολιτικό σκηνικό της χώρας να κλιμακωθεί τους επόμενους μήνες.

Κάτι τέτοιο, σύμφωνα με τον οίκο, συνιστά κίνδυνο σε τομείς όπως οι αποκρατικοποιήσεις, η αύξηση της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος και οι περαιτέρω βελτιώσεις στο επιχειρηματικό περιβάλλον, που μπορεί εξ αυτού του λόγου να καθυστερήσουν.

Επιπλέον, μια πιο αποφασιστική προσέγγιση για τη μείωση των NPEs στον τραπεζικό τομέα δύσκολα θα προχωρούσε εν μέσω προεκλογικής περιόδου και έντασης.

Ωστόσο, ο οίκος αξιολόγησης αναμένει ότι η οικονομική και δημοσιονομική πολιτική της Ελλάδας θα παραμείνει γενικά συμμορφωμένη με τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η χώρα κατά τη λήξη του προγράμματος του ESM.

Η Standard & Poors σχολιάζει επίσης θετικά την πιθανότατη αναθεώρηση του συντάγματος όσον αφορά στην αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών.

“Ενώ οι λεπτομέρειες όσον αφορά την προεδρική εκλογή παραμένουν προς διευκρίνιση, ο κίνδυνος κυβερνητικής αστάθειας (σ.σ. λόγω προεδρικής εκλογής) φαίνεται να εξαλείφεται”, σημειώνει ο οίκος.

Ως αποτέλεσμα, η επόμενη κυβέρνηση θα μπορέσει να είναι σταθερότερη, χωρίς να αποσπάται από την εκλογή Προέδρου και τους αναγκαίους γι’ αυτήν πολιτικούς ελιγμούς, υπονομεύοντας τους οικονομικούς και δημοσιονομικούς στόχους.

Το outlook της S&P

Το θετικό outlook, όπως σημειώνει ο οίκος αξιολόγησης, σημαίνει ότι είναι πιθανή μια αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας εντός των επόμενων 12 μηνών, εάν ενισχυθεί περαιτέρω η οικονομική της ανάκαμψη.

Αυτό θα μπορούσε να προκύψει από στοιχεία που θα επιβεβαίωναν πειστικά την κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόζει η κυβέρνηση μέσω περαιτέρω οικονομικών μεταρρυθμίσεων, που θα ενίσχυαν τη δυναμική της ανάπτυξης της Ελλάδας και θα την βοηθούσαν να υπερβεί τις σημαντικές “κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις”, αναφέρεται στην έκθεση του οίκου.

Άλλο πιθανό εφαλτήριο για αναβάθμιση της Ελλάδας θα ήταν μια σημαντική μείωση των NPEs του τραπεζικού συστήματος, καθώς και η άρση του συνόλου των κεφαλαιακών ελέγχων.

Ο μετριασμός των δημοσιονομικών κινδύνων που συνδέονται με εκκρεμούσες δικαστικές αποφάσεις σχετικά με τους μισθούς στον δημόσιο τομέα και τις συντάξεις θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει αφετηρία πιθανής αναβάθμισης, σημειώνει η S&P.

Θα μπορούσαμε να αναθεωρήσουμε το outlook από “θετικό” σε σταθερό, προσθέτει ο οίκος,  εάν, αντίθετα με τις προσδοκίες μας, υπάρξουν ανατροπές στις μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη εφαρμοστεί ή εάν τα αναπτυξιακά αποτελέσματα είναι σημαντικά χαμηλότερα από τα αναμενόμενα, περιορίζοντας την ικανότητα της Ελλάδας να συνεχίσει τη δημοσιονομική της εξυγίανση, τη μείωση του χρέους και την αναδιάρθρωση του χρηματοπιστωτικού τομέα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, με βάση την αξιολόγηση της Moody’s (Β1), η Ελλάδα παραμένει 4 βαθμίδες κάτω από το investment grade.

Στο αμέσως επόμενο διάστημα, την επόμενη εβδομάδα μάλιστα (3 Μαΐου), αναμένεται και η αξιολόγηση της DBRS, η οποία βαθμολογεί την Ελλάδα στο B (high), με την αγορά επίσης να έχει αποτιμήσει αναβάθμιση κατά μία βαθμίδα.

Οι επόμενες αξιολογήσεις που έχουν οριστεί από τους 4 μεγάλους οίκους είναι οι εξής: στις 2 Αυγούστου από την Fitch, στις 23 Αυγούστου από την Moody’s, στις 25 Οκτωβρίου από την S&P και τέλος την 1η Νοεμβρίου από τον καναδικό οίκο DBRS.