Πρώτη κατοικία: Η κυβέρνηση ενώπιον των παρατηρήσεων τραπεζών και θεσμών

Γράφεται και ξαναγράφεται το σχέδιο νόμου για την προστασία της πρώτης κατοικίας σε μια προσπάθεια να παρακαμφθούν οι αντιρρήσεις των θεσμών, αλλά και των τραπεζών, που απέστειλαν χθες εκ νέου δεκάλογο παρατηρήσεων στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου.

Είχε προηγηθεί πολύωρη σύσκεψη μεταξύ στελεχών της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και ανώτερων τραπεζικών στελεχών σε μια προσπάθεια να εντοπιστούν οι γκρίζες της συμφωνίας για την προστασία της πρώτης κατοικίας, την οποία η κυβέρνηση επιχειρεί να κλείσει άρον άρον, ενόψει και της δημοσίευσης αύριο, 27 Φεβρουαρίου, της έκθεσης των θεσμών για τη δεύτερη μεταμνημονιακή αξιολόγηση.

Πριν καλά καλά η κυβέρνηση καταφέρει να απαντήσει πειστικά στην κριτική των θεσμών για το κατά πόσο το νέο πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας ενισχύει την κουλτούρα αθέτησης πληρωμών, οι τράπεζες επανήλθαν με μπαράζ παρατηρήσεων στο κείμενο του νομοσχεδίου, που αποτέλεσε αλλεπάλληλων συσκέψεων μέσα στο Σαββατοκύριακο.

Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση φιλοδοξεί να καταθέσει στη Βουλή το νέο πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικία έως και αύριο, προκειμένου αφενός να προλάβει την προθεσμία της 28ης Φεβρουαρίου που λήγει η παράταση του συγκεκριμένου άρθρου 9 του νόμου Κατσέλη και αφετέρου μια αρνητική αναφορά στην επικείμενη αξιολόγηση, χωρίς ωστόσο να είναι βέβαιο ότι θα τα καταφέρει.

Η πρόθεση αυτή προσκρούει όχι μόνο στις αντιρρήσεις των θεσμών για τα υπερβολικά όρια προστασίας, αλλά κυρίως στις αντιρρήσεις των τραπεζών, που βλέπουν ότι, χωρίς ασφαλιστικές δικλείδες, είναι ορατός ο κίνδυνος να δημιουργηθεί μια νέα γενιά στρατηγικών κακοπληρωτών.

Στο επίκεντρο της κριτικής των τραπεζών το δικαίωμα ενός οφειλέτη να «μπαινοβγαίνει» από το ένα καθεστώς προστασίας στο άλλο, δηλαδή από την πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί για την υποδοχή των νέων αιτήσεων, στη δικαστική προστασία.

Το δικαίωμα μάλιστα αυτό κρίνεται ως ιδιαιτέρως χαλαρό, εάν σκεφτεί κανείς ότι ένας οφειλέτης που υπέβαλε αίτηση για την προστασία της πρώτης του κατοικίας και η αίτησή του απορριφθεί με βάση τα κριτήρια που έχουν τεθεί, μπορεί «ανενόχλητος» να υποβάλει ανάλογο αίτημα στο δικαστήριο και να εξασφαλίσει την προστασία από τον πλειστηριασμό.

Στη βάση αυτού του προβληματισμού οι τράπεζες επιμένουν στην άποψη να υπάρξει στο νέο νόμο για την προστασία της πρώτης κατοικίας, σαφή δέσμευση για τη συνολική αναθεώρηση του νόμου Κατσέλη, έτσι ώστε το πτωχευτικό δίκαιο για τα φυσικά πρόσωπα να είναι ενιαίο, χωρίς εμβαλωματικές παρεμβάσεις, γκρίζες ζώνες και παράθυρα στην όλη διαδικασία.

Δεν θα πρέπει να παραγνωριστεί το γεγονός ότι, όλες αυτές οι συζητήσεις διεξάγονται σε κλίμα πιθανής προκήρυξης πρόωρων εθνικών εκλογών. Το κλίμα αυτό οδηγεί παραδοσιακά στην αναζωπύρωση της πρακτικής αθέτησης πληρωμών από δανειολήπτες που ανήκουν στην κατηγορία των στρατηγικών κακοπληρωτών.