Πρωί Δευτέρας 18/1 ώρα 9:30 στα ταμεία συνοικιακού σουπερμάρκετ. Ακόμα μία πελάτισσα βγάζει από το πορτοφόλι της το μωβ χαρτονόμισμα των 500 ευρώ θέλοντας να πληρώσει έναν λογαριασμό 40 ευρώ. Kατά την έξοδό της από το κατάστημα η υπεύθυνη προσεγγίζει την πωλήτρια και την ρωτά γεμάτη απορία πάλι τα ίδια; Πρόκειται για φαινόμενο το τελευταίο διάστημα συμβαίνει να είναι η κίνηση χαρτονομισμάτων των 200 και 500 ευρώ στις ελληνικές αγορές που ανασύρονται από τα σπίτια των κάποιων πολιτών που έσπευσαν να πάρουν από τις τράπεζες λόγω των capital controls. Εκείνοι που “τράβηξαν” τα χρήματά τους προκειμένου να τους παράσχουν την ασφάλεια του σπιτιού τους, σηκώνουν τα στρώματα και ανοίγουν τα σεντούκια για την πληρωμή πάσης φύσης υποχρεώσεων.
Πουλάνε λίρες
Την ίδια στιγμή οι συνεχιζόμενες πωλήσεις χρυσών λιρών Αγγλίας το 2015, που ήταν περισσότερες από τις αγορές, αποτυπώνουν, σε μεγάλο βαθμό, την έλλειψη ρευστότητας των νοικοκυριών για το νέο οικονομικό έτος.
Στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, φανερώνουν πως το χρήμα που κυκλοφορεί σε φυσική μορφή στην ελληνική αγορά έχει αρχίσει να ξοδεύεται και, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για τον Νοέμβριο του 2015, περιορίστηκε στα 48,6 δισ. ευρώ.
Τον ίδιο μήνα οι καταθέσεις των νοικοκυριών μειώθηκαν περαιτέρω και συρρικνώθηκαν στα 100,9 δισ. ευρώ από 102,9 δισ. ευρώ τον Ιούλιο (πρώτο μήνα επιβολής των capital controls), αλλά, σύμφωνα με τις αναλύσεις, ο ρυθμός μείωσης των καταθέσεων την περίοδο κορύφωσης των φορολογικών υποχρεώσεων είναι δυσανάλογα μικρός με τις ανάγκες των νοικοκυριών.
Οι απώλειες από τον περασμένο Νοέμβριο αγγίζουν τα 35,2 δισ. ευρώ –μόνο για τα νοικοκυριά– και είναι προφανές ότι το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων που αποσύρθηκε από τις τράπεζες κατευθύνθηκε στα σπίτια.
Αυτός είναι, άλλωστε, και ο λόγος που η κυκλοφορία του φυσικού χρήματος εκτινάχθηκε από τα 30,1 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2014 στα 50,2 δισ. ευρώ τον Αύγουστο του 2015.
Παρά το γεγονός ότι οι Ελληνες, είναι επισήμως στη λίστα των πιο φτωχών Ευρωπαίων, βρίσκονται την ίδια στιγμή μεταξύ των λαών με τα περισσότερα μετρητά στο χέρι. Τα χρήματα που απέσυραν από τις τράπεζες την εποχή που επιβλήθηκαν τα capital controls, παραμένουν καλά κρυμμένα στα σπίτια των πολιτών και χρησιμοποιούνται ανά διαστήματα για φορολογικές πληρωμές και άλλες υποχρεώσεις ιδιωτικής κατανάλωσης.
Οι καταναλωτές συνεχίζουν να αρνούνται την επανατοποθέτηση των χρημάτων τους στις τράπεζες από τη στιγμή που παραμένουν σε ισχύ οι περιορισμοί στις αναλήψεις.
Μάλιστα σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, συνολικά το 2015 η ΤτΕ αγόρασε 61.518 χρυσές λίρες, ενώ αντίθετα πούλησε 43.057 χρυσές λίρες στους ιδιώτες. Είναι αξιοσημείωτο οτι το τρίτο τρίμηνο του 2015 που ισχύουν οι περιορισμοί των capital controls οι Ελληνες ιδιώτες προχώρησαν στην πώληση 7.291 χρυσών λιρών έναντι αγοράς 10.827 χρυσών λιρών.
Πρόκειται για το μοναδικό τρίμηνο που οι αγορές υπερβαίνουν τις πωλήσεις. Αντίθετα, το τελευταίο τρίμηνο του 2015 (Οκτώβριος-Νοέμβριος-Δεκέμβριος), που έχουν ελαφρώς χαλαρώσει οι περιορισμοί των capital controls, αλλά κυρίως κορυφώνεται η καταβολή φόρων (ΕΝΦΙΑ, τέλη κυκλοφορίας, προκαταβολή ΦΠΑ), οι πωλήσεις χρυσών λιρών από τους ιδιώτες είναι διπλάσιες και ανέρχονται σε 15.130 τεμάχια από 8.102 τεμάχια, που ήταν οι αγορές χρυσών λιρών από τους ιδιώτες.